Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 4-4254

van Paul Wille (Open Vld) d.d. 2 september 2009

aan de minister van KMO's, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid

Ontbossing - Kostprijs - Moratorium

tropisch regenwoud
bosexploitatie
ontbossing
milieubescherming
Brazilië
opwarming van het klimaat
broeikaseffect
vermindering van gasemissie
ecosysteem
Protocol van Kyoto

Chronologie

2/9/2009Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 1/10/2009)
28/9/2009Antwoord

Vraag nr. 4-4254 d.d. 2 september 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Uit een onderzoek in opdracht va de EU blijkt dat de ontbossing een hoger kostenplaatje heeft dan de financiële crisis. Bovendien is de ontbossing geen eenmalig fenomeen maar een constante. In het onderzoek worden de verschillende 'diensten' die de bossen aan de mens leveren zoals het opnemen van broeikasgassen, het aanbod van hout en voedsel, het vasthouden van water in geldwaarde omgezet. Indien men deze vergelijking doortrekt, en de bossen blijven aan het actuele tempo krimpen, dan kost het de mensheid 1,5 tot 3,7 biljoen (!!) euro per jaar. De financiële crisis bracht een geschat verlies van ongeveer 0,75 biljoen euro teweeg.

Het onderzoek startte onder het Duits EU-voorzitterschap vorig jaar. In mei sloot het eerste deel, waarin de kosten van ontbossing becijferd werden op 7 procent van de jaarlijkse wereldeconomie. Nu zijn de onderzoekers bezig met het berekenen van de kosten van andere ecosystemen die verloren gaan.

De Braziliaanse milieuminister Carlos Minc kondigde eind juli een verlenging aan tot 2010 van het moratorium dat in 2006 tot stand kwam na een campagne van Greenpeace gericht op Europese van soja. Dat houdt in dat bedrijven geen soja verhandelen afkomstig uit Amazone regenwoud dat na 2006 werd ontbost. Het bedrijfsleven moet engagement tonen om tropische oerbossen te beschermen en de greep op de klimaatverandering niet te verliezen. Deze bedrijven kunnen dankzij het moratorium garanderen dat voor hun producten geen Amazonewoud wordt vernietigd. Inmiddels hebben een aantal afnemers van rundvlees en leer waaronder sportmerk Nike concrete stappen genomen om geen leer en vlees meer af te nemen uit ontboste gebieden in de Amazone.

Gezien het korte voorgaande kader, volgende vragen:

1. Wat is uw reactie op dit onderzoek?

2. Hoe garandeert de Belgische overheid dat zelfstandigen, KMO's geen rol spelen in de verdere ontbossing van de verschillende regenwouden?

3. Welke Belgische bedrijven zijn volgens de Minister de belangrijkste afnemers van rundvlees, leer en soja uit Brazilië?

4. Kunnen onze bedrijven dankzij het moratorium of andere verdragen garanderen dat voor hun producten geen Amazonewoud wordt vernietigd? Zo nee, vindt de Minister dat er maatregelen moeten komen om deze lacune te verhelpen?

5. Heeft de Minister hieromtrent al overleg gepleegd met deze bedrijven? Zo ja, wat waren de resultaten van het overleg? Zo nee, gaat de Minister hieromtrent overleg pleggen ?

6. Welke inspanningen levert Belgische bedrijven momenteel om ontbossing tegen te gaan?

Antwoord ontvangen op 28 september 2009 :

1. In zijn in 2006 gepubliceerde verslag "Economics of climate change" evalueerde Nicholas Stern voor de eerste keer de economische kostprijs van de gevolgen van de klimaatverandering en kwam hij tot het besluit dat de voordelen van een krachtig en vroegtijdig optreden op wereldvlak duidelijk beter zijn dan niets te doen aan het verlagen van de broeikasgassenuitstoot.

Sindsdien zijn er heel wat soortgelijke studies opgezet. Duitsland en de Europese Commissie hebben in 2007 het TEEB-initiatief gelanceerd (The Economics of Ecosystems and Biodiversity). In het tussentijdse verslag van mei 2008 werden de economische verliezen en de negatieve impact op het welzijn van de mens geëvalueerd die het gevolg zouden zijn van de continue aantasting van de biodiversiteit en de ecosystemen.

Om onze maatschappij en onze economie tegen dergelijke consequenties beter te beschermen heeft de wetenschappelijke gemeenschap nieuwe methodologische benaderingen ontwikkeld.

Daartoe heeft het Federaal Wetenschapsbeleid onlangs een oproep tot voorstellen van "clustering" gelanceerd met de bedoeling een beroep te doen op het bestaande Belgische wetenschappelijk potentieel om :

- een methodologie te definiëren ter evaluatie van de ecosystemen in België : een van de in die cluster behandelde aspecten is precies de impact van het internationale handelsverkeer op de door de tropische bosecosystemen verleende goederen en diensten;

- te bestuderen of de invoering van het financiële mechanisme REDD (Reduction of greenhouse gases emission through Deforestation and forest Degradation) haalbaar is, waarin is voorzien in het kader van het post-Kyoto overleg : aan de hand van studies moet er een referentiekader worden uitgewerkt met betrekking tot de wijziging in het gebruik en de toewijzing van de gronden alsook de duurzaamheid van dergelijk mechanisme.

2. België is betrokken bij het actieplan FLEGT (Forest Law Enforcement on Governance and Trade) van de Europese Commissie dat de governance wenst te verbeteren en de wetten wenst toe te passen met betrekking tot de exploitatie van bossen en de handel van houtproducten. Er werden relevante acties opgezet om passende juridische voorwaarden in te voeren, traceerbaarheidstools te ontwikkelen of een FLEGT-licentie te programmeren. Die acties hebben vooral betrekking op de departementen Justitie, Financiën, Douane en Ontwikkelingssamenwerking. De FSC-certificaties (Forest Stewardship Council) ressorteren onder de Federale Overheidsdiensten (FOD's) Economie en Leefmilieu. Die certificaties zijn een bewijs van een verantwoordelijk bosbeheer dat rekening houdt met het leefmilieu en de maatschappelijke impact, waarbij dat beheer economisch levensvatbaar blijft. Zij garanderen eveneens de producttraceerbaarheid (hout, meubelen, papier, ...).

3. en 4. In twee databanken kan worden opgezocht welke bedrijven FSC gecertificeerd hout leveren of aankopen:

- hetzij per certificatienummer, certificatietype, land, bedrijfsnaam : http://www.fsc-info-org/;

- hetzij per producttype, boomsoort, land, provincie, bedrijfsnaam of -type : http://www.certifiedwoodsearch.org

5. en 6. Het Federaal Wetenschapsbeleid heeft een studie besteld met als titel "Industry and biodiversity in Belgium" om een overzicht te schetsen van de strategieën die Belgische bedrijven gebruiken in het kader van de bescherming van de biodiversiteit. De Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling (FRDO) is van plan een colloquium te organiseren ter zake om in te spelen op een van de aanbevelingen van die studie voor meer formeel overleg met de activiteitensectoren.