Mobbing - Evolutie van het fenomeen - Klachten - Veroordelingen - Cijfers - Bestraffing - Aangepaste wetgeving
psychologische intimidatie
officiële statistiek
2/6/2017 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 6/7/2017) |
9/1/2018 | Antwoord |
Verschillende aspecten van Justitie werden overgedragen naar de deelstaten en bijgevolg betreft deze vraag een transversale aangelegenheid.
Het fenomeen van mobbing kent een serieuze opgang, mede dankzij de nieuwe communicatietechnologieën zoals internet, sms, enz. Slachtoffers van mobbing ondergaan meestal al een lange lijdensweg vooraleer ze aangifte doen bij de politiediensten. Bovendien is de bewijsvoering niet altijd evident.
1) Heeft u een beeld van de evolutie van het fenomeen van mobbing gedurende de jongste drie jaar ?
2) Hoeveel klachten werden er ingediend wegens mobbing, opgesplitst per gerechtelijk arrondissement ?
3) In hoeveel van deze gevallen volgde er effectief een veroordeling ?
4) In welke mate doet dit fenomeen zich voor in de werksfeer ?
5) Is mobbing een bijzonder aandachtspunt binnen de Justitie ?
6) a) Op welke manier worden dergelijke feiten bestraft ?
b) Is de wetgeving voldoende aangepast om deze vormen van criminaliteit krachtdadig aan te pakken ?
1), 2) & 4) De federale politie levert cijfers aan uit de ANG (algemene nationale gegevensbank), een politiële gegevensbank waarin de feiten zijn geregistreerd op basis van processen-verbaal resulterend uit de opdrachten van gerechtelijke en bestuurlijke politie. Op grond van deze gegevensbank is het mogelijk rapporten te genereren over het aantal door de politie geregistreerde feiten inzake belaging op het werk (met de subcategorieën « pesterijen » en « ongewenste intimiteiten »). De ANG kan bovendien cijfers verstrekken inzake belaging. De gegevens zijn afkomstig van de gegevensbank zoals ze is afgesloten op 21 april 2017.
Tabel 1 (bijlage 1) geeft een overzicht van het aantal feiten geregistreerd door de politiediensten inzake « belaging op het werk », met subcategorieën, zoals ze geregistreerd zijn in de ANG op grond van de processen-verbaal, op het niveau van de gerechtelijke arrondissementen voor de periode 2014-2016. Het gaat om inbreuken op het Sociaal Strafwetboek en meer in het bijzonder op de wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk (de zogeheten « welzijnswet »).
Tabel 2 (bijlage 2) geeft een overzicht van het aantal feiten geregistreerd door de politiediensten inzake « belaging », zoals ze geregistreerd zijn in de ANG op grond van de processen-verbaal, op het niveau van de gerechtelijke arrondissementen voor de periode 2014-2016. Het gaat om inbreuken op artikel 422bis van het Strafwetboek.
3) Het is niet mogelijk om de gevraagde cijfers te verstrekken aangezien het gaat om een verschijnsel dat vervat zit in een bredere inbreuk, te weten belaging in het algemeen.
5), 6) a) & 6) b) Pesterijen zijn een aandachtspunt van justitie en de bestrijding van dit soort feiten wordt wel degelijk in aanmerking genomen door de Belgische wetgeving, aangezien in een bepaald aantal wetsartikelen en wetgevingen zowel belaging in het algemeen als pesterijen en ongewenste intimiteiten op het werk worden bestraft.
De artikelen 442bis en 442ter van het Strafwetboek bepalen de regels die op belaging van toepassing zijn.
Artikel 442bis voorziet in een gevangenisstraf van vijftien dagen tot twee jaar en een geldboete van vijftig tot driehonderd euro, of met één van die straffen alleen, voor wie een persoon heeft belaagd terwijl hij wist of had moeten weten dat hij door zijn gedrag de rust van die bewuste persoon ernstig zou verstoren. Als laatstgenoemde bovendien in een kwetsbare toestand verkeert ten gevolge van de leeftijd, zwangerschap, een ziekte dan wel een lichamelijk of geestelijk gebrek of onvolwaardigheid, die duidelijk was of de dader bekend was, wordt de minimumstraf verdubbeld.
In artikel 442ter is dan weer bepaald dat in de gevallen bepaald in artikel 442bis het minimum van de straffen kan worden verhoogd met twee jaar, wanneer een van de drijfveren van de misdaad bestaat in de haat tegen, het misprijzen van of de vijandigheid tegen een persoon wegens diens zogenaamd ras, zijn huidskleur, zijn afkomst, zijn nationale of etnische afstamming, zijn nationaliteit, zijn geslacht, zijn seksuele geaardheid, zijn burgerlijke staat, zijn geboorte, zijn leeftijd, zijn fortuin, zijn geloof of levensbeschouwing, zijn huidige of toekomstige gezondheidstoestand, een handicap, zijn taal, zijn politieke overtuiging, zijn syndicale overtuiging, een fysieke of genetische eigenschap of zijn sociale afkomst.
Artikel 145, § 3bis, van de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie bepaalt dat met een geldboete van vijftig euro tot driehonderd euro en met een gevangenisstraf van vijftien dagen tot twee jaar of met één van die straffen alleen worden gestraft de persoon, die een elektronisch communicatienetwerk, elektronische dienst of andere elektronische communicatiemiddelen gebruikt om overlast te veroorzaken aan zijn correspondent of schade te berokkenen, alsook de persoon die welk toestel dan ook opstelt dat bestemd is om de voorgaande inbreuk te begaan, alsook een poging om deze te begaan.
Sinds 2002 heeft België ook een wetgeving die specifiek betrekking heeft op belaging op het werk, te weten de wet van 11 juni 2002 betreffende de bescherming tegen geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk (Belgisch Staatsblad van 22 juni 2002). Sindsdien heeft de wet van 10 januari 2007 tot wijziging van verschillende bepalingen betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk waaronder deze betreffende de bescherming tegen geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk (Belgisch Staatsblad van 6 juni 2007) het instrumentarium ter bestrijding van dit soort geweld nog aangevuld.
Bijlage
1. Tabel 1 : aantal feiten geregistreerd door de politiediensten inzake « belaging op het werk », met subklassen, zoals ze geregistreerd zijn in de ANG op grond van de processen-verbaal, op het niveau van de gerechtelijke arrondissementen voor de periode 2014-2016.
|
2014 |
2015 |
2016 |
|
Pesterijen |
Antwerpen |
37 |
30 |
44 |
Waals Brabant |
24 |
27 |
37 |
|
Brussel (Brussel-Hoofdstad) |
132 |
127 |
89 |
|
Brussel (Halle-Vilvoorde) |
18 |
23 |
22 |
|
Eupen |
5 |
8 |
8 |
|
Henegouwen (Charleroi) |
35 |
43 |
36 |
|
Henegouwen (Bergen) |
60 |
53 |
68 |
|
Leuven |
10 |
9 |
6 |
|
Luik |
75 |
70 |
92 |
|
Limburg |
18 |
29 |
14 |
|
Luxemburg |
21 |
25 |
14 |
|
Namen |
49 |
32 |
23 |
|
Oost-Vlaanderen |
55 |
37 |
33 |
|
West-Vlaanderen |
32 |
22 |
22 |
|
|
Subtotaal |
571 |
535 |
508 |
Ongewenst seksueel gedrag |
Antwerpen |
9 |
4 |
8 |
Waals Brabant |
1 |
6 |
9 |
|
Brussel (Brussel-Hoofdstad) |
16 |
11 |
10 |
|
Brussel (Halle-Vilvoorde) |
4 |
4 |
4 |
|
Eupen |
5 |
|
2 |
|
Henegouwen (Charleroi) |
9 |
4 |
9 |
|
Henegouwen (Bergen) |
10 |
4 |
4 |
|
Leuven |
1 |
1 |
2 |
|
Luik |
8 |
2 |
9 |
|
Limburg |
5 |
6 |
7 |
|
Luxemburg |
5 |
5 |
4 |
|
Namen |
9 |
4 |
6 |
|
Oost-Vlaanderen |
5 |
4 |
5 |
|
West-Vlaanderen |
1 |
7 |
2 |
|
|
Subtotaal |
88 |
62 |
81 |
Totaal |
659 |
597 |
589 |
Bron : Federale politie, Algemene Nationale Gegevensbank (afgesloten op 21 april 2017).
2. Tabel 2 : aantal feiten geregistreerd door de politiediensten inzake « belaging », zoals ze geregistreerd zijn in de ANG op grond van de processen-verbaal, op het niveau van de gerechtelijke arrondissementen voor de periode 2014-2016.
|
2014 |
2015 |
2016 |
Antwerpen |
2 921 |
2 662 |
2 711 |
Waals Brabant |
796 |
749 |
722 |
Brussel (Brussel-Hoofdstad) |
2 116 |
2 101 |
1 883 |
Brussel (Halle-Vilvoorde) |
787 |
709 |
630 |
Eupen |
106 |
100 |
106 |
Henegouwen (Charleroi) |
2 092 |
2 046 |
1 943 |
Henegouwen (Bergen) |
2 205 |
2 048 |
1 903 |
Leuven |
665 |
645 |
587 |
Luik |
3 342 |
3 203 |
3 047 |
Limburg |
1 345 |
1 253 |
1 155 |
Luxemburg |
720 |
623 |
653 |
Namen |
1 181 |
1 064 |
1 072 |
Oost-Vlaanderen |
3 260 |
2 974 |
2 874 |
West-Vlaanderen |
1 930 |
1 853 |
1 706 |
Totaal |
23 466 |
22 030 |
20 992 |
Bron : Federale politie, Algemene Nationale Gegevensbank (afgesloten op 21 april 2017).