4-1422/1 | 4-1422/1 |
14 SEPTEMBER 2009
Dit voorstel neemt, in aangepaste vorm, de tekst over van een voorstel dat reeds op 2 april 2004 in de Senaat werd ingediend (stuk Senaat, nr. 3-617/1 - 2003/2004).
Sinds het begin van de jaren zestig worden gehuwden fiscaal gediscrimineerd ten opzichte van samenwonenden. Deze veertig jaar oude onrechtvaardigheid is het gevolg van een beleid dat zijn maatregelen niet afweegt tegenover de noden en de rechten van het gezin. Reeds in zijn federale beleidsverklaring van oktober 2000 stelde toenmalig eerste minister Guy Verhofstadt dat het verschil in fiscale druk tussen gehuwde koppels en samenwonenden door niets gerechtvaardigd is. Meermaals beloofde de VLD, onder druk van verschillende verenigingen die de gezinnen vertegenwoordigen, de bestaande fiscale onrechtvaardigheid weg te werken. Met de belastinghervorming werd een eerste, maar onvoldoende stap gezet om deze discriminatie weg te werken. Gezinnen vragen terecht dat ze volwaardig worden betrokken bij het beleid en dat ze daadwerkelijk ontplooiingskansen krijgen door dat beleid. Dit betekent dat de politiek een duidelijk engagement moet nemen tegenover de gezinnen, een engagement dat, wil het niet louter vrijblijvend zijn zoals het tot nu toe het geval is geweest, wettelijk moet worden geregeld om enige geldingsdrang te krijgen en afdwingbaar te zijn. Vandaar dat wij dit wetsvoorstel houdende de instelling van een gezinseffectenrapport aan het parlement voorleggen.
In het Vlaams Parlement hebben de Vlaamse volksvertegenwoordigers Marijke Dillen en Filip Dewinter reeds eerder een voorstel van decreet houdende de instelling van een gezinseffectenrapport ingediend. Dit wetsvoorstel is op hun voorstel van decreet gebaseerd.
Een gezinseffectenrapport is absoluut geen overbodige luxe. Het gezin is als maatschappelijke instelling een belangrijk beschavingsgegeven. Het is de natuurlijke basis van elk menselijk samenleven.
Een samenleving steunt voor haar continuïteit op een stevige basisstructuur, namelijk het gezin. Het gezin heeft dan ook een zeer grote maatschappelijke betekenis. Het gezin is dé manier bij uitstek waarop de mens zijn samenleving ordent. De bijdrage van elk gezin aan de gemeenschap is van bijzonder groot belang op verschillende terreinen. Elke samenleving heeft, door de wil zichzelf in stand te houden, een normatief, meestal wettelijk kader uitgewerkt om de gezinsvorming te propageren. De opgelegde normen, die in de tradities passen van de betreffende samenleving, dragen er toe bij om zekerheid te verschaffen voor het gezin en voor de leden ervan.
Het gezin is een stevige grondslag voor de opbouw van een evenwichtige samenleving, zonder dat de samenleving via de staat of de politiek evenwel het gezin moet monopoliseren. Het gezin sluit aan bij de fundamentele waarden van onze beschaving en is dan ook de ideale kern voor waarden- en cultuuroverdracht.
Het voeren van een echte gezinspolitiek is een topprioriteit. We bepleiten een politiek die volledig rekening houdt met het gezin in al zijn aspecten en die het gezin zijn onvervangbare plaats in onze samenleving laat behouden en waar nodig teruggeeft. Het beleid moet ervoor zorgen dat gezinnen door geen enkele genomen maatregel kunnen worden benadeeld, daar zij de toekomst van de samenleving garanderen.
Het effect op de gezinnen van de maatregelen die worden uitgevaardigd door het federale parlement is gediversifieerd en bestrijkt omzeggens alle domeinen waarvoor de federale overheid bevoegd is : fiscaliteit, arbeid, sociale zaken, justitie, gezondheidszorg, mobiliteit, middenstand, energiebeleid ... De dagelijkse realiteit toont ten volle aan dat er vandaag de dag geen reëel gezinsgericht beleid wordt gevoerd op deze domeinen.
Bij het voorbereiden en uitvaardigen van maatregelen moet volwaardig rekening worden gehouden met de weerslag hiervan op de rechten van het gezin. Dit kan enkel door het wettelijk opleggen van een gezinseffectenrapport. De institutionalisering van een gezinseffectenrapport, aan de hand waarvan kan worden nagegaan wat de gevolgen zijn van een wetsvoorstel of een wetsontwerp op het gezin, is onontbeerlijk om de toekomst van het gezin als hoeksteen van onze samenleving veilig te stellen.
In de toelichting bij het voorstel van decreet houdende de instelling van een kindeffectenrapport, bij decreet aangenomen door het Vlaams Parlement op 15 juli 1997, weliswaar recent vervangen door het decreet van 18 juli 2008 houdende het voeren van een Vlaams jeugd- en kinderrechtenbeleid, werd destijds niettemin terecht het volgende gesteld : « ...In die optiek dient er aan het gezin, als kern van de samenleving en als natuurlijke omgeving voor de ontplooiing en het welzijn van al haar leden en van het kind in het bijzonder, een specifieke aandacht te worden verleend. ».
Kiezen voor het gezin is in maatschappelijk opzicht een noodzaak. Het gezin verdient bijzondere aandacht. Iedere beleidsmaatregel moet worden getoetst op haar betekenis voor en op haar weerslag op de gezinnen. Enkel op deze manier kan een echt gezinsvriendelijk beleid worden gerealiseerd.
Artikel 3
De eerste paragraaf bepaalt als algemeen principe dat elk wetsontwerp bij indiening in het parlement vergezeld moet zijn van een gezinseffectenrapport voor zover de beslissing een aanwijsbaar belang van het gezin raakt.
De tweede paragraaf bepaalt dat, indien het Parlement van mening is dat een zonder begeleidend gezinseffectenrapport ingediend wetsontwerp toch een aanwijsbaar belang van het gezin raakt, de regering alsnog op vraag van het Parlement binnen een redelijke termijn een gezinseffectenrapport moet opstellen.
De derde paragraaf bepaalt dat, indien het Parlement van mening is dat een zonder begeleidend gezinseffectenrapport ingediend wetsvoorstel een aanwijsbaar belang van het gezin raakt, de regering op vraag van het Parlement binnen een redelijke termijn een gezinseffectenrapport moet opstellen.
Artikel 4
Dit artikel bepaalt de inhoud van het gezinseffectenrapport.
Bij het onderzoek naar de inhoud, de draagwijdte en de gevolgen van een beslissing dienen steeds de belangen van het gezin als leidraad te worden gehanteerd.
Wanneer verschillende alternatieven voorhanden zijn, dient de voorkeur te gaan naar die beslissing die het best de belangen van het gezin waarborgt.
Artikel 5
Dit artikel betreft de concrete opmaak van het gezinseffectenrapport.
Artikel 6
Dit artikel voorziet toch nog in een afwijkingsmogelijkheid voor de regering van de verplichting die haar wordt opgelegd in artikel 3.
Artikel 7
Dit artikel bevat een overgangstermijn van maximum zes maanden om de regering in staat te stellen haar opdracht, als bepaald in dit wetsvoorstel, voor te bereiden en uit te voeren.
| Anke VAN DERMEERSCH Jurgen CEDER Nele JANSEGERS. |
Artikel 1
Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 78 van de Grondwet.
Art. 2
Voor de toepassing van deze wet wordt verstaan onder :
1º gezin : een op permanente en voortdurende wijze georganiseerd en geofficialiseerd samenleven tussen man en vrouw en hun eventuele kinderen;
2º regering : de federale regering;
3º gezinseffectenrapport : een openbaar document dat de situatie van het gezin in zijn onmiddellijke omgeving beschrijft alsmede de te verwachten gevolgen op het gezin van een voorgenomen beslissing en de alternatieven ervoor.
Art. 3
Bij elk wetsontwerp wordt, op het ogenblik van de indiening bij een Wetgevende Kamer, een gezinseffectenrapport gevoegd, voor zover de genomen beslissing kennelijk het belang van het gezin rechtstreeks raakt.
Voor een ingediend wetsontwerp zonder begeleidend gezinseffectenrapport wordt een gezinseffectenrapport opgesteld wanneer een Wetgevende Kamer er om verzoekt.
Voor elk wetsvoorstel wordt een gezinseffectenrapport opgesteld wanneer een Wetgevende Kamer er om verzoekt.
Art. 4
Het gezinseffectenrapport bevat ten minste de volgende informatie :
1º een beschrijving van de effecten van de voorgenomen beslissing op het gezin;
2º alternatieven voor de voorgestelde beslissing, inzonderheid een beschrijving van de beoogde maatregelen om nadelige gevolgen van de beslissing voor de gezinnen te vermijden, te beperken en zo mogelijk te verhelpen;
3º een opgave van de moeilijkheden die zich hebben voorgedaan bij het verzamelen van de vereiste informatie.
Art. 5
De regering stelt op haar kosten het gezinseffectenrapport op.
Voor het opstellen van het gezinseffectenrapport kan de regering een beroep doen op haar administratie of een overeenkomst sluiten met één of meer in effectenrapportage gespecialiseerde centra.
Art. 6
De regering kan afwijken van de verplichting als bedoeld in artikel 3, eerste lid, na advies van een door haar aan te wijzen deskundige commissie.
Art. 7
Deze wet treedt in werking op de eerste dag van de zesde maand na die waarin zij is bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad.
31 augustus 2009.
| Anke VAN DERMEERSCH Jurgen CEDER Nele JANSEGERS. |