Belgische Senaat

ZITTING 2008-2009

24 JULI 2009

Voorstel van resolutie over de politieke situatie in Iran na de presidentsverkiezingen

(Ingediend door de heer Alain Destexhe c.s.)

TOELICHTING

Op 12 juni 2009 hebben er in Iran presidentsverkiezingen plaatsgevonden.

Sinds op 13 juni werd aangekondigd dat aftredend president Ahmadinejad is herverkozen met bijna twee derde van de stemmen, betwisten de aanhangers van zijn rivaal Moussavi en van de andere kandidaten voor de presidentsverkiezingen de geldigheid van dit resultaat. Ze hebben een beroep tot vernietiging ingesteld bij de Raad van Hoeders van de Grondwet. Drie kandidaten hebben klacht ingediend wegens in totaal 646 aangevoerde onregelmatigheden; vervolgens heeft een kandidaat zijn klacht ingetrokken.

Sindsdien is men eerst in Teheran en daarna daarbuiten getuige van manifestaties en repressie hiertegen. Buitenlandse reporters werden ervan beschuldigd te veel belang te hechten aan de manifestaties en de repressie. Met name twee Belgische journalisten werden in Teheran gearresteerd en vervolgens snel vrijgelaten. Men verbood de buitenlandse pers te berichten over de gebeurtenissen en journalistenvisums werden niet verlengd.

Er werden heel wat arrestaties genoteerd bij aanhangers en leiders van Moussavi, een aantal politici of vertegenwoordigers van het middenveld (journalisten, studenten, professoren). Niettemin zullen sommige personen snel worden vrijgelaten.

De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Europa en Amerika willen een zo groot mogelijke transparantie, zodat de verkiezingsresultaten onbetwistbaar en eerlijk zijn. De secretaris-generaal van de Verenigde Naties heeft gevraagd dat er een geloofwaardig en onpartijdig onderzoek zou worden gevoerd om de ware toedracht van die aangevoerde onregelmatigheden aan het licht te brengen.

Ze hebben ook gevraagd om het recht om vreedzaam te betogen, de vrijheid van meningsuiting en communicatie na te leven. Het werk van Iraanse of buitenlandse journalisten moet niet door de Iraanse overheid worden gehinderd. Transparantie en vrijheid van informatie zijn absoluut noodzakelijk.

Bovendien hebben ze hun grondige bezorgdheid uitgedrukt en hebben ze het geweld tegen de manifestanten veroordeeld. Ze betreuren ten diepste de doden en bieden de families van de slachtoffers hun medeleven aan.

De Raad van Hoeders van de Grondwet heeft ermee ingestemd de stembiljetten gedeeltelijk te hertellen (10 %) in de bureaus die van onregelmatigheden werden beschuldigd; deze hertelling ging op 20 juni van start. De ongeldigverklaring van de verkiezingen is uitgesloten.

Een bijzondere commissie die openstaat voor de oppositie moet een verslag over de presidentsverkiezingen uitbrengen.

Op 21 juni hield de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken voor het diplomatieke korps een toespraak die onaanvaardbaar was ten aanzien van andere landen en buitenlandse leiders. De beschuldigingen over inmenging werden krachtdadig verworpen. Ze zijn onaanvaardbaar omdat ze de internationale gemeenschap verantwoordelijk trachten te stellen voor de huidige situatie in Iran.

Wat de vele betwistingen vanwege de oppositie betreft, is het van primordiaal belang dat de score van de president van de Islamitische Republiek Iran duidelijk overeenstemt met de wil van het Iraanse volk.

VOORSTEL VAN RESOLUTIE

De Senaat vraagt de regering :

1. de Iraanse overheid op te roepen blijk te geven van gematigdheid en voorzichtigheid ten opzichte van de betogers, politieke tegenstanders en verdedigers van de mensenrechten die de voorlopige resultaten van de presidentsverkiezing betwisten;

2. excessen en elke vorm van buitensporige repressie te veroordelen, zoals de vele arrestaties van politici of persoonlijkheden uit het middenveld, en aan te dringen op de vrijlating van de gevangengenomen personen;

3. de herhaalde schendingen van de persvrijheid, de vrijheid van meningsuiting en communicatie te veroordelen;

4. de ambassadeur van Iran in België op te roepen om te protesteren tegen de confrontaties tussen de Iraanse ordediensten en de betogers, de schendingen van de persvrijheid te bekritiseren, uitleg te verschaffen over de gebeurtenissen in Iran en gehoor te geven aan onze bezorgdheid;

5. de Iraanse overheid op te roepen om te antwoorden op de beweringen over de onregelmatigheid van de verkiezingen in Iran, het ingestelde beroep aandachtig te bestuderen en een onpartijdig en geloofwaardig onderzoek te voeren;

6. de Iraanse overheid op te roepen om haar diplomatieke verplichtingen met betrekking tot de veiligheid van de buitenlandse ambassades in Teheran na te leven.

30 juni 2009.