Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 6-2135

van Lionel Bajart (Open Vld) d.d. 14 januari 2019

aan de vice-eersteminister en minister van Financiën, belast met Bestrijding van de fiscale fraude, en Minister van Ontwikkelingssamenwerking

Virtuele munten - Beleggingen - OneLife - OneCoin - Piramideverkoop - Economische Inspectie - Autoriteit voor financiële diensten en markten (FSMA) - Veroordelingen - Aantal - Gedupeerden - Cijfers

elektronische handel
elektronisch betaalmiddel
economisch delict
fraude
kansspel
computercriminaliteit
kapitaalbelegging
Financial Services and Markets Authority
officiële statistiek

Chronologie

14/1/2019Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 14/2/2019)
12/2/2019Antwoord

Herindiening van : schriftelijke vraag 6-1508

Vraag nr. 6-2135 d.d. 14 januari 2019 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Wat het transversaal karakter van de vraag betreft : de verschillende regeringen en schakels in de veiligheidsketen zijn het eens over de fenomenen die de komende vier jaar prioritair moeten worden aangepakt. Die werden vastgelegd in de kadernota Integrale Veiligheid en het Nationaal Veiligheidsplan voor de periode 2016-2019, en werden besproken tijdens een Interministeriële Conferentie, waarop ook de politionele en justitiële spelers aanwezig waren. Cybercrime is één van de transversale prioriteiten. De beleggingen in zogenaamde « cryptocurrency » vallen hieronder. Het betreft dus een transversale gewestaangelegenheid waarbij de rol van de gewesten vooral in het preventieve luik te situeren valt.

Ik verwijs naar mijn eerdere schriftelijke vraag nr. 6-1429 betreffende de piramideverkoop van virtuele munten en uw uitvoerig antwoord. De Economische Inspectie is sinds kort bevoegd om hiertegen op te treden, wat uiteraard positief is. Daarnaast zou er een informatiecampagne worden opgezet rond dit thema. Ook dit is positief, maar ik blijf op mijn honger wat betreft het voorkomen van dergelijk fraude door op te treden tegen de netwerken die haar organiseren alsook door en door de verkoop van dergelijke nepmunten preventief te kortwieken. Heden blijkt er in Nederland sprake te zijn van oplichting via piramideverkoop met « OneLife ».

Daarom heb ik volgende vragen voor u :

1) Zijn de Autoriteit voor financiële diensten en markten (FSMA - Financial Services and Markets Authority), de Economische Inspectie of Justitie vertrouwd met « OneLife » en kunnen zij meedelen of er inderdaad sprake is van oplichting via piramideverkoop van virtuele munten ? Kan dit uitvoerig worden toegelicht ?

2) Op welke manier zijn « OneLife » en « OneCoin » met elkaar verbonden ?

3) Kan worden meegedeeld, gezien er steeds meer piramideverkopen opduiken van allerhande virtuele munten, hoe er concreet wordt opgetreden tegen het opzetten van dergelijke fraude en dan vooral hoe men concreet actie onderneemt tegen de organisatoren en de verkopers van deze virtuele munten via piramideverkoop ? Kan dit gedetailleerd worden toegelicht en kan worden meegedeeld hoeveel personen reeds in vervolging werden gesteld alsook of, en zo ja, welke bedragen reeds werden gerecupereerd ten voordele van de gedupeerden die investeerden in deze waardeloze digitale munten ?

4) Bent u op de hoogte van de strafrechtelijke onderzoeken tegen « OneCoin », onder andere in Duitsland en Italië ? Wordt er ook in ons land een al of niet strafrechtelijk onderzoek gedaan naar « OneCoin » ?

5) Bent u zeer concreet bereid de verkoop van « OneCoin », « Nanotec », « LeoCoin » en « NanoCoin » te verbieden ? Zo neen, waarom niet ? Zo ja, kunt u dit toelichten ?

6) Heeft de Economische Inspectie of / en de FSMA zicht op het aantal gedupeerden en de totaalbedragen per pseudovirtuelemunt ? Zo ja, kan dit worden toegelicht en kan er een concrete lijst worden vrijgegeven van alle virtuele nepmunten die het voorwerp uitmaken van een piramideverkoop ? Zo neen, vindt u dit niet zorgwekkend en behoeft dit geen specifieke handhaving ?

7) Is het fenomeen momenteel onder controle? Welke maatregelen werden genomen en wat zijn de resultaten ?

Antwoord ontvangen op 12 februari 2019 :

1) De Autoriteit voor financiële diensten en markten (FSMA) heeft slechts drie vragen of klachten ontvangen over OneLife. Verder heeft zij geen andere informatie over OneLife dan de informatie die ter zake al openbaar bekend is. Ook over de aanwezigheid van OneLife op het Belgisch grondgebied heeft de FSMA weinig informatie.

6) De FSMA onderscheidt twee soorten aanbiedingen van pseudocryptomunten. Enerzijds, zijn er de aanbiedingen – via onlinehandelsplatformen – om in cryptomunten te beleggen (aanbiedingen waarvoor de FSMA in 2018 verschillende waarschuwingen heeft gepubliceerd en in het kader waarvan zij een lijst van verdachte platformen heeft opgesteld) en, anderzijds, de andere aanbiedingen om in cryptomunten te beleggen, inclusief de aanbiedingen in de vorm van piramidesystemen.

In verband met de aanbiedingen – via onlinehandelsplatformen – om in cryptomunten te beleggen, kan ik meedelen dat de FSMA op datum van 17 januari 2018 355 vragen of klachten van (in hoofdzaak Belgische en Franse) consumenten had ontvangen. Het totaalbedrag van de in het kader van die klachten gemelde verliezen liep op tot zo’n 4,5 miljoen euro (voor alle consumenten samen) of 3,5 miljoen euro (voor de Belgische consumenten). Ter zake moet echter worden opgemerkt dat niet alle consumenten de FSMA contacteren en dat vele consumenten die dat wel doen, niet zeggen hoeveel geld zij hebben verloren. Zoals uit voornoemd onderscheid blijkt, hebben die cijfers geen betrekking op de aanbiedingen van virtuele munten in het kader van een piramidesysteem, in verband waarmee de FSMA veel minder vragen of klachten van consumenten heeft ontvangen.

Voor de overige aspecten van uw vragen zal ik u dan respectievelijk verwijzen naar mijn collega’s verantwoordelijk voor de Economie en Justitie. Ik beschik immers over geen verdere informatie betreffende de door de Economische Inspectie of gerechtelijke overheden ondernomen maatregelen ter zake.