SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2012-2013 Zitting 2012-2013
________________
14 février 2013 14 februari 2013
________________
Question écrite n° 5-8141 Schriftelijke vraag nr. 5-8141

de Nele Lijnen (Open Vld)

van Nele Lijnen (Open Vld)

au vice-premier ministre et ministre des Finances et du Développement durable, chargé de la Fonction publique

aan de vice-eersteminister en minister van Financiën en Duurzame Ontwikkeling, belast met Ambtenarenzaken
________________
Travail à domicile - Services du ministre ou du secrétaire d'État - Chiffres - Mesures Thuiswerk - Diensten van de minister of staatssecretaris - Cijfers - Maatregelen 
________________
travail à domicile
travail à distance
ministère
statistique officielle
thuiswerk
werk op afstand
ministerie
officiële statistiek
________ ________
14/2/2013Verzending vraag
17/4/2013Antwoord
14/2/2013Verzending vraag
17/4/2013Antwoord
________ ________
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8140
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8142
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8143
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8144
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8145
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8146
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8147
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8148
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8149
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8150
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8151
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8152
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8153
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8154
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8155
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8156
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8157
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8158
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8140
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8142
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8143
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8144
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8145
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8146
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8147
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8148
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8149
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8150
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8151
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8152
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8153
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8154
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8155
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8156
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8157
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-8158
________ ________
Question n° 5-8141 du 14 février 2013 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-8141 d.d. 14 februari 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Ces dernières années, les entreprises s'intéressent de plus en plus au travail à domicile (ou télétravail). Le nom le dit lui-même : le travailleur effectue son travail à son domicile et non sur le lieu de travail, ce qui offre des avantages au travailleur et à l'employeur. Le travailleur ne perd pas de temps à se déplacer et ce temps peut être mis à profit pour travailler. Le travailleur peut mieux planifier sa journée : il ou elle peut, par exemple, consacrer une heure de la journée à ses enfants et travailler une heure de plus en soirée. Cette liberté peut engendrer une plus grande motivation et moins de stress chez le travailleur, ce qui peut aboutir à de meilleurs résultats et davantage de créativité. Moins de déplacements et de consommation (par exemple d'électricité) au travail est positif pour l'environnement et signifie moins de frais pour l'employeur. Selon le site web, 2 506 personnes ont participé à la Journée nationale du télétravail de 2012. Le SPF Sécurité sociale et le SPF Chancellerie du premier ministre figurent dans la liste des participants.

Un argument que l'on peut opposer au télétravail est la non-présence physique de la personne sur le lieu de travail. Les techniques modernes permettent cependant de résoudre ce problème. Des vidéoconférences avec différents partenaires peuvent être organisées par le biais de programmes de chat et de videochat ( Skype par exemple). Les services de Cloud computing (par exemple Dropbox) permettent de stocker des fichiers via internet de sorte qu'ils sont partout disponibles online en toute sécurité.

Je souhaite poser les questions suivantes sur ce sujet :

1. Le télétravail prend-il de l'ampleur dans vos services ? Disposez-vous de chiffres à ce sujet et, dans l'affirmative, pouvez-vous les communiquer ? Pouvez-vous dresser un état des lieux du télétravail pour les cinq dernières années ? Dans la négative, estimez-vous utile de rassembler à l'avenir des chiffres à ce sujet ?

2. Le télétravail est-il encouragé auprès de vos collaborateurs ? Pourquoi oui/non ?

3. Le télétravail représente-t-il une économie pour vos services ? Disposez-vous de chiffres à ce sujet ?

4. Des initiatives ont-elles déjà été prises dans vos services pour promouvoir le télétravail ? Dans l'affirmative, pouvez-vous expliquer cela ? Dans la négative, pourquoi pas ?

5. Comptez-vous prendre à l'avenir des initiatives à ce sujet ? Pourquoi oui/non ?

6. Si la personne travaille à domicile, utilise-t-on des programmes, par exemple, de vidéo-chat ou de cloud computing ? Les travailleurs reçoivent-ils une formation pour utiliser ces programmes correctement et en toute sécurité, ou compte-t-on sur l'auto-formation ?

7. À votre avis, outre ceux qui sont cités dans l'exposé, quels autres avantages le télétravail procure-t-il à vos collaborateurs ?

 

De jongste jaren is er in het bedrijfsleven steeds meer aandacht voor thuiswerken (of telewerken). De naam zegt het zelf: de werknemer werkt van thuis uit in plaats van op het werk. Dat levert voordelen op voor de werknemer en de werkgever. De werknemer verliest geen tijd met pendelen, tijd die kan worden gebruikt om te werken. De werknemer kan zijn dag beter plannen: hij of zij kan bijvoorbeeld overdag een uur uittrekken voor de kinderen, en 's avonds nog een uurtje werken. Die vrijheid kan resulteren in een grotere motivatie en minder stress bij de werknemer, wat dan weer betere resultaten en creativiteit tot gevolg kan hebben. Minder verplaatsingen en verbruik op het werk (bijvoorbeeld elektriciteit) is positief voor het milieu en betekent minder kosten voor de werkgever. Aan de Nationale Thuiswerkdag van 2012 namen volgens de website 2506 mensen deel. Ook de FOD Sociale Zekerheid en de FOD Kanselarij van de Eerste minister staan in de lijst van deelnemers.

Een argument tegen thuiswerken is dat de werknemer vanzelfsprekend niet fysiek aanwezig is op de werkvloer. Moderne technieken laten echter toe om dit te overbruggen. Via chat- en videochatprogramma's (bijvoorbeeld Skype) kunnen videoconferenties met verschillende partners worden gevoerd. Cloud computing services (bijvoorbeeld Dropbox) laten toe om bestanden via het internet op te slaan zodat ze online overal veilig beschikbaar zijn.

Graag had ik enkele vragen gesteld over dit thema:

1. Is er bij uw diensten sprake van een toename van het thuiswerk? Heeft u hierover ook cijfers, en indien ja, kan u die meedelen? Kan u het thuiswerk opdelen voor de jongste 5 jaren? Zo niet, acht u het nuttig om hier in de toekomst cijfers over bij te houden?

2. Wordt thuiswerk aangemoedigd ten aanzien van uw medewerkers? Waarom wel/niet?

3. Weet u of thuiswerken een kostenbesparing voor uw diensten betekent? Heeft u hier cijfers over?

4. Zijn er bij uw diensten al initiatieven genomen om thuiswerk te promoten? Zo ja, kan u dit toelichten? Zo neen, waarom niet?

5. Bent u van plan om in de toekomst hieromtrent initiatieven te nemen? Waarom wel/niet?

6. Wordt er, indien de werknemer thuis werkt, gebruik gemaakt van programma's om bijvoorbeeld te videochatten of voor cloud computing? Krijgen werknemers een opleiding om die programma's correct en veilig te gebruiken, of wordt hierin zelfstandigheid verwacht?

7. Welke andere voordelen, buiten die aangehaald in de toelichting, levert thuiswerken volgens u op voor uw medewerker?

 
Réponse reçue le 17 avril 2013 : Antwoord ontvangen op 17 april 2013 :

1. Un projet pilote de télétravail a été lancé au Service public fédéral (SPF) Finances le 15 décembre 2011. Il impliquait environ 120 télétravailleurs avec un schéma régulier de un à deux jours maximum par semaine. Après une évaluation de ce projet pilote, le comité de direction a décidé, le 27 avril 2012, d'étendre le télétravail. À l'heure actuelle, le SPF Finances compte 2 113 télétravailleurs, dont 1.500 sur une base occasionnelle et 613 sur une base régulière.

2. et 4. Le personnel du SPF Finances est régulièrement tenu informé, sans engagement, de la possibilité du télétravail. Ces messages font la promotion du télétravail, notamment par des témoignages et des conseils.

Au moyen de newsletters, le management en ligne est régulièrement informé de l'évolution du télétravail en général ; en outre, des directives et réponses aux questions fréquemment posées (FAQ) y sont données.

3. Le télétravail implique une augmentation initiale des coûts à charge de l'employeur. Conformément à l'arrêté royal du 22 novembre 2006 relatif au télétravail dans la fonction publique fédérale administrative, certains frais liés à l'utilisation de l'Internet et d'un ordinateur personnel sont à charge de l’employeur.

Plusieurs études démontrent cependant que la productivité d’un télétravailleur est sensiblement plus élevée au cours d'une journée de télétravail. En outre, une réduction de la rotation du personnel et de l’absentéisme est constatée chez les télétravailleurs. On espère que cela se traduira à terme par une réduction des coûts en matière de personnel; cependant, comme l’implémentation du télétravail est encore très récente, le SPF Finances ne dispose actuellement d’aucun chiffre.

5. Le SPF Finances s’est engagé à prendre d’autres initiatives dans le futur pour continuer à encourager les membres du personnel et les chefs fonctionnels à intégrer cette nouvelle façon de travailler dans leur organisation du travail au quotidien.

6. Dans le courant de l'année, des initiatives seront ainsi prises pour une utilisation adéquate du mail et de la téléphonie.

À l'heure actuelle, le SPF Finances met déjà de nombreuses applications à disposition via l’intranet, lesquelles sont aussi facilement accessibles aux télétravailleurs par le biais d’une connexion sécurisée à domicile (connexion VPN).

Un manuel pour l'utilisation et l'installation de la connexion VPN est mis à disposition du personnel. Pour ce qui est des autres applications, ce n'est pas nécessaire pour la bonne raison que les fonctionnaires y sont déjà suffisamment familiarisés, vu qu’ils les utilisent également au bureau.

7. On peut citer comme autres avantages :

  • plus grande productivité ;

  • motivation accrue ;

  • meilleur équilibre entre travail et vie privée ;

  • réduction des déplacements domicile-lieu de travail ;

  • responsabilisation ;

  • autonomie en termes de temps et le lieu de travail ;

  • autonomie en termes de tâches quotidiennes ;

  • flexibilité dans l’organisation du temps de travail pendant la journée ;

  • confiance ;

  • attractivité de l’employeur ;

  • diminution de la rotation du personnel et de l'absentéisme ;

  • travail par objectifs et résultats ;

  • bien-être accru du travailleur.

1. Op 15 december 2011startte de Federale Overheidsdienst (FOD) Financiën een pilootproject op voor telewerk. Het omvatte ongeveer 120 telewerkers met een regelmatig werkschema van maximum één tot twee dagen per week. Na evaluatie van dit pilootproject heeft het Directiecomité op 27 april 2012 beslist om het telewerk uit te breiden. Momenteel telt de FOD Financiën 2 113 telewerkers, waarvan 1 500 op incidentele basis en 613 op regelmatige basis.

2. en 4. De personeelsleden van de FOD Financiën worden op regelmatige basis vrijblijvend geïnformeerd over de mogelijkheid van telewerk. In deze berichten wordt het telewerk aangeprezen door middel van onder meer getuigenissen en tips.

Via newsletters wordt het lijnmanagement op regelmatige basis geïnformeerd over de evolutie van telewerk in het algemeen en worden er bovendien richtlijnen en antwoorden op veel gestelde vragen (faq) gegeven.

3. Telewerk brengt in de eerste plaats een verhoging van de werkgeverskosten met zich mee. Overeenkomstig koninklijk besluit (KB) van 22 november 2006 betreffende het telewerk in het federaal administratief openbaar ambt, vergoedt de werkgever bepaalde kosten voor het gebruik van een internetverbinding en voor het gebruik van een eigen computer.

Meerdere studies tonen echter aan dat de productiviteit van een telewerker gedurende een telewerkdag aanzienlijk hoger ligt. Bovendien stelt men bij telewerkers een daling vast op het vlak van personeelsverloop en ziekteverzuim. Er wordt verwacht dat telewerk op termijn zal leiden tot een vermindering van de personeelskost, doch, gelet op de slechts recente invoering van telewerk, beschikt de FOD Financiën nog niet over concrete cijfers.

5. De FOD Financiën is vastbesloten om in de toekomst verdere initiatieven te nemen om de personeelsleden en de functionele chefs blijvend aan te moedigen om deze nieuwe manier van werken te integreren in hun dagelijkse werkorganisatie.

6. In de loop van het jaar zullen aldus initiatieven worden genomen voor een adequaat gebruik van e-mails en telefonie.

Momenteel stelt de FOD via het intranet reeds talrijke toepassingen ter beschikking, die via een beveiligde verbinding van thuis uit (VPN-verbinding) eveneens makkelijk toegankelijk zijn voor de telewerkers.

Er is een handleiding ter beschikking voor het gebruik en installatie van de VPN-verbinding. Voor wat betreft de andere applicaties bestaat hiervoor geen noodzaak om reden dat de ambtenaren er reeds voldoende mee vertrouwd zijn, aangezien ze deze evenzeer aanwenden op kantoor.

7. Andere voordelen zijn:

  • hogere productiviteit;

  • verhoging motivatie;

  • beter evenwicht werk en privéleven;

  • vermindering traject woon-werkverkeer;

  • responsabilisering;

  • autonomie op het vlak van tijd en plaats van werken;

  • autonomie op het vlak van uitoefenen dagelijkse taken;

  • flexibiliteit in het organiseren van arbeidstijd gedurende de telewerkdag;

  • vertrouwen;

  • aantrekkelijkere werkgever;

  • daling personeelsverloop en ziekteverzuim;

  • werken volgens objectieven en resultaten;

  • groter welzijn van de telewerker.