SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2020-2021 Zitting 2020-2021
________________
21 mai 2021 21 mei 2021
________________
Question écrite n° 7-1247 Schriftelijke vraag nr. 7-1247

de Tom Ongena (Open Vld)

van Tom Ongena (Open Vld)

au vice-premier ministre et ministre de la Justice et de la Mer du Nord

aan de vice-eersteminister en minister van Justitie en Noordzee
________________
Extrême droite - Sociétés de gardiennage et de sécurité - Infiltration - Chiffres et tendances Extreem rechts - Bewakings- en beveiligingsfirma's - Infiltratie - Cijfers en tendensen 
________________
extrémisme
sécurité et gardiennage
racisme
statistique officielle
extrême-droite
extremisme
beveiliging en bewaking
racisme
officiële statistiek
extreem rechts
________ ________
21/5/2021Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 24/6/2021)
8/7/2021Antwoord
21/5/2021Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 24/6/2021)
8/7/2021Antwoord
________ ________
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-1248 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-1248
________ ________
Question n° 7-1247 du 21 mai 2021 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 7-1247 d.d. 21 mei 2021 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Des rapports sur l'extrême droite, comme celui établi en 2018 par le service de sécurité néerlandais, ont révélé que plusieurs groupes d'extrême droite en Europe comptaient dans leurs rangs d'anciens agents de police et militaires. Outre le fait que ces personnes devraient en réalité soutenir l'État de droit au lieu de le saper, elles ont l'expérience du combat, ont parfois accès à des armes et savent les manier, ce qui les rend particulièrement dangereuses.

On constate également que ces groupes d'extrême droite tentent d'infiltrer une nouvelle cible : les sociétés de sécurité privées. Le 14 février 2020, une équipe de télévision allemande de la chaîne ARD a réalisé un reportage qui a fait grand bruit. Il montre des travailleurs (presque tous des migrants) d'une division allemande d'Amazon dans la Hesse qui sont surveillés par une société de sécurité privée employant quasi uniquement des néonazis. L'appartenance idéologique de ces derniers saute encore plus aux yeux lorsqu'ils apparaissent sur le lieu de travail, vêtus d'une tenue portée exclusivement par les néonazis.

Cette société de sécurité ne s'appelle pas «HESS» par hasard (en référence à Rudolph Hess). Amazon a mis fin à la collaboration avec elle après la diffusion du reportage. Il ne s'agit pourtant pas d'un fait isolé. Selon le journal allemand Märkische Allgemeine, ce phénomène inquiète les politiques. Dans le land de Brandebourg, il s'avère que près d'un travailleur sur dix dans les sociétés de sécurité privées partage les idées fascistes d'extrême droite.

Une société de sécurité privée doit en premier lieu garantir la sécurité de tout un chacun, ce qui n'est pas le cas lorsque cette tâche est confiée à des extrémistes qui ne conçoivent pas que tous les hommes soient égaux. Cette profession continue néanmoins d'attirer des sympathisants d'extrême droite, car elle s'assimile à une forme d'exercice du pouvoir.

En ce qui concerne le caractère transversal de la présente question : les différents gouvernements et maillons de la chaîne de sécurité se sont mis d'accord sur les phénomènes à aborder en priorité au cours des quatre prochaines années. Ces priorités sont définies dans la Note-cadre sur la sécurité intégrale et le Plan national de sécurité pour la période 2016-2019 et ont été discutées lors d'une conférence interministérielle à laquelle participaient aussi les responsables de la police et de la justice. La présente question porte donc sur une compétence transversale partagée avec les Régions, qui interviennent surtout dans le volet préventif.

Je souhaiterais dès lors vous poser les questions suivantes :

1) Parmi les extrémistes de droite qui sont suivis par les services de sécurité et qui représentent un grand danger potentiel, y a-t-il des personnes qui ont travaillé ou qui travaillent encore dans des sociétés de sécurité privées ? Pouvez-vous donner des chiffres à ce sujet ? Sont-ils en hausse ou en baisse ?

2) Combien de plaintes ont été déposées ces deux dernières années par des citoyens contre des agents de gardiennage pour des incidents de nature raciste ? Ces plaintes concernent-elles une ou plusieurs sociétés ?

3) Pouvez-vous indiquer si des sociétés de sécurité privées ont déjà dû être sanctionnées ou fermées en raison de comportements déplacés (de nature raciste) ? Si oui, combien ?

4) Les tests (en particulier les tests psychologiques) menés actuellement lors du recrutement de personnel de sécurité privé sont-ils suffisants?

5) Quelle surveillance une entreprise ou une communauté peut-elle exercer elle-même pour déterminer si le recours aux services d'une société de sécurité présente un risque ?

6) Avez-vous connaissance d'une tendance dans notre pays qui révélerait l'infiltration de groupes extrémistes dans des sociétés de gardiennage et de sécurité ? Pouvez-vous donner des explications à ce sujet ?

 

Uit eerdere rapporten over extreemrechts, zoals dat van de Nederlandse veiligheidsdienst uit 2018, blijkt dat in Europa enkele rechts-extremistische groeperingen gewezen politieagenten en militairen hebben in hun rangen tellen. Naast het feit dat deze personen eigenlijk de rechtsstaat zouden moeten ondersteunen in plaats van ze te ondergraven, hebben deze personen gevechtservaring en soms ook kennis en toegang tot wapens, wat ze erg gevaarlijk maakt.

Verder moet worden vastgesteld dat deze extreemrechtse groeperingen een nieuw doelwit proberen te infiltreren: private veiligheidsdiensten. Op 14 februari 2020 maakte een Duitse filmploeg van ARD een ophefmakende reportage. Het bleek dat de werknemers (bijna allemaal migranten) van een Duitse Amazon-afdeling in Hessen gemonitord werden door een private veiligheidsdienst die bijna volledig bestond uit neonazi’s. Dit werd des te duidelijker toen men ze in de werkplaats zag verschijnen in kledij die exclusief gedragen werd door neonazi’s.

De groep heette niet toevallig «HESS» (een verwijzing naar Rudolph Hess). Amazon stopte de samenwerking na de reportage. Toch is dit geen alleenstaand geval. Volgens de Duitse krant «Märkische Allgemeine» leidt dit tot ongerustheid bij politici bezorgd. In Brandenburg blijkt dat bijna een op tien van de werknemers in private veiligheidsdiensten een extreemrechtse, fascistische overtuiging heeft.

Een private veiligheidsdienst moet in eerste plaats de veiligheid kunnen garanderen voor iedereen. Dit is niet het geval wanneer men dit overlaat aan extremisten omdat in hun mensbeeld niet iedereen gelijk is. Toch blijft dit beroep mensen uit extreemrechtse milieus aantrekken, omdat het verbonden is met een vorm van machtsuitoefening.

Wat betreft het transversaal karakter van deze vraag: de verschillende regeringen en schakels in de veiligheidsketen zijn het eens over de fenomenen die de komende vier jaar prioritair moeten worden aangepakt. Die staan gedefinieerd in de Kadernota Integrale Veiligheid en het Nationaal Veiligheidsplan voor de periode 2016-2019. Deze prioriteiten werden besproken tijdens een Interministeriële Conferentie waarop ook de politionele en justitiële verantwoordelijken aanwezig waren. Het betreft dus een transversale aangelegenheid met de Gewesten waarbij de rol van de Gewesten vooral ligt in het preventieve luik.

Graag leg ik dan ook volgende vragen voor aan de geachte minister:

1) Zijn er bij de rechtsextremisten die gevolgd worden door de veiligheidsdiensten en die een groot potentieel gevaar vormen, personen te vinden die een verleden hebben bij private veiligheidsdiensten of daar heden werkzaam zijn? Kan u dit cijfermatig toelichten? Is hier een stijging of daling te bemerken?

2) Hoeveel klachten zijn er de voorbije twee jaar door burgers ingediend over incidenten van racistische aard jegens bewakingsagenten? Situeren deze klachten zich rond een of meerdere bedrijven?

3) Kan u me meedelen of er al private beveiligingsdiensten moesten gesanctioneerd of opgedoekt worden omwille van buitensporig (racistisch gemotiveerd) gedrag? Zo ja, hoeveel?

4) Zijn de huidige testen (in het bijzonder de psychologische testen) voldoende bij aanwerving van privaat veiligheidspersoneel?

5) Welke monitoring kan een bedrijf of gemeenschap zelf doen om te bepalen of het inhuren van een veiligheidsbedrijf een risico inhoudt?

6) Heeft u weet van een tendens in ons land van infiltratie door extreme groeperingen van veiligheids- en bewakingsfirma’s? Kan u dit toelichten?

 
Réponse reçue le 8 juillet 2021 : Antwoord ontvangen op 8 juli 2021 :

1) Tout le monde sait désormais que les extrémistes de droite préfèrent les fonctions d’autorité armées comme à l’armée, à la police ou dans le secteur du gardiennage. La Belgique n’échappe pas elle non plus à cette tendance. Des militants d’extrême droite apparaissent de manière sporadique sur le radar de la Sûreté de l'État, qui travaillent ou ont travaillé à temps plein ou à temps partiel dans une société de sécurité privée.

Dès lors que le personnel de ces sociétés de gardiennage privées ne fait pas l’objet d'un screening systématique par la Sûreté de l’État, on ne dispose pas de chiffres fiables quant au nombre de cas. Seuls les responsables des sociétés de gardiennage font périodiquement l’objet d'un screening dans le cadre de l’obtention ou du renouvellement de leur autorisation.

2) Je vous invite à vous référer aux éléments de réponse fournis par ma collègue la ministre de l'Intérieur à la question n° 7-1248 traitant du même objet.

3) Aucune réponse ne peut être apportée à la troisième question. Il n’y a pas d’enregistrement du secteur économique où seraient actives des entreprises enregistrées comme suspectes. Il est dès lors impossible de distinguer les affaires dans lesquelles des sociétés de gardiennage ont été enregistrées comme suspectes.

4) et 5) Je vous invite à vous référer aux éléments de réponse fournis par ma collègue la ministre de l'Intérieur à la question n° 7-1248 traitant du même objet.

6) Dans le cadre de l'exécution de ses missions légales sur l’extrémisme et le terrorisme, la Sûreté de l’État constate de manière sporadique, comme indiqué, que des militants d’extrême droite gagnent leur vie comme agents de gardiennage. La VSSE ne dispose toutefois pas d’indications selon lesquelles des sociétés de gardiennage seraient infiltrées de manière délibérée et organisée.

1) Het is intussen genoegzaam bekend dat rechts-extremisten een voorkeur hebben voor gewapende gezagsfuncties zoals het leger, de politie of de bewakingssector. Ook België ontsnapt niet aan deze tendens. Sporadisch verschijnen er rechts-extremistische militanten op de radar van de Veiligheid van de Staat (VSSE) die voltijds of deeltijds werken of gewerkt hebben bij private veiligheidsdiensten.

Vermits het personeel van die private bewakingsfirma’s niet systematisch gescreend wordt door de Veiligheid van de Staat zijn er geen betrouwbare cijfers beschikbaar over het aantal gevallen. Alleen de verantwoordelijken van de bewakingsfirma’s worden periodiek gescreend in het kader van het verkrijgen of hernieuwen van hun vergunning.

2) Hierbij verwijs ik naar de elementen van antwoord van mijn collega, de minister van Binnenlandse Zaken, op vraag nr. 7-1248 over hetzelfde onderwerp.

3) De derde vraag kan niet beantwoord worden. Er is geen registratie van de economische sector waarbinnen een als verdachte geregistreerd bedrijf werkzaam is. Bijgevolg is het niet mogelijk om de zaken te onderscheiden waarin bewakingsbedrijven als verdachte werden geregistreerd.

4) en 5) Hierbij verwijs ik naar de elementen van antwoord van mijn collega, de minister van Binnenlandse Zaken, op vraag nr. 7-1248 over hetzelfde onderwerp.

6) Tijdens de uitvoering van haar wettelijke opdrachten rond extremisme en terrorisme stelt de VSSE, zoals gezegd, sporadisch vast dat rechts-extremistische militanten aan de kost komen als bewakingsagent. De VSSE beschikt evenwel niet over indicaties als zouden bewakingsfirma’s bewust en op een georganiseerde manier worden geïnfiltreerd.