Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 4-5387

van Els Schelfhout (CD&V) d.d. 7 december 2009

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken en Institutionele Hervormingen

Somaliland - Onafhankelijkheidsverzuchting -Belgisch standpunt

Somalië
burgeroorlog
onafhankelijkheidsoorlog
nationale onafhankelijkheid
erkenning van een staat

Chronologie

7/12/2009Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 8/1/2010)
8/2/2010Antwoord

Herindiening van : schriftelijke vraag 4-3820

Vraag nr. 4-5387 d.d. 7 december 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Historisch is Somaliland een apart land in Oost-Afrika. In juni 1960 verkreeg het van de Britse koloniale macht de onafhankelijkheid. Een maand later vormde dit Noord-Oost-Afrikaanse land samen met buurland Somalië, een vroegere Italiaanse kolonie, en met Puntland een unie: de Republiek van Somalië.

Sinds begin jaren '90 gaat de Republiek gebukt onder burgeroorlogen en voortdurende instabiliteit. Dit heeft ertoe geleid dat Somaliland besliste een einde te maken aan de unie en de onafhankelijkheid van het land te herstellen. De facto is Somaliland een onafhankelijke Staat. Het heeft eigen democratische instellingen (president, parlement, lokale overheden, …), het heeft een eigen grondwet, het is economisch levensvatbaar en kende positieve evoluties op het gebied van vrede, stabiliteit, goed bestuur en mensenrechten.

Somaliland wil zich afscheiden van Somalië, een land dat gekenmerkt wordt door de ineenstorting van de Staat en dat een bron van instabiliteit is voor de regio. Om als erkend onafhankelijk land de toekomst in te gaan en het land verder te kunnen ontwikkelen, zonder geconfronteerd te worden met obstakels verbonden aan de unie met Somalië, zoekt Somaliland steun en erkenning binnen de internationale gemeenschap (Europese Unie, Verenigde Staten, …).

Graag krijg ik antwoorden op volgende vragen:

- Wat is het standpunt van België ten aanzien van de politieke strijd van Somaliland voor onafhankelijkheid?

- Is ons land bereid om op Europees niveau te pleiten voor het zenden van een "fact finding mission" om de situatie ter plaatste te onderzoeken?

- Indien Somaliland voldoet aan de internationale voorwaarden voor de erkenning van een gebied als onafhankelijke staat, is België dan bereid om nauw samen te werken met bepaalde Europese Lidstaten (bijvoorbeeld Groot-Brittanië) en te lobbyen voor een erkenning van Somaliland als onafhankelijke Staat?

Antwoord ontvangen op 8 februari 2010 :

Somaliland riep in mei 1991 zijn onafhankelijkheid uit. Dit wordt echter tot dusverre niet erkend door de internationale gemeenschap.

De Organisatie van Afrikaanse Eenheid en zijn opvolger, de Afrikaanse Unie (AU), hebben altijd het idee van respect van de nationale grenzen op het moment van de onafhankelijkheid vooropgesteld. Artikel 4 van de oprichtingsakte van de AU (ondertekend in Lomé, Togo in juli 2000) stelt dat de Unie zal functioneren in overeenstemming met volgend principe: respect of borders existing on achievement of independence.

Een strikte interpretatie van artikel 4 zou Somaliland eigenlijk de behandeling moeten verschaffen die het nastreeft. Het grondgebied van het huidige Somaliland komt immers overeen met dat van het vroegere Brits Somaliland, dat op 26 juni 1960 onafhankelijk werd en als dusdanig erkend werd door 35 staten, waaronder de VS en het Verenigd Koninkrijk. Vijf dagen later opteerde Somaliland er echter voor om samen te smelten met de vroegere Italiaanse kolonie Somalië, dat zijn onafhankelijkheid verwierf op 1 juli 1960.

Toch blijven de lidstaten van de AU weigerachtig staan tegenover de erkenning van Somaliland. Dit heeft vooral te maken met de vrees dat hierdoor de druk vanwege anderen op het Afrikaanse continent zou toenemen om grenswijzigingen te ondersteunen. Een extra probleem doet zich voor in de grensgebieden Sool en Sanaag, die zowel door Somaliland als door Puntland geclaimd worden. Met andere woorden: een erkenning van Somaliland zou kunnen leiden tot een nieuw internationaal grensconflict.

Rekening houdend met het voorgaande en in afwachting van een eventuele wijziging in de positie van de leden van de AU is ons land momenteel niet van plan om enig initiatief te nemen met betrekking tot een mogelijke internationale erkenning van Somaliland.