4-724/3 | 4-724/3 |
7 OKTOBER 2009
Nr. 1 VAN DE HEER SWENNEN
Art. 2
Artikel 2 vervangen door wat volgt :
« Art. 2. — In de wet van 25 juni 1992 op de landverzekeringsovereenkomst wordt een artikel 110/1 ingevoegd, luidend :
« Artikel 110/1. — Aanwijzing van de wettelijke erfgenamen als begunstigden.
Wanneer de wettelijke erfgenamen als begunstigden worden aangewezen zonder bij name te zijn vermeld is, onder voorbehoud van tegenbewijs of andersluidend beding, de verzekeringsprestatie verschuldigd aan de nalatenschap van de verzekeringnemer. »
Verantwoording
De Raad van State suggereert om de tekst van artikel 2 als volgt te vervangen :
« Wanneer bij de verzekering geen begunstigde is aangewezen of wanneer de aanwijzing geen gevolgen kan hebben of herroepen is, is de verzekeringsprestatie verschuldigd aan de verzekeringnemer.
Bij overlijden van de verzekeringnemer is in de gevallen bedoeld in het eerste lid, of indien de aanwijzing de wettige erfgenamen betreft, de verzekeringsprestatie verschuldigd aan de wettige erfgenamen. Indien de verzekeringnemer evenwel een testament heeft opgesteld en de erfenis niet aan de reservataire erfgenamen toevalt, is de verzekeringsprestatie verschuldigd aan de algemene legatarissen, waarbij het uit te betalen bedrag evenredig verdeeld wordt in verhouding tot de waarde van het testamentair erfdeel van elk van hen ».
Dit tekstvoorstel van de Raad van State lijkt evenwel nog niet volledig alle problemen op te lossen.
Ten eerste wordt nog steeds gesteld dat in principe het kapitaal toekomt aan de wettige erfgenamen (N.B. de term « wettelijke » lijkt ons beter), wanneer deze als begunstigden zijn aangewezen. De vraag die hier in het bijzonder bij rijst is of deze de uitkering ontvangen als erfgenamen (dus iure hereditario), dan wel ten persoonlijke titel (iure proprio). Dit onderscheid heeft belangrijke gevolgen : dienen zij de nalatenschap te aanvaarden om de levensverzekering te ontvangen, hebben de schuldeisers van de nalatenschap hierop recht, ontvangen zij het bedrag in gelijke delen of volgens de wettelijke devolutie ...
Ten tweede regelt het wetsvoorstel enkel het geval waarin de testator bijkomend een testament heeft opgesteld met een algemeen legataris. Het is echter mogelijk dat de testator een testament heeft gemaakt waarbij hij bijzondere legatarissen heeft aangesteld bijvoorbeeld voor « het geld » of legatarissen ten algemene titel, bijvoorbeeld voor « de roerende goederen » ... In dat geval zouden het toch nog de wettelijke erfgenamen zijn die het kapitaal ontvangen ? Dit stemt niet overeen met de nood die in de praktijk wordt aangevoeld.
Daarom voelen wij meer voor de suggestie gedaan door juridische dienst van de Koninklijke Federatie van Belgische Notarissen, die voorstelt een nieuw artikel 110bis in te voegen, luidend als :
« Artikel 110bis — Aanwijzing van de wettelijke erfgenamen als begunstigden
Wanneer de wettelijke erfgenamen als begunstigden worden aangewezen zonder bij name te zijn vermeld is, onder voorbehoud van tegenbewijs of andersluidend beding, de verzekeringsprestatie verschuldigd aan de nalatenschap van de verzekeringnemer. »
Op deze manier valt de verzekeringsprestatie, wanneer de wettelijke erfgenamen worden aangewezen zonder bij name te zijn vermeld (met andere woorden, zij worden aangeduid met de generieke term « wettelijke erfgenamen »), in de nalatenschap, tenzij de erflater duidelijk heeft bedongen dat hij dit niet wenst. Door « de nalatenschap » als begunstigde aan te wijzen, worden al bovenstaande problemen opgelost :
— is er geen testament, dan zijn de begunstigden inderdaad de wettelijke erfgenamen, die het kapitaal iure hereditario ontvangen, dit wil zeggen volgens de regels van de wettelijke devolutie en niet bij gelijke delen; zij dienen de nalatenschap te aanvaarden en de schuldeisers kunnen zich verhalen op het kapitaal;
— is er wel een testament, dan wordt het kapitaal (aangezien het in de nalatenschap valt) verdeeld volgens de testamentaire bepalingen, waarbij er desgevallend nog iets overblijft voor de wettelijke erfgenamen (afhankelijk van de legaten).
| Guy SWENNEN. |