|
|
Kernprovisies - Invloed van de financiële crisis - Verslag van de Commissie voor nucleaire voorzieningen - Investeringen in initiatieven voor energiebesparing
nucleair beleid
kerncentrale
stillegging van een centrale
kernenergie
elektrische energie
financiering van de industrie
boekhoudkundige reserve
monetaire crisis
| 12/1/2009 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 12/2/2009) |
| 2/2/2009 | Antwoord |
Herindiening van : schriftelijke vraag 4-1990
De voorzieningen aangelegd voor de ontmanteling van de kerncentrales en voor het beheer van splijtstoffen bestraald in deze kerncentrales worden vergaard in de schoot van de NV Synatom en beheerd volgens de wet van 11 april 2003 hierover. Het toezicht wordt uitgeoefend door een Commissie voor nucleaire voorzieningen, waarvan de naam en werking werden gewijzigd door de wet van 25 april 2007 houdende diverse bepalingen.
75 % van de nucleaire voorzieningen mogen door de nucleaire exploitanten, in de realiteit dus Electrabel, belegd worden volgens criteria, opgesteld door de Commissie voor nucleaire voorzieningen. Dit is de Europese Commissie reeds lang een doorn in het oog, op die manier kunnen historische producenten tegen gunstige voorwaarden kapitaal verkrijgen wat concurrentieverstorend werkt.
Nu de internationale financiële wereld geconfronteerd wordt met heel wat turbulentie en ongerustheid lijkt het me belangrijk dat we zeker weten dat de kernprovisies, die we zeker nodig zullen hebben om het afval van de huidige kerncentrales te ontmantelen, te verwerken en te bergen in veilige handen zijn.
Vandaar volgende vragen :
1. Volgens welke criteria wordt het geld geleend aan de kernexploitanten of wordt het belegd buiten de kernexploitanten ? Welke beleggingen buiten de exploitanten werden vanuit NV Synatom opgezet, wat was de instapwaarde daarvan en wat zijn deze nu nog waard ?
2. Heeft de Commissie voor nucleaire voorzieningen naar aanleiding van de financiële crisis haar richtlijnen of criteria voor het beheer van de middelen gewijzigd ?
3. Eén van de criteria die worden gehanteerd is de zogenaamde "credit rating" van de investeringen. De financiële crisis heeft aan het licht gebracht dat deze kredietramingen niet altijd zeer betrouwbaar zijn en soms aan hevige schommelingen onderhevig kunnen zijn. Welke rating mechanismen en –instelling gebruikt de Commissie voor haar ramingen ?
4. Artikel 8 van de wet van 11 april 2003 betreffende de voorzieningen aangelegd voor de ontmanteling van de kerncentrales en voor het beheer van splijtstoffen bestraald in deze kerncentrales voorziet een jaarlijks acitiviteitenverslag van de Commissie voor nucleaire voorzieningen dat voor 1 oktober aan de minister die het overmaakt aan de Kamers. Heeft u dit verslag al ontvangen ? Wat zijn de voornaamste bevindingen ?
5.10 % van de 25 % (dus netto 2,5 %) van de provisies moet worden geïnvesteerd in initiatieven voor bijvoorbeeld energiebesparing. Dit werd reeds in 2007 beslist, maar verder werd hier weinig van vernomen. Wat is de stand van zaken hiervan, hoe ziet de lijst van rechtspersonen die hiervoor in aanmerking komen er uit, welke concrete projecten werden reeds geselecteerd ?
Ik heb de eer het geachte lid van volgende antwoorden te verstrekken op zijn verschillende vragen.
1. De criteria volgens dewelke maximaal 75 % van de nucleaire voorzieningen kan geleend worden aan de kernexploitant zijn vastgelegd in artikel 14, §§ 1 en 2, van de wet van 11 april 2003 betreffende de voorzieningen aangelegd voor de ontmanteling van de kerncentrales en voor het beheer van splijtstoffen bestraald in deze kerncentrales. Volgens de wet moeten de kernexploitanten schuldenaars zijn van goede kwaliteit. De kwaliteit van het krediet van elke kernexploitant moet worden gemeten en opnieuw periodiek geëvalueerd door middel van een schuldratio ten aanzien van het eigen vermogen, op een geconsolideerde basis, en van een credit rating van een internationaal erkend organisme. Binnen de 75% kan de Commissie voor nucleaire voorzieningen het leningspercentage aan de kernexploitant naar omlaag of naar omhoog herzien, naarmate de kwaliteit van zijn krediet evolueert ten aanzien van deze criteria en dit volgens een geleidelijke en transparante schaal. Deze schaal is vastgesteld in de overeenkomst van 3 mei 2004 tussen de Staat, de kernprovisievennootschap Synatom en de NV Electrabel. Volgens deze schaal mag maximaal 75 % geleend worden aan de kernexploitant als de credit rating “BBB+” of hoger is en als de schuldratio ten aanzien van het eigen vermogen 65 % of lager is.
De wet van 11 april 2003 laat verder toe dat de 25 % van de nucleaire voorzieningen, die niet mogen geleend worden aan de kernexploitanten, mogen belegd worden in:
- hetzij activa buiten de kernexploitanten, met aandacht voor een voldoende diversificatie en spreiding van de beleggingen teneinde het risico te minimaliseren;
- hetzij leningen aan andere rechtspersonen dan kernexploitanten. De voorwaarden van deze leningen en van de zekerheden die de ontleners stellen ten gunste van de kernprovisievennootschap moeten worden bepaald in overeenkomsten af te sluiten tussen de ontleners en de kernprovisievennootschap. Deze overeenkomsten moeten goedgekeurd worden door de Commissie voor nucleaire voorzieningen. De Commissie moet op de hoogte gesteld worden van de eventuele credit rating en de schuldratio van deze ontleners.
Het gedeelte van de nucleaire voorzieningen dat niet mag geleend worden aan de kernexploitanten, werd door de kernprovisievennootschap volledig risicoloos belegd. Een belangrijk deel werd geïnvesteerd in een lening aan de gereguleerde onderneming ELIA, de Belgische netbeheerder. Deze lening bestaat uit twee schijven. De leningsvoorwaarden ervan zijn conform de geldende rentevoeten op de financiële markten voor dergelijke leningen. Deze zijn gebaseerd op de Eurobor-rentevoet, verhoogd met een marge. Voor de andere middelen van de 25 %, waarvan een deel moet dienen voor het aanhouden op ieder ogenblik van voldoende liquide middelen onder de vorm van geldbeleggingen of liquide middelen voor de financiering van alle uitgaven verbonden met de ontmanteling van de kerncentrales en het beheer van de bestraalde splijtstoffen in de komende drie jaar, heeft de kernprovisievennootschap Synatom een conservatieve en voorzichtige beleggingspolitiek vastgelegd. Deze houdt in dat er uitsluitend belegd wordt in obligaties, met een “AA/AAA”-rating of in termijndeposito’s. Het gaat dus niet om beleggingen op de beurs.
2. Naar aanleiding van de financiële crisis heeft de Commissie voor nucleaire voorzieningen haar richtlijnen of criteria niet gewijzigd. Zoals uit het antwoord op punt 1 kan afgeleid worden zijn alle nucleaire voorzieningen veilig belegd. Er was dus geen reden om de richtlijnen of criteria te herzien.
3. Met betrekking tot de credit rating wil ik er eerst en vooral op wijzen dat het niet gaat om de credit rating van de investeringen. Het gaat om de credit rating van de maatschappijen aan wie geleend wordt. In het antwoord op punt 1 heb ik reeds de criteria aangegeven waaraan moet voldaan zijn om een maximaal leningspercentage van 75 % toe te laten. Aan deze beide criteria is ruimschoots voldaan. De schuldratio is gemakkelijk te bepalen op basis van de definitie in de overeenkomst. De credit rating van Electrabel wordt bepaald door Moody’s. Er is geen enkele aanwijzing dat deze “credit rating” niet betrouwbaar zou zijn. Zelfs indien dit evenwel toch het geval zou zijn, kan men zich nog altijd baseren op de schuldratio, die driemaandelijks moet bezorgd worden aan de Commissie, om het leningspercentage te verlagen. Beide criteria moeten immers gelijktijdig voldaan zijn.
4. De verslagen werden goedgekeurd door de Commissie voor nucleaire voorzieningen en worden gedrukt. Het verslag van 2006 en 2007 zal u dan ook heel binnenkort worden verstuurd.
Het jaar 2006 was relatief kalm, gezien er geen nieuwe adviezen dienden verstrekt te worden. Er werd wel veel tijd besteed aan het zoeken naar een oplossing voor het aansprakelijkheidsprobleem van de leden. In het jaar 2007 werd de wet van 11 april 2003 tamelijk grondig gewijzigd, wat een herziening van het huishoudelijk reglement en van het koninklijk besluit betreffende de werkingsmodaliteiten en -kosten van de Commissie noodzakelijk maakt. De Commissie heeft deze herziening besproken. In 2007 heeft de Commissie ook haar advies geformuleerd over het tweede rapport van Synatom met betrekking tot de methoden gebruikt voor de aanleg van de voorzieningen voor de ontmanteling van de kerncentrales en voor het beheer van de bestraalde splijtstoffen. Dit advies was gebaseerd op het eensluidend advies van de Nationale Instelling voor radioactief afval en verrijkte splijtstoffen (NIRAS). De berekeningsmethodologie en de evaluatie van de kosten zonder marges werden goedgekeurd. Wel werden een aantal opmerkingen geformuleerd over de onzekerheidsmarges en werden verduidelijkingen gevraagd met betrekking tot de ontmanteling van kerncentrales in serie op eenzelfde site en inzake de fysische en radiologische inventaris van deze centrales.
5. De Commissie voor nucleaire voorzieningen heeft nog geen lijst opgesteld van rechtspersonen en projecten die in aanmerking komen voor leningen binnen de 10 % van de 25 % van het totaal van de voorzieningen dat niet het voorwerp mag uitmaken van leningen aan de kernexploitanten.
Het is de bedoeling van de Commissie eerst een aantal criteria voorop te stellen waaraan de mogelijke projecten of vennootschappen, die kunnen beroep doen op de 10 %, moeten voldoen. Dit proces is volop bezig. Ik heb de Commissie gevraagd mij de stand van zaken te laten geworden betreffende de uitvoering van artikel 14, § 7, en mij enkele pistes te laten geworden, die de werking van het systeem garanderen. Ik heb een antwoord pas eind december 2008 gekregen: de Commissie zoekt een middel om het administratieve beheer van de leningen te regelen en zal me op de hoogte brengen van de voortgangen van dit dossier.