Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 6-2094

van Lode Vereeck (Open Vld) d.d. 10 januari 2019

aan de vice-eersteminister en minister van Financiën, belast met Bestrijding van de fiscale fraude, en Minister van Ontwikkelingssamenwerking

Blockchain - Federale overheidsdienst (FOD) Financiën - Studie - B-Hive

studie over de uitvoerbaarheid
nieuwe technologie
toepassing van informatica
toegepaste informatica
informatieverwerking
belastingadministratie
kadaster
publiek-private samenwerking
blockchain

Chronologie

10/1/2019Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 14/2/2019)
4/3/2019Antwoord

Herindiening van : schriftelijke vraag 6-1883

Vraag nr. 6-2094 d.d. 10 januari 2019 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

In haar weekendeditie van 12 mei jl. berichtte De Tijd over een door de minister bestelde studie omtrent de inzet van blockchaintechnologie binnen de overheidsdienst Financiën. « De studie », aldus het krantenartikel, « bekijkt onder andere de inzet van blockchain voor vastgoedregistratie ».

In de Algemene Beleidsnota « Financiën » van 19 oktober 2017 uit de minister de ambitie om Brussel als financieel centrum te versterken door te focussen op de nichedomeinen : Insurance, FinTech, Market Infrastructures en Funds. Binnen het domein FinTech werd begin 2017 B-Hive opgericht, « een samenwerkingsplatform tussen financiële instellingen enerzijds en FinTech bedrijven anderzijds, waarbij samengewerkt wordt rond innovatieve technologieën voor de financiële sector », aldus de beleidsnota.

Het transversale karakter van mijn vraag blijkt uit het feit dat de aanpak van de uitdagingen op het vlak van de digitalisering van overheidsdiensten en -taken een gedeelde bevoegdheid is tussen de federale en de gefedereerde entiteiten, niet het minst wegens het privacy- en security-vraagstuk. Bovendien zal een effectiever en efficiënter functioneren van de overheidsdienst Financiën een impact hebben op de overheidsontvangsten en hiermee op de huishouding van België.

Ik heb de volgende vragen voor de minister :

1) Graag ontvang ik van de minister bijkomende toelichting bij de volgende elementen van de bestelde studie omtrent de toepassing van de blockchaintechnologie binnen de overheidsdienst Financiën :

a) Aan wie werd de studie aanbesteed ? Welk bureau zal met andere woorden de studie in opdracht van de federale regering uitvoeren ?

b) Hoeveel bedraagt de kostprijs van de studie ?

c) Tegen wanneer moet het studierapport worden opgeleverd ?

d) Waaruit bestaat de centrale onderzoeksvraag waarop de studie een antwoord dient te formuleren en wat zijn de eventuele deelvragen die hiertoe worden onderzocht ?

e) Behoort het onderzoek naar de toepassingsmogelijkheden van de blockchaintechnologie binnen de btw-controle van bedrijven (1) en een betere traceerbaarheid van containers door de douane (2) eveneens tot het bestek van de studie ? Zo nee, waarom niet ?

f) De studie zal, aldus het krantenartikel, ook de impact op externe partners van Financiën zoals het notariaat en de banken nagaan. Volgens het kabinet van de minister kan blockchain mogelijks ook een aanzienlijke impact op het personeelsbestand binnen de overheidsdienst hebben. Wordt dit laatste luik eveneens onderzocht in de studie ? Zo nee, waarom niet ?

2) B-Hive is een publiek-private samenwerking waarin de privésector en de overheid, via de FPIM, samen investeren. B-Hive heeft ondertussen kantoren in Brussel, London, Tel Aviv en New York en binnenkort ook in Singapore.

a) Hoeveel middelen worden er jaarlijks door de FPIM uitgetrokken en dit over de volledige looptijd van het PPS-project B-Hive ?

b) Wat is de looptijd van het PPS-project B-Hive ?

c) Kunt u mij een overzicht bezorgen van de private partners die participeren in B-Hive ?

d) Wat zijn de concrete realisaties en output van B-Hive op het vlak van innovatieve technologieën voor de financiële sector ? In welke mate en op welke manier resulteerde deze output reeds in bruikbare kennis en / of toepassingen binnen de federale overheidsadministratie ?

e) Werd het kantoor in Singapore intussen al geopend ?

f) Hoe evalueert de minister de werking van B-Hive tot op heden ?

Antwoord ontvangen op 4 maart 2019 :

1) a) De overheidsopdracht werd ingevolge een onderhandelingsprocedure met voorafgaande bekendmaking aan KPMG gegund. KPMG werd aangewezen als partner voor de uitvoering van deze studie.

b) De prijs van deze studie bedraagt 134 101,00 euro (inclusief btw)

c) De resultaten van deze studie worden tegen juni 2019 verwacht.

d) Het voorwerp van deze opdracht bestaat in de uitvoering van een toegepaste studie - die m.a.w. voorstellen tot implementatie zal formuleren – over de risico's en opportuniteiten van de blockchaintechnologie voor de FOD Financiën.

KPMG is belast met:

– de uitvoering van een studie van de huidige tendensen en de Belgische en buitenlandse initiatieven op het gebied van blockchain voor wat de opdrachten van de FOD Financiën betreft, de lessen die eruit kunnen worden getrokken, en de potentiële impact (op technisch, politiek, (para)fiscaal, juridisch, (macro)-economisch, maatschappelijk vlak en op het vlak van de privacy)

– het ontwikkelen van strategievoorstellen in de volgende drie domeinen:

– Het gebruik van blockchain voor een betere traceerbaarheid van de containers ten

behoeve van de douaneverrichtingen;

– Het gebruik van blockchain om onroerende goederen te identificeren en te voorzien in een alternatief voor de traditionele registratie van de aankoop, overdracht, verdeling van deze goederen;

– Het gebruik van blockchain om het beheersproces van de btw te versterken,

waarbij er in het bijzonder naar wordt gestreefd om de betalingsbalans van de btw direct en fraudebestendig te maken.

e) Ja, zie antwoord op vraag 1) d).

f) De impact op het interne personeel en in de betrokken beroepen is een gegeven dat moet worden onderzocht. Ik benadruk dat deze impact moet worden gezien in samenhang met de noodzakelijke verminderingen van de administratieve en financiële last voor de ondernemingen en burgers.

2) De FPIM heeft, voor de oprichting van B-Hive, een onrechtstreekse investering van EUR 2 miljoen onder de vorm van kapitaal inbreng toegekend.

Er zijn, door de FPIM, geen bijkomende jaarlijkse middelen voorzien.

B-Hive is een Europees fintech-platform voor collaboratieve innovatie dat grote banken, verzekeraars en financiële dienstverleners o.a. marktinfrastructuurspelers bij elkaar brengt.

Er werd geen looptijd aan dit project verbonden.

De private partners die in B-Hive participeren met een kapitaal inbreng, zijn vooral financiële instellingen (banken, verzekeraars en financiële dienstverleners):KBC Bank,BNP Paribas, Fortis, ING Belgium, BELFIUS Bank, AXA Belgium,Ageas, Baloise Belgium,EUROCLEAR, ISABEL, Mastercard Ireland, Bank of New York, SWIFT en Allianz.

Daarbij komen er ook nog “Associated partners” (waaronder:Proximus, HewlettPackard, KPMG, McKinsey, Capgemini, Baker McKenzie …), “Support partners”(waaronder: FSMA, KU Leuven, Solvay Business School, IMEC, Agoria, Vlerick,Business School, Assuralia, de Nationale Bank, Febelfin…) en natuurlijk ook gewone leden.

Een uitgebreide lijst van participerende ondernemingen is te vinden op https://b-hive.eu/partners

B-Hive heeft in het eerste jaar van haar werking een groot know-your-customer identitymanagement project gerealiseerd op basis van blockchain met de vier belangrijkste banken dat nu via Isabel wordt gecommercialiseerd en wat op termijn ook kan gebruikt worden door andere bedrijven en publieke instellingen. Er is een rechtstreekse connectie met de blockchain projecten van de verschillende overheden. Tevens werkt men aan verschillende blockchain projecten rond verzekeringen (o.a. de digitalisatie van de groene kaart en het vereenvoudigen van het proces van uitbetaling van levensverzekeringen). Dit heeft o.a. raakpunten met de plannen rond mobiliteit en hoe digitalisatie kan leiden tot nieuwe vormen van deeleconomie en nieuwe manieren van verzekeren.

Een andere output is Scale-Ups.eu, de eerste spinoff van B-Hive. Scale-Ups.eu zal (financiële en niet-financiële) scale-ups begeleiden op hun groeitraject door tijd te reduceren bij uitdagingen ivm kapitaal, personeel en internationalisatie. Met SuperNova, een internationale technologiebeurs eind september willen ze het Belgische scale-up ecosysteem een boost geven. B-Hive zal een prominente rol nemen op SuperNova en de concrete realisaties tonen aan een internationaal publiek.

Nee, de groei van B-Hive met kantoren in UK, Israel en US is dermate groot dat een Singapore kantoor werd uitgesteld naar 2019. Er zijn echter wel plannen om vanaf 2019 effectief op de Aziatische markt te werken in samenwerking met o.a. het onderzoeksinstituut IMEC.