3-1236/1 | 3-1236/1 |
10 JUNI 2005
1. Inleiding
E-government is belangrijk omdat het de dienstverlening van de overheid naar de burger en de bedrijfswereld toe significant kan verbeteren.
On-linebelastingsystemen zijn een speerpunt in e-government en administratieve vereenvoudiging. Nagenoeg iedereen komt in aanraking met de fiscale administratie. Tax-on-web maakt e-governance voor de burger zichtbaar. De elektronische aangifte is sinds 2003 in ons land mogelijk en het succes ervan is relatief belangrijk. In 2004 werden er 250 000 aangiften via de overheidssite Tax-on-web ingediend. Dit is driemaal zoveel als in 2003 en valt te verklaren doordat de inschrijvingsprocedure is vereenvoudigd, de zelfstandigen en bedrijfsleiders er nu ook gebruik van kunnen maken en iedereen de simulatiemodule voor de berekening van de belastingen kan gebruiken.
Het potentieel is echter nog zeer groot, vermits er in het totaal bijna 4 000 000 aangifteplichtigen zijn. Er is nog een lange weg te gaan voor de nieuwe procedure ingeburgerd is. Het probleem is vooral dat niet iedereen overtuigd is dat de elektronische weg veel meerwaarde biedt ten opzichte van de klassieke aangifte. Dit wetsvoorstel wil hen over de streep trekken.
De meerwaarde voor de burger moet tot op heden vooral worden gezocht in :
1) het feit dat er bij het indienen gecontroleerd wordt of er voldaan is aan een aantal essentiële vormvoorwaarden;
2) het ontvangstbewijs;
3) de mogelijkheid voor de burger om zelf te berekenen op de website « Tax-on-web » hoeveel belastingen hij moet betalen;
4) het gegeven dat het aanslagbiljet naar de toekomst toe sneller in de bus zal liggen omdat de aangifte niet naar het lokale belastingkantoor wordt gestuurd maar naar de centrale administratie;
5) het vermijden van fouten omdat er geen herinvoering dient te geschieden door een belastingambtenaar;
6) het feit dat de attesten, de rekeninguitreksels en facturen niet meer moeten worden nagestuurd. Ze moeten enkel worden voorgelegd op vraag van de belastingambtenaar.
Voor vele belastingplichtigen is het indienen van een elektronische aangifte niet vanzelfsprekend. Er worden voorlopig een aantal handelingen van de gebruiker gevergd en dat is niet voor iedereen even evident. De invoering van de elektronische identiteitskaart vergemakkelijkt het on line invullen van belastingaangiften, maar die kaart is nog weinig verspreid. De drempelvrees van de gebruiker moet worden overwonnen.
Daarom pleiten de indieners van dit voorstel om een belastingkrediet van 20 euro toe te kennen aan de belastingplichtigen die hun aangifte voor de personenbelasting elektronisch indienen.
De tijdwinst voor de fiscus zal de controleurs meer ruimte bieden voor effectieve persoonlijke controles.
2. Het kostenbesparend effect van dit voorstel
Elektronische dienstverlening betekent in het algemeen een belangrijke bron van kostenbesparing voor de overheid. In de fiscale sfeer is dit zeer zeker het geval.
De elektronische aangifte levert een vermindering van de werklast op. De papieren aangiftes moeten allemaal door de mechanografische dienst in het computerbestand worden ingebracht. Met de nieuwe vereenvoudigde papieren aangifte vermindert die werklast, doch er zal nog vaak moeten worden teruggegrepen naar het overtypen van de gegevens.
Een bijkomend voordeel is dat een aantal eenvoudige verificaties niet meer door de controleurs zelf moeten geschieden. Dit bespaart de fiscus veel tijd, aldus de administrateur-generaal van de van de Dienst Ondernemings- en Inkomensfiscaliteit.
Als iedereen gebruik zou maken van de elektronische aangifte kunnen er tot 6 000 personen worden vrijgemaakt (1) . Minister van Financiën Reynders stelde hieromtrent in 2003 : « Hoe meer mensen hun belastingen elektronisch indienen hoe meer ambtenaren kunnen worden ingezet voor controles en de strijd tegen de fiscale fraude. (2) »
Een ander voordeel van de elektronische aangifte is dat de controleurs de aangifte ook via het bestand B-tax kunnen raadplegen. Aldus kan een eerste summiere controle worden uitgevoerd.
De kans op vergissingen wordt beperkt. Het werk van het personeel wordt daarenboven interessanter. In Frankrijk kunnen burgers daarom een korting krijgen, als zij hun aangifte elektronisch indienen.
Minister Reynders gaf zelf aan dat het de bedoeling is om het aantal elektronische aangiften op te trekken. Wij zijn het met hem eens. Het potentieel inzake elektronische aangiftes is nog zeer groot (250 000 aangiftes op 4 000 000).
73 % van de bedrijfsleiders blijkt interesse te vertonen voor de elektronische belastingaangifte, aldus een recent onderzoek van het Verbond van Belgische Ondernemingen (3) . Dit is niet onbelangrijk aangezien 744 000 zelfstandigen en beoefenaars van vrije beroepen belastingplichtig zijn.
Het voorbeeld van de Noorse landen, waar internet reeds langer ingeburgerd is, toont aan dat het kostenbesparend potentieel zeer groot is.
In Noorwegen rapporteerde de « Inland Revenue Department » dat de elektronische belastingaangifte resulteerde in een stijging van de inkomsten met 1 miljard Noorse kronen. De belastinginkomsten stegen hierdoor op jaarbasis met 400 miljoen kronen (4) .
Verder realiseerde het departement aanzienlijke besparingen door automatisering van de manuele processen en het terugbrengen van het aantal full-time equivalente werknemers met 200 eenheden.
Ook de Ierse « Revenue Online Service », www.ros.ie, meldt besparingen van een gelijkaardige grote. Zij stellen dat door het on line aangeven van de inkomstenbelastingen voor zelfstandigen de kosten van de manuele verwerkingsprocessen voor de overheid met 33 % zullen dalen (5) .
In de Verenigde Staten hebben 2,4 miljoen belastingplichtigen hun aangifte on line verricht. De « Internal Revenu Service » meent dat de vrijgekomen middelen door de vermindering van de administratieve last van de belastingsdiensten toelaten om 2 200 bijkomende belastingcontroleurs aan te stellen. Aldus resulteert de stijging van het aantal on-lineaangiftes in een verschuiving van de middelen naar de handhaving en de strijd tegen de fraude, zonder dat de dienstverlening ten aanzien van de klanten eronder lijdt.
3. Het Franse voorbeeld
Sinds 2005 krijgen de Fransen die on line hun belastingformulier invullen een korting van 20 euro. Met die maatregel wil de Franse regering het gebruik van e-gov-toepassingen aanmoedigen. De maatregel is een initiatief van het « Agence pour le développement de l'administration électronique » (hierna ADAE).
De tegenstanders van het voorstel meenden dat die maatregel ondemocratisch zou zijn. De personen zonder pc met internettoegang zouden worden gestraft met een boete.
Dit klopt geenszins. De belastingplichtige die zijn belastingen elektronisch indient krijgt immers een korting. Niemand wordt bestraft. Men wordt enkel beloond met een korting. In België is er in elke gemeente een openbare bibliotheek waar men op het internet kan.
De korting brengt geen meerkost met zich mee voor de overheid daar de elektronische aangifte veel werk bespaard aan de fiscus. De belastingplichtige wordt beloond voor het goede beheer van de publieke financiën : « Comparé au traitement papier, la déclaration de revenus sur Internet est une source d'économies substantielles pour les services fiscaux. Le crédit d'impôt alloué aux internautes n'est donc pas un simple « cadeau fiscal », mais plus précisément un moyen de récompenser l'internaute pour sa contribution à la bonne gestion des finances publiques (6) . »
Luidens de Handelingen van de Franse Senaat is de vooruitgang inzake de « télédéclaration » indrukwekkend, maar die procedure welke de administratie toelaat om de aangiftes sneller te verwerken tegen een lagere kostprijs dan die welke voortvloeit uit de papieren aangifte, wordt tot op heden slechts door een beperkt aantal belastingplichtigen aangewend (7) . De Franse staatssecretaris voor het Budget en de Budgettaire Hervorming, Dominique Bussereau, stelde dat die maatregel een belangrijke bepaling van algemeen belang is. De modernisering van de overheid en de fiscale administratie staan hier op het spel.
Het Franse initiatief is een overdonderend succes. De Franse e-tax-diensten overtreffen de wildste verwachtingen. Op 19 april 2005 waren er reeds meer dan 2,8 miljoen belastingaangiftes ingediend via de webstek. De aanvankelijke doelstelling was om 1,5 miljoen aangiftes te ontvangen via internet. Door het eclatante succes werd de indieningstermijn voor de aangifte voor alle belastingplichtigen verlengd met twee weken. Aldus zal 10 % van de Franse belastingplichtigen zijn aangifte via het internet doen. Dit is meer dan een verdubbeling, vergeleken met 2004 (minder dan 4 %).
De Franse maatregel geldt tot 2007. In 2007 volgt er een evaluatie teneinde te bepalen of de korting van 20 euro zal worden uitgebreid tot andere aangiftes dan de personenbelasting.
Artikel 2
Naar Frans voorbeeld wordt een belastingkrediet van 20 euro toegekend aan elke belastingplichtige die zijn aangifte in de personenbelasting indient via het internet. De techniek van het belastingkrediet laat toe om alle belastingplichtigen te bereiken. De aangifte via het internet leidt immers tot substantiële kostenbesparingen en resulteert tevens in aanzienlijke meerinkomsten, zoals de Noorse en Ierse voorbeelden aantonen. Er is sprake van een onmiddellijk terugverdieneffect. De stijging van het aantal on-lineaangiften laat tevens een verschuiving van de middelen toe naar de handhaving en de fraudebestrijding en tegelijkertijd stijgt de dienstverlening ten aanzien van de belastingsplichtigen. De maatregel geldt voor de jaren 2005, 2006 en 2007. In 2007 wordt het belastingkrediet geëvalueerd.
Artikel 3
Indieners willen dit wetsvoorstel zo snel mogelijk in werking laten treden. Daarom wordt afgeweken van de 10-dagenregel na de bekendmaking.
| Stéphanie ANSEEUW. |
| Jean-Marie DEDECKER. |
Artikel 1
Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 78 van de Grondwet.
Art. 2
Artikel 307bis van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, ingevoegd door het koninklijk besluit van 27 maart 2003, wordt aangevuld met een § 3, luidende :
« § 3 — Voor de belastingplichtigen die in 2005, 2006 en 2007 een aangifte, zoals bedoeld in § 1, binnen de termijn bedoeld in artikel 308, § 1, hebben overgelegd, wordt met de personenbelasting een belastingkrediet verrekend van 20 euro voor elk van die aanslagjaren. »
Art. 3
Deze wet treedt in werking de dag waarop zij in het Belgisch Staatsblad wordt bekendgemaakt.
4 mei 2005.
| Stéphanie ANSEEUW. |
| Jean-Marie DEDECKER. |
(1) Broeckmeyer, Y., De Tijd, 29 juni 2003.
(2) Corthouts, B., « Bijna 57 000 elektronische belastingaangiftes », 12 oktober 2003.
(3) Werkgeversfederatie VBO : « Overheid moet beter communiceren over e-government », aangehaald door Smets, Fr., De Morgen : « Driemaal meer belastingaangiftes via internet », 3 december 2004.
(4) www.skatteetaten.no
(5) Accenture : The Government Executive Series : e-Government Leadership : High Performance, Maximum Value.
(6) http://www.01net.com/article/262686.html
(7) Réduction d'impôt pour déclaration électronique, projet de loi de finances pour 2005, Sénat.