Pitazaken - Sociale fraude - Controle - Inbreuken - Cijfers - Aanpak - Maatregelen
officiële statistiek
geografische spreiding
horecabedrijf
belastingfraude
30/6/2020 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 30/7/2020) |
28/7/2020 | Antwoord |
Sociale zaken zijn een transversale aangelegenheid.
In het verleden is gebleken dat pitazaken erg fraudegevoelig zijn.
1) Hoeveel controles werden de jongste vijf jaar, op jaarbasis en per Gewest, inzake inbreuken op de sociale wetgeving uitgevoerd bij pitazaken?
2) Hoeveel inbreuken werden er daarbij vastgesteld? Wat is de aard van de inbreuken? Hoeveel boetes werden daarbij opgelegd? Hoeveel van deze opgelegde boetes werden ook effectief geïnd? Graag steeds opgesplitst per Gewest.
3) Hoeveel van deze zaken werden doorgegeven aan het parket? Hoeveel zaken werden gesloten? Kunnen al deze gegevens eveneens worden opgesplitst per Gewest?
4) Welke initiatieven werden er genomen om de misbruiken in deze sector aan te pakken?
Vooreerst wens ik mee te gevendat de activiteiten van pitazaken niet gevat worden onder een specifieke NACE-code, of paritair comité. De onderstaande cijfers hebben dan ook betrekking op de ruimere sector ‘Eetgelegenheden met beperkte bediening (NACE code 56102)’, waarvan pitazaken slechts een onderdeel uitmaken.
De cijfers voor 2020 hebben betrekking op het eerste semester (tot en met 30 juni 2020).
1) Tabel 1: aantal onderzoeken/controles op jaarbasis, per dienst en per gewest*
|
|
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
RSZ |
Centrale administratie |
52 |
46 |
38 |
|
8 |
22 |
Brussels Gewest |
672 |
682 |
672 |
600 |
621 |
279 |
|
Vlaams Gewest |
1 598 |
1 604 |
1 456 |
1 444 |
1 388 |
695 |
|
Waals Gewest |
1 358 |
1 223 |
1 164 |
1 012 |
1 134 |
618 |
|
Totaal |
3 680 |
3 555 |
3 330 |
3 056 |
3 151 |
1 614 |
|
TSW |
Brussels Gewest |
91 |
208 |
188 |
223 |
190 |
108 |
Vlaams Gewest |
668 |
798 |
827 |
768 |
806 |
365 |
|
Waals Gewest |
296 |
366 |
359 |
366 |
342 |
157 |
|
Totaal |
1 055 |
1 372 |
1 374 |
1 357 |
1 338 |
630 |
|
RSVZ |
Totaal |
nb |
nb |
2 |
162 |
349 |
169 |
RIZIV |
Brussels Gewest |
0 |
2 |
1 |
2 |
1 |
0 |
Vlaams Gewest |
3 |
7 |
2 |
3 |
5 |
2 |
|
Waals Gewest |
1 |
0 |
0 |
3 |
7 |
0 |
|
Totaal |
4 |
9 |
3 |
8 |
13 |
2 |
|
RVA |
Totaal |
nb |
nb |
nb |
nb |
nb |
nb |
SIOD |
Brussels Gewest |
56 |
150 |
158 |
105 |
147 |
44 |
Vlaams Gewest |
456 |
453 |
605 |
607 |
629 |
241 |
|
Waals Gewest |
386 |
349 |
387 |
410 |
522 |
83 |
|
Totaal |
898 |
952 |
1 150 |
1 122 |
1 298 |
368 |
* De cijfers van SIOD hebben betrekking op het aantal gemeenschappelijke controles uitgevoerd in celverband. De RVA kan momenteel nog niet rapporteren o.b.v. de NACE-codes en beschikt niet over specifieke cijfers voor pitazaken. nb = niet beschikbaar.
2) Het aantal inbreuken wordt per dienst, per jaartal en indien mogelijk per gewest weergegeven in tabel 2.
Tabel 2: aantal inbreuken, per dienst, per jaartal en per gewest
|
|
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
Totaal |
RSZ |
Centrale administratie |
15 |
9 |
10 |
|
4 |
10 |
48 |
Brussels Gewest |
424 |
423 |
434 |
314 |
385 |
193 |
2 173 |
|
Vlaams Gewest |
783 |
881 |
943 |
687 |
750 |
345 |
4 389 |
|
Waals Gewest |
675 |
692 |
630 |
384 |
426 |
231 |
3 038 |
|
Totaal |
1 897 |
2 005 |
2 017 |
1 385 |
1 565 |
779 |
9 648 |
|
TSW |
Brussels Gewest |
123 |
282 |
255 |
292 |
123 |
193 |
1 268 |
Vlaams Gewest |
931 |
1 179 |
1 282 |
1 099 |
931 |
573 |
5 995 |
|
Waals Gewest |
416 |
682 |
561 |
509 |
416 |
278 |
2 862 |
|
Totaal |
1 470 |
2 143 |
2 098 |
1 900 |
1 470 |
1 044 |
10 125 |
|
RSVZ* |
Totaal |
nb |
nb |
0 |
9 |
21 |
7 |
37 |
RIZIV |
Brussels Gewest |
0 |
2 |
0 |
2 |
1 |
0 |
5 |
Vlaams Gewest |
0 |
2 |
1 |
3 |
5 |
2 |
13 |
|
Waals Gewest |
0 |
0 |
0 |
3 |
6 |
0 |
9 |
|
Totaal |
0 |
4 |
1 |
8 |
12 |
2 |
27 |
|
SIOD |
Brussels Gewest |
63 |
122 |
156 |
130 |
167 |
42 |
680 |
Vlaams Gewest |
221 |
231 |
323 |
331 |
302 |
129 |
1 537 |
|
Waals Gewest |
365 |
267 |
276 |
297 |
357 |
60 |
1 622 |
|
Totaal |
649 |
620 |
755 |
758 |
826 |
231 |
3 839 |
* Het RSVZ beschikt niet over cijfers van het aantal inbreuken, maar kan wel het aantal positieve onderzoeken weergeven.
Wat de tweede deelvraag betreft, kan U hieronder de aard van de inbreuken per dienst vinden.
De inbreuken ingevolge de SIOD-controles hebben betrekking op dimona, deeltijdse arbeid, werkloosheid, buitenlandse arbeid en beroepskaarten.
De inbreuken RSZ hebben betrekking op onder meer dimona, deeltijdse arbeid, schijnstatuten, ontbreken aangifte, niet doorsturen DMFA, sociale documenten.
De essentie van de inbreuk RIZIV bestaat er in, dat er een cumulatie is van enerzijds het genieten van uitkeringen en anderzijds het uitvoeren van niet toegelaten activiteiten door de arbeidsongeschikte.
De aard van de inbreuken vastgesteld door TSW hebben betrekking op sociale fraude en de arbeidsreglementering (arbeidsreglement, naleving cao’s, feestdagen).
De inbreuken vastgesteld door het RSVZ betreffen schijnzelfstandigheid, dumping, zwartwerk en fictieve affiliaties.
Wat de derde deelvraag betreft, is het zo dat de boetes niet worden opgelegd door de inspectiediensten zelf. De SIOD beschikt dus niet over deze informatie.
3) De inspectie beschikt niet over statistische gegevens van het aantal sluitingen van handelszaken. Het definitief sluiten van een handelszaak kan enkel beslist worden door de rechter in de correctionele rechtbank.
Een dossier dat doorgegeven wordt aan het parket maakt steeds het voorwerp uit van een proces-verbaal dat wordt overgemaakt aan de arbeidsauditeur. Het is deze laatste die beslist over de vervolging.
De volgende tabel geeft het aantal dossiers weer die werden doorgegeven aan het Arbeidsauditoraat.
Tabel 3: aantal dossiers doorgegeven aan het parket*, per dienst, per jaar, per gewest
|
|
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
Totaal |
RSZ |
Centrale administratie |
1 |
1 |
2 |
|
0 |
2 |
6 |
Brussels Gewest |
93 |
107 |
141 |
65 |
65 |
28 |
499 |
|
Vlaams Gewest |
270 |
323 |
314 |
226 |
249 |
79 |
1 461 |
|
Waals Gewest |
175 |
197 |
146 |
86 |
94 |
34 |
732 |
|
TSW |
Brussels Gewest |
29 |
48 |
47 |
52 |
80 |
52 |
308 |
Vlaams Gewest |
177 |
246 |
275 |
216 |
232 |
97 |
1 243 |
|
Waals Gewest |
103 |
102 |
92 |
74 |
82 |
21 |
474 |
|
RSVZ |
|
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
RIZIV |
|
|
|
|
|
|
|
26** |
Totaal |
|
|
|
|
|
|
|
4 749 |
* De cijfers van RSZ omvatten het aantal PV’s en strafrapporten. De cijfers van TSW, RSVZ en RIZIV bevatten het aantal PV’s.
** De cijfers van RIZIV kunnen niet opgesplitst worden per jaar.
4) Het Actieplan Sociale Fraudebestrijding 2020 voorziet prioritaire fraudefenomenen en risicosectoren waarop de sociale inspectiediensten zich oriënteren.
De prioritaire fraudefenomenen zijn geïdentificeerd en gerangschikt aan de hand van een risico-evaluatie, waarbij verschillende fraudefenomenen worden gescoord op o.a. hun omvang, hun evolutie en hun problematische aanpak.
De prioritaire fraudefenomenen zijn sociale dumping, niet-aangegeven arbeid, fraude met sociale zekerheidsbijdragen, mensenhandel en economische uitbuiting, grootstedenproblematiek en domiciliefraude. In het kader van niet-aangegeven arbeid, worden bijvoorbeeld gemeenschappelijke celcontroles uitgevoerd in diverse risicosectoren, waaronder de horeca.
Het risico-gericht werken impliceert dat er in het Actieplan Sociale Fraudebestrijding 2020 1 800 gemeenschappelijke celcontroles worden voorzien in de horecasector, 100 onderzoeken naar mensenhandel en 500 controles in de grootstedelijke context, waarin pitazaken gesitueerd kunnen worden. De controles in de grootsteden richten zich op ernstige en georganiseerde sociale fraude met een crimineel oogpunt.
Naast de gemeenschappelijke celcontroles, voeren de sociale inspectiediensten ook apart controles en onderzoeken uit naar sociale fraude in de horecasector en mensenhandel in sectoren die een risico vertonen op economische uitbuiting van buitenlandse werkkrachten (o.a. horeca).
De controles en onderzoeken van sociale inspectiediensten worden in eerste instantie dus gestuurd door fraudefenomenen en risicosectoren, eerder dan door het type onderneming.