SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2012-2013 Zitting 2012-2013
________________
22 novembre 2012 22 november 2012
________________
Question écrite n° 5-7308 Schriftelijke vraag nr. 5-7308

de Cindy Franssen (CD&V)

van Cindy Franssen (CD&V)

au secrétaire d'État à la Fonction publique et à la Modernisation des Services publics, adjoint au ministre des Finances et du Développement durable, chargé de la Fonction publique

aan de staatssecretaris voor Ambtenarenzaken en Modernisering van de Openbare Diensten, toegevoegd aan de minister van Financiën en Duurzame Ontwikkeling, belast met Ambtenarenzaken
________________
Octroi automatique de droits - Demandes d'informations Automatische toekenning van rechten - Opvragen van informatie 
________________
prix réduit
pauvreté
droits sociaux
prestation sociale
catégorie sociale défavorisée
gereduceerde prijs
armoede
sociale rechten
sociale uitkering
sociaal achtergestelde groep
________ ________
22/11/2012Verzending vraag
14/1/2013Antwoord
22/11/2012Verzending vraag
14/1/2013Antwoord
________ ________
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7291
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7292
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7293
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7294
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7295
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7296
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7297
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7298
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7299
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7300
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7301
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7302
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7303
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7304
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7305
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7306
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7307
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7309
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7291
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7292
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7293
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7294
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7295
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7296
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7297
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7298
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7299
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7300
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7301
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7302
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7303
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7304
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7305
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7306
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7307
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-7309
________ ________
Question n° 5-7308 du 22 novembre 2012 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-7308 d.d. 22 november 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Toute une série de droits ne sont accordés à des citoyens qu'après une procédure administrative durant laquelle leurs revenus et/ou leur fortune sont évalués et calculés. Pour les bénéficiaires, cela signifie beaucoup de tracas administratifs doublés de diverses émotions : honte, culpabilité, incompréhension... L'attribution automatique de droits simplifierait ces procédures et mettrait les citoyens plus à l'aise.

Dans l'accord de gouvernement fédéral 2011-2014 figure l'engagement suivant en matière de lutte contre l'exclusion et pour l'intégration sociale : « Partout où c'est possible, le gouvernement accélérera l'ouverture automatique de droits sociaux de type tarif social pour les personnes qui répondent aux conditions prévues (notamment énergie, eau, communications, SNCB). Il promouvra l'échange d?informations en la matière et communiquera suffisamment sur les droits sociaux accordés aux bénéficiaires. » La secrétaire d'État à l'Asile et la Migration, à l'Intégration sociale et la Lutte contre la pauvreté, Maggie De Block, a confirmé cet engagement dans sa note de politique générale du 12 janvier 2012.

On lit aussi dans le Plan fédéral de lutte contre la pauvreté (PFLP) que le gouvernement fédéral est prêt à faciliter l'accès des citoyens aux services publics :« Rendre les services publics accessibles à tous les citoyens signifie aussi identifier les citoyens les plus vulnérables et rendre automatiques les droits auxquels ils peuvent prétendre.». Les différents volets du PFLP indiquent que cette attribution automatique se fera dans plusieurs domaines : tarif social pour les fournitures d'énergie (action 32), traitement optimisé de l'information par le SECAL (action 50), simplification et accélération de l’octroi de l’intervention majorée de l’assurance maladie (action 78), etc.

Le gouvernement flamand a décidé que chacun de ses membres chargerait ses administrations respectives de formuler, le cas échéant, des propositions permettant l'attribution automatique de droits dans les domaines relevant de leurs compétences. Cette mesure favorise l'accessibilité de chaque département et l'attribution automatique des droits à tout citoyen qui peut y prétendre. En d'autres termes, on a opté pour une stratégie intégrée. Une telle approche se fait encore attendre au niveau du gouvernement fédéral.

Je souhaiterais apprendre du/de la ministre/secrétaire d'État :

1) À l'échelon fédéral, qu'entend-on spécifiquement par « attribution automatique de droits » ? Quelles mesures et quels aspects correspondent-ils à ce concept ?

2) Comment garantit-on actuellement que chaque ministre ou secrétaire d'État fédéral(e) veille, dans sa sphère de compétence, à l'attribution automatique de droits ? Si aucune mesure n'a encore été prise, va-t-on le faire ? Pourquoi ou pourquoi pas ?

3) Dans quels domaines de compétence des droits sont-ils attribués automatiquement ? Je souhaiterais un relevé, par domaine relevant des compétences du/de la ministre/secrétaire d'État, de tous les droits attribués automatiquement.

4) Dans vos domaines de compétence où l'attribution automatique de droits se pratique déjà, procède-t-on à une évaluation de l'accès aux procédures administratives, de la satisfaction du citoyen et de l'efficacité de cette attribution automatique ?

Si oui, quand ? Sous quelle forme et de quelle manière ? Quels en sont les résultats ?

Si non, pourquoi pas ? Une évaluation est-elle prévue ? Quand ?

5) Comment le/la ministre/secrétaire d'État permet-il/elle à ses services de se procurer les informations nécessaires pour les procédures sans devoir les demander au citoyen ? Comment identifie-t-on les citoyens vulnérables et/ou qui peuvent faire valoir un droit déterminé ?

 

Heel wat rechten van burgers worden pas toegekend na een administratieve procedure waarbij het inkomen en/of het vermogen van de burgers wordt berekend en onderzocht. Dat betekent voor de burger heel wat administratieve beslommeringen en vaak brengt het ook heel wat emoties met zich: schaamte, schuld, onbegrip… Door rechten automatisch toe te kennen kunnen die administratieve procedures eenvoudiger en aangenamer worden voor de burger.

De federale regering engageert zich in het federale regeerakkoord 2011-2014 om, inzake de strijd tegen sociale uitsluiting en voor maatschappelijke integratie, "overal waar mogelijk de automatische opening van sociale rechten van het type "sociaal tarief" voor personen die aan de voorwaarden voldoen (onder meer energie, water, communicatie, NMBS) te versnellen. Zij zal de uitwisseling van informatie terzake aanmoedigen en voldoende communiceren over de sociale rechten toegekend aan de begunstigden." Staatssecretaris voor Asiel en Migratie, Maatschappelijke integratie en Armoedebestrijding, Maggie De Block bevestigde dit engagement eveneens in haar Algemene Beleidsnota van 12 januari 2012.

Ook in het Federaal Plan Armoedebestrijding (FPA) lezen we dat de federale regering bereid is om de overheidsdiensten toegankelijker te maken voor de burgers: "De overheidsdiensten toegankelijk maken voor alle burgers houdt dus in dat de meest kwetsbare burgers worden geïdentificeerd en dat de rechten waarop ze aanspraak kunnen maken automatisch worden toegekend." Uit verschillende acties van het FPA blijkt dat die automatische toekenning van rechten op verschillende domeinen een plaats zal krijgen: een sociaal tarief voor energieleveringen (actie 32), efficiëntere informatieverwerving bij de werking van de DAVO (actie 50), snellere en eenvoudige toekenning van de verhoogde tegemoetkoming van ziekteverzekering (actie 78)…

De Vlaamse regering gelast alle Vlaamse ministers om hun betrokken administraties op te dragen om waar nodig voorstellen tot aanpassing uit te werken om de automatische toekenning van rechten op hun respectieve beleidsdomein te verwezenlijken. Via deze maatregel wordt verzekerd dat elk departement toegankelijk is voor alle burgers en dat de rechten automatisch worden toegekend aan elke burger die er recht op heeft. Er wordt met andere woorden voor een integrale aanpak geopteerd. Binnen de federale regering is een dergelijke maatregel echter nog niet terug te vinden.

Graag had ik van de minister/staatssecretaris vernomen:

1) Wat wordt binnen het federale beleid specifiek verstaan onder een "automatische toekenning van rechten"? Uit welke verschillende maatregelen en aspecten bestaat die automatische toekenning?

2) Op welke manier wordt momenteel verzekerd dat elke federale minister of staatssecretaris erover waakt dat de rechten binnen zijn beleidsdomein automatisch worden toegekend? Indien hierrond nog geen maatregel bestaat, zal zo'n maatregel worden genomen? Waarom wel/niet?

3) Op welke beleidsdomeinen worden rechten automatisch toegekend? Graag een overzicht van alle rechten die automatisch worden toegekend per beleidsdomein onder de bevoegdheid van de betreffende minister/staatssecretaris.

4) Wordt bij de beleidsdomeinen waarbij de automatische toekenning van rechten reeds wordt gehanteerd een evaluatie uitgevoerd inzake de toegankelijkheid van administratieve procedures, de tevredenheid van de burger en de efficiëntie van de automatische toekenning?

Zo ja, wanneer wordt ze uitgevoerd? Hoe krijgt de evaluatie vorm en hoe wordt ze georganiseerd? Wat zijn de resultaten van de evaluatie?

Zo neen, waarom niet? Zal een evaluatie worden gepland? Wanneer?

5) Op welke manier geeft de minister/staatssecretaris de diensten onder zijn/haar bevoegdheid de mogelijkheid om de nodige informatie voor de administratieve procedure te verkrijgen zonder dat zij dit moeten opvragen aan de burger? Op welke manier worden de kwetsbare burgers en/of de burgers die aanspraak kunnen maken op een bepaald recht geïdentificeerd?

 
Réponse reçue le 14 janvier 2013 : Antwoord ontvangen op 14 januari 2013 :

Le Service public fédéral (SPF) Personnel et Organisation est en première instance une organisation de seconde ligne au service de tous les SPF et les Services publics de programmation (SPP). La réponse à la question concerne seulement les activités du Selor.

Selor est la porte d’accès aux emplois dans l’Administration fédérale. C’est pourquoi Selor accorde énormément d’importance à la facilité de postuler ainsi qu’à l’accessibilité des informations en accordant une place centrale à l’efficience pour le candidat.

Selor veut que l’administration soit le reflet de notre société moderne si riche en diversité.

Selor garantit l’objectivité des procédures de sélection en tenant uniquement compte des compétences. La couleur de peau, l’origine, les richesses, le salaire, le sexe, les convictions religieuses, le handicap n’ont aucune influence sur les résultats.

Les exemples de facilité de postuler et d’accessibilité des informations sont légion. Tous les candidats ne doivent compléter leur curriculum vitae en ligne et charger leur diplôme qu’une seule fois. Après quoi, ils peuvent aisément postuler en un seul clic de souris à toutes les fonctions. Ceux qui n’ont pas accès à internet et qui ont éventuellement besoin d’un accompagnement peuvent se rendre au centre d’info de Selor où, chaque jour, trois ordinateurs sont à leur disposition et un collaborateur de Selor se tient prêt à les aider.

Afin d’assurer un accès facile au niveau local, Selor développe, en collaboration avec le Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB), Le Service public wallon de l'emploi et de la formation ( FOREM)et Actiris, un réseau de points Selor offrant aux candidats un accompagnement personnel ainsi qu’un accès à internet et à leur compte Selor.

Les citoyens peuvent facilement joindre Selor : les informations pratiques et le numéro de téléphone gratuit sont renseignés tout en bas du site web de Selor.

Les personnes avec un handicap se voient automatiquement octroyer des droits à des aménagements raisonnables pour chaque sélection une fois qu’elles ont rempli leur dossier et chargé leur attestation. Les candidats peuvent aussi à chaque fois faire appel à Selor lorsqu’ils souhaitent charger un document. Les droits sociaux sont mentionnés autant que possible sur le site web. Par exemple, le groupe cible des personnes en situation de précarité est automatiquement invité à prendre contact avec le FOREM ou VDAB pour bénéficier de billets de train à prix réduit.

Un expert du vécu en pauvreté a été engagé dans le but de porter à la connaissance de Selor la problématique des personnes en situation de précarité. Parmi ses tâches, citons entre autres : expliquer aux demandeurs d’emploi en quoi consiste un emploi au sein de l’administration en leur donnant des informations, impliquer autant que possible les collaborateurs à qualification réduite de Selor dans son organisation, veiller à ce que le langage de Selor soit clair. Grâce aux témoignages et aux actions de communication comme « Le réflexe », Selor stimule les candidats à consulter le plus possible notre site web.

De Federale Overheidsdienst (FOD) Personeel en Organisatie is in eerste instantie een tweedelijnsorganisatie die ten dienste staat van alle FOD's en Programmatorische Overheidsdiensten (POD's). Het antwoord betreft dan ook enkel de activiteiten van Selor.

Selor is de toegangspoort bij de zoektocht naar een job bij de federale overheid. Daarom hecht Selor veel belang aan de laagdrempeligheid en toegankelijkheid van informatie waarbij efficiëntie voor de kandidaat centraal staat.

Selor wil dat de overheid een weerspiegeling is van onze moderne samenleving met haar rijkdom aan diversiteit.

Selor garandeert een objectieve selectieprocedure. Selor selecteert enkel op competenties. Huidskleur, afkomst, vermogen, loon, geslacht, geloofsovertuiging, handicap, spelen geen rol bij het evalueren van competenties.

Voorbeelden van laagdrempeligheid en toegankelijkheid van informatie zijn legio. Alle kandidaten moeten maar één keer het online cv invullen, diploma opladen en nadien kan met een eenvoudige muisklik gesolliciteerd worden voor alle functies. Voor kandidaten die geen internet ter beschikking hebben en eventueel begeleiding nodig hebben kan het Selor infocentrum een uitkomst bieden. Iedere dag zijn er drie pc’s beschikbaar en kan een medewerker van Selor begeleiding bieden.

Om een lokale en eenvoudige toegang te verzekeren bouwt Selor in samenwerking met de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB), FOREM, Actiris een netwerk van Selorpunten uit waar kandidaten terecht kunnen voor persoonlijke begeleiding, toegang tot internet en de Selor account.

Burgers kunnen Selor gemakkelijk bereiken. In de footer onderaan de Selor website staat praktische info en het gratis infonummer.

Voor kandidaten met handicap worden rechten automatisch toegekend voor redelijke aanpassingen voor elke selectie nadat de kandidaat eenmalig zijn dossier ingevuld heeft en een attest opgeladen heeft. De kandidaat kan ook telkens op Selor beroep doen om hem bijvoorbeeld te helpen met het opladen van een document. Sociale rechten worden zoveel als mogelijk vermeld op de website. Bijvoorbeeld bij de doelgroep kansarmoede wordt automatisch naar VDAB of FOREM doorverwezen voor een goedkoop treinticket.

Een ervaringsdeskundige in de armoede is aangesteld om Selor attent te maken op de problematiek van personen in kansarmoede. Enkele voorbeelden van taken zijn: via info werkzoekenden te informeren over werk bij de overheid, de kort geschoolde werknemers van Selor zoveel mogelijk betrekken bij de organisatie van Selor, erop letten dat de taal van Selor duidelijk is. Via getuigenissen en communicatieacties zoals “de reflex” stimuleert Selor kandidaten om de website zoveel mogelijk te raadplegen.