Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 7-1663

van Tom Ongena (Open Vld) d.d. 2 juni 2022

aan de minister van Defensie

Militair personeel - Missies in Afghanistan en Mali - «Burn Pits» - Gevolgen - Ziektes en andere aandoeningen - Cijfers en tendensen - Aanpak - Maatregelen

militair personeel
strijdkrachten in het buitenland
Afghanistan
Mali
gezondheidsbeleid
gevaren voor de gezondheid

Chronologie

2/6/2022Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 7/7/2022)
19/7/2022Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-1661
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-1662

Vraag nr. 7-1663 d.d. 2 juni 2022 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Het Amerikaanse «Department of Veterans Affairs» vaardigt een regel uit die negen zeldzame vormen van kanker van de luchtwegen zal toevoegen aan de lijst van vermoedelijke dienstongeschiktheid voor veteranen die tijdens hun militaire dienst zijn blootgesteld aan giftige stoffen in zogenaamde «burn pits», zo kondigde president Joe Biden aan (cf. https://edition.cnn.com/2022/04/25/politics/burn-pits-cancer-veterans/index.html).

«Burn pits» zijn grote afvalverbrandingskuilen in de openlucht, die werden gegraven tijdens missies in Afghanistan en Mali.

Van accu's tot autobanden en van huisvuil tot medisch afval, vrijwel alles werd in brand gestoken.

In België hadden in 2020 zo'n 149 Belgische militairen zich geregistreerd via een meldpunt omdat ze denken ziek te zijn of zich zorgen maken over de giftige rook uit «burn pits» (cf. https://www.hln.be/binnenland/149-belgische-militairen-bezorgd-over-blootstelling-aan-giftige-dampen~a0029d8b/). Drieëntwintig mensen zijn ervan overtuigd dat hun blijvende medische problemen gelinkt zijn aan het inademen van de rook uit de «burn pits».

De militaire vakbond Algemene Centrale van het militair personeel (ACMP) hekelde dat de legerleiding nog geen concrete acties ondernam.

Wat betreft het transversaal karakter van de schriftelijke vraag: het transversaal karakter van deze vraag ligt in het feit dat de acties in het kader van de preventieve gezondheidszorg tot de bevoegdheid van de Gemeenschappen behoren, terwijl volksgezondheid een federale bevoegdheid is.

Graag had ik dan ook de volgende vragen voorgelegd:

1) Hoeveel militairen op dit ogenblik hebben last van ziektes of aandoeningen die al dan niet gelinkt zijn aan «burn pits»? Bij hoeveel hiervan kan men bevestigen dat er een rechtstreeks verband is?

2) Welke klachten zijn het meest voorkomend? Zou u deze kunnen opsommen? Zijn er naast fysieke klachten ook klachten van andere aard (psychologisch, enz.)?

3) Acht u het noodzakelijk compensatie aan te bieden aan de militairen die ziek zijn geworden als gevolg van het werken bij «burn pits»? Zo ja, hoe zult u dat vormgeven? Zo nee, waarom niet?

4) Zijn er reeds eigen studies uitgevoerd omtrent de link tussen «burn pits» en mogelijke aandoeningen? Indien ja, wanneer werden deze uitgevoerd, door wie en wat waren de conclusies? Indien neen, bent u van plan dit ooit te doen?

5) In welke militaire kampen werd gebruik gemaakt van «burn pits» waarbij Belgische soldaten mogelijkerwijs risico liepen? In welke periodes was dit? Zijn er bij soldaten die in deze kampen in die periodes waren meer ziektes achteraf vastgesteld? Zo ja, welke ziektes?

6) Wordt er nog tot op heden gebruik gemaakt van «burn pits» bij Belgische militaire kampen? Zo ja, waar en hoeveel?

7) Welke concrete acties bent u nog van plan te ondernemen omtrent deze problematiek? Welke plannen heeft u reeds hieromtrent uitgevoerd? Welke plannen staan nog in de steigers?

Antwoord ontvangen op 19 juli 2022 :

Het geachte lid gelieve hierna het antwoord te willen vinden op de door hem gestelde vragen.

1) Gezien luchtvervuiling een globaal fenomeen is, is het quasi onmogelijk de rechtstreekse link tussen een aandoening en burn pits te bewijzen. Enkele militairen consulteerden de arbeidsarts toen het item in de actualiteit kwam, maar voor niemand werd een rechtstreeks verband bewezen.

Bij terugkeer uit een operatie moet de uitgezonden militair of burgerambtenaar een «Bijlage G» invullen. Dit is een vragenlijst aangaande gezondheidsklachten en symptomen, bedoeld voor de arbeidsgeneesheer. In de periode van 2017 tot 2022 duidden 563 personen aan dat ze blootstonden aan luchtvervuiling, 60 van hen raadpleegden een arts. Veertien personen gaven in dezelfde periode aan symptomen of klachten tijdens of na de operatie te hebben van het cardiovasculaire stelsel, 75 van het respiratoire stelsel. Minder dan de helft zocht hiervoor medische hulp.

2) Klachten die eventueel een link zouden kunnen hebben met «burn pits» zijn cardiovasculaire en respiratoire klachten. Elke militair wordt preventief op het vlak van cardiovasculaire aandoeningen bevraagd en onderzocht door de arbeidsarts in het kader van de geschiktheid voor de sporttesten. In dit kader wordt de longfunctie op regelmatige basis onderzocht via spirometrie.

3) Naast alle preventieve maatregelen voorzien in het kader van de ontplooiing, kunnen getroffen militairen, net zoals elke militair, beroep doen op de gezondheidszorg voorzien in de militaire keten. Deze diensten zijn gratis. Daarnaast kan een slachtoffer bijkomend, op eigen initiatief, een aanvraag voor vergoedingspensioen indienen of een vordering instellen bij de rechtbanken.

4) Er werden binnen Defensie tot op heden geen eigen studies uitgevoerd inzake de link tussen «burn pits» en mogelijke cardiovasculaire en respiratoire klachten bij militairen.

5) Van 2001 tot 2005 werden op de internationale militaire basis op de luchthaven van Kandahar «burn pits» gebruikt. In 2010 werd daar het gebruik van brandputten verboden.

Er zijn op heden geen langetermijneffecten met een directe link naar blootstelling van militair personeel aan historische emissies in operatiegebieden, door de dienst arbeidsgeneeskunde vastgesteld.

6) De richtlijnen van directie-generaal Health & Well-being (DG H&WB) laten het gebruik van «burn pits» in de militaire Belgische kampen niet meer toe.

7) Het systeem voor de beoordeling van gezondheidsrisico’s in een operatiegebied vóór de inzet zal worden herzien en verbeterd.

Defensie heeft een actieplan gelanceerd om haar personeel beter te beschermen tegen vervuiling en gezondheidsrisico’s bij operaties. Het bevat een aantal maatregelen om deze blootstelling te verminderen, zoals ervoor zorgen dat men zelf zo weinig mogelijk verontreiniging veroorzaakt. Daarnaast wordt het personeel aangeraden om binnen te blijven op het moment dat lokale verontreiniging het grootst is. Bovendien moet het personeel, indien het in een verontreinigde omgeving moet werken, alle persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken, zoals passende maskers, die Defensie standaard ter beschikking stelt. Het is enkel toegelaten om afval te laten verbranden in professionele verbrandingsovens.

Op internationaal niveau, in een NAVO-context, wil men gezamenlijke meetstrategieën ontwikkelen om de blootstelling te monitoren en de resultaten van die metingen met de partners te delen.