SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2012-2013 Zitting 2012-2013
________________
29 mai 2013 29 mei 2013
________________
Question écrite n° 5-9169 Schriftelijke vraag nr. 5-9169

de Cindy Franssen (CD&V)

van Cindy Franssen (CD&V)

au ministre des Finances, chargé de la Fonction publique

aan de minister van Financiën, belast met Ambtenarenzaken
________________
La réglementation en matière de TVA pour les banques alimentaires De btw-regeling voor de voedselbanken 
________________
TVA
pauvreté
aide aux défavorisés
don
aide alimentaire
magasin à grande surface
produit alimentaire
BTW
armoede
hulp aan minderbegunstigden
gift
voedselhulp
grootwarenhuis
voedingsproduct
________ ________
29/5/2013Verzending vraag
6/9/2013Antwoord
29/5/2013Verzending vraag
6/9/2013Antwoord
________ ________
Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-3462 Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-3462
________ ________
Question n° 5-9169 du 29 mai 2013 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-9169 d.d. 29 mei 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Les banques alimentaires jouent un rôle capital pour éviter le gaspillage de nourriture. Elles veillent à ce que les excédents alimentaires des grandes surfaces soient partagés entre les personnes vivant dans la pauvreté. On évite à la fois la précarité alimentaire et le gaspillage alimentaire et l'on peut donc dire que chacun en sort gagnant.

Les grands magasins qui offrent ces excédents alimentaires aux banques alimentaires ne peuvent récupérer la TVA qu'ils ont payée à l'achat de ces biens. Le don de denrées alimentaires aux banques alimentaires est en effet assimilé à une livraison qui est soumise à la TVA. La TVA peut en revanche être récupérée si les excédents alimentaires sont détruits ou si les biens sont offerts à des organisations humanitaires extérieures à l'Union européenne.

La législation actuelle fait obstacle au don d'excédents alimentaires aux banques alimentaires. En période de difficultés économiques, les banques alimentaires et les autres organisations caritatives sont de plus en plus sollicitées. En 2011, 117.440 personnes ont en effet fait appel aux banques alimentaires ; celles-ci méritent donc d'être soutenues.

Par ailleurs, les objectifs européens pour 2020 décrètent une réduction de moitié des gaspillages alimentaires d'ici 2020. À l'initiative du ministre-président flamand, Kris Peeters, et de la ministre, Joke Schauvliege, le gouvernement flamand a déjà pris une série de 25 mesures pour réduire le gaspillage alimentaire. Or les grands magasins qui offrent leurs excédents alimentaires contribuent à la réduction des gaspillages alimentaires.

Il me paraît donc indiqué de trouver une solution à la non-récupérabilité de la TVA en cas de don fait par les magasins. Je suis bien consciente que la solution à ce problème n'est pas facile. Nos règles de TVA sont en effet fixées en grande partie par la réglementation européenne.

Le ministre peut-il me donner les renseignements suivants ?

1) Le ministre reconnaît-il le problème et lui apportera-t-il une solution ?

2) Quelles sont, selon le ministre, les solutions possibles ?

3) Que fait-on en pareil cas à l'étranger ?

 

Voedselbanken spelen een belangrijke rol in het vermijden dat voedsel verloren gaat. Ze zorgen ervoor dat voedseloverschotten van warenhuizen onder mensen in armoede worden verdeeld. Zowel voedselarmoede als voedselverlies wordt bestreden, waardoor men kan spreken van een win-win situatie.

Warenhuizen die voedseloverschotten schenken aan een voedselbank kunnen de btw, die bij de aankoop van de goederen werd betaald, niet terugvorderen. Het weggeven van voedingsmiddelen aan voedselbanken wordt immers gelijkgesteld met een levering, en daarop is btw verschuldigd. De btw kan wel worden teruggevorderd indien de voedseloverschotten zouden worden vernietigd of indien de goederen worden geschonken aan hulporganisaties buiten de Europese Unie.

De huidige wetgeving is een belemmering voor het wegschenken van voedseloverschotten aan voedselbanken. In deze moeilijke economische tijden wordt steeds meer een beroep gedaan op voedselbanken en andere caritatieve organisaties. In 2011 deden namelijk 117.440 mensen een beroep op de voedselbanken; die verdienen dan ook onze ondersteuning.

Daarnaast bepalen de Europese 2020-doelstellingen dat tegen 2020 de voedselverliezen moeten worden gehalveerd. Op initiatief van Vlaams minister-president Peeters en minister Schauvliege, heeft de Vlaamse regering reeds een pakket van 25 maatregelen genomen om de voedselverliezen te verminderen. Indien warenhuizen voedseloverschotten wegschenken, dragen zij bij tot een verdere beperking van de voedselverliezen.

Daarom lijkt het mij aangewezen dat er een oplossing komt voor de niet-terugvorderbaarheid van de btw bij schenkingen door warenhuizen. Ik besef echter dat een oplossing voor dit probleem niet eenvoudig is. Onze btw-regels worden immers in grote mate door de Europese regelgeving bepaald.

Graag had ik van de minister het volgende vernomen:

1) Erkent de minister het probleem en zal hij hiervoor een oplossing uitwerken?

2) Welke oplossingen acht de minister mogelijk?

3) Hoe gaat men hiermee om in het buitenland?

 
Réponse reçue le 6 septembre 2013 : Antwoord ontvangen op 6 september 2013 :

En conformité avec la position de l’Union européenne, il ressort du Code belge de la TVA que lorsqu’un assujetti distribue gratuitement des excédents alimentaires à des personnes démunies, cette opération est assimilée à une livraison de biens effectuée à titre onéreux, à moins que ce don ne soit considéré comme un cadeau commercial de faible valeur.

A cet égard, il convient de constater que le don de nourriture aux banques alimentaires ne peut, vu son caractère global et nonobstant la distribution ultérieure aux personnes démunies, être considérée comme un cadeau de faible valeur.

La législation européenne ne comporte aucune disposition qui autorise l’exemption d’une telle distribution.

Je suis très conscient de cette problématique, au regard des objectifs européens auxquels l’honorable membre se réfère, mais, au niveau législatif, la directive TVA doit être respectée. Compte tenu des circonstances particulières et étant donné qu’il s’agit de marchandises invendables, j'ai chargé mon administration d'élaborer une circulaire, en collaboration avec les secteurs concernés, qui décrive les conditions, les modalités et les conditions dans lesquelles l'administration ne réclamera plus de TVA sur les prélèvements qui y sont associés.

Cela signifie concrètement que les magasins ne devront plus payer la TVA sur les dons, ce qui rend plus intéressants pour eux d’offrir de marchandises plutôt que les détruire. La condition est évidemment que ces aliments soient ensuite distribués gratuitement par des organisations caritatives au profit des nécessiteux.

D'autres États membres ont également résolu cette problématique au moyen d’une circulaire administrative

In overeenstemming met het standpunt van de Europese Unie, blijkt uit het Belgische BTW-Wetboek dat, wanneer een belastingplichtige gratis voedseloverschotten uitdeelt aan behoeftigen, deze handeling wordt gelijkgesteld met een levering onder bezwarende titel, als deze gift tenminste niet kan worden aangezien als een handelsgeschenk van geringe waarde.

In dit verband dient vastgesteld te worden dat de schenking van voedsel aan de voedselbanken, gelet op het globale karakter ervan en ondanks de latere verdeling onder de individuele behoeftigen, niet kan worden aangemerkt als een geschenk van geringe waarde.

Ook de Europese wetgeving bevat geen enkele bepaling op basis waarvan deze bedeling kan worden vrijgesteld.

Ik ben mij ten zeerste bewust van deze problematiek, in het licht van de Europese doelstellingen waar het geachte lid naar verwijst, maar op legislatief vlak dient de BTW-richtlijn geëerbiedigd te worden. Gezien de bijzondere omstandigheden en gelet op het feit dat het gaat om onverkoopbare goederen, heb ik aan mijn administratie de opdracht gegeven om, in samenwerking met de betrokken sectoren, een omzendbrief uit te werken die de omstandigheden, modaliteiten en voorwaarden nader zal omschrijven waarbinnen de administratie geen BTW meer zal eisen over de onttrekkingen die hiermee gepaard gaan.

Concreet betekent dit dat de warenhuizen geen BTW meer verschuldigd zijn bij schenkingen, waardoor het voor hen interessant wordt om goederen te schenken in plaats van goederen te vernietigen. De voorwaarde is natuurlijk ook dat deze voedingsmiddelen op hun beurt door de liefdadigheidsorganisaties gratis worden uitgedeeld onder de hulpbehoevenden.

Andere lidstaten hebben deze problematiek eveneens opgelost door middel van een administratieve omzendbrief.