Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 6-2188

van Lionel Bajart (Open Vld) d.d. 15 januari 2019

aan de vice-eersteminister en minister van Financiën, belast met Bestrijding van de fiscale fraude, en Minister van Ontwikkelingssamenwerking

Terrorisme - Financiering - Strijd - Anonieme prepaid kredietkaarten vanuit niet-EU landen - Verbod - Europese aanpak

financiering van terrorisme 
terrorisme
financiering
elektronisch betaalmiddel
witwassen van geld
traceerbaarheid

Chronologie

15/1/2019Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 14/2/2019)
18/2/2019Antwoord

Herindiening van : schriftelijke vraag 6-1736

Vraag nr. 6-2188 d.d. 15 januari 2019 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Anonieme prepaid kredietkaarten maken betalingen mogelijk zonder identificatie. Deze kaarten werken op dezelfde wijze als een kredietkaart, maar dan enkel op basis van een creditsaldo. Deze betalingen kunnen gelijk waar over de wereld plaatsvinden voor eender welk bedrag en worden gekoppeld aan het creditbedrag of aan referentiebanknummers die worden aangehouden in belastingparadijzen.

De Franse overheid heeft aangetoond dat dergelijke kaarten werden gebruikt door de terroristen die de aanslagen in Parijs uitvoerden.

De Europese Commissie werkt, samen met het Europees Parlement, aan het inperken van het bedrag dat anoniem kan worden opladen op deze kaarten (150 euro). In ons land bedraagt het grensbedrag reeds 150 euro. Hetzelfde kan echter niet gezegd worden van prepaid kredietkaarten uit niet-EU-landen en dan in het bijzonder kaarten die worden verstrekt vanuit belastingparadijzen. Op deze kaarten staan soms grote bedragen die via een prepaidkaart perfect anoniem kunnen worden aangewend in de Europese Unie (EU).

Wat betreft het transversaal karakter van deze vraag : in het Vlaams regeerakkoord wordt er aandacht besteed aan het voorkomen van radicalisering en is er sprake van het oprichten van een cel met experten uit de diverse beleidsdomeinen om radicalisering te voorkomen, te detecteren en eraan te remediëren, met één centraal aanspreekpunt en in samenwerking met andere overheden. De coördinatie van deze cel gebeurt door het Agentschap Binnenlands Bestuur. Vooral voor wat betreft de proactieve aanpak en de handhaving vervult de federale overheid een sleutelrol. In de toekomst zal ook een federale ambtenaar van de federale overheidsdienst (FOD) Binnenlandse Zaken deel uitmaken van deze cel. Het betreft aldus een transversale aangelegenheid met de gewesten. Ik verwijs tevens naar het recente actieplan van de Vlaamse regering ter preventie van radicaliseringsprocessen die kunnen leiden tot extremisme en terrorisme.

Ik had hieromtrent dan ook volgende vragen :

1) Welke stappen hebt u concreet gezet om een einde te stellen aan het aanwenden van prepaid kredietkaarten en andere prepaid bankkaarten van buiten de EU in de EU ?

2) Deelt u mijn bezorgdheid over de anonieme prepaid kredietkaarten uit niet-EU-landen en dan in het bijzonder kaarten die worden verstrekt vanuit belastingparadijzen ? Zo ja, kunt u dit toelichten ? Zo neen, waarom niet ?

3) Hoe staat u tegenover de verhoogde strijd tegen witwaspraktijken door de EU en steunt u de zienswijze dat de anonieme prepaid kaarten van buiten de EU zouden moeten worden geweigerd ? Wat is hier de stand van zaken (amendement op de anti-witwasrichtlijn) ? Wat is het standpunt van ons land ter zake ?

4) In hoeveel dossiers rond terrorisme werden deze anonieme prepaid kredietkaarten aangewend ?

Antwoord ontvangen op 18 februari 2019 :

1) en 2) Deze vragen vallen niet onder mijn bevoegdheid maar onder de bevoegdheid van mijn collega, de heer Kris Peeters, Vice-Eerste minister en minister van Werk, Economie en Consumenten, belast met Buitenlandse Handel, Armoedebestrijding, Gelijke Kansen en Personen met een beperking.

3) In antwoord op uw vraag kan ik u meedelen dat de Europese Unie sinds 2015 een verhoogde strijd voert tegen witwaspraktijken. De amendementen op de anti-witwasrichtlijn en met name de reeds aangenomen 5e AML richtlijn (Richtlijn (EU) 2018/843 van het Europees Parlement en de Raad van 30 mei 2018 tot wijziging van Richtlijn (EU) 2015/849 inzake de voorkoming van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld of terrorismefinanciering, en tot wijziging van de Richtlijnen 2009/138/EG en 2013/36/EU) bevatten een aantal bepalingen die deze strijd versterken. Hieronder ook de strengere aanpak van anonieme prepaid-kaarten. Het anoniem gebruik van betaalkaarten wordt verder beperkt door de huidige limiet van 250 euro te verlagen naar 150 euro. Anonieme opname van contanten worden beperkt tot 50 euro in plaats van 100 euro. De richtlijn bepaalt verder dat kredietinstellingen en financiële instellingen enkel betalingen met anonieme prepaidkaarten uitgegeven in derde landen aanvaarden wanneer deze kaarten voldoen aan vereisten die gelijkwaardig zijn aan die vastgesteld door de 4e en 5e richtlijn AML. De lidstaten kunnen besluiten om op hun grondgebied geen dergelijke betalingen te aanvaarden.

Het wetsontwerp ter omzetting van de 5e AML is in ontwikkeling. De werkzaamheden betreffen in dit stadium de omzetting op technisch-juridisch niveau. De termijn voor deze omzetting in Belgisch recht ligt op 10 januari 2020. Voor wat betreft het al of niet weigeren van deze anonieme prepaid-kaarten van buiten de EU dient er op politiek niveau binnen de Regering een beslissing te worden genomen. De huidige regering in lopende zaken kan hieromtrent geen beslissing nemen. Het politiek standpunt dient derhalve in de volgende legislatuur te worden bepaald. De volgende minister van financiën en regering zullen eerst een politieke keuze moeten maken alvorens de werkgroep dit concreet kan uitschrijven in het wetsontwerp. Aldus is er op dit ogenblik nog geen standpunt bepaald over het al of niet weigeren van anonieme prepaid kaarten van buiten de EU.

4) Deze vraag valt niet onder mijn bevoegdheid maar onder de bevoegdheid van mijn collega, de heer Koen Geens, minister van Justitie, belast met de Regie der gebouwen