Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 7-1247

van Tom Ongena (Open Vld) d.d. 21 mei 2021

aan de vice-eersteminister en minister van Justitie en Noordzee

Extreem rechts - Bewakings- en beveiligingsfirma's - Infiltratie - Cijfers en tendensen

extremisme
beveiliging en bewaking
racisme
officiële statistiek
extreem rechts

Chronologie

21/5/2021Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 24/6/2021)
8/7/2021Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-1248

Vraag nr. 7-1247 d.d. 21 mei 2021 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Uit eerdere rapporten over extreemrechts, zoals dat van de Nederlandse veiligheidsdienst uit 2018, blijkt dat in Europa enkele rechts-extremistische groeperingen gewezen politieagenten en militairen hebben in hun rangen tellen. Naast het feit dat deze personen eigenlijk de rechtsstaat zouden moeten ondersteunen in plaats van ze te ondergraven, hebben deze personen gevechtservaring en soms ook kennis en toegang tot wapens, wat ze erg gevaarlijk maakt.

Verder moet worden vastgesteld dat deze extreemrechtse groeperingen een nieuw doelwit proberen te infiltreren: private veiligheidsdiensten. Op 14 februari 2020 maakte een Duitse filmploeg van ARD een ophefmakende reportage. Het bleek dat de werknemers (bijna allemaal migranten) van een Duitse Amazon-afdeling in Hessen gemonitord werden door een private veiligheidsdienst die bijna volledig bestond uit neonazi’s. Dit werd des te duidelijker toen men ze in de werkplaats zag verschijnen in kledij die exclusief gedragen werd door neonazi’s.

De groep heette niet toevallig «HESS» (een verwijzing naar Rudolph Hess). Amazon stopte de samenwerking na de reportage. Toch is dit geen alleenstaand geval. Volgens de Duitse krant «Märkische Allgemeine» leidt dit tot ongerustheid bij politici bezorgd. In Brandenburg blijkt dat bijna een op tien van de werknemers in private veiligheidsdiensten een extreemrechtse, fascistische overtuiging heeft.

Een private veiligheidsdienst moet in eerste plaats de veiligheid kunnen garanderen voor iedereen. Dit is niet het geval wanneer men dit overlaat aan extremisten omdat in hun mensbeeld niet iedereen gelijk is. Toch blijft dit beroep mensen uit extreemrechtse milieus aantrekken, omdat het verbonden is met een vorm van machtsuitoefening.

Wat betreft het transversaal karakter van deze vraag: de verschillende regeringen en schakels in de veiligheidsketen zijn het eens over de fenomenen die de komende vier jaar prioritair moeten worden aangepakt. Die staan gedefinieerd in de Kadernota Integrale Veiligheid en het Nationaal Veiligheidsplan voor de periode 2016-2019. Deze prioriteiten werden besproken tijdens een Interministeriële Conferentie waarop ook de politionele en justitiële verantwoordelijken aanwezig waren. Het betreft dus een transversale aangelegenheid met de Gewesten waarbij de rol van de Gewesten vooral ligt in het preventieve luik.

Graag leg ik dan ook volgende vragen voor aan de geachte minister:

1) Zijn er bij de rechtsextremisten die gevolgd worden door de veiligheidsdiensten en die een groot potentieel gevaar vormen, personen te vinden die een verleden hebben bij private veiligheidsdiensten of daar heden werkzaam zijn? Kan u dit cijfermatig toelichten? Is hier een stijging of daling te bemerken?

2) Hoeveel klachten zijn er de voorbije twee jaar door burgers ingediend over incidenten van racistische aard jegens bewakingsagenten? Situeren deze klachten zich rond een of meerdere bedrijven?

3) Kan u me meedelen of er al private beveiligingsdiensten moesten gesanctioneerd of opgedoekt worden omwille van buitensporig (racistisch gemotiveerd) gedrag? Zo ja, hoeveel?

4) Zijn de huidige testen (in het bijzonder de psychologische testen) voldoende bij aanwerving van privaat veiligheidspersoneel?

5) Welke monitoring kan een bedrijf of gemeenschap zelf doen om te bepalen of het inhuren van een veiligheidsbedrijf een risico inhoudt?

6) Heeft u weet van een tendens in ons land van infiltratie door extreme groeperingen van veiligheids- en bewakingsfirma’s? Kan u dit toelichten?

Antwoord ontvangen op 8 juli 2021 :

1) Het is intussen genoegzaam bekend dat rechts-extremisten een voorkeur hebben voor gewapende gezagsfuncties zoals het leger, de politie of de bewakingssector. Ook België ontsnapt niet aan deze tendens. Sporadisch verschijnen er rechts-extremistische militanten op de radar van de Veiligheid van de Staat (VSSE) die voltijds of deeltijds werken of gewerkt hebben bij private veiligheidsdiensten.

Vermits het personeel van die private bewakingsfirma’s niet systematisch gescreend wordt door de Veiligheid van de Staat zijn er geen betrouwbare cijfers beschikbaar over het aantal gevallen. Alleen de verantwoordelijken van de bewakingsfirma’s worden periodiek gescreend in het kader van het verkrijgen of hernieuwen van hun vergunning.

2) Hierbij verwijs ik naar de elementen van antwoord van mijn collega, de minister van Binnenlandse Zaken, op vraag nr. 7-1248 over hetzelfde onderwerp.

3) De derde vraag kan niet beantwoord worden. Er is geen registratie van de economische sector waarbinnen een als verdachte geregistreerd bedrijf werkzaam is. Bijgevolg is het niet mogelijk om de zaken te onderscheiden waarin bewakingsbedrijven als verdachte werden geregistreerd.

4) en 5) Hierbij verwijs ik naar de elementen van antwoord van mijn collega, de minister van Binnenlandse Zaken, op vraag nr. 7-1248 over hetzelfde onderwerp.

6) Tijdens de uitvoering van haar wettelijke opdrachten rond extremisme en terrorisme stelt de VSSE, zoals gezegd, sporadisch vast dat rechts-extremistische militanten aan de kost komen als bewakingsagent. De VSSE beschikt evenwel niet over indicaties als zouden bewakingsfirma’s bewust en op een georganiseerde manier worden geïnfiltreerd.