Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-7635

van Richard Miller (MR) d.d. 19 december 2012

aan de minister van Justitie

De diamantfraude in Antwerpen (Kimberley Process)

edelsteen
certificaat van oorsprong
zwarte handel
fraude

Chronologie

19/12/2012Verzending vraag
7/5/2013Antwoord

Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-2737

Vraag nr. 5-7635 d.d. 19 december 2012 : (Vraag gesteld in het Frans)

Ik heb me verdiept in de opspoorbaarheid van diamanten en in het Kimberley Process. Door dat proces kan via het certificatenschema de handel in diamanten uit conflictgebieden worden bestreden. Het Kimberley Process verzekert ook transparantie in de handel van de ruwe diamanten, althans van de diamanten die via Antwerpen worden verhandeld. Ik had trouwens ten tijde van de re-integratie van Zimbabwe in het Kimberley Process, in november 2011, Steven Vanackere, die toen minister van Buitenlandse Zaken was, ondervraagd over de redenen van die re-integratie en over de gevolgen ervan op het goede verloop van het Kimberley Process.

In september jongstleden werd uitgenodigd op de zetel van de AWDC in Antwerpen, waar ik met de AWDC-bestuurders over het Kimberley Process heb gesproken. Zij hebben me verzekerd dat onze regering alle reden had om het AWDC te ondersteunen, aangezien het bij machte is de afkomst van de diamanten te controleren en te verifiëren. Ik heb trouwens de kans gehad het Diamond Office te bezoeken, een afdeling van het AWDC die wordt gecontroleerd door de FOD Financiën en waarlangs alle ruwe diamanten die via Antwerpen worden verhandeld, moeten passeren. De leden van het AWDC hebben de betrouwbaarheid en transparantie van het certificatenschema van het Kimberley Process (KPCS) benadrukt.

Toch heeft een gerechtelijk onderzoek van het parket van Antwerpen grootschalige fraude aan het licht gebracht die wordt gepleegd door een Libanese familie die dicht bij de Hezbollah zou staan en in Antwerpen is gevestigd. Die familie zou sinds een aantal jaren diamanten, afkomstig uit Afrikaanse landen (Zimbabwe, DRC,...), hebben verduisterd via landen als Zwitserland en de Verenigde Arabische Emiraten om ze zo in België te doen belanden. Die fraude, die plaatsvond van 2003 tot 2009, zou 1,3 miljard euro bedragen. Die Libanese familie zou het grootste deel van haar winsten in de immobiliënsector van Libanon hebben geïnvesteerd. Sommigen veronderstellen dat die som gedeeltelijk gebruikt is om de Libanese sjiitische beweging te financieren.

Die beschuldigingen zijn verontrustend en tonen aan dat er echte zwakke plekken zijn in het Kimberley Process. Zo is het niet in staat de herkomst van sommige diamanten te controleren en leven sommige staten de clausules van het proces niet na. Bovendien zouden de maatschappijen in handen van die familie reeds vooraf zijn gesnapt door de Algemene Dienst Inlichting en Veiligheid (ADIV), de Veiligheid van de Staat, de Amerikaanse administratie van de Schatkist en de Veiligheidsraad van de VN, wat wijst op een duidelijk gebrek aan coördinatie. Ik zou graag weten wat de mening is van de minister, over welke informatie ze beschikt, welke gevolgen aan het dossier zullen worden gegeven en op welke manier onze regering de tekortkomingen van het Kimberley Process denkt te bestrijden.

Mevrouw de minister,

1) Op welke manier oefent de FOD Justitie toezicht uit op dit dossier? Werken de FOD Justitie en het parket van Antwerpen samen met de Veiligheid van de Staat en de ADIV om dat dossier onder de aandacht te brengen? Werkt de Belgische justitie samen met de Libanese justitie, in het licht van de beschuldigingen over de indirecte financiering van de Hezbollah?

2) Kan de minister meedelen waarom het parket er zo lang over gedaan heeft om het gerechtelijk onderzoek af te ronden, ondanks de talrijke verdenkingen betreffende maatschappijen door de bovenvermelde organisaties, waarover in 2008 een rapport van de Veiligheid van de Staat is verschenen? Wat zijn de gerechtelijke gevolgen van dit dossier, gelet op de illegale transacties en de eventuele financiering van potentieel terroristische activiteiten?

3) Op welke manier heeft die Libanese familie certificaten kunnen bemachtigen? Denkt u dat Dubai, dat een transitzone voor ruwe diamanten vormt, illegaal Kimberleycertificaten afgeeft?

4) Op welke manier kunnen onze regering en de Europese Commissie, als vertegenwoordigend lid van de Zevenentwintig in het Kimberley Process, dat soort tekortkomingen beter verhelpen? De tekortkomingen zijn enorm: Zwitserland en de Verenigde Arabische Emiraten hebben beide het Kimberley Process ondertekend.

5) Beschikt u over informatie over de investering van de opbrengst van de fraude door die Libanese familie? Werden die verduisterde fondsen gebruikt om activiteiten van de Hezbollah te financieren?

Antwoord ontvangen op 7 mei 2013 :

  1. Wanneer de Veiligheid van de Staat kennis heeft van frauduleuze feiten in de diamantsector, bezorgt zij die informatie via een nota aan het bevoegde parket. De procureur des Konings te Antwerpen heeft een gerechtelijk onderzoek ingesteld.

  2. Het dossier is klaar voor eindvordering. Ik kan u de details van dat dossier niet meedelen.

  3. De Veiligheid van de Staat behoort tot de 'Task Force Diamants” een orgaan geleid door de Federale Overheidsdienst (FOD) Buitenlandse Zaken (directie Economische belangen) en omvat onder meer de douane, het federaal parket, het AWDC, enz. De Task Force Diamants is onder meer belast met reflectie over het Belgische standpunt omtrent het Kimberley-proces. In dat kader vestig ik de aandacht op de rol van de vrije zone van Dubai in de handel in ruwe diamanten. Er kan worden vastgesteld dat de herkomst van de diamanten in die vrije zone kan worden verborgen. De doorvoer van ruwe diamanten via Dubai vereist een nieuw Kimberley-certificaat. In sommige gevallen worden diamanten van Afrikaanse herkomst met diamanten van andere origine vermengd in een nieuwe verpakking. Op deze wijze kan de "oorsprong" of de "herkomst" van de ruwe diamanten worden gewijzigd op het Kimberley-certificaat. Op het certificaat kan de vermelding "mixed origin" of zelfs "unknown origin" worden aangegeven, indien de oorsprong van de lading niet is gekend.

  4. Deze aangelegenheid wordt onderzocht door de procureur des Konings te Antwerpen.

  5. De concrete en inhoudelijke elementen ingewonnen door de Veiligheid van de Staat die wijzen op betrokkenheid bij de financiering van de Hezbollah worden bezorgd aan de bevoegde rechterlijke overheden.