SÉNAT DE BELGIQUE | BELGISCHE SENAAT | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
________ | ________ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Session extraordinaire de 2019 | Buitengewone zitting 2019 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
________ | ________ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
25 septembre 2019 | 25 september 2019 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
________ | ________ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Question écrite n° 7-72 | Schriftelijke vraag nr. 7-72 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
de Carina Van Cauter (Open Vld) |
van Carina Van Cauter (Open Vld) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
au ministre de la Sécurité et de l'Intérieur |
aan de minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
________ | ________ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Violence entre partenaires - Numéro d'appel gratuit 1720 - Multiplication des appels - Répression | Partnergeweld - Gratis oproepnummer 1720 - Toename oproepen - Handhaving | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
________ | ________ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
violence domestique statistique officielle service gratuit téléphone |
huiselijk geweld officiële statistiek gratis diensten telefoon |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
________ | ________ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
________ | ________ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aussi posée à : question écrite 7-71 Aussi posée à : question écrite 7-73 |
Aussi posée à : question écrite 7-71 Aussi posée à : question écrite 7-73 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
________ | ________ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Question n° 7-72 du 25 septembre 2019 : (Question posée en néerlandais) | Vraag nr. 7-72 d.d. 25 september 2019 : (Vraag gesteld in het Nederlands) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
En 2018, le numéro d'appel gratuit 1720 a été composé en moyenne 42 fois par jour. Sur une base annuelle, le numéro a donc été contacté 15 360 fois par des victimes, des intervenants, des proches de victimes et même par des auteurs de violences entre partenaires. Ce numéro a été créé en 2009 et, après dix ans d'existence, il est plus utilisé que jamais. L'augmentation du nombre d'appels ne veut pas nécessairement dire que le nombre de faits soit en hausse; elle peut aussi être le signe que les victimes franchissent plus facilement la barrière psychologique de l'appel à l'aide. Autrement dit, il est capital, pour l'action politique, d'examiner si l'augmentation est due à un accroissement effectif du nombre de faits sur le terrain ou plutôt à une plus grande prise de conscience. Mesurer, c'est savoir. Afin d'obtenir une image objective de l'ampleur du problème, il est utile de comparer deux séries de données: les chiffres d'incidence et les chiffres de prévalence. Les chiffres d'incidence indiquent combien de fois la police a dressé procès-verbal pour des faits de violence signalés. On parle aussi de chiffres officiels de la criminalité. Les chiffres de prévalence sont le résultat d'une enquête (sociologique). Ils indiquent le pourcentage de femmes interrogées ayant déjà été confrontées jusqu'alors à des expériences de violence. À l'aide de ces enquêtes, on peut tenter de se faire une idée du nombre de cas non déclarés («dark number») et donc de l'ampleur réelle du phénomène. Les chiffres d'incidence ne montrent souvent que le sommet de l'iceberg. La violence entre partenaires est toujours un tabou. Ces cas de violence ne sont dès lors pas toujours déclarés. Les dénonciations sont particulièrement rares en cas de violences sexuelles. Les mesures de la prévalence sont elles aussi rares, dépassées ou partielles. La présente question porte sur l'égalité des chances et relève donc de la compétence du Sénat, en vertu de l'article 79 du Règlement du Sénat; il s'agit en outre d'une matière transversale qui concerne également les Communautés. J'aimerais obtenir une réponse aux questions suivantes. 1) Que vous inspire l'augmentation du nombre d'appels au numéro 1720? Pouvez-vous déjà expliquer cette augmentation? 2) Disposez-vous de données chiffrées sur la violence entre partenaires pour les années 2016, 2017 et 2018? Je souhaiterais que ces chiffres soient ventilés en fonction de la nature et de la gravité des faits. Peut-on parler d'une augmentation? Comment celle-ci s'explique-t-elle? 3) Pouvez-vous me dire dans combien de cas une procédure judiciaire a réellement été lancée? À combien de condamnations ces procédures ont-elles abouti? Pouvez-vous par ailleurs préciser le nombre annuel de dossiers qui ont été classés sans suite au cours des trois dernières années? Quels étaient, pour chacune des années concernées, les raisons de ces classements sans suite? 4) Pouvez-vous me dire de quelle marge de manœuvre vous pensez encore disposer dans les limites de vos compétences pour prendre des initiatives destinées à rompre le silence sur la violence entre partenaires et à réduire ce phénomène? Pouvez-vous préciser les initiatives envisagées? 5) Disposez-vous d'informations indiquant que l'on parvient réellement à faire baisser le nombre de cas non déclarés de violence entre partenaires? Pouvez-vous préciser? |
Het gratis oproepnummer 1720 ontving in 2018 dagelijks gemiddeld 42 oproepen. Op jaarbasis werd het nummer 15 360 maal geraadpleegd door zowel slachtoffers als hulpverleners, naasten van slachtoffers en zelfs daders van partnergeweld. Het oproepnummer bestaat sinds 2009, en wordt tien jaar later meer dan ooit gebruikt. De toename van het aantal oproepen wil daarom niet zeggen dat het aantal feiten toeneemt maar het kan evengoed het gevolg zijn van de verlaging van de psychologische drempel voor het slachtoffer om hulp te zoeken. Het is dus met andere woorden voor het beleid essentieel om na te gaan of de toename te wijten is aan een effectieve toename op het terrein van het aantal feiten of veeleer van een toegenomen bewustwording. Meten is immers weten. Om een realiteitsgetrouw beeld van de omvang van het probleem samen te stellen, leg je best twee cijferreeksen naast elkaar: incidentiecijfers en prevalentiecijfers. Incidentiecijfers geven weer hoe vaak de politie geweldmeldingen geverbaliseerd heeft. We spreken ook van officiële criminaliteitscijfers. Prevalentiecijfers zijn het resultaat van (sociologisch) onderzoek. Zij geven aan welk percentage van de ondervraagde vrouwen tot dan toe geconfronteerd werd met geweldervaringen. Aan de hand van deze onderzoeken kan gepoogd worden een beeld te krijgen van het «dark number» en dus het reële voorkomen van het fenomeen. Incidentiecijfers tonen vaak maar het topje van de ijsberg. Er heerst nog altijd een taboe rond partnergeweld. Er wordt bijgevolg niet altijd aangifte gedaan. Zeker bij seksueel geweld wordt zelden aangifte gedaan. Prevalentiemetingen zijn dan weer zeldzaam, verouderd of meten slechts een beperkt aspect. Deze vraag betreft gelijke kansen en is aldus een bevoegdheid van de Senaat overeenkomstig artikel 79 van het Reglement van de Senaat en het betreft tevens een transversale aangelegenheid met de Gemeenschappen. Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen: 1) Hoe reageert u op de toename van het aantal oproepen op het nummer 1720? Kan u deze toename reeds duiden? 2) Beschikt u over cijfergegevens betreffende partnergeweld voor respectievelijk 2016, 2017 en 2018 opgesplitst per Gewest en naar aard en ernst van de feiten? Is er sprake van een toename? Hoe verklaart u dit? 3) Kan u meedelen in hoeveel gevallen er daadwerkelijk werd gedagvaard voor de rechtbank? Tot hoeveel veroordelingen heeft dit aanleiding gegeven? Kan u tevens meedelen hoeveel dossiers op jaarbasis de jongste drie jaar werden geseponeerd? Welke waren de redenen van seponering en dit respectievelijk op jaarbasis? 4) Kan u, binnen uw bevoegdheidsdomein, meedelen of u nog ruimte ziet voor andere initiatieven om partnergeweld verder bespreekbaar te maken en terug te dringen? Kan u deze toelichten? 5) Beschikt u over indicaties dat we erin slagen om het «dark number» van aangiftes van partnergeweld daadwerkelijk terug te dringen? Kan u dit toelichten? |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Réponse reçue le 24 octobre 2019 : | Antwoord ontvangen op 24 oktober 2019 : | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1) La gestion de ce numéro d’appel ne ressort pas directement de mes compétences. Néanmoins, s’agissant de l’augmentation du nombre d’appels, les avis d’experts s’accordent pour dire, comme vous le suggérez dans votre question, que cela relève plus d’une démarche de personnes qui dépassent leur appréhension pour se déclarer victimes. En soi, cela démontre que les campagnes de sensibilisations portent leur fruit et que les mentalités de la société évoluent dans la bonne direction; en ce sens que la honte ne doit pas être dans le chef des victimes, mais des auteurs. 2) La banque de données nationale générale (BNG) est une base de données policières dans laquelle sont enregistrés les faits sur base de procès-verbaux résultant des missions de police judiciaire et administrative. Elle permet de réaliser des comptages sur différentes variables statistiques telles que le nombre de faits enregistrés, les modus operandi, les objets liés à l’infraction, les moyens de transport utilisés, les destinations de lieu, etc. Le tableau ci-dessous reprend le nombre de faits enregistrés par les services de police en matière de «violence intrafamiliale dans le couple», tels qu’ils sont enregistrés dans la BNG sur base des procès-verbaux, pour la période 2016-2018, au niveau des Régions. Les données présentées en matière de violence intrafamiliale (VIF) dans le couple comprennent quatre formes de violence (économique, physique, psychique et sexuelle) et proviennent de la banque de données clôturée à la date du 26 avril 2019. Tableau: nombre de faits enregistrés en matière de «violence intrafamiliale dans le couple»
En ce qui concerne l’évolution des chiffres, les enregistrements en matière de violence intrafamiliale au sein du couple restent assez stables pour les années présentées dans le tableau, et ce pour les quatre types différents de violence. Il faut cependant faire preuve de prudence lors de l’interprétation de ces données. En premier lieu, ces chiffres ne peuvent pas être additionnés entre eux, afin d’éviter les doubles comptages. À cet égard, un cas de violence intrafamiliale au sein du couple peut aussi bien contenir des faits de violence physique (par exemple coups et / ou blessures volontaires) que des faits de violence sexuelle (par exemple viol). En outre, il faut insister sur le fait qu’il n’est pas inhabituel que les victimes de tels faits n’introduisent une plainte qu’au bout d’un certain temps après la date de perpétration. 3) Cette question doit être posée au ministre de la Justice. 4) Mes services de la direction générale Sécurité et Prévention soutiennent plusieurs initiatives de prévention développées au niveau local pour prévenir la violence entre partenaires. Par ce biais, beaucoup d’initiatives de prévention sont développées. Dans les mois qui viennent, et notamment surtout en 2020, d’autres initiatives seront mises en œuvre. Ainsi, mon administration prévoit de renforcer l’échanges de bonnes pratiques entre acteurs de terrain pour améliorer la prévention dans ce domaine. Mes services visent également à développer du matériel de prévention, en collaboration avec l’Institut égalité femme homme, qui pourra être utilisé par de multiples acteurs. Enfin, mes services désirent également développer une expérience pilote pour faciliter le dépôt de plainte auprès des services de police en cas de violence entre partenaires. Beaucoup de victime hésite encore à franchir la porte d’un commissariat pour ce faire. Des pistes seront examinées et testées pour pouvoir porter plainte dans d’autres endroits moins intimidants. 5) Bien que les résultats du Moniteur de sécurité 2018 ne portaient pas sur la violence entre partenaires, ils semblent néanmoins démontrer que malheureusement le chiffre noir sur ce phénomène est encore important. Le principal obstacle semble être la démarche pour porter plainte. Ce fait est fréquemment rapporté par les organisations qui prennent en charge ce type de fait. C’est un élément sur lequel j’entends être attentif, en parfaite collaboration avec mon collègue en charge de la Justice. |
1) Het beheer van dit oproepnummer ressorteert niet rechtstreeks onder mijn bevoegdheden. Wat echter de toename van het aantal oproepen betreft, zijn deskundigen het erover eens dat, zoals u in uw vraag suggereert, de toename eerder te wijten is aan een vooruitgang in die zin dat personen hun vrees overwinnen om aangifte te doen als slachtoffer. Dat toont op zich aan dat de sensibiliseringscampagnes hun vruchten afwerpen en dat de mentaliteit van de maatschappij in de goede richting evolueert; in die zin dat het niet de slachtoffers zijn die zich moeten schamen, maar de daders. 2) De algemene nationale gegevensbank (ANG) is een politiedatabank waarin feiten geregistreerd worden op basis van processen-verbaal die voortvloeien uit de missies van de gerechtelijke en bestuurlijke politie. Zij laat toe om tellingen uit te voeren op verschillende statistische variabelen, zoals het aantal geregistreerde feiten, de modi operandi, de voorwerpen gehanteerd bij het misdrijf, de gebruikte vervoermiddelen, de bestemmingen-plaats, enz. De onderstaande tabel bevat het aantal door de politiediensten geregistreerde feiten inzake «intrafamiliaal geweld binnen het koppel», zoals geregistreerd in de ANG op basis van de processen-verbaal, voor de periode 2016-2018 op het niveau van de Gewesten. De gepresenteerde gegevens van intrafamiliaal geweld (IFG) binnen het koppel bevatten vier vormen van geweld (economisch, fysiek, psychisch en seksueel) en zijn afkomstig uit de databankafsluiting van 26 april 2019. Tabel: aantal geregistreerde feiten inzake intrafamiliaal geweld binnen het koppel
(Bron: federale politie) Wat de evolutie van de cijfers betreft, blijven de registraties van intrafamiliaal geweld binnen het koppel vrij stabiel voor de gepresenteerde jaren en dit voor de vier verschillende geweldstypes. Bij de interpretatie van deze gegevens is echter voorzichtigheid geboden. In de eerste plaats mogen deze cijfers niet bij mekaar worden opgeteld om dubbeltellingen te voorkomen. Zo kan een geval van intrafamiliaal geweld binnen het koppel zowel feiten van fysiek geweld (bijvoorbeeld opzettelijke slagen en / of verwondingen), als van seksueel geweld (bijvoorbeeld verkrachting) bevatten. Verder dient men te benadrukken dat het niet ongebruikelijk is dat slachtoffers van dergelijke feiten pas laat na de pleegdatum klacht indienen. 3) Deze vraag dient gesteld te worden aan de minister van Justitie. 4) Mijn diensten van de algemene directie Veiligheid en Preventie ondersteunen verschillende initiatieven die op lokaal niveau werden ontwikkeld ter preventie van partnergeweld. Op die manier werden er veel preventie-initiatieven ontwikkeld. In de komende maanden, en vooral in 2020, zullen nog meer initiatieven worden uitgewerkt. Zo voorziet mijn administratie erin om de uitwisseling van goede praktijken tussen actoren op het terrein te intensiveren om de preventie op dit gebied te verbeteren. Mijn diensten hebben ook tot doel om in samenwerking met het Instituut voor gelijkheid van vrouwen en mannen preventiemateriaal te ontwikkelen dat door verschillende actoren kan worden gebruikt. Ten slotte wensen mijn diensten ook een proefproject te ontwikkelen om het indienen van een klacht bij de politiediensten in geval van partnergeweld te vergemakkelijken. Voor veel slachtoffers is het nog een drempel om het commissariaat binnen te gaan om klacht in te dienen. Er zullen pistes worden bestudeerd en getest om na te gaan of het mogelijk is om klacht in te dienen op andere minder intimiderende plaatsen. 5) Hoewel de resultaten van de Veiligheidsmonitor 2018 geen betrekking hebben op partnergeweld, lijken ze toch aan te tonen het «dark number» van dit fenomeen jammer genoeg nog hoog is. De grootste hindernis lijkt het zetten van de stap om klacht in te dienen. Dat melden de organisaties die zich bezighouden met dit type feiten, vaak. Het is een element waaraan ik aandacht zal besteden en waarvoor ik nauw zal samenwerken met mijn collega die belast is met Justitie. |