Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-51

van Sabine de Bethune (CD&V) d.d. 30 augustus 2010

aan de minister van KMO's, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid

Zelfstandigen - Stelsel van vervangende ondernemers – Resultaten

zelfstandig beroep
ondernemer
atypische arbeid
beroepsstatus
Register van vervangende ondernemers

Chronologie

30/8/2010Verzending vraag
19/10/2010Antwoord

Vraag nr. 5-51 d.d. 30 augustus 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Met de wet houdende diverse bepalingen van 28 april 2010 (artikels 78 tot 87) werd een stelsel van vervangende ondernemers opgericht (vervangingspool zelfstandigen).

De regeling bepaalt dat er verplicht een vervangingsovereenkomst moet worden afgesloten met een duurtijd van maximum dertig dagen, die kan worden verlengd met de periodes van primaire arbeidsongeschiktheid en moederschapsrust. De vervangende ondernemers moeten zich inschrijven in de Kruispuntbank van ondernemingen (KBO) via een erkend ondernemingsloket. De vervangende ondernemer wordt op onweerlegbare wijze vermoed een ‘zelfstandige’ te zijn (buiten arbeidsovereenkomst of statuut) en is zodoende ook onderworpen aan de sociale bijdragen en bepaalde andere wetgeving die geldt voor de specifieke zelfstandige activiteit die de vervanger uitoefent (bv. bedrijfsbeheer en andere beroepsbekwaamheidsattesten, ...).

In de FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie werd een register aangelegd van vervangende ondernemers waarin die ondernemers zich moeten inschrijven. Dat register kan momenteel al elektronisch worden geraadpleegd, op basis van het soort uitgevoerde activiteit maar ook op basis van locatie.

De maatregel trad in werking uiterlijk 1 juli 2010.

Graag had ik een antwoord gekregen op de volgende vragen:

1) Welk succes had de maatregel tot nu toe?

2) Hoeveel kandidaten vervangende ondernemers meldden zich reeds aan?

3) Hoe verloopt de inschrijving bij de ondernemingsloketten momenteel?

4) Wat zijn eventueel de belangrijkste belemmeringen die nog bestaan?

5) Werd/wordt er een informatiecampagne over de vervangingspool georganiseerd?

6) Waarom wordt in de huidige regeling niet toegelaten dat ook mensen met een werknemersstatuut (bijvoorbeeld via een interimkantoor) zich kunnen aanmelden als vervangende ondernemer als zij aan alle bestaande regelgevingen voldoen? Werd deze piste onderzocht bij de uitwerking van de bestaande maatregel?

Antwoord ontvangen op 19 oktober 2010 :

1. Het stelsel van de vervangende ondernemer, het informaticaplatform dat de vraag naar en het aanbod van vervangende ondernemers makkelijker maakt, werd begin augustus 2010 gelanceerd. De wet en haar uitvoeringsbesluiten hebben een geruststellend juridisch kader gecreëerd voor de gebruikers van het register van vervangende ondernemers. Het stelsel bestaat uit een geïnformatiseerd register, dat in verbinding staat met de Kruispuntbank van ondernemingen, maar heeft ook een specifiek juridisch kader geïmplementeerd, met name op het niveau van het statuut van de vervangende ondernemer. Het stelt hen in staat makkelijker een beroep te doen op een zelfstandige die gedurende een vastgelegde periode de plaats zal innemen van de vervangen zelfstandige.

Velen ontdekken momenteel dit nieuwe systeem en winnen inlichtingen in bij de ondernemingsloketten om er een beroep op te doen of om hun diensten aan te bieden. Dit geldt dus voor zowel de zelfstandige die zich wil laten vervangen als voor de kandidaat vervangers.

Het lijkt ons dat nog niet iedereen de weg ernaar heeft gevonden… en nog niet alle aanvragers van een vervanging hebben hun kandidaat gevonden.

Dit nieuwe concept heeft ongetwijfeld een groot potentieel. De ontwikkeling van het stelsel van de vervangende ondernemer wordt al sinds verschillende jaren door de zelfstandigenorganisaties en het Algemeen beheerscomité voor het sociaal statuut der zelfstandigen beschouwd als een prioritaire maatregel.

Het is een feit dat het stelsel van de vervangende ondernemer nog niet het voorwerp heeft uitgemaakt van een nationale informatiecampagne, met name omdat de regering zich momenteel in lopende zaken bevindt. Dit zou in elk geval niet mogen verhinderen dat het stelsel gecreëerd ten voordele van de zelfstandigen in omvang zou toenemen.

2. Momenteel zijn er tien kandidaat vervangende ondernemers ingeschreven in het register van vervangende ondernemers, en dit voor 76 verschillende activiteiten. Het lijkt dus dat de kandidaten bereid zijn meerdere verschillende zelfstandige activiteiten uit te voeren. Zelfs als het cijfer niet hoog genoeg is om definitieve conclusies te trekken, kunnen we ons inbeelden dat het er voor deze kandidaten om gaat om hun activiteit als zelfstandige te vervolledigen door een extra economische activiteit te creëren. We dienen in het achterhoofd te houden dat voor de beroepen die onderworpen zijn aan een toegang voor het beroep de ondernemingsloketten enkel de kandidaten voor een zelfstandige activiteit kunnen inschrijven die voldoen aan de voorwaarden van de wet betreffende de toegang tot het beroep.

3. Het zijn inderdaad de ondernemingsloketten die belast zijn met de inschrijving van de kandidaat vervangende ondernemers.

Er werden talrijke voorbereidende vergaderingen georganiseerd tussen de Unie van Ondernemingsloketten en de Federale Overheidsdienst (FOD) Economie, die belast is met het beheer van de Kruispuntbank van Ondernemingen. Op technisch vlak werden er geen incidenten of moeilijkheden gesignaleerd en verloopt alles vlot.

4. Er zijn geen grote obstakels, buiten dan de behoefte om het stelsel op een veel grotere schaal bekend te maken en vooral dan door potentiële kandidaten als doelgroep te kiezen.

5. Een verklarende brochure opgesteld door de FOD Sociale Zekerheid en de FOD Economie wordt momenteel verdeeld bij alle erkende ondernemingsloketten.

Er wordt een nationale communicatiecampagne uitgewerkt. Zij zal gericht zijn op zowel de instellingen die diensten aanbieden aan de zelfstandigen, zoals de sociale verzekeringsfondsen, de ondernemingsloketten of zelfs de mutualiteiten, als op algemenere doelgroepen.

6. Er bestaat geen beletsel voor mensen met een werknemersstatuut om daarnaast ook als vervangende ondernemer op te treden. Deze personen zullen zich zoals iedere andere kandidaat vervangende ondernemer moeten inschrijven in het “ Register van vervangende ondernemers “. Enkel zij die persoonlijk voldoen aan de inschrijvingsvoorwaarden in de Kruispuntbank van Ondernemingen kunnen in dit register ingeschreven worden. Bovendien moeten deze vervangende ondernemers, uiterlijk op het ogenblik dat de uitvoering van het eerste vervangingscontract aanvangt, in de Kruispuntbank van Ondernemingen zijn ingeschreven.

In het kader van de uitvoering van het vervangingcontract voor zelfstandigen en tijdens de periode van de uitvoering ervan, geldt er voor de vervangende ondernemers een onweerlegbaar vermoeden van uitoefening van een zelfstandige activiteit.

Wie daarnaast nog een werknemersactiviteit (in principe minstens halftijds) uitoefent, zal als zelfstandige in bijberoep kunnen beschouwd worden uit hoofde van de activiteit als vervangende ondernemer.