1-41

1-41

Sénat de Belgique

Belgische Senaat

Annales parlementaires

Parlementaire handelingen

SÉANCES DU JEUDI 4 AVRIL 1996

VERGADERINGEN VAN DONDERDAG 4 APRIL 1996

(Vervolg-Suite)

ÉVALUATION DU FONCTIONNEMENT DES COMITÉS PERMANENTS DE CONTRÔLE DES SERVICES DE POLICE ET DE RENSEIGNEMENTS

Vote sur les motions

EVALUATIE VAN DE WERKING VAN DE VASTE COMITES VAN TOEZICHT OP DE POLITIE- EN INLICHTINGENDIENSTEN

Stemming over de moties

M. le Président. ­ Mesdames, messieurs, deux motions ont été déposées en conclusion de la discussion du 25 mars 1996 sur l'évaluation du fonctionnement des Comités permanents de contrôle des services de police et de renseignements.

Dames en heren, tot besluit van de bespreking van 25 maart 1996 over de evaluatie van de werking van de Vaste Comités van toezicht op de politie- en inlichtingendiensten werden twee moties ingediend.

La première, déposée par MM. Foret et Coveliers, est ainsi rédigée :

« Le Sénat, réuni en séance publique, ce 25 mars 1996 :

­ Après avoir entendu le rapport des Commissions spéciales chargées du suivi parlementaire des Comités permanents de contrôle des services de police et de renseignements sur l'évaluation du fonctionnement de ceux-ci;

­ Après avoir entendu la position du Gouvernement sur cette matière;

­ Après un large débat,

1. Prend acte des recommandations adoptées par les Commissions spéciales chargées du suivi parlementaire des Comités permanents;

2. Charge lesdites commissions de la mise en oeuvre des recommandations en question dans les plus brefs délais. »

« De Senaat, in openbare vergadering bijeen op 25 maart 1996 :

­ Gehoord het verslag van de Bijzondere Commissies belast met de parlementaire begeleiding van de Vaste Comités van toezicht op de politie- en inlichtingendiensten over de werking van die Vaste Comités;

­ Gehoord het standpunt van de Regering ter zake;

­ Na een uitvoerig debat aan dit onderwerp te hebben gewijd;

1. Neemt akte van de aanbevelingen van de Bijzondere Commissies belast met de parlementaire begeleiding van de Vaste Comités;

2. Belast deze commissie ermee deze aanbevelingen op korte termijn uit te voeren. »

La seconde, déposée par MM. Vandenberghe, Mahoux, Erdman et Nothomb, est ainsi rédigée :

« Le Sénat a pris connaissance de l'évaluation du fonctionnement des Comités permanents de contrôle des services de police et de renseignements, établie par les Commissions spéciales chargées du suivi parlementaire des Comités permanents de contrôle des services de police et de renseignements, ainsi que de la position du Gouvernement à l'égard de ce rapport.

1. Le Sénat approuve les conclusions des commissions, ainsi que les prémisses énoncées dans la recommandation 1, et les recommandations 2 à 12 et 14, qui ont été formulées à l'unanimité par les commissions.

2. Au sujet de la recommandation 1, relative à la structure, et de la recommandation 13, qui n'ont pas recueilli de consensus au sein des commissions, le Sénat souhaite que les commissions spéciales fassent une nouvelle tentative en vue de rechercher une solution largement acceptable.

3. Le Sénat demande aux commissions spéciales de présenter une proposition d'initiative parlementaire visant à réformer la loi du 18 juillet 1991, laquelle pourra être mise à l'examen immédiatement après les vacances de Pâques.

4. Pour l'élaboration de cette proposition de loi, la position adoptée par le Gouvernement le 22 mars 1996 constituera un élément d'appréciation important. »

« De Senaat heeft kennis genomen van de evaluatie van de werking van de Vaste Comités van toezicht op de politie- en inlichtingendiensten, opgesteld door de Bijzondere Commissies belast met de parlementaire begeleiding van de Vaste Comités van toezicht op de politie- en inlichtingendiensten, evenals van het standpunt van de Regering naar aanleiding van dit verslag.

1. De Senaat hecht zijn goedkeuring aan de conclusies van de commissies, evenals aan de uitgangspunten vermeld in aanbeveling 1, en aan de aanbevelingen 2 tot en met 12 en 14, die eenparig door de commissies werden geformuleerd.

2. In verband met aanbeveling 1 betreffende de structuur, en aanbeveling 13, waarover geen consensus werd bereikt in de commissies, wenst de Senaat dat de bijzondere commissies een nieuwe poging ondernemen om een ruim aanvaardbare oplossing te zoeken.

3. De Senaat verzoekt de bijzondere commissies een globaal voorstel van parlementair initiatief tot hervorming van de wet van 18 juli 1991 voor te stellen, dat onmiddellijk na het Paasreces in behandeling kan worden genomen.

4. Bij het uitwerken van dit wetsvoorstel vormt ook het standpunt van de Regering van 22 maart 1996 een belangrijk element van appreiciatie. »

De heer Loones heeft volgend amendement ingediend bij de motie van de heren Foret en Coveliers :

« Een punt 3 toevoegen, luidende :

« 3. Vraagt de bijzondere commissies ook hun eigen werking te evalueren. Daarbij dient te worden gezocht naar formules waarbij alle in de Senaat en/of Kamer erkende fracties betrokken worden bij de werkzaamheden van deze commissies. »

« Ajouter un point 3, libellé comme suit :

« 3. Demande aux commissions spéciales d'évaluer également leur propre fonctionnement. De plus, il faut chercher des formules permettant d'associer aux travaux de ces commissions tous les groupes reconnus au Sénat et/ou à la Chambre. »

De heer Loones heeft volgend amendement ingediend bij de motie van de heren Vandenberghe, Mahoux, Erdman en Nothomb :

« Een punt 5 toevoegen, luidende :

« 5. De bijzondere commissies dienen ook hun eigen werking te evalueren. Daarbij dient te worden gezocht naar formules waarbij alle in de Senaat en/of Kamer erkende fracties betrokken worden bij de werkzaamheden van deze commissies. »

« Ajouter un point 5, libellé comme suit :

« 5. Les commissions spéciales doivent également évaluer leur propre fonctionnement. De plus, il faut chercher des formules permettant d'associer aux travaux de ces commissions tous les groupes reconnus au Sénat et/ou à la Chambre. »

Het woord is aan de heer Loones.

De heer Loones (VU). ­ Mijnheer de Voorzitter, de beide gemotiveerde moties genieten in grote mate onze instemming. De ene gaat verder dan de andere, maar bij beide hebben wij dezelfde opmerking. De aanbevelingen gaan eigenlijk allemaal over de werking van de Comités P en I zelf, terwijl men de slechte werking van de parlementaire begeleidingscommissie uit het oog verliest.

Met een bijkomend punt 5 vragen we dat de bijzondere commissies hun eigen werking zouden evalueren. Dit slaat dan in het bijzonder op het feit dat die commissies zelf wat meer onderzoeken kunnen opstarten. Er mag wel wat meer initiatief komen vanuit de parlementaire begeleidingscommissie.

Wij vragen ook de uitwerking van formules waardoor alle erkende fracties in Kamer en Senaat vertegenwoordigd worden in die commissie. Indien de parlementaire begeleidingscommissie haar bevoegdheden delegeert naar andere diensten en instellingen, is het essentieel dat ze het vertrouwen geniet van alle fracties die in het Parlement vertegenwoordigd zijn, dus ook van de Volksunie en de groenen.

De Voorzitter. ­ Daar niemand meer het woord vraagt, breng ik het amendement van de heer Loones bij de motie van de heren Foret en Coveliers in stemming.

Plus personne ne demandant la parole, je mets aux voix l'amendement de M. Loones à la motion de MM. Foret et Coveliers.

De heer Loones (VU). ­ Mijnheer de Voorzitter, ik vraag de naamstemming.

De Voorzitter. ­ Wordt deze vraag gesteund ? (Meer dan vier leden staan op.)

Aangezien de naamstemming reglementair is gevraagd, zal ertoe worden overgegaan.

­ Er wordt tot naamstemming overgegaan.

Il est procédé au vote nominatif.

60 leden zijn aanwezig.

60 membres sont présents.

48 stemmen neen.

48 votent non.

11 stemmen ja.

11 votent oui.

1 onthoudt zich.

1 s'abstient.

Derhalve is het amendement niet aangenomen.

En conséquence, l'amendement n'est pas adopté.

Neen hebben gestemd :

Ont voté non :

MM. Bock, Bourgeois, Busquin, Caluwé, Mme Cantillon, MM. Chantraine, G. Charlier, Coene, Mme Cornet d'Elzius, M. Coveliers, Mme de Bethune, M. De Decker, Mme Delcourt-Pêtre, MM. Delcroix, Desmedt, Destexhe, Devolder, D'Hooghe, Erdman, Foret, Goris, Happart, Hazette, Hostekint, Hotyat, Lallemand, Mmes Leduc, Lizin, M. Mahoux, Mmes Maximus, Merchiers, Milquet, MM. Moens, Mouton, Mme Nelis-Van Liedekerke, MM. Nothomb, Olivier, Pinoie, Poty, Santkin, Mme Sémer, MM. Staes, Swaelen, Tobback, Vandenberghe, Mme Van der Wildt, M. Weyts et Mme Willame-Boonen.

Ja hebben gestemd :

Ont voté oui :

MM. Anciaux, Boutmans, Buelens, Ceder, Daras, Mme Dardenne, MM. Loones, Raes, Vandenbroeke, Van Hauthem et Verreycken.

Onthouden heeft zich :

S'est abstenu :

M. Hatry.

M. le Président. ­ Nous devons nous prononcer maintenant sur la motion déposée par MM. Foret et Coveliers.

Wij moeten ons uitspreken over de motie ingediend door de heren Foret en Coveliers.

La parole est à M. Foret.

M. Foret (PRL-FDF). ­ Monsieur le Président, nous vous proposons, M. Coveliers et moi-même, d'adopter les conclusions ­ et donc les recommandations ­ des commissions spéciales chargées du suivi parlementaire des Comités permanents.

Notre position s'appuie sur les considérations suivantes.

Cela nous paraît être une attitude de bon sens à l'égard d'une commission parlementaire mixte Chambre-Sénat que nous avons investie de notre confiance et qui l'a honorée.

En effet, non seulement cette commission mixte a fait du bon travail : elle s'est réunie à dix-sept reprises entre octobre 1995 et février 1996; elle a entendu à huis clos tous les protagonistes, soit vingt-quatre personnes, dont trois ministres, quatre généraux et le chef de la Sûreté; elle a procédé à plus de cinquante heures d'audition. Voilà de simples données qui démontrent l'abondance et le sérieux du travail réalisé par cette commission. Mais en outre, elle a témoigné de toute son indépendance dans l'analyse des problèmes et dans le cadre des propositions qu'elle formule à notre intention.

Dès lors, ne pas approuver et ne pas mettre en oeuvre les conclusions développées par cette commission parlementaire mixte, ce serait la désavouer.

Souscrire à toute autre solution serait faire le jeu de ceux qui ne veulent pas voir la réalité en face. Cela reviendrait à nier les évidences que sont les dysfonctionnements majeurs qui ont miné les travaux des Comités P et R depuis 1991, les coûts excessifs de fonctionnement et leur politisation incroyable. Ce serait aussi refuser la simplification qui s'impose et donc accepter que se perpétue une paralysie nuisible à l'efficacité de la mission essentielle au regard de la démocratie que doivent exercer les Comités de contrôle des services de police et de renseignements.

Adopter la proposition suggérée par les quatre présidents de groupe de la majorité serait faire un écho retentissant aux thèses répercutées récemment encore dans le journal Le Soir suivant lesquelles il y aurait eu au sein de la majorité un « marchandage » mêlant le problème du prochain projet de loi sur l'immunité parlementaire et celui des Comités P et R.

Ce serait aussi faire un écho retentissant aux manoeuvres effectuées par Mme Lizin et le PS pour faire adopter par le Parlement la thèse que lui impose le Gouvernement. Ce serait en fait faire danser le Sénat comme Mme Lizin siffle... Ce serait aussi, mesdames et messieurs les membres de la majorité, placer la barre de vos principes tellement bas qu'il ne vous resterait plus guère d'autres possibilités, pour passer en dessous, que de vous aplatir !

Le choix de mon groupe est fait : il ne va pas dans le sens de l'aplatissement. (Applaudissements.)

M. le Président. ­ Nous passons au vote.

Wij gaan over tot de stemming.

­ Il est procédé au vote nominatif.

Er wordt tot naamstemming overgegaan.

61 membres sont présents.

61 leden zijn aanwezig.

39 votent non.

39 stemmen neen.

18 votent oui.

18 stemmen ja.

4 s'abstiennent.

4 onthouden zich.

En conséquence, la motion n'est pas adoptée.

Derhalve is de motie niet aangenomen.

Ont voté non :

Neen hebben gestemd :

MM. Bourgeois, Boutmans, Mme Bribosia-Picard, MM. Busquin, Caluwé, Mme Cantillon, MM. Chantraine, G. Charlier, Daras, Mmes Dardenne, de Bethune, Delcourt-Pêtre, MM. Delcroix, D'Hooghe, Erdman, Happart, Hostekint, Hotyat, Lallemand, Mme Lizin, M. Mahoux, Mmes Maximus, Merchiers, Milquet, MM. Moens, Mouton, Nothomb, Olivier, Pinoie, Poty, Santkin, Mme Sémer, MM. Staes, Swaelen, Tobback, Vandenberghe, Mme Van der Wildt, M. Weyts et Mme Willame-Boonen.

Ont voté oui :

Ja hebben gestemd :

MM. Bock, Buelens, Ceder, Coene, Mme Cornet d'Elzius, MM. Coveliers, De Decker, Desmedt, Destexhe, Devolder, Foret, Goris, Hazette, Mmes Leduc, Nelis-Van Liedekerke, MM. Raes, Van Hauthem et Verreycken.

Se sont abstenus :

Onthouden hebben zich :

MM. Anciaux, Hatry, Loones et Vandenbroeke.

De Voorzitter. ­ Wij moeten ons nu uitspreken over het amendement van de heer Loones bij de motie, ingediend door de heer Vandenberghe c.s.

Nous devons nous prononcer sur l'amendement de M. Loones à la motion déposée par M. Vandenberghe et consorts.

Mag ik aannemen dat de vorige stemming over een amendement van de heer Loones ook geldt voor dit amendement ?

Puis-je considérer que le dernier vote sur un amendement de M. Loones est également valable pour cet amendement ? (Assentiment.)

Derhalve wordt dit amendement niet aangenomen.

En conséquence, cet amendement n'est pas adopté.

Wij moeten ons nu uitspreken over de motie ingediend door de heer Vandenberghe c.s.

Nous devons nous prononcer sur la motion déposée par M. Vandenberghe et consorts.

Het woord is aan de heer Coveliers.

De heer Coveliers (VLD). ­ Mijnheer de Voorzitter, net zoals het geschil dat is gerezen na de motie die in het Vlaams Parlement werd ingediend in verband met de dienstencheques voor bejaarden, werd het geschil dat is gerezen in verband met de Comités P en I niet opgelost.

De heer Foret en ik hebben voorgesteld om de aanbevelingen van de commissie, die bij democratische meerderheid werden goedgekeurd, uit te voeren. In de motie van de leden van de meerderheid worden een aantal van de aanbevelingen à la carte uitgelicht, namelijk precies de aanbevelingen waarover lang werd gediscussieerd en waarover mevrouw Lizin gedurende uren tijdens de vergadering heeft getelefoneerd.

Aan de leden van de CVP wil ik duidelijk zeggen dat de goedkeuring van deze motie niet anders kan worden geïnterpreteerd dan als een afkeuring van hun vertegenwoordigers in de commissie. Men moet mij maar eens uitleggen waarom die vertegenwoordigers in de commissie de aanbevelingen hebben goedgekeurd, terwijl ze er in de motie worden uitgelicht.

De heer Foret heeft de situatie op een heel plastische en muzikale manier geschetst. Ik breng ze nog even in herinnering. Bijna alle leden van de commissie waren het erover eens dat een bepaald persoon niet meer kon aanblijven. De houding van de betrokken dame ten opzichte van de voorzitter van de Senaat is bovendien volgens het verslag laakbaar. Omwille van deze dame wil men absoluut en koste wat het kost een laatste zin in de motie inlassen, namelijk dat men met het standpunt van de Regering rekening wil houden.

Het standpunt van de Regering is niet gebaseerd op een onderzoek van de elementen, maar wel op tijdens de commissievergadering GSM-telefonische contacten van één lid van de commissie met één lid van de Regering. De Premier heeft nadien via het gewone telefoonnet contact opgenomen met andere leden van de commissie die, en dat strekt hen tot eer, op dat ogenblik niet hebben toegegeven aan de druk die werd uitgeoefend.

Deze ochtend werden de parlementaire onderzoekscommissies en de onafhankelijkheid van het Parlement besproken. De meerderheid wil inzake de parlementaire controle op de politie- en de inlichtingendiensten de aanbevelingen niet volgen die de commissie na maanden vergaderen en bij democratische meerderheid heeft goedgekeurd, maar wil het standpunt van de Regering « appreciëren ». Ik weet wat voor een meerderheid « appreciatie van een regeringsstandpunt » betekent. Het gaat bijna om Befehl ist Befehl.

De parlementaire onafhankelijkheid wordt hier opnieuw de grond ingeboord en wordt opgeofferd aan de eensgezindheid in de Regering. Er kan nog nauwelijks worden ontkend dat de PS om één of andere reden ­ ik laat in het midden dewelke, hoewel ik wel vermoedens heb ­ ondanks alles wat aan de oppervlakte is gekomen, geëist heeft dat deze dame haar voorzitterschap moet blijven behouden. Ook de voorzitter van het Comité P, wiens vertrek voor het afsluiten van dit compromis door niemand werd geëist, zou zogenaamd ter compensatie zijn voorzitterschap mogen behouden. Op de ene na, die uit miserie met zijn voorzitter er de voorkeur heeft aan gegeven zelf zijn ontslag aan te bieden en terug zijn ambt als onderzoeksrechter te Leuven, heeft opgenomen, worden alle acht andere leden van het Comité I en Comité P door ons naar huis gestuurd.

Door op deze manier met het standpunt van de Regering rekening te houden worden de CVP-mandatarissen in de commissie gedesavoueerd en wordt de inzet en het standpunt van een aantal andere commissieleden miskend. Ik betreur dat op die wijze opnieuw geplooid wordt voor de vrij absolutistische politiek van de Regering. (Applaus.)

De Voorzitter. ­ Het woord is aan de heer Loones voor een stemverklaring.

De heer Loones (VU). ­ Mijnheer de Voorzitter, ik kan onze verbolgenheid moeilijk beter verwoorden dan de heer Coveliers die het standpunt van een aantal commissieleden vertolkte. Zelf wil ik de stem laten klinken van de fracties die niet bij de commissiewerkzaamheden werden betrokken, maar die in de pers overvloedig kennis hebben kunnen nemen van het verhaal dat rond dat bewuste instituut wordt gesponnen.

Wij kijken met belangstelling uit naar het stemgedrag van de CVP. De aanwezigheid van de bevoegde minister willen wij te baat nemen om te wijzen op het gebrek aan eensgezindheid en cohesie in de regeringsstandpunten betreffende het politiebeleid. Om dezelfde reden zjn de aanbevelingen met betrekking tot de interpolitiezones bijzonder vaag gebleven. Er bestaat geen akkoord over de eenheidspolitie tussen de regeringspartners. Deze motie brengt de onmogelijkheid tot beslissen van de Regering en haar gebrek aan moed in de schijnwerpers.

Mijnheer de Voorzitter, onze fractie zal tegen de motie stemmen.

De Voorzitter. ­ De stemming begint.

Le vote commence.

­ Er wordt tot naamstemming overgegaan.

Il est procédé au vote nominatif.

61 leden zijn aanwezig.

61 membres sont présents.

36 stemmen ja.

36 votent oui.

24 stemmen neen.

24 votent non.

1 onthoudt zich.

1 s'abstient.

Derhalve is de motie aangenomen.

En conséquence, la motion est adoptée.

Ja hebben gestemd :

Ont voté oui :

M. Bourgeois, Mme Bribosia-Picard, MM. Busquin, Caluwé, Mme Cantillon, MM. Chantraine, G. Charlier, Mmes De Bethune, Delcourt-Pêtre, MM. Delcroix, D'Hooghe, Erdman, Happart, Hostekint, Hotyat, Lallemand, Mme Lizin, M. Mahoux, Mmes Maximus, Merchiers, Milquet, MM. Moens, Mouton, Nothomb, Olivier, Pinoie, Poty, Santkin, Mme Sémer, MM. Staes, Swaelen, Tobback, Vandenberghe, Mme Van der Wildt, M. Weyts et Mme Willame-Boonen.

Neen hebben gestemd :

Ont voté non :

MM. Anciaux, Bock, Boutmans, Buelens, Ceder, Coene, Mme Cornet d'Elzius, MM. Coveliers, Daras, Mme Dardenne, MM. De Decker, Desmedt, Destexhe, Devolder, Foret, Goris, Hazette, Mme Leduc, M. Loones, Mme Nelis-Van Liedekerke, MM. Raes, Vandenbroeke, Van Hauthem et Verreycken.

Onthouden heeft zich :

S'est abstenu :

M. Hatry.