1-164 | 1-164 |
Sénat de Belgique |
Belgische Senaat |
Annales parlementaires |
Parlementaire handelingen |
SÉANCE DU JEUDI 12 FÉVRIER 1998 |
VERGADERING VAN DONDERDAG 12 FEBRUARI 1998 |
De voorzitter. Aan de orde is de mondelinge vraag van de heer Staes en de mondelinge vraag van mevrouw Lizin aan de minister van Buitenlandse Zaken.
Ik stel voor deze beide vragen samen te voegen.
Je vous propose de joindre ces deux questions.
Het woord is aan de heer Staes.
De heer Staes (CVP). Mijnheer de voorzitter, ik wil de minister een vraag stellen over de crisis rond Irak.
Zal België zijn grondgebied ter beschikking stellen van de VS-troepen wanneer die, zoals aangekondigd, Irak aanvallen ? Wat is de mening van de Europese Raad van ministers van Buitenlandse Zaken over de zin van dit conflict ?
M. le président. La parole est à Mme Lizin.
Mme Lizin (PS). Monsieur le président, j'aimerais que le ministre nous indique l'état exact des efforts qui sont et ont été fournis par la diplomatie belge à cet égard. Quels ont été nos contacts avec la diplomatie russe ? Quels sont-ils aujourd'hui ? Quel espoir existe-t-il d'une position coordonnée de l'Europe en la matière, alors que la présidence britannique semble avoir déjà choisi l'alignement sur les États-Unis ? Quelles sont s'il y en a eu les instructions données à nos postes dans les pays arabes ? Une attitude particulière a-t-elle été conseillée à nos diplomates ? Avons-nous soutenu des efforts diplomatiques particuliers de certains pays arabes ou éventuellement de la Ligue arabe puisque M. Abdel Meghit s'est rendu sur place ?
Quelles sont, à votre avis, monsieur le ministre, les répercussions de ce drame sur les rapports de force au sein de l'équipe dirigeante en Irak ? Avons-nous des informations à cet égard ? Existe-t-il un espoir de renversement ? Quelles sont les répercussions de ce drame sur la position du gouvernement israélien ?
De voorzitter. Het woord is aan minister Derycke.
De heer Derycke, minister van Buitenlandse Zaken. Mijnheer de voorzitter, gisteren heb ik in de senaatscommissie voor de Buitenlandse Aangelegenheden een kort verslag gegeven over de crisis rond Irak. Sindsdien is de situatie niet echt veranderd.
Le ministre anglais de la Défense a déclaré ce matin qu'il subsistait quelques espoirs de faire progresser la démarche diplomatique. Cette déclaration n'est pas à négliger d'autant plus que la Grande-Bretagne assure actuellement la présidence de l'Union européenne.
Je vais donc vous exposer le point de vue du gouvernement. Cette position peut évidemment évoluer en fonction des événements. Nous espérons que la méthode que nous préconisons pourra rencontrer un certain succès.
Er bestaat geen twijfel over dat Saddam Hoessein sinds vele jaren verantwoordelijk is voor de crisis. UNSCOM leverde de voorbije zes jaar verdienstelijk werk. Een groot gedeelte van de verdachte sites werd geïnspecteerd. Er blijft het probleem van de paleizen van Saddam Hoessein, uitgestrekte complexen, die vaak uit tientallen gebouwen bestaan, waarvan sommige voor industriële doeleinden worden aangewend. Het is dus logisch en ook noodzakelijk dat UNSCOM deze wil inspecteren. Men zal het met mij eens zijn dat er te veel op het spel staat. We moeten er zeker van zijn dat Irak zijn massavernietigingswapens, de stocks van chemische en bacteriologische wapens, vernietigt en de productie ervan stopzet. Er is een achteruitgang in het proces. De jongste veertien dagen hebben we geen staat kunnen maken op de verklaringen van de Iraakse overheid die op een bepaald ogenblik verklaarde dat 40 paleizen mochten worden onderzocht, maar niet door alle leden van de delegatie. Later sprak ze over 60 paleizen en gisteren over 8.
Geduld is hier zeker een goede zaak, maar we moeten ervoor zorgen dat dit niet uitmondt in onnodig tijdsverlies. De resolutie van de Verenigde Naties waarop het onderzoekswerk is gebaseerd is zeer duidelijk en ik ben van mening dat VN-resoluties voor iedereen gelden, dus ook voor Irak.
J'en viens maintenant aux dispositions que nous avons prises sur le plan diplomatique. Je crois pouvoir affirmer que la Belgique soutient toute initiative diplomatique, notamment celles de la France et de la Russie. À l'occasion de la visite royale à Moscou la semaine prochaine, je rencontrerai mon homologue russe, M. Primakov. Je ne manquerai évidemment pas d'aborder le problème de la crise au Moyen-Orient.
Ik heb gisteren aan onze permanente vertegenwoordiger in New York gevraagd om uitdrukkelijk steun te betuigen aan de secretaris-generaal van de Verenigde Naties en om hem aan te moedigen zijn inspanningen verder te zetten. Ik ben van oordeel dat de VN een centrale en cruciale rol te spelen heeft bij het doen respecteren door Irak van de resolutie 687. Alvorens over te gaan tot militaire actie, moeten alle diplomatieke middelen worden uitgeput.
Ik loof in deze context het initiatief van de secretaris-generaal van de VN om een geplande tiendaagse reis naar het Midden-Oosten uit te stellen om zich persoonlijk met het probleem bezig te kunnen houden.
M. Kofi Annan s'occupe personnellement de la crise, ce qui est tout à fait exceptionnel dans l'histoire des Nations unies. Je ne peux que féliciter M. Kofi Annan de ses initiatives. Son attitude est de nature à renforcer la crédibilité de cette instance.
België is het dus volledig eens met president Clinton, Tony Blair en andere Europese leiders die zeggen dat eerst alle diplomatieke middelen moeten worden uitgeput alvorens militaire acties te overwegen. De houding van Irak zelf zal beslissend zijn. Indien Irak zich schikt naar de internationale reglementering is het conflict zo opgelost.
De heer Staes vraagt of België toestemming zal geven aan de Verenigde Staten om in geval van een militaire actie gebruik te maken van het Belgische luchtruim. Deze vraag werd nog niet gesteld en ik kan er dus geen antwoord op geven.
Indien de diplomatieke onderhandelingsronde van de secretaris-generaal mislukt zal België zijn solidariteit met de VS betuigen.
De voorzitter. Het woord is aan de heer Staes voor een repliek.
De heer Staes (CVP). Mijnheer de voorzitter, ik besluit hieruit dat Europa nog geen gezamenlijke houding heeft aangenomen.
De voorzitter. Het woord is aan minister Derycke.
De heer Derycke, minister van Buitenlandse Zaken. Mijnheer de voorzitter, over deze aangelegenheid hebben de Europese ministers van Buitenlandse Zaken deze middag in Panama een coördinatievergadering. Ik kan daar niet aanwezig zijn omdat ik het koninklijk bezoek van volgende week aan Rusland, dat prioriteit heeft, voorbereid. Mijn collega's proberen een gezamenlijk standpunt in te nemen. Bepaalde Europese landen hebben al expliciet hun medewerking toegezegd. De Belgische regering zal zich daar waarschijnlijk bij aansluiten wanneer de diplomatieke pogingen van Kofi Annan zouden mislukken.
M. le président. La parole est à Mme Lizin pour une réplique.
Mme Lizin (SP). Monsieur le président, j'estime que le processus est fort similaire à celui que nous avons connu en 1990. En effet, les discours étaient fort semblables. Je souhaiterais savoir si des débats sont menés afin d'aboutir à une éventuelle résolution du Conseil de sécurité qui permette d'éviter le veto russe. Quelles pressions exerce-t-on sur la Russie pour qu'elle mette fin à ses menaces de recourir à son droit de veto ? Est-il exact que la décision est déjà prise et que l'on négocie en sous-main la solution suivante : après le vote de la résolution des Nations unies, où se serait exercé le seul veto chinois, on attendrait quelques jours avant le début des frappes ? Ma question est donc claire : je voudrais savoir si le ministre partage le sentiment de nombreux observateurs et pense que la décision est déjà prise, comme ce fut le cas lors de la crise de 1990-1991 ?
M. le président. La parole est à M. Derycke, ministre.
M. Derycke, ministre des Affaires étrangères. Madame, on pourrait ouvrir un gigantesque débat juridique sur ce qu'il convient de faire ou non. Cependant, une résolution existe et elle doit être appliquée parce qu'elle est d'ordre universel et donc valable pour tous.
Je rappelle que la plus haute autorité des Nations unies s'occupe personnellement de l'affaire. Si les tentatives de M. Kofi Annan devaient échouer, je crains qu'à ce moment toutes les possibilités soient épuisées. Disposera-t-on alors encore de quelques jours ou de quelques heures ? Personne ne le sait. J'estime cependant que le signal adressé aux Irakiens est suffisamment clair. M. Kofi Annan jouit de la confiance générale et il doit épuiser toutes les possibilités diplomatiques. Ce message est parfaitement clair.
M. le président. L'incident est clos.
Het incident is gesloten.