Belgische Senaat

ZITTING 2004-2005

14 FEBRUARI 2005

Voorstel van bijzondere wet tot wijziging van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse instellingen en tot bestrijding van racisme en xenofobie

(Ingediend door de heer Francis Delpérée c.s.)

TOELICHTING

In de door de Grondwet bepaalde context is elke verkiezingsdatum een beslissend moment voor de democratie.

De gemeenschaps- en gewestverkiezingen van 13 juni 2004 werden gekenmerkt door een groot succes voor extreem rechts.

Dit fenomeen moet de democratische politieke partijen tot nadenken stemmen, zowel op lokaal, gewestelijk en nationaal, als op internationaal niveau.

We mogen extreem rechts vandaag niet langer als een politiek randverschijnsel beschouwen. De partijen van deze strekking zijn erin geslaagd in de instellingen, het parlement en de media binnen te dringen.

Erger nog, ze laten hun extremistische taal varen en nemen nu een gestroomlijnd profiel aan met als enig doel zich « aanvaardbaar » te maken in de ogen van de publieke opinie alsook bij hun politieke tegenstanders.

Op dinsdag 9 november 2004 heeft het Hof van Cassatie geweigerd de vernietiging uit te spreken van het arrest van 21 april 2004 van het hof van beroep van Gent, dat op vordering van het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en van de Vlaamse afdeling van de Liga voor mensenrechten, drie satellietverenigingen van het Vlaams Blok veroordeelde : de VZW's Vlaamse Concentratie, Nationalistische Omroepstichting en Nationalistisch Vormingcentrum.

Het hof van beroep van Gent oordeelt in zijn arrest dat die verenigingen wel degelijk wetens en willens hebben behoord tot en hun medewerking hebben verleend aan een groepering die kennelijk en herhaaldelijk discriminatie of segregatie heeft verkondigd.

Tevens onderstreept het dat die drie verenigingen blijkens hun maatschappelijk doel enkel zijn opgericht om deel te nemen aan de werking van het Vlaams Blok, door die partij financieel en materieel te steunen.

Op die manier staat vast dat die verenigingen en die partij de zogenaamde « wet Moureaux » van 30 juli 1981 tot bestraffing van bepaalde door racisme en xenofobie ingegeven daden met voeten hebben getreden.

Daarbij onderstreept het hof van beroep van Gent dat de kennelijk en herhaaldelijk bij het groot publiek door het Vlaams Blok en zijn satellietverenigingen verspreide discriminerende voorstellen uiting geven aan een door racisme en xenofobie ingegeven onverdraagzaamheid, welke onverenigbaar is met de waarden geldend in een democratische, vrije en pluralistische samenleving.

Dit wetsvoorstel strekt er hoofdzakelijk toe een systeem in te voeren waardoor de gronden van niet-verkiesbaarheid kunnen worden uitgebreid.

Het gaat om wijzigingen van of toevoegingen aan de wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse instellingen, waardoor extreem rechtse ideologieën en partijen met ideeën die strijdig zijn met de democratische beginselen van de Grondwet, van het Europees Verdrag van 4 november 1950 tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden en van het Internationaal Verdrag van 19 december 1966 inzake burgerrechten en politieke rechten kunnen worden bestreden.

Dit voorstel wordt aan het bestaande wettelijk arsenaal toegevoegd. Het gaat om een juridisch instrument dat de huidige wetgeving aanvult. Compromisloos pakt het de verkozenen aan van racistische en xenofobe partijen, die als dusdanig door de rechter zijn erkend.

TOELICHTING BIJ DE ARTIKELEN

Artikel 2

Deze bepaling strekt ertoe elke kandidaat bij verkiezingen van het Brussels Hoofdstedelijk Parlement te verplichten zich ertoe te verbinden de democratische beginselen van de Grondwet, van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden en van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten in acht te nemen. De formulering van deze bepaling is ontleend aan artikel 15ter van de wet van 4 juli 1989 betreffende de financiering van de politieke partijen.

Artikel 3

Deze bepaling voegt twee gronden van niet-verkiesbaarheid toe voor de verkiezingen van het Brussels Hoofdstedelijk Parlement. Ze beoogt :

1º hen die werden veroordeeld voor de misdrijven bedoeld in de wet van 30 juli 1981 of in de wet van 23 maart 1995;

2º hen die bestuurder zijn of geweest zijn van een vereniging die — zelfs met uitstel — veroordeeld is wegens één van de misdrijven bedoeld in de wet van 30 juli 1981 of in de wet van 23 maart 1995.

WETSVOORSTEL

Artikel 1

Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 77 van de Grondwet.

Art. 2

Artikel 17 van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse instellingen wordt aangevuld als volgt :

« § 1bis. De kandidaat verbindt er zich in zijn akte van bewilliging toe om tijdens de verkiezingen en zolang zijn mandaat loopt, de democratische beginselen van een rechtsstaat in acht te nemen, alsook de rechten en vrijheden die in de Grondwet, in het Verdrag van 4 november 1950 tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden en in het Internationaal Verdrag van 19 december 1966 inzake burgerrechten en politieke rechten zijn opgenomen. »

Art. 3

Artikel 12, § 1, eerste lid, van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse instellingen, wordt aangevuld als volgt :

« 6º niet veroordeeld zijn wegens misdrijven bedoeld in de wet van 30 juli 1981 tot bestraffing van bepaalde door racisme en xenofobie ingegeven daden of op grond van de wet van 23 maart 1995 tot bestraffing van het ontkennen, minimaliseren, rechtvaardigen of goedkeuren van de genocide die tijdens de Tweede Wereldoorlog door het Duitse nationaal-socialistische regime is gepleegd;

7º onverminderd de toepassing van de bepalingen waarin het 1º en het 2º voorzien, geen bestuurder zijn of geweest zijn van een vereniging die — zelfs met uitstel — veroordeeld is wegens één van de misdrijven bedoeld in de wet van 30 juli 1981 of in de wet van 23 maart 1995. ».

25 november 2004.