(N.): Vraag gesteld in 't Nederlands - (Fr.): Vraag gesteld in 't Frans
Na de dood van Arkan blijven er in de Balkan vooralsnog twee « gezochte » topoorlogsmisdadigers op vrije voeten : enerzijds Ratko Mladic, ex-generaal van het Bosnisch-Servische leger, en anderzijds Radovan Karadzic, ex-president van Bosnisch Servië. Het heeft er evenwel alle schijn van dat deze beide figuren zich wellicht nooit zullen moeten verantwoorden voor hun misdaden. Ratko Mladic woont immers in Han Pijesak in Bosnië en Radovan Karadzic pendelt geregeld blijkbaar ongestoord van zijn woonplaats in Pale naar zijn buitenverblijf in Montenegro. Meer nog, beide figuren verschijnen met de regelmaat van de klok op de lokale televisie en radio om de bevolking tot etnische zuiveringen aan te zetten. Hun adressen zijn bekend en situeren zich in gebieden die respectievelijk gecontroleerd worden door Amerikaanse en Franse militairen. Hierover ondervraagd stelde een Franse para onlangs in een interview de uitdrukkelijke instructies te hebben deze twee creaturen ongemoeid te laten, omdat « de politici liever geen bommen in Parijs willen ».
Gaarne kreeg ik van de geachte minister antwoord op volgende vragen :
1. Hoeveel en welke van de door het oorlogstribunaal in Den Haag gezochte oorlogsmisdadigers werden inmiddels overgedragen aan het tribunaal en welke veroordelingen werden reeds uitgesproken ?
2. Hoeveel en welke oorlogsmisdadigers worden er thans nog « gezocht » om voor het tribunaal gebracht te worden ?
3. Hoe verklaart hij dat er tot op heden slechts zo weinig arrestaties, vooral dan nog van tweederangsfiguren, werden verricht ?
4. Is de thesis van de Franse para juist dat vooral vrees voor terroristische aanslagen in het thuisland de NAVO-landen ervan weerhoudt om krachtdadiger op te treden ?
5. Is de argumentatie dat het de prioritaire opdracht van de NAVO is om de vrede te bewaren en erop toe te zien dat de vluchtelingen naar huis kunnen terugkeren, geen drogredenering ? Welke moslim zal het ook maar in zijn hoofd halen naar Pale terug te keren zolang Karadzic daar de scepter zwaait ?
6. In antwoord op een recente parlementaire vraag stelde de minister van Landsverdediging dat de Belgische militairen gehouden zijn aan de richtlijnen met betrekking tot oorlogsmisdadigers die worden beschreven in de « Rules of Engagement » van het operatieplan. Hoe verklaart hij dan dat de militairen ten velde stellen helemaal geen briefing gekregen te hebben over oorlogsmisdadigers, hetgeen mij toch een minimumvereiste lijkt voor dergelijke buitenlandse operaties ?
Antwoord : 1. Het aantal beschuldigden die momenteel in preventieve hechtenis zijn bij het Internationaal Tribunaal bedraagt 36. Eén beschuldigde werd vrijgelaten in afwachting van een procedure in beroep. Negen vonnissen zijn geveld, waarvan drie definitief (twee veroordelingen en een vrijspraak), vijf zijn in een procedure van beroep, drie processen zijn aan de gang en tien processen zijn in voorbereiding.
2. Het aantal beschuldigden waarvoor het tribunaal de opsporing verzoekt, bedraagt momenteel 29.
3. Het probleem is om de medewerking van de lokale overheden te bekomen. Kroatië is onder sterke druk gezet door de internationale gemeenschap om meer mee te werken met het tribunaal. Door de recente politieke ontwikkelingen in dat land mogen wij een positievere houding verwachten, zoals reeds gebleken is (bijvoorbeeld de uitwijzing op 21 maart 2000 van Mladen Naletilic).
4 en 6. De verklaringen van een Franse para, waarnaar het geachte lid verwijst, en die beweren dat de NAVO, door vrees voor terroristische aanslagen, weerhouden zou zijn geweest om arrestaties te verrichten, zijn speculatief en beantwoorden niet aan de gedragslijnen en instructies die aan de KFOR zijn verstrekt. Deze gedragslijnen zijn vastgelegd in de zogenaamde « Rules of Engagement ». Het geachte lid verwijst ten andere naar een antwoord van mijn collega van Defensie op een recente parlementaire vraag over dit aspect. De vraag naar de specifieke briefings die Belgische militairen wel of niet zouden bekomen hebben, betreft de bevoegdheden van de minister van Defensie.
5. Uiteraard is de arrestatie van oorlogsmisdadigers van zeer groot belang voor pacificatie en de terugkeer van vluchtelingen.