Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 7-1122

van Guy D'haeseleer (Vlaams Belang) d.d. 3 maart 2021

aan de minister van Binnenlandse Zaken, Institutionele Hervormingen en Democratische Vernieuwing

Veiligheidsdiensten - Zelfmoorden - Aantal

politie
zelfmoord
officiële statistiek

Chronologie

3/3/2021Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 1/4/2021)
1/4/2021Antwoord

Vraag nr. 7-1122 d.d. 3 maart 2021 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

De beleidsdomeinen welzijn, volksgezondheid en gezin zijn een Vlaamse gemeenschapsbevoegdheid. Veiligheidsdiensten vallen onder de verantwoordelijkheid van het federaal niveau. Dit betreft dus een transversale aangelegenheid.

Het aantal zelfmoorden bij personen die werken voor één van onze veiligheidsdiensten ligt gemiddeld hoger in vergelijking met de totale bevolking.

1) Kan u meedelen hoeveel zelfmoorden er zich in 2020 voordeden, opgesplitst per veiligheidsdienst en per Gewest?

2) a) Hoeveel van deze zelfmoorden werden gepleegd tijdens de uitoefening van de functie?

b) In hoeveel van deze gevallen werd het dienstwapen gebruikt?

3) a) Hoeveel van deze zelfmoorden werden gepleegd in de privésfeer?

b) In hoeveel van deze gevallen werd het dienstwapen gebruikt?

c) Op welke manier wordt er aan preventie gedaan om dit maatschappelijk fenomeen de kop in te drukken?

d) Welke initiatieven werden dienaangaande genomen?

4) a) In hoeveel van deze gevallen heeft men kunnen achterhalen wat de juiste reden voor de wanhoopsdaad was?

b) In hoeveel gevallen lag een privéreden ten grondslag?

c) In hoeveel gevallen was de wanhoopsdaad het gevolg van een probleem binnen de werksfeer?

Antwoord ontvangen op 1 april 2021 :

1) In 2020 vielen er 17 zelfmoorden te betreuren bij de geïntegreerde politie. Vijf zelfmoorden gebeurden bij de federale politie en 12 bij de lokale politie (7 in Vlaanderen, 3 in Wallonië en 2 in Brussel).

2) & 3) Als gevolg van de nieuwe bepalingen omtrent de algemene verordening gegevensbeheer registreert de federale politie de manier waarop de zelfmoorddaad wordt uitgevoerd niet meer. Het is dus niet meer mogelijk te verduidelijken of de zelfmoorddaad gebeurde met een dienstwapen of op een andere manier. Het is ook niet mogelijk te verduidelijken of de zelfmoord plaatsvond tijdens of buiten de dienst.

3) c) De federale politie ontwikkelt sinds jaren een preventiebeleid voor psychosociale risico’s op het werk om te beantwoorden aan de emotionele last van het politiewerk.

De psychosociale ondersteuningsdienst van de stressteams zorgt voor het personeel dat een zelfmoordproblematiek vertoont en ondersteunt eveneens de collega’s als een dergelijk voorval zich voordoet bij een eenheid. Deze dienst werkt voor de geïntegreerde politie.

Er bestaan gelijkaardige diensten bij een aantal politiezones of op provinciaal niveau. Het opvangen van personen die dergelijk trauma verwerken, behoort ook tot de taken van vertrouwenspersonen en preventieadviseurs van de interne en externe preventie- en beschermingsdiensten op het werk.

Verder voert de federale politie een preventiebeleid voor psychosociale risico’s.

Er worden dagelijks primaire (onder andere opleidingen en sensibilisering voor de hiërarchische lijn en het basiskader omtrent de psychosociale aspecten van het werk in het algemeen en omtrent zelfmoordpreventie in het bijzonder), secundaire (consulten ter emotionele ondersteuning bij het Stressteam, interventies van vertrouwenspersonen, enz.) en tertiaire (crisisinterventies van het Stressteam, formele psychosociale interventies of psychosociale risicoanalyses van een specifieke werksituatie waarbij een gevaar werd vastgesteld) preventiemaatregelen ingevoerd.

Bovendien maakt zelfmoord het voorwerp uit van een specifieke reflectie bij de federale politie om preventiemaatregelen te kunnen invoeren. De opleiding en de sensibilisering van de hiërarchische lijn werden opgenomen in het persoonlijke en professionele opleidings- en ontwikkelingstraject van managers.

Bij de Nationale Politieacademie worden meerdere keren per jaar veel opleidingen omtrent zelfmoordpreventie (zelfmoord: signalen en evaluatie van de risico’s, zelfmoordpreventie, stressbeheer en actief luisteren, een eerstelijns interventieteam oprichten – steun van collega’s, enz.) aangeboden voor alle geïnteresseerden en meer specifiek voor de leden van de hiërarchische lijn.

4) De redenen voor zelfmoord zijn multifactorieel. Daarom is het onmogelijk vast te stellen of het personeelslid zich slecht voelde en leed omwille privéredenen of enkel omwille van professionele redenen. De federale politie kan wel vaststellen dat er vaak triggers zijn om over te gaan tot de daad (bijvoorbeeld een scheiding, slecht nieuws in de privésfeer of op professioneel vlak).