Vorige maand werd bekend dat de Nederlandse Algemene Inlichtingen- en veiligheidsdienst (AIVD) tijdens de Olympische Spelen in China in 2008 journalisten inzette voor spionage en ze daar ook voor betaalde. Volgens de wet mag de dienst met iedereen samenwerking zoeken. De Socialistische Partij (SP) ziet daaraan graag een einde komen, maar kreeg vandaag van de minister nul op het rekest. De wet zal niet zodanig worden aangepast dat de AIVD geen journalisten en hulpverleners in het buitenland meer om medewerking mag vragen, aldus uittredend Nederlands Minister Liesbeth Spies (Binnenlandse Zaken) in de Tweede Kamer naar aanleiding van een verzoek van de SP.

Graag had ik hieromtrent dan ook volgende vragen voorgelegd:

1) Kan de minister aangeven of ook bij ons journalisten kunnen worden ingeschakeld door de Veiligheid van de Staat? Zijn hieromtrent richtlijnen opgesteld en zo ja, wat houden die in? Staan er remuneraties of kostenvergoedingen tegenover?

2) Kan de minister aangeven of ook bij ons journalisten kunnen worden ingeschakeld door de Algemene Dienst Inlichting en Veiligheid van de krijgsmacht ? Zijn hieromtrent enige richtlijnen opgesteld en zo ja, wat houden die in? Staan er remuneraties of kostenvergoedingen tegenover?

3) Wat is de reactie van de minister op de controverse die in Nederland is ontstaan rond de inzet van journalisten door veiligheidsdiensten om informatie in te winnen en/of andere handelingen te doen?

4) Acht zij het raadzaam om hieromtrent enige bepalingen te voorzien? Zo neen, waarom niet? Zo ja, kan dit worden toegelicht?

1. Voor een antwoord te verkrijgen op deze vraag, zou ik u willen verwijzen naar mijn collega, de minister van Justitie, mevrouw Turtelboom, aan wie u de vraag ook gesteld heeft. De Veiligheid van de Staat valt immers onder haar bevoegdheid.

2. Voor een antwoord te verkrijgen op deze vraag, zou ik u willen verwijzen naar mijn collega, de minister van Landsverdediging, de heer De Crem, aan wie u de vraag ook gesteld heeft. De Algemene Dienst Inlichting en Veiligheid van de krijgsmacht, valt immers onder zijn bevoegdheid.

3. Ik ga geen reactie geven op een controverse die in een ander land heeft plaatsgevonden. Het betreft immers een intern Nederlandse controverse.

4. De Federale Overheidsdienst (FOD) Binnenlandse Zaken is enkel bevoegd tot het afleveren van officiële perskaarten, die via de verschillende bonden voor journalisten aangevraagd worden. Er bestaat in België een vereniging van Beroepsjournalisten die de deontologie van een beroepsjournalist bewaakt en perskaarten aflevert of terug intrekt. Het lijkt me dan ook dat in deze deontologie de richtlijnen dienen te bestaan houdende de samenwerking met de verschillende diensten op het terrein waarmee een beroepsjournalist in contact kan komen. Wel ben ik van mening dat de Belgische inlichtingen- en veiligheidsdiensten de hulp van eenieder kunnen inroepen teneinde pertinente informatie te verzamelen.