|
|
Overbevolking gevangenissen - Cijfers - Maatregelen - Resultaten - Gegevens voor 2022
strafgevangenis
strafstelsel
officiële statistiek
gedetineerde
overbevolking
| 12/7/2023 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 10/8/2023) |
| 25/9/2023 | Antwoord |
Verschillende aspecten van Justitie werden overgedragen naar de deelstaten en bijgevolg betreft deze vraag een transversale aangelegenheid.
De overbevolking van de gevangenissen is nog steeds een realiteit in ons land.
1) Wat was voor het jaar 2022 per penitentiaire instelling:
a) de gemiddelde capaciteit;
b) de gemiddelde bevolking;
c) de gemiddelde overbevolkingsgraad?
2) Kan u concreet vermelden welke vooruitgang er in 2022 werd geboekt inzake de diverse maatregelen die u in eerdere antwoorden op mijn schriftelijke vragen dienaangaande (vragen nrs. 7-758, 7-947 en 7-1750) heeft gegeven om een einde te maken aan de overbevolking in de gevangenissen? Wat was het effect van elk van deze maatregelen?
3) Overweegt u nog bijkomende maatregelen?
1) Zie tabel in bijlage 1.
|
Penitentiaire inrichting |
Gemiddelde dagelijkse bevolking |
Gemiddelde capaciteit |
Gemiddelde overbevolkingsgraad (%) |
|
Andenne |
411,6 |
412,7 |
-0,30 % |
|
Antwerpen |
706,6 |
439 |
61,00 % |
|
Aarlen |
108,7 |
111 |
-2,10 % |
|
Berkendael |
82 |
64 |
28,20 % |
|
Beveren |
317,1 |
315,3 |
0,60 % |
|
Brugge |
804,2 |
626 |
28,50 % |
|
Dendermonde |
255 |
168 |
51,80 % |
|
Detentiehuis Kortrijk |
5,6 |
57 |
-90,10 % |
|
Dinant |
55,5 |
32 |
73,50% |
|
Vorst |
169,5 |
180 |
-5,80 % |
|
Gent |
480,4 |
299 |
60,70 % |
|
Haren |
204,5 |
211,2 |
-3,20 % |
|
Hasselt Nieuw |
577,3 |
450 |
28,30 % |
|
Hoogstraten |
187,7 |
185 |
1,50 % |
|
Hoei |
81,4 |
64 |
27,20 % |
|
Ieper |
60,7 |
67 |
-9,30 % |
|
Ittre |
406,4 |
414 |
-1,80 % |
|
Jamioulx |
386,2 |
400 |
-3,40 % |
|
Lantin |
852,9 |
694 |
22,90 % |
|
Leuven Centraal |
403,3 |
398 |
1,30 % |
|
Leuven Hulp |
197,4 |
149 |
32,50 % |
|
Leuze-en-Hainaut |
340,3 |
338,4 |
0,50 % |
|
Transitiehuis Mechelen |
13,8 |
15 |
-8,10 % |
|
Marche-en-Famenne |
311,6 |
312 |
-0,10 % |
|
Marneffe |
126 |
138 |
-8,70 % |
|
Mechelen |
135,3 |
84 |
61,00 % |
|
Merksplas |
428,6 |
406 |
5,60 % |
|
Bergen |
391,7 |
307 |
27,60 % |
|
Namen |
170 |
153,3 |
10,90 % |
|
Nijvel |
243,4 |
192 |
26,80% |
|
Oudenaarde |
176 |
132 |
33,40 % |
|
Paifve |
199,4 |
205 |
-2,70 % |
|
Ruiselede |
56 |
60 |
-6,60 % |
|
St. Gillis |
896,5 |
840 |
6,70 % |
|
St. Hubert |
210,8 |
225 |
-6,30 % |
|
Tongeren Nieuw |
46,2 |
50 |
-7,50 % |
|
Doornik |
207,7 |
183 |
13,50 % |
|
Turnhout |
296,7 |
269 |
10,30 % |
|
Wortel |
306,8 |
302 |
1,60 % |
|
België |
11 050,1 |
9 641,3 |
14,60 % |
2) In 2022 werd verder gewerkt aan de diverse projecten rond de nieuwe infrastructuur.
De belangrijkste merkbare resultaten betreffen uiteraard de nieuwe gevangenissen van Haren en Dendermonde. De bouw van deze nieuwe gevangenissen werd in 2022 gefinaliseerd.
In 2022 kon reeds een beperkt deel van de gedetineerden van Sint-Gillis worden overgebracht naar Haren, de gefaseerde invulling loopt in 2023 verder. Het penitentiair gevangenisdorp van Haren zal op termijn een beschikbare capaciteit van 1 190 detentieplaatsen tellen.
In 2023 werden ook de gedetineerden van oud Dendermonde overgebracht naar de nieuwe gevangenis van Dendermonde.
Er dient te worden opgemerkt dat de overplaatsing van gevangenen van de oude naar de nieuwe gevangenissen geleidelijk maar gestaag plaatsvindt, samen met de aanwerving en opleiding van extra gevangenispersoneel in de verschillende functies die nodig zijn om deze nieuwe gevangenissen veilig te maken voor gevangenen en personeel.
Om de huidige overbevolking tegen te gaan, werd besloten om de oude gevangenissen tijdelijk open te houden. Ook wordt onderzocht in hoeverre de oude gevangenissen gedeeltelijk in gebruik kunnen blijven.
In maart 2022 zijn ook de renovatiewerken begonnen aan de gevangenis van Ieper. Deze werken zullen normaliter eind 2023 kunnen beëindigd worden, waarna de gevangenis een capaciteit van 169 plaatsen zal bieden.
In maart 2022 is verder ook de renovatie van de vleugels A, B, C en D van de gevangenis van Namen, alsook de renovatie van de psychiatrische annexen voltooid. De gedetineerden werden er in maart 2022 opnieuw opgenomen.
De bijgevoegde tabel 2 geeft een overzicht van de verschillende infrastructurele werken en de capaciteit die deze zullen opleveren.
|
Inrichting |
Maatregel |
Datum |
|
Gevangenis Haren |
Vervanging van de verouderde gevangenissen Vorst en Sint-Gillis |
2022 |
|
Gevangenis Antwerpen |
Vervanging van de huidige en verouderde gevangenis Antwerpen |
2025 |
|
Gevangenis Verviers en die in de Luikse regio |
Vervanging van de oude gevangenis Verviers en het verouderde deel van Lantin |
2030 |
|
Gevangenis Namen |
Renovatie |
afgerond |
|
Gevangenis Merksplas |
Volledige renovatie van de huidige gevangenis |
2023 voor de volledige renovatie |
|
Gevangenis Dendermonde |
444 nieuwe plaatsen + sluiting van de oude gevangenis |
2022 |
|
Gevangenis Leopoldsburg |
312 nieuwe plaatsen |
2028 |
|
Gevangenis Sugny à Vresse-sur-Semois |
312 nieuwe plaatsen |
2028 |
|
Inrichting Paifve |
208 nieuwe plaatsen |
2028 |
|
Gevangenis Ieper |
56 nieuwe plaatsen en 28 gerenoveerde cellen |
2023 |
|
Gevangenis Jamioulx |
50 nieuwe plaatsen |
2026 |
|
Gevangenis Ruiselede |
50 nieuwe plaatsen en 50 gerenoveerde plaatsen |
2026-2028 |
|
Transitiehuizen |
12 tot 17 plaatsen per huis, 100 plaatsen in totaal |
Gestart in september 2019; een bijkomende uitbreiding is voorzien voor 2023; opening van nieuw TH in Gentbrugge is voorzien voor oktober 2023. |
|
Detentiehuizen |
720 plaatsen (20-60 plaatsen per detentiehuis): opening van tijdelijke eenheden en aankoop van nieuwe transitiehuizen. |
2023: 140 beschikbare plaatsen; de overige 580 plaatsen zullen geleidelijk aan beschikbaar zijn tussen 2024 en 2026. |
In 2022 werd ook het eerste detentiehuis geopend in Kortrijk (met een capaciteit van 57 plaatsen). In de eerstvolgende jaren zullen ook nieuwe detentiehuizen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië de deuren openen en huisvesting bieden voor de uitvoering van de korte straffen. Dit was onlangs het geval voor het detentiehuis in Vorst, dat op 7 juli 2023 werd ingehuldigd en een capaciteit heeft van 57 plaatsen.
Ondanks de vele maatregelen en inspanningen die in 2021 en 2022 werden genomen en die op zich hun effect geven, blijft de overbevolking in de gevangenissen een probleem. Dit is het al sinds decennia en spijtig genoeg blijft het ook op dit moment nog actueel.
Tenslotte dient erop te worden gewezen dat in de tweede helft van 2022 en de eerste helft van 2023 vijf rondetafelgesprekken hebben plaatsgevonden met de magistratuur en alle bij de strafuitvoering betrokken actoren rond verschillende thema’s die te maken hebben met de strafuitvoering en de daaraan gekoppelde overbevolkingsproblematiek (onder meer de uitvoering van de vrijheidsstraffen, de geïnterneerden, de personen in voorlopige hechtenis, de uitvoering van alternatieve straffen en elektronisch toezicht en de gedetineerden zonder recht op verblijf). Dit moet niet alleen de zoektocht naar oplossingen voor de overbevolking intensifiëren maar ook de magistratuur in haar rechtsprekende bevoegdheid sensibiliseren omtrent de impact van de vrijheidsbeneming en de alternatieve mogelijkheden.
Daarnaast wordt de overbevolking op dagelijkse basis gemonitord en worden de cijfers ter zake ook periodiek toegestuurd aan de partners.
3) Momenteel blijft de nadruk liggen op de maatregelen die reeds zijn ingevoerd of die worden uitgevoerd, en op de maatregelen die zijn opgenomen in de wetten MSS III en IV om Justitie menselijker, sneller en straffer te maken.