Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 4-3598

van Sabine de Bethune (CD&V) d.d. 23 juni 2009

aan de vice-eersteminister en minister van Financiën en Institutionele Hervormingen

Mariene milieu - Vervuiling door plastic - Fiscale maatregelen

plastic afval
marien milieu
kunststof
vervuiling van de zee
milieuheffing

Chronologie

23/6/2009Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 23/7/2009)
30/6/2009Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 4-3599
Herkwalificatie van : vraag om uitleg 4-964

Vraag nr. 4-3598 d.d. 23 juni 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Recent publiceerde het United Nations Environment Programme (UNEP) een rapport met betrekking tot de vervuiling van het mariene milieu.

Uit dit rapport blijkt duidelijk dat sigaretten en licht plastic de voornaamste bronnen van vervuiling zijn. Vooral de lange periode die nodig is voor het milieu om plastic af te breken is problematisch.

In België werden reeds enkele maatregelen genomen om de vervuiling door licht plastic te verminderen. Zo werd met de programmawet van 27 april 2007 een taks op plastic zakken ingevoerd. Ook de staatssecretaris voor Mobiliteit, tevens bevoegd voor de Noordzee, nam zeer recent een uitstekende maatregel om het zwerfafval dat vissers ophalen tijdens het vissen in te zamelen.

Verschillende andere landen namen in het verleden maatregelen om de vervuiling door licht plastic tegen te gaan. Ierland, Denemarken en Nederland hanteren ook een verpakkingsbelasting zoals in België. Door de heffing in Denemarken zou het verbruik van plastic zakken met 66 % gedaald zijn.

Frankrijk en Spanje werken momenteel aan een verbod. Ook andere niet-Europese landen, zoals India, Bangladesh, Rwanda, Eritrea, Tanzania, Zuid-Afrika, China en Uganda zijn voorlopers op dit vlak en hebben een verbod op plastic zakken ingevoerd. In China zou een verbod naast 40 miljard plastic zakken ook 1,6 miljoen ton olie besparen. Ook de Australische regering heeft haar wenst uitgedrukt om dit jaar nog een verbod in te voeren.

België kan en moet meer doen om het milieu te beschermen. We zijn het aan onze volgende generaties verplicht.

Om voorgaande redenen had ik graag een antwoord gekregen op volgende vragen:

1) Wat is de opbrengst van de taks op de wegwerptassen die volgens de voornoemde programmawet 3 euro per kilo zou bedragen? Wat is de impact van deze heffing op het verbruik van plastic zakken in België? In Ierland zou er een heffing bestaan van 15 eurocent per zak en bedraagt de opbrengst 10 miljoen euro per jaar.

2) Wat is uw standpunt met betrekking tot het UNEP rapport en een verbod op het verbruik van plastic zakken? Is een dergelijk verbod mogelijk in het kader van de Europese regelgeving? Staat de richtlijn 94/62/EG betreffende verpakking en verpakkingsafval een dergelijk verbod in de weg? Zo ja, binnen welk kader werken Frankrijk en Spanje aan een dergelijk verbod?

3) Er bestaan ook zogenaamde bio-afbreekbare zakken. Kunnen dergelijke zakken een alternatief vormen voor de plastic zakken? Indien ja, welke maatregelen kunnen er worden genomen om het verbruik van dit milieuvriendelijk alternatief te stimuleren? Zijn er maatregelen voorzien?

4) China en Tanzania leggen ook strikte beperkingen op aan de producenten van plastic zakken. Is een dergelijke maatregel ook denkbaar in België?

Antwoord ontvangen op 30 juni 2009 :

Ik heb de eer aan het geachte lid mede te delen wat volgt :

1) De ontvangsten inzake milieuheffing op zakken van kunststof bedragen:

- van 1 juli 2007 tot 31 december 2007: 404 795.14 euro;

- voor het jaar 2008: 1 160 059.37euro;

- voor het lopende jaar (cijfers tot 31 mei 2009): 192 510.46 euro.

Deze gegevens drukken een belangrijke vermindering uit van de in het verbruik gebrachte hoeveelheid in het land en wijzen op een gedragswijziging van de consument, wat tegemoet komt aan het doel van de wet.

Trouwens de distributiesector acht zich gelukkig met een daling van 80 % van het gebruik van wegwerpzakken, sedert 2003.

2) Alhoewel het afvalbeheer van de verpakkingen uitsluitend tot de bevoegdheid behoort van de Gewesten, dien ik erop te wijzen dat de programmawet van 27 april 2007 hoofdzakelijk een gedragswijziging beoogt bij de consument en hiertoe is de milieuheffing het gebruikte fiscaal instrument.

3) Alhoewel artikel 381 van de gewone wet van 16 juli 1993 tot vervollediging van de federale staatsstructuur bepaalt dat wegwerptassen en -zakken van kunststof bestemd voor het vervoer van goederen gekocht in de kleinhandel onderworpen zijn aan de milieuheffing, vallen de biologisch afbreekbare zakken die beantwoorden aan de vereisten van de norm NBV EN 13432, niet onder het toepassingsveld.

4) Ongeveer de totale hoeveelheid van de onderworpen zakken van kunststof, evenals de andere artikelen bedoeld in de programmawet, zoals de producten van aluminium, worden vervaardigd in het buitenland. Rekening houdende dat de productie van dergelijke artikelen in België te verwaarlozen is, lijkt het niet opportuun om maatregelen te nemen zoals deze in China en Tanzania.