(Vervolg-Suite)

WETSVOORSTEL TOT INVOERING

VAN EEN DAG VAN DE VERZOENING

Stemming over de inoverwegingneming

PROPOSITION DE LOI INSTAURANT

UN JOUR DE LA RÉCONCILIATION

Vote sur la prise en considération

De Voorzitter. ­ Dames en heren, wij moeten ons nu uitspreken over de inoverwegingneming van het wetsvoorstel tot invoering van een Dag van de verzoening ingediend door de heer Verreycken.

Nous devons nous prononcer maintenant sur la prise en considération de la proposition de loi instaurant un Jour de la réconciliation, déposée par M. Verreycken.

Het woord is aan de heer Verreycken voor een stemverklaring.

De heer Verreycken (Vl. Bl.). ­ Mijnheer de Voorzitter, het politieke spel in dit land is toch wel heel vreemd.

Een socialistisch minister brengt schijnasielzoekers met C130-toestellen terug. Daarop volgen enkele politieke rimpelingen in de Belgische vijver. De voorzitter van een socialistische partij spreekt in zijn boek over economische vluchtelingen als over meeuwen die boven een stort hangen. Kunt u zich inbeelden dat ik zoiets zou zeggen ? Dat veroorzaakt evenens enkele, zij het niet-gevaarlijke, rimpelingen in de politieke vijver.

Dan durft het hoogst gevaarlijke en hoogst boze Blok een voorstel indienen tot invoering van een Dag van de verzoening. Die zou zeker een waanzinnige schande zijn op het Belgische blazoen. Voor iemand van de PS is die verzoening blijkbaar een drama, zodat dit voorstel niet in overweging kan worden genomen. De mogelijkheid bestaat inderdaad dat daardoor de Tweede Wereldoorlog eindelijk zou worden beëindigd, onvoorstelbaar goedkope argumenten van de dreunende laarzen en van de nazi's, die niet van toepassing zijn op de vijf leden van mijn fractie, zouden dan niet langer gelden.

Een andere reden om dit voorstel niet in overweging te nemen, zou kunnen zijn dat het stinkend repressiepotje gedekt moet blijven, wat moet blijken uit intenties die mij volkomen onterecht worden toegedicht. Dat iemand maar eens aantoont op welke plaats in dit voorstel wordt verwezen naar de Tweede Wereldoorlog.

Dan blijft de meest waarschijnlijke mogelijkheid nog open, namelijk dat het schoentje van de onverzoenlijkheid past aan de parti socialiste , die dit voorstel contesteert.

Collegae, tenzij het fenomeen verzoening bij beschaafde volkeren enkel een historische verwijzing mag blijven, dient het voorstel in overweging te worden genomen. In dit land, waar blijkbaar bepaalde onbeschaafde tendensen heersen, is de politieke identiteit van de indiener honderd keer belangrijker dan de inhoud van het voorstel.

Alleen door de tekst van het voorstel weten ik en diegenen die pleiten voor de inoverwegingneming zich gebonden en zeker niet door de intenties en de achterliggende ideeën die ons worden toegedicht. Het zou toch al te eenvoudig zijn om alle voorstellen af te wijzen op grond van de veronderstelling dat de toespraken en de teksten van de indieners niet stroken met de achterliggende bedoelingen die exegeten allerhande in hun glazen bol menen te ontwaren en te moeten verklaren.

Collegae, een dergelijke benaderingswijze lijkt mij de Senaat « nieuwe stijl » onwaardig. Ik mag aannemen dat de Senaat « nieuwe stijl », die wanhopig naar een profiel zoekt en een ontmoetingskamer voor de Gemeenschappen heet te zijn, dat niet kan aanvaarden.

Nu er een probleem rijst dat voor opschudding en beroering zorgt in de Gemeenschappen mag het blijkbaar niet in de zogenaamde ontmoetingskamer aan bod komen. De nieuwe Gemeenschapssenaat kan zich toch niet inlaten met gemeenschapsproblemen die voor tegenkanting kunnen zorgen. Men geeft er de voorkeur aan de oude gewoonten van het Belgique de papa in stand te houden en het oude marsbevel op te volgen onder de kreet : « Neen, wij aanvaarden dat niet. »

Mijnheer de Voorzitter, ik heb daar problemen mee. Ik ben van mening dat als wij het eerlijk menen met de Senaat « nieuwe stijl », wij moeten kunnen breken met de gewoonte om telkens weer de inoverwegingneming van voorstellen af te wijzen op grond van vermoedelijk achterliggende ideeën.

Onze fractie zal zich consequent blijven verzetten tegen onverzoenlijkheid, en tegen onverdraagzaamheid die ons worden toegedicht, maar die anderen manifesteren. Onze fractie zal er voor blijven ijveren dat in deze Senaat zelfs problemen die de burger beroeren, aan bod kunnen komen. Wij zullen ons blijven inzetten, niet voor het voeren van steriele debatten, maar voor de behandeling van zaken die een grote invloed hebben op de Gemeenschappen en er de oorzaak van zijn dat er een sfeer van haat blijft bestaan.

Collegae, met de meeste nadruk bepleit ik de inoverwegingneming van het voorstel tot instelling van een Dag van de verzoening. Ik vraag u hierachter niets meer, noch minder te zoeken dan de instelling van een dag voor de verzoening.

M. le Président. ­ La parole est à M. Foret pour une explication de vote.

M. Foret (PRL-FDF). ­ Monsieur le Président, fidèle à ses attitudes et prises de position antérieures en la matière, le groupe PRL-FDF se refuse à prendre en considération une proposition de loi dont l'objet ouvertement avoué, bien qu'édulcoré dans son intitulé, est d'accorder officiellement, sans réserve et sans nuance, le grand pardon aux auteurs d'actes d'incivisme pendant la Seconde Guerre mondiale.

Trois raisons majeures, impératives parce que d'ordre moral, imposent à nos yeux le rejet de la prise en considération.

M'adressant à M. Verreycken, que j'ai écouté attentivement, je dirai ceci.

D'abord, pas maintenant. Les dernières manifestations de commémoration de la libération des pays d'Europe momentanément livrés au régime nazi et de la libération des camps d'extermination voués au génocide s'estompent à peine. La rapidité avec laquelle sa demande de réconciliation est introduite me paraît inconvenante, si tôt après ces commémorations.

Je n'ai pas connu la guerre, monsieur Verreycken.

De heer Verreycken (Vl. Bl.). ­ Vijftig jaar is natuurlijk zeer kort...

M. Foret (PRL-FDF). ­ Je ne suis pas, à titre personnel, quelqu'un qui nourrit des rancoeurs, qui a un esprit revanchard. Je vis, dans ma région, avec de nombreuses personnes qui ont connu la guerre et qui ont perdu des êtres chers. La simple évocation de votre proposition les rend véritablement enragées. Je ne puis le méconnaître et je dois, au contraire, y être très attentif.

Je vous dirai ensuite, pas de cette manière. Recourir à des euphémismes, choisir des termes édulcorés et des intitulés racoleurs ne peut tromper personne. La réconciliation proposée dans votre texte est en fait une demande d'amnistie déguisée.

Je dirai enfin, pas vous, monsieur Verreycken. Ceux qui prônent ouvertement une doctrine d'un nationalisme étroit et borné et recourent, en guise d'arguments, à des propos et des actes de type raciste ne doivent pas espérer que les partis démocratiques de cette assemblée se laisseront donner par eux des leçons d'humanisme et de morale.

Le PRL-FDF connaît les vertus du pardon et de la réconciliation. Mais il connaît aussi la valeur supérieure du souvenir lorsque celui-ci s'attache à dénoncer sans trêve et sans limite le danger des idéologies contraires à la dignité humaine. C'est au nom de cette mémoire que mon groupe rejettera la prise en considération. (Applaudissements.)

De Voorzitter. ­ Het woord is aan de heer Loones voor een stemverklaring.

De heer Loones (VU). ­ Mijnheer de Voorzitter, ik was eigenlijk van plan van op mijn plaats deze stemverklaring te geven, want we beginnen zo stilaan de hoop op te geven nog in deze legislatuur dit debat te kunnen aangaan. De woorden van de heer Foret nopen mij echter toch op het spreekgestoelte te komen. Dit gaat iets te ver.

« Pas maintenant », zegt de heer Foret. Reeds 40 jaar worden dergelijke voorstellen ingediend en als wij die ooit moeten bespreken, dan is het nu het goede ogenblik, namelijk ter gelegenheid van de herdenking van een periode waarvan één pijnpunt blijft bestaan dat de verhouding tussen de Gemeenschappen voor een groot stuk verziekt. Het zou een uiting zijn van staatsmanschap dit dossier in de Senaat te bespreken. Welk forum is daarvoor meer geschikt dan deze vergadering die een bezinningskamer moet zijn ? Uit persoonlijke contacten, ook met Franstalige collega's, weet ik dat er een openheid bestaat tot begrip voor elkaar. Alleen slagen wij er niet in dit te officialiseren en ik betreur dat.

« Pas de cette manière » en « pas vous ». Dit is oneerlijk. De heer Foret weet zeer goed dat het Vlaams Blok niet de enige partij is die, in haar eigen bewoordingen, ter zake voorstellen doet. We beseffen zeer goed dat achter dit voorstel voor een Dag van de verzoening opnieuw het amnestiedossier schuilgaat. De VU heeft echter ook voorstellen gedaan en andere fracties, zelfs van de meerderheid, dringen erop aan ten minste dit debat te openen. In die omstandigheden zelfs de inoverwegingneming weigeren, vind ik een gebrek aan moed en een weigering om de Senaat zijn specifieke rol te laten spelen.

Uiteraard zal de VU voor de inoverwegingneming stemmen. Ik hoop dat het ooit mogelijk zal zijn dit debat te organiseren en dat wij ooit voorstellen van andere fracties over deze aangelegenheid zullen kunnen steunen. (Applaus.)

De Voorzitter. ­ Het woord is aan de heer Coveliers voor een stemverklaring.

De heer Coveliers (VLD). ­ Mijnheer de Voorzitter, ik zal de stemverklaring van mijn fractie vanop mijn plaats geven, omdat zij dezelfde is als degene die we reeds vroeger hebben gegeven.

Het zou goed zijn de criteria vast te leggen waarop men steunt om een inoverwegingneming te weigeren. Wij nemen alle voorstellen in overweging, omdat wij dat democratisch vinden. Iedereen heeft het recht een voorstel in te dienen en het moet dan ook worden besproken. Wij wijken enkel van dit principe af wanneer een voorstel manifest lachwekkend is en wanneer wij er manifest niet bevoegd voor zijn.

Over de inhoud van het voorstel in kwestie hoef en mag ik mij eigenlijk op dit ogenblik van de procedure niet uitspreken. Wel voldoet het aan de criteria die wij hanteren voor een inoverwegingneming. In een democratische geest zullen wij dus ook nu voor de inoverwegingneming stemmen, net zoals voor alle andere voorstellen, hoezeer wij ook tegen de grond van de zaak gekant zijn. (Applaus.)

De Voorzitter. ­ Het woord is aan de heer Boutmans voor een stemverklaring.

De heer Boutmans (Agalev). ­ Mijnheer de Voorzitter, bij andere gelegenheden heb ik reeds gezegd dat de inoverwegingneming van een voorstel in principe geen probleem mag zijn, los van de inhoud ervan, tenzij het manifest niet tot de bevoegdheid van de wetgevende macht behoort.

Toen ik het voorstel las, dacht ik even dat het onder het criterium belachelijk viel. Ik heb in de tekst namelijk allerlei zaken gelezen over « barende maagden » en de « winterequinox » en ik weet niet goed wat dat met verzoening te maken heeft. Toch lijkt dit mij niet sterk genoeg om tegen de inoverwegingneming te stemmen.

Toen ik de heer Verreycken daarstraks hoorde praten, dacht ik even dat hij een dag voor de verzoening met de SP en de PS wilde bepleiten. Daar zou ik ook geen bezwaar tegen gehad hebben. Ik kan echter moeilijk begrijpen dat hij het nodig vond om de herinnering aan de « laarzen van de nazi's » in te roepen als argument om eindelijk naar verzoening te streven. Ik vind dat een beetje misplaatst.

Dit alles belet mij echter niet toch voor de inoverwegingneming te stemmen, maar de verdediging van de heer Verreycken voorspelt weinig goeds voor de bespreking ten principale. (Applaus.)

De Voorzitter. ­ Het woord is aan de heer Verreycken.

De heer Verreycken (Vl. Bl.). ­ Mijnheer de Voorzitter, de heer Boutmans was hoogstwaarschijnlijk niet aanwezig toen de inoverwegingneming werd aangevochten door de Parti socialiste. Uiteraard waren mijn verwijzingen gewoon rechtstreekse antwoorden op de opmerkingen die hier werden gemaakt door degenen die de inoverwegingneming afwijzen.

Wanneer de heer Foret zegt « niet nu », dan betekent dat eigenlijk « wanneer alle betrokkenen dood zijn ». Ik heb daar de grootste problemen mee, want verzoening, historische verzoening, kan er eigenlijk alleen komen tussen « levenden », in de beide Gemeenschappen. Dat lijkt mij een evidentie waaraan men niet mag voorbijgaan. Het moment voor die historische verzoening is dus nu, ofwel komt het pas wanneer iedereen dood is. Ik pleit voor nu.

Aangaande mijn verwijzingen naar de ontmoetingsplaats voor de Gemeenschappen wens ik te beklemtonen dat ik wel degelijk achter het principe sta van een Gemeenschapssenaat waar ook moeilijke problemen aan bod kunnen komen. Alleen al daarom moet dit voorstel hier in overweging worden genomen.

De Voorzitter. ­ Wij gaan over tot de stemming.

Nous passons au vote.

De heer Verreycken (Vl. Bl.). ­ Mijnheer de Voorzitter, ik vraag de naamstemming.

De Voorzitter. ­ Wordt deze vraag gesteund ? (Meer dan vier leden staan op.)

Aangezien de naamstemming reglementair is gevraagd, zal ertoe worden overgegaan.

­ Er wordt tot naamstemming overgegaan.

Il est procédé au vote nominatif.

57 leden zijn aanwezig.

57 membres sont présents.

29 stemmen neen.

29 votent non.

28 stemmen ja.

28 votent oui.

Derhalve is het wetsvoorstel niet in overweging genomen.

En conséquence, la proposition de loi n'est pas prise en considération.

Neen hebben gestemd :

Ont voté non :

MM. Bock, Mme Bribosia-Picard, MM. Busquin, Chantraine, G. Charlier, Mmes Cornet d'Elzius, Delcourt-Pêtre, MM. Destexhe, Erdman, Foret, Happart, Hatry, Hostekint, Hotyat, Lallemand, Mahoux, Mmes Maximus, Mayence-Goossens, Merchiers, MM. Moens, Mouton, Nothomb, Pinoie, Poty, Santkin, Mme Sémer, M. Tobback, Mmes Van der Wildt et Willame-Boonen.

Ja hebben gestemd :

Ont voté oui :

MM. Bourgeois, Boutmans, Buelens, Caluwé, Mme Cantillon, MM. Ceder, Coene, Coveliers, Mme De Bethune, MM. Delcroix, Devolder, D'Hooghe, Goovaerts, Mme Leduc, M. Loones, Mme Nelis-Van Liedekerke, MM. Olivier, Raes, Staes, Swaelen, Mme Thijs, MM. Vandenberghe, Vandenbroeke, Van Hauthem, Vergote, Verhofstadt, Verreycken et Weyts.

De Voorzitter. ­ Er werden geen opmerkingen gemaakt betreffende de inoverwegingneming van de andere wetsvoorstellen waarvan sprake bij het begin van onze vergadering. Ik veronderstel dus dat de Senaat het eens is met de resterende voorstellen van het Bureau.

Aucune observation n'ayant été formulée quant à la prise en considération des autres propositions de loi dont il a été question au début de la séance, puis-je considérer qu'elles sont renvoyées aux diverses commissions compétentes ? (Assentiment.)

Dan zijn de andere wetsvoorstellen in overweging genomen en naar de aangeduide commissies verwezen.

Les autres propositions de loi sont donc prises en considération et renvoyées aux commissions indiquées.

De lijst van die wetsvoorstellen, met opgave van de commissies waarnaar ze zijn verwezen, verschijnt als bijlage bij de Parlementaire Handelingen van vandaag.

La liste des propositions de loi, avec indication des commissions auxquelles elles sont renvoyées, paraîtra en annexe aux Annales parlementaires de la présente séance.