3-1398/2

3-1398/2

Belgische Senaat

ZITTING 2005-2006

29 NOVEMBER 2005


Voorstel van resolutie betreffende de zesde ministeriële Conferentie van de Wereldhandelsorganisatie (Hongkong 13-18 december 2005)


AMENDEMENTEN


Nr. 1 VAN MEVROUW CROMBÉ-BERTON

In de considerans, punt A laten voorafgaan door een nieuw punt, luidend :

« Overwegende dat de Wereldhandelsorganisatie (WTO) een permanent forum is voor onderhandeling, waar de internationale handelsregels kunnen worden aangepast aan de ontwikkelingen van de wereldhandel, waar kan worden ingegaan op de uitdagingen en de nieuwe mogelijkheden waarmee de ondernemingen en de burgers te maken krijgen; overwegende dat er in deze cyclus veel meer speelt dan bij de klassieke en beperkte GATT-onderhandelingen, die alleen tot doel hadden de douanerechten op de industriële producten te verlagen; herinnerend aan de doelstellingen in de Preambule waarmee de WTO werd opgericht, namelijk : het verbeteren van de levensomstandigheden van de betrokken bevolking, het zorgen voor volledige werkgelegenheid, het verhogen van de productie en de handel, het optimaliseren van de natuurlijke hulpbronnen. »

Verantwoording

Presentatie van de Wereldhandelsorganisatie.

Nr. 2 VAN MEVROUW CROMBÉ-BERTON

In de considerans, onder punt A, in de Franse tekst, de woorden « sur base d'une nouvel esprit » vervangen door de woorden « sur base d'un nouvel esprit ».

Verantwoording

Technische correctie.

Nr. 3 VAN MEVROUW CROMBÉ-BERTON

In de considerans, onder punt C, de woorden « een begeleide liberalisering van de handel » vervangen door de woorden « een begeleide en beheerste liberalisering van de handel ».

Verantwoording

De rol van de overheid in handelszaken dient benadrukt te worden.

Nr. 4 VAN MEVROUW CROMBÉ-BERTON

In de considerans, punt K vervangen als volgt :

« K. Overwegende dat het het uitbouwen van een internationaal netwerk van parlementaire instellingen die de onderhandelingen van de WTO volgen en het versterken van de samenwerking met de Commissie voor de internationale handel van het Europees Parlement belangrijke instrumenten kunnen zijn om de eisen van de eigen lidstaten beter te coördineren en het maatschappelijk middenveld hier zoveel mogelijk bij te betrekken; »

Verantwoording

Concreter en realistischer.

Nr. 5 VAN MEVROUW CROMBÉ-BERTON

In de aanbevelingen, een punt 1bis invoegen, luidende :

« 1bis. Op een geordende en gedifferentieerde, en niet vervalste manier, te onderhandelen over de beheerste liberalisering van de handel teneinde bij te dragen tot de groei en de werkgelegenheid; ».

Verantwoording

Herinneren aan de doelstelling van de liberalisering van de internationale handel.

Nr. 6 VAN MEVROUW CROMBÉ-BERTON

In punt 2 van de aanbevelingen de woorden « dat de geprivilegieerde plaats van ontwikkeling bevestigt » vervangen door de woorden « dat bevestigt dat ontwikkeling de leidraad is van deze onderhandelingen ».

Verantwoording

Afzwakking van een overdreven uitdrukking.

Nr. 7 VAN MEVROUW CROMBÉ-BERTON

In de aanbevelingen een punt 3bis invoegen, luidende :

« 3bis. de Commissie te vragen om rekening te houden met de uitholling van de speciale en gedifferentieerde tarieven waartoe de afronding van de Doha-agenda over het akkoord van Cotonou, over het algemeen preferentieel systeem (APS) en andere preferentiële handelssystemen zou kunnen leiden; een specifiek verslag op te stellen over de invloed van de Doha-cyclus op het akkoord van Cotonou en op de APS en na te gaan welke maatregelen kunnen worden genomen om de doeltreffendheid te waarborgen van de preferenties die de Europese Unie verleent aan de ontwikkelingslanden, en met name aan de armste ervan; ».

Nr. 8 VAN MEVROUW CROMBÉ-BERTON

Punt 4 van de aanbevelingen vervangen als volgt :

« 4. Zoals in de Verklaring inzake de millenniumdoelstellingen staat, erop toe te zien dat de verbintenissen van de WTO, het IMF en de Wereldbank elkaar aanvullen en op elkaar aansluiten. Zij moeten programma's uitwerken om de aanpassingen die het handelsbeleid eist van de ontwikkelingslanden te financieren en/of de bestaande programma's verbeteren ;».

Verantwoording

Het optreden van de WTO en de andere internationale financiële instellingen met het oog op de verwezenlijking van de millenniumdoelstellingen beter afbakenen.

Nr. 9 VAN MEVROUW CROMBÉ-BERTON

In de aanbevelingen, in punt 6, tussen de woorden « de regels van de WTO makkelijker toe te passen » en de woorden « en hun economie aan te passen » de woorden invoegen « handel voluit te integreren in hun nationaal ontwikkelingsbeleid en strategieën om de armoede te verminderen ».

Nr. 10 VAN MEVROUW CROMBÉ-BERTON

In de aanbevelingen een punt 8bis invoegen, luidende :

« 8bis. de niet-commerciële eigenheid van de landbouwsector te erkennen, rekening houdend met de voedselzekerheid, het in acht nemen van de verwachtingen van de consument en niet-commerciële aandachtspunten, zoals de ruimtelijke ordening en de kwaliteit van de producten; de afschaffing van de exportsubsidies te verdedigen; de marketing loans en de voedselhulp beter te begeleiden; een hiërarchie tot stand te brengen tussen het multilaterale systeem en de bilaterale akkoorden, waarbij de handel met de armste landen de voorkeur krijgt; de bijzondere en gedifferentieerde behandeling aan te passen aan de toestand van de ontwikkelingslanden die netto-exporteur zijn; te zorgen voor een degelijke bescherming van de geografische vermeldingen en maatschappelijke en milieugebonden waarden van de landbouwproducten te erkennen; ».

Nr. 11 VAN MEVROUW CROMBÉ-BERTON

In de aanbevelingen, in punt 14, de woorden « —, en daarbij rekening te houden met bepaalde specifieke problemen zoals die van de generische geneesmiddelen die verwoestende pandemieën kunnen bestrijden » doen vervallen.

Nr. 12 VAN MEVROUW CROMBÉ-BERTON

In de aanbevelingen een punt 14bis invoegen, luidende :

« 14bis. het compromis te beschermen dat voor de conferentie van Cancun gesloten werd over de koppeling tussen het octrooirecht en de versoepelde toegang voor arme landen tot generische geneesmiddelen; ».

Verantwoording

Het akkoord over de generische middelen verduidelijken en het afzonderen van de strijd tegen piraterij.

Nr. 13 VAN MEVROUW CROMBÉ-BERTON

In de aanbevelingen, punt 15 vervangen als volgt :

« 15. de werkmethoden van de WTO te hervormen in het licht van het Sutherland-rapport, met behoud van het intergouvernementele karakter van de organisatie, van de consensus, de vrije onderhandeling en de aanvaarding van contractuele normen en het bestaan van mechanismen om ervoor te zorgen dat verbintenissen worden nagekomen, dynamiek te brengen in het onderhandelingsmechanisme dat efficiëntie, transparantie en inspraak van alle leden met elkaar verzoent, waarbij wordt gereflecteerd over de periodiciteit van de vergaderingen, het toekennen van een minimum aan initiatiefrecht aan de directeur-generaal van de WTO bij het vastleggen van de agenda, het opnieuw onderzoeken van de jaarlijkse rotatie van de voorzitters van de onderhandelingsgroepen en het samenstellen van een adviesraad van die voorzitters die ontwerpen van consensusteksten moet uitwerken; ».

Verantwoording

Het afzwakken van een uitwas : het politieke engagement bij onderhandelingen hangt voor alles van de Staten af en men mag het Sutherland-rapport van 2005 niet begraven.

Nr. 14 VAN MEVROUW CROMBÉ-BERTON

In punt 16 van de aanbevelingen, de woorden « het geschillenregelingsmechanisme » doen vervallen.

Nr. 15 VAN MEVROUW CROMBÉ-BERTON

In de aanbevelingen, een punt 16bis invoegen, luidend :

« 16bis. de dienst geschillenregeling (DG) te voorzien van de middelen om doeltreffend op te treden : de beslissingen van de DG uitvoerbaar maken, de DG voorzien van een procedure in kort geding, een preventieve procedure invoeren, om een verzoek om onderzoek van bedreigingen voor de handelsactiviteiten die een Staat ondergaat, bij de DG aanhangig te kunnen maken; de plaats van de specifieke noden van de ontwikkelingslanden in de geschillenprocedure te versterken, door hen het recht toe te kennen concessies in te trekken wanneer een industrieland zijn handelsbeleid niet in overeenstemming brengt met de aanbevelingen van de DG, en door het onderzoek van de inachtneming van hun bijzondere belangen door de panels verplicht te maken; de regels van de WTO te wijzigen om ervoor te zorgen dat de niet-commerciële bekommernissen van de DG (bijvoorbeeld milieubescherming en volksgezondheid) ruimere erkenning krijgen; ».

Verantwoording

Een specifiek en volledig punt betreffende de dienst geschillenregeling invoegen.

Nr. 16 VAN MEVROUW CROMBÉ-BERTON

In de aanbevelingen, een punt 16ter invoegen, luidend :

« 16ter. een college van vaste « panelisten » in te stellen teneinde te zorgen voor de professionalisering van de leden van de bijzondere groepen, het aantal leden van de beroepsinstantie te vermeerderen en de duur van hun mandaat te verlengen, de samenhang te verduidelijken tussen de procedures tot onderzoek van de overeenstemming van een maatregel met de WTO-akkoorden en de procedures die leiden tot een opheffing van concessies, een mechanisme van terugzending voor het panel in te stellen wanneer de feiten onvoldoende wegen om een beslissing van de beroepsinstantie mogelijk te maken; ».

Nr. 17 VAN MEVROUW CROMBÉ-BERTON

In punt 18 van de aanbevelingen, de woorden « er in dat verband op aan te dringen dat de regels van de Internationale Arbeidsorganisatie door alle WTO-lidstaten worden nageleefd » vervangen door de woorden « oplossingen aan te brengen over het verband tussen de handel enerzijds en de arbeidsbescherming en de andere regels van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) anderzijds, en als absolute voorwaarde voor de handelsbetrekkingen iedere vorm van kinderarbeid te vermijden; de samenhang tussen de andere internationale normen te waarborgen om onder meer de naleving af te dwingen van de verplichtingen die voortvloeien uit de multilaterale milieu-akkoorden (MEA's) en de bescherming van de biodiversiteit in het kader van de onderhandelingen tot herziening van de TRIPS; ».

Nr. 18 VAN MEVROUW CROMBÉ-BERTON

Punt 19 van de aanbevelingen doen vervallen.

Marie-Hélène CROMBÉ-BERTON.

Nr. 19 VAN DE HEER BROTCORNE

Considerans J vervangen als volgt :

« J. Overwegende dat openbare diensten en diensten van algemeen belang een rol moeten blijven spelen op sociaal, milieu- en economisch vlak zonder bedreigd te worden door privatisering of deregulering; ».

Verantwoording

De regelgevende bevoegdheid van de regeringen op het vlak van onderwijs, gezondheidszorg, maar ook water en energie, is van essentieel belang en wordt bedreigd door de liberalisering. De aldus gewijzigde tekst heeft een ruimere werkingssfeer en biedt een betere bescherming voor de diensten die niet geprivatiseerd mogen worden.

Nr. 20 VAN DE HEER BROTCORNE

Een considerans Jbis toevoegen luidende :

« Jbis. Overwegende dat de Overeenkomst inzake de handelsgerelateerde aspecten van intellectuele eigendomsrechten (TRIPS) dreigt tot de privatisering van kennis en levensvormen te leiden, en afbreuk te doen aan de resultaten van de Overeenkomst over de biodiversiteit van 1992 ».

Verantwoording

De Overeenkomst over de biologische diversiteit, de eerste mondiale overeenkomst over het behoud en de eerbiediging op lange termijn van de biologische diversiteit, is getekend naar aanleiding van de VN-conferentie over milieu en ontwikkeling getekend in Rio de Janeiro (Brazilië) in 1992. Die Overeenkomst betekende een keerpunt in het internationaal recht : voor het eerst werd erkend dat het behoud van de biologische diversiteit een « gemeenschappelijke zorg voor de mensheid » vormt en dat dit volwaardig deel uitmaakt van het ontwikkelingsproces. Zij gaat uit van het beginsel van een eerlijke en billijke verdeling van de voordelen afkomstig van de exploitatie van genetische hulpbronnen, onder meer voor handelsdoeleinden.

Nr. 21 VAN DE HEER BROTCORNE

Een punt 14bis toevoegen, luidende :

« 14bis. een amendement voor te stellen op de Overeenkomst inzake de handelsgerelateerde aspecten van de intellectuele eigendomsrechten (TRIPS) of een toelichtende verklaring goed te keuren, zodat alle ontwikkelingslanden tegen redelijke prijzen geneesmiddelen kunnen kopen om in specifieke medische behoeften te voorzien — onder andere de behandeling van HIV/AIDS —, zoals dit oorspronkelijk was voorgesteld in de in Doha goedgekeurde verklaring over de TRIPS; ».

Verantwoording

Een van de belangrijkste kwesties voor de Wereldhandelsorganisatie is de impact van de toegekende octrooien voor farmaceutische producten op de internationale handel en de mondiale volksgezondheid.

De geldende regels zijn zogezegd het resultaat van een compromis — dat evenwichtig heet te zijn — tussen de legitieme belangen van de onderzoekers en die van de daadwerkelijke of potentiële gebruikers van de uitvinding.

Dat zogezegde evenwicht bestaat enerzijds in de bescherming die de toekenning van een octrooi biedt aan de uitvinder en anderzijds in de beperkingen van die bescherming. Deze laatste betreffen onder andere de verplichte vergunningen, die het een derde mogelijk maken om een product waarop een octrooi is verleend, te produceren zonder de toestemming van de octrooihouder en onder bepaalde voorwaarden.

De geldende regels stemmen niet helemaal overeen met dat nagestreefde evenwicht, vooral op het vlak van de mondiale volksgezondheid : de beschermingsregels zijn te zeer ontwikkeld, zodat er onvoldoende ruimte is voor afwijkingen die nochtans nodig blijken in het belang van de volksgezondheid in het algemeen en de gezondheid van de allerarmsten in het bijzonder.

Christian BROTCORNE.

Nr. 22 VAN MEVROUW DE ROECK C.S.

In de aanbevelingen, een punt 14bis invoegen, luidende :

« 14bis. het verzoek van India te steunen om een verbintenis op te nemen in de ministeriële Verklaring van de Doha-ronde in Hongkong, om een specifieke onderhandelingsronde te starten over de « disclosure requirements under the Doha Round's Single Undertaking », betreffende de patentering van levende organismen in het kader van de TRIPs Council; ».

Verantwoording

India heeft op 26 oktober een voorstel ingediend in de TRIPs Council in verband met de voorwaarden voor de toekenning van patenten voor uitvindingen waarvoor gebruik is gemaakt van genetisch materiaal en/of traditionele kennis. Het TRIPs akkoord legt staten een regime op voor de bescherming van handel gerelateerde intellectuele eigendom. Meer specifiek wordt ermee bedoeld dat bedrijven patenten kunnen nemen op gewassen en ambachtelijke bereidingswijzen. Zo patenteerde het Texaanse bedrijf RiceTec de basmatirijst als een eigen uitvinding, waarbij ze de rechten bezat op de lengte van de korrel, het aroma van de rijst en de hoogte van de plant. De mogelijkheid die binnen het TRIPs akkoord bestaat om levende organismen en hun onderdelen te patenteren, behelst een bedreiging voor lokale gemeenschappen die al veel langer leven van de opbrengsten van deze organismen. Door de patentering van levende organismen kan sommige voedselvoorziening afhankelijk worden van één bedrijf. Bovendien moet men het debat voeren of de bescherming van intellectuele eigendom wel thuishoort binnen de WHO, en niet eerder binnen de World Intellectual Property Organization (WIPO) in de schoot van de VN. Ten slotte druist de patentering van levende organismen in tegen bepaalde artikelen van de Conventie over Biodiversiteit (CBD), aangegaan in 1992, waarin lokale gemeenschappen erkend worden als belangrijke actor in het behoud van de biodiversiteit.

Jacinta DE ROECK
Lionel VANDENBERGHE
Olga ZRIHEN
Sabine de BETHUNE.