|
|
Export van Belgische goederen en diensten - Cijfers - COVID-19 - Brexit - Impact Exportdocumenten en legalisatie van handelsdocumenten - Kosten - Vermindering - Exportbevordering - Maatregelen
uitvoer
uittreding uit de EU
Verenigd Koninkrijk
epidemie
douanepapier
vereenvoudiging van de formaliteiten
administratieve formaliteit
handelsbeleid
| 5/7/2021 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 5/8/2021) |
| 18/11/2022 | Antwoord |
De economie en de internationale handel zijn transversale materies waarvoor zowel de federale staat als de Gewesten en Gemeenschappen eigen bevoegdheden hebben.
Inzake internationale handel is de openheid van de economie ten opzichte van het buitenland cruciaal voor een land als België. Het is trouwens niet voor niets dat onze federale staat op de derde plaats prijkt van de «KOF Index of Globalisation», die de mate van economische, politieke en sociale globalisering meet van een tweehonderdtal landen in de wereld. Aangezien 85 % van het bbp in België afkomstig is van de export, wordt die vooraanstaande plaats ook erkend in de rangschikking van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) waar ons land als dertiende exportland op de wereldranglijst staat.
Sinds meer dan een jaar wordt ons land nu evenwel geconfronteerd met gebeurtenissen die dit goed draaiende economisch systeem verstoren. Zo heeft COVID-19 een aanzienlijke impact gehad op de gezondheid en op de economie, en de Belgische bedrijven hebben ook te lijden gehad van de Brexit die op 1 januari 2021 een feit werd.
In zo'n ingewikkeld economisch klimaat zijn verschillende denksporen mogelijk om de export van goederen en diensten op peil te houden. Zo wordt onder meer gedacht aan het verlagen van de kosten voor exportdocumenten en de legalisatie van handelsdocumenten.
Wat de gezondheidscrisis betreft, lijken de vooruitzichten voor de toekomst nu wel te verbeteren. Er ontstaan nieuwe opportuniteiten in België en in de wereld. We moeten onze bedrijven er steeds toe aanzetten om te internationaliseren en hun plaats te veroveren op toekomstgerichte markten.
Om die transitie te faciliteren en rekening houdend met al die informatie wil ik u de volgende vragen stellen:
1) Hoe schat u de huidige situatie in zijn geheel in?
2) Hoe is de export van Belgische bedrijven geëvolueerd sinds januari 2020?
3) Welke sectoren werden sinds januari 2020 het hardst getroffen door de uitvoerbeperkingen die verband houden met de covidcrisis?
4) Hoe is de export naar Duitsland, Nederland, Frankrijk, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk kwantitatief geëvolueerd sinds januari 2020?
5) In welke mate werden de Belgische bedrijven getroffen door de Brexit?
6) Welke mechanismen werden in werking gesteld sinds u uw functie opnam om de Belgische export op peil te houden?
7) Wat is uw standpunt met betrekking tot de verlaging van de kosten voor exportdocumenten en de legalisatie van handelsdocumenten? Zijn er plannen om die exportbevorderende kostenvermindering op korte termijn in te voeren? Zo ja, hoe zal dat gebeuren?
8) Welke feedback krijgt u van de Belgische bedrijfswereld over de evolutie van de export van goederen en diensten buiten onze grenzen? Werden er voorstellen gedaan om de Belgische uitvoer aan te zwengelen?
1) De Belgische economie bevindt zich, net als de meeste andere Europese economieën in een moeilijk vaarwater. Aan de basis hiervan liggen onder meer de naweeën van de Covid-pandemie en de Russische invasie van Oekraïne. Gedurende het laatste kwartaal van 2022 en het eerste kwartaal van 2023 zal de Belgische economie dan ook een krimp kennen. Vanaf het tweede kwartaal 2023 zou er echter opnieuw economische groei zijn. Volgens het Federaal Planbureau (FPB), zou de bbp (bruto binnenlands product)-groei uitkomen op 2,6 % in 2022 en afzwakken tot 0,5 % in 2023.
2) De totale Belgische goederen- en dienstenuitvoer steeg tussen 2020 en 2021 respectievelijk met 26,4 % en 10 %. De goederenuitvoer naar het Verenigd Koninkrijk (VK) steeg met 30,7 % op dezelfde periode en de dienstenuitvoer naar het VK daalde met 4,1 %.
In de eerste helft van 2022 namen de Belgische goederen- en dienstenuitvoer toe met respectievelijk 39,1 % en 13,5 % ten opzichte van de eerste helft van 2021.De toename van de uitvoer voor goederen en diensten naar het VK bedroeg, over de overeenstemmende periode respectievelijk 15,4 % en 6,6 %.
3) Zoals eerder gesteld, volgden een aantal schokken op het economisch weefsel zich snel op, ontwikkelingen inzake uitvoer kunnen dan ook niet worden toegeschreven aan enkel de gevolgen van de Covid-pandemie De afgelopen maanden stelden we een duidelijke afname vast van de uitvoer van minerale producten, vervoermaterieel, edelstenen en onedele metalen en werken daarvan (waaronder ijzer en staal).
4) Tussen 2020 en 2021 steeg de uitvoer naar zowel Duitsland, Frankrijk, Nederland als het VK met een cijfer dat uitkwam tussen 29,5 % en 34 %. De uitvoer naar de Verenigde Staten bleef nagenoeg stabiel (+ 0,2 %).
In de eerste helft van 2022 steeg de totale Belgische goederenuitvoer jaar-op-jaar met 52,3 % naar Duitsland, met 27,5 % naar Frankrijk, met 63,3 % naar Nederland, met 15,4 % naar het Verenig Koninkrijk en met 34,7 % naar de Verenigde Staten.
5) De ontwikkeling van de uitvoercijfers kan niet enkel en alleen worden toegeschreven aan de Brexit, gezien de recente geopolitieke en economische ontwikkelingen. De Belgische goederenuitvoer naar het Verenigd Koninkrijk steeg van 15,49 miljard euro in 2020 tot 20,25 miljard euro in 2021. De toename van de uitvoer in 2021 was vooral te danken aan de gestegen export van chemische en minerale producten. De Belgische uitvoer van diensten naar het Verenigd Koninkrijk daalde van 8,9 miljard euro in 2020 tot 8,5 miljard euro in 2021.
Volgens nog voorlopige ramingen door de Nationale Bank van België bedroeg de Belgische goederen- en dienstenuitvoer naar het Verenigd Koninkrijk respectievelijk 10,73 miljard euro en 4,4 miljard euro tijdens de eerste zes maanden van 2022. In vergelijking met de overeenstemmende periode in 2021 is dat een stijging met respectievelijk 15,4 en 6,6 %.
6) Met zijn open economie speelt het handelsbeleid van de Europese Unie (EU) een centrale rol bij het bevorderen en verdedigen van de Belgische belangen. Op EU niveau, pleit België voor een open, eerlijk en op regels gebaseerd multilateraal handelssysteem dat nodig is om onze export te bevorderen. België pleit voor een ambitieuze agenda, maar afgewogen op basis van de drie pijlers van het commerciële beleid: openheid, duurzaamheid en assertiviteit.
België blijft aandringen bij de Europese Commissie om zoveel mogelijk handelsbelemmeringen weg te werken en handelsgeschillen te beslechten. In 2021 werden er negenendertig handelsbelemmeringen geheel of gedeeltelijk opgeheven, meestal door samen te werken met de betrokken handelspartners. Ook kleine of middelgrote ondernemingen (kmo) genieten van de opheffing van handelsbelemmeringen.
Het in 2020 gelanceerde Access2Markets-platform bevat gedetailleerde, praktische informatie voor bedrijven die goederen willen in- of uitvoeren. Het gaat onder andere over tarieven, belastingen, procedures en formaliteiten, oorsprongsregels en handelsbelemmeringen. Zulke initiatieven zijn nodig om bedrijven, en voornamelijk kmo’s, beter te informeren over hoe zij handelsakkoorden beter kunnen benutten. De federale overheidsdienst (FOD) Economie heeft hierover een infosessie georganiseerd met de beroepsfederaties en promoot het platform op haar website.
8) De EU heeft recent haar tweede rapport over de tenuitvoerlegging en handhaving van handelsovereenkomsten gepubliceerd. Hieruit blijkt dat de EU-export in het kader van handelsovereenkomsten voor de eerste keer het bedrag van 1 biljoen euro heeft overschreden. In 2021 vond 44 % van de EU-handel plaats in het kader van preferentiële handelsovereenkomsten. Hieruit blijkt dat het belangrijk is voor de EU om preferentiële handelsovereenkomsten te onderhandelen.
Voor het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) is het belangrijk dat België het EU-handelsbeleid, en meer specifiek de handelsakkoorden, volop ondersteunt, promoot en uitvoert. Een ambitieus en modern EU-handelsbeleid, zowel op offensief als op defensief vlak, is voor het VBO cruciaal in de huidige geopolitieke tijden, zeker wat kritieke grondstoffen betreft, en uiterst noodzakelijk voor de Belgische open economie. Het VBO onderstreept ook het belang van het strategisch inzetten van de defensieve instrumenten door de Europese Commissie zodat onze rechten niet worden geschonden.
Het VBO roept op om de reeds onderhandelde akkoorden zoals die met Chili, Mexico, Brede Economische en Handelsovereenkomst (Comprehensive Economic and Trade Agreement – CETA) en Mercosur (Zuidelijke Gemeenschappelijke Markt) te ratificeren, en om de onderhandelingen met Australië en India op te drijven. Het VBO pleit ook voor het verkennen en eventueel opstarten van nieuwe onderhandelingen met de Verenigde Staten, maar ook bijvoorbeeld met de Associatie van Zuidoost-Aziatische Naties (Association of Southeast Asian Nations – ASEAN)-landen.