België engageert zich sinds enkele jaren in acties om personen met een handicap toegang te bieden tot werkgelegenheid en hen ook aan het werk te houden. In 2006 bleek echter dat België nog steeds onder het Europese gemiddelde zat wat betreft de tewerkstellingsgraad van personen met een handicap. Ons land kwam toen immers slechts aan een percentage van 42 %, terwijl het Europese gemiddelde 49 % was.

Als gevolg daarvan besliste de regering in mei 2006 een verhoging in te voeren van het aantal plaatsen in de federale openbare besturen voor personen met een handicap. Deze beslissing kreeg mee vorm in het koninklijk besluit van 5 maart 2007 tot organisatie van de werving van personen met een handicap in het federaal administratief openbaar ambt. Dit koninklijk besluit bepaalt dat in elk federaal openbaar bestuur 3 % (in plaats van 2 % voordien) van de betrekkingen wordt voorbehouden voor personen met een handicap. Het koninklijk besluit voorziet ook een wervingsstop waardoor de betreffende administratie haar personeelsbestand niet zou kunnen aanvullen voor de functies die dat specifieke quotum niet halen tegen 1 januari 2010.

Tevens voorziet het koninklijk besluit in een begeleidingscommissie die onder meer als doel heeft verslag uit te brengen aan de regering over de toestand van de tewerkstelling van personen met een handicap in het federaal openbaar ambt. In haar evaluatieverslag voor het jaar 2010 stelt de commissie vast dat de tewerkstellingsgraad voor personen met een handicap slechts 1,28 % bedraagt.

Graag had ik hieromtrent de volgende vragen gesteld:

1) Hoeveel mensen zijn in elk van uw diensten en instellingen tewerkgesteld?

2) Hoeveel personen met een handicap zijn in elk van uw diensten en instellingen tewerkgesteld?

3) Hoeveel procent van het aantal werknemers betreft dit?

4) Hebt u het quotum van 3 % gehaald op 1 januari 2010?

5) Indien u het quotum niet gehaald hebt, door welke sancties werd u getroffen? Werd er een wervingsstop doorgevoerd? Welke gevolgen heeft u daardoor ondervonden?

6) Welke maatregelen worden genomen om alsnog het quotum te behalen? Hebt u zicht op de effectiviteit van deze maatregelen?

Het geachte lid vindt hieronder het antwoord op haar vraag. 

Met betrekking tot de Federale Overheidsdienst (FOD) Binnenlandse Zaken 

1) In 2010 telden de directies en diensten die onder mijn bevoegdheid vallen gemiddeld 2 496 natuurlijke personen, namelijk:

• Dienst Vreemdelingenzaken : 1 819

• Raad voor Vreemdelingenbetwistingen: 239

• Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen: 438 

2) 27 natuurlijke personen. Dit cijfer werd vastgelegd op basis van vrijwillige verklaringen van de personeelsleden. 

3) Indien we de personeelscategorieën die niet meegerekend worden volgens het koninklijk besluit van 3 maart 2005 aftrekken en de personen met «12 punten en hulp van een derde persoon» dubbel tellen, komen we op een percentage van 1,48 %. 

4) Het quotum van 3 % werd niet bereikt. 

5) Er is geen sanctie, maar de Begeleidingscommissie voor de aanwerving van personen met een handicap in het federaal openbaar ambt (BCAPH) volgt de situatie op de voet op via de Federale Overheidsdienst (FOD) P&O; er worden acties ondernomen om onze toegankelijkheid voor de personen met een handicap en hun welzijn op de werkvloer te verbeteren. 

6) De directies en diensten die onder mijn bevoegdheid vallen, hebben een open beleid ten opzichte van de personen met een handicap. Dit wil zeggen :

• Voor de selectie en de werving werken de directies en diensten die onder mijn bevoegdheid vallen, met Selor en het specifieke reservesysteem voor personen met een handicap ;

• Indien een persoon met een handicap aan een sollicitatiegesprek deelneemt, kan hij/zij hulp vragen van een derde persoon ten laste van de FOD (bijvoorbeeld tolk in gebarentaal) ;

• De directies en diensten die onder mijn bevoegdheid vallen, voldoen geval per geval aan de specifieke verzoeken van het personeel met een handicap (aanvraag voor een chauffeur om naar een opleiding te gaan, verzending van een document in een speciaal formaat, enz.) ;

• Er zal binnenkort een brochure worden verstuurd naar de organisaties in de wereld van de gehandicapten om te benadrukken dat de directies en diensten die onder mijn bevoegdheid vallen, een potentiële werkgever voor die personen zijn ;

• In onze verschillende acties wordt de nadruk gelegd op de personen met een handicap ;

• Er wordt actief deelgenomen aan het netwerk «diversiteit» van de federale overheid, waarbinnen dit onderwerp behandeld wordt ;

• De directies en diensten die onder mijn bevoegdheid vallen, denken momenteel na over andere initiatieven die het niet alleen mogelijk maken om personen met een handicap aan te werven, maar ook om ze in dienst te houden. 

Met betrekking tot Fedasil 

1) Op 1 januari 2012 waren 1 281 fysieke personen door Fedasil tewerkgesteld.  

2) Op 1 januarie 2012 waren 5 personen met een handicap door Fedasil tewerkgesteld.  

3) Op 1 januari 2012 was het percentage van personen met een handicap tewerkgesteld door Fedasil gelijk aan 0,39 %.  

4) Het quotum van 3 % werd op 1 januari 2010 niet gehaald (het was gelijk aan 0,46 %, ofwel 5 gehandicapte personen op 1 084 fysieke personen tewerkgesteld door Fedasil). 

5) Er werd niet overgegaan tot sancties.  

6) In 2010 heeft Fedasil voor deze doelgroep een aantal concrete acties voorzien via haar Actieplan Diversiteit. Deze acties zijn de volgende :

• Communicatie van het diversiteitsplan aan alle opvangcentra en responsabilisering door het opleggen van streefcijfers per opvangcentrum en voor de Hoofdzetel ;

• Gebruik van specifieke rekruteringskanalen om het doelpubliek optimaal te bereiken (deze rekruteringskanalen en adressen van belangengroepen werden verspreid aan alle (Human resources (HR)-medewerkers) ;

• Het diversiteitskenmerk van Selor op de website van Fedasil plaatsen ;

• Aanpassingen doen aan de personeelsadvertenties met vermelding van de faciliteiten/ infrastructuur die bestaan voor gehandicapte personen;

• Aanpassingen maken in functieprofielen, in samenspraak met de belangengroepen ;

• Aanpassing van de werkplek bij indiensttreding ;

• Aangepaste ontwikkelcirkel voor betrokkenen, rekening houdend met de beperkingen die ze ondervinden door hun handicap.

• Een werfreserve van personen met een handicap werd aangelegd, maar het was niet voldoende om het gewenste quotum te halen. 

Met betrekking tot de Programmatorische Overheidsdienst (POD) Maatschappelijke Integratie, Armoedebestrijding en Sociale Economie 

1) Binnen de POD Maatschappelijke Integratie werken 170 personen. 

2) Binnen de POD Maatschappelijke Integratie zijn 2 personen met een handicap tewerkgesteld. 

3) Dit betreft 1,18 %.  

4) Het quotum werd niet behaald. 

5) Er werd niet overgegaan tot sancties. 

6) Hiervoor worden allerlei acties ondernomen :

• Actie 2 van het diversiteitsplan: het aanwerven van personen met een handicap via de wervingsreserves van Selor.

• De vragenlijst van de begeleidingscommissie voor de aanwerving van personen met een handicap in het federaal openbaar ambt bij de personeelsleden afnemen en de vragenlijst systematisch voor te leggen aan nieuwe personeelsleden.

• En bij nieuwe aanwervingen staat in de functiebeschrijving dat wij bereid zijn om personen met een handicap aan te werven.

• We moedigen de Human resource management (HRM)-dienst aan om de specifieke reserves van Selor te raadplegen. Ook vragen wij hen om bij een aanwerving het feit dat de organisatie bereid is om aanpassingen aan de werkplek te doen, duidelijk te vermelden.