Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 6-1014

van Christie Morreale (PS) d.d. 26 juli 2016

aan de minister van Middenstand, Zelfstandigen, KMO's, Landbouw en Maatschappelijke Integratie

Neonicotinoïden - Hoge Gezondheidsraad - Verpletterend verslag - Onmiddellijke maatregelen

milieukosten
verdelgingsmiddel
insecticide
giftige stof
bijenteelt
achteruitgang van het milieu
volksgezondheid
gevaren voor de gezondheid

Chronologie

26/7/2016Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 25/8/2016)
24/8/2016Antwoord

Vraag nr. 6-1014 d.d. 26 juli 2016 : (Vraag gesteld in het Frans)

Ik heb u reeds vragen gesteld over uw standpunt inzake de toelating voor het gebruik van neonicotinoïden (zie mijn schriftelijke vragen nrs. 6-689 en 6-835).

Die vragen behoren tot de bevoegdheid van de Senaat omdat ze een federale materie betreffen die een invloed heeft op de bevoegdheden van de deelstaten inzake landbouw, volksgezondheid, milieu, welzijn, ...

Verscheidene studies hebben reeds aangetoond dat dergelijke pesticides schadelijk zijn voor de ecosystemen, de bestuivende insecten en de mens. De Hoge Gezondheidsraad (HGR) heeft in een advies de resultaten van die studies bevestigd. In dat advies, dat ik half juli 2016 heb kunnen inzien, legt de HGR de nadruk op de dringende noodzaak om verder onderzoek te voeren naar de toxiciteit van deze verbindingen en de blootstelling van de mens, alsook naar hun effecten op de ecosysteemdiensten.

Het Brusselse en het Waalse Gewest zijn op dit vlak actief. Het Brusselse Gewest bekrachtigde op 14 juli 2016 ter zake trouwens een besluit. De Waalse minister van Milieu pleit voor een verbod op neonicotinoïden. Het is echter hoogst noodzakelijk dat die maatregel op het hele Belgische grondgebied van toepassing is.

Als federaal minister van Landbouw hebt u mij verzekerd dat u een bijzondere aandacht hebt voor de problematiek van de pesticiden en dat er op het Belgische niveau uitsluitend vergunningen worden toegestaan na een grondig onderzoek van de risico's voor mens en milieu. Is dat onderzoek volgens u voldoende? Bent u van plan dit punt ter bespreking voor te leggen aan de Europese Raad op grond van de Europese richtlijn?

U beschikt al geruime tijd over de resultaten van het onderzoek. Welke onmiddellijke maatregelen wenst u te nemen?

Antwoord ontvangen op 24 augustus 2016 :

Het advies van de Hoge Gezondheidsraad, getiteld : « Beoordeling van de effecten van neonicotinoïden en fipronil op de biodiversiteit en gezondheid » is gepubliceerd op 19 juni 2016. Dit advies volgt op het verzoek van oktober 2016, van de federale ministers van Volksgezondheid en Landbouw, evenals de voormalige staatssecretaris voor Leefmilieu, om te kijken naar «  l'Évaluation mondiale intégrée de l’impact des pesticides systémiques sur la biodiversité et les écosystèmes » (WIA : Worldwide Integrated Assessment), met bijzondere aandacht voor de wetenschappelijke kwaliteiten en toepasbaarheid van de bevindingen voor België. Andere studies werden op mijn vraag aan deze analyse toegevoegd.

De Hoge Gezondheidsraad heeft geconcludeerd dat : « de resultaten van de WIA en de studie van de EASAC (European Academies Science Advisory Council) over de effecten van de menselijke gezondheid en de ecosystemen een grote waarschuwing vormen en dat er dringend nood is aan een nadere beoordeling van de toxiciteit van deze samenstelling, hun invloed op het menselijk lichaam en hun effecten op de ecosystemen.

Ik neem deze bevindingen zeer serieus. Maar zelfs als we niet wachten op het advies ter machtiging om deze producten op de Belgische markt te beperken, zijn deze insecticiden reeds onderworpen aan zeer strikte beperkingen op de Belgische markt, zoals het verbod op het gebruik van niet-professionelen en professionelen tijdens de bloei gewassen.

In samenwerking met de ministers van Volksgezondheid en Leefmilieu, heb ik meteen gevraagd aan mijn administratie om een analyse van dit advies en de gevolgen daarvan voor de gewasbeschermingsmiddelen die momenteel zijn goedgekeurd voor de Belgische markt. Zodra ik deze analyse ontvangen zal hebben, zal ik mijn houding bepalen en een beslissing nemen in overleg met de betrokken actoren. Wij besteden immers prioritair aandacht aan de volksgezondheid en het milieu, in het bijzondere voor de bescherming van de bijen, bij de beoordeling van de risico’s van de gewasbeschermingsproducten.

Bovendien zal het advies worden doorgegeven op Europees niveau en worden meegenomen in de lopende besprekingen in de commissie van technische deskundigen van de Europese Commissie. Ik neem van deze gelegenheid gebruik om te herinneren aan het feit dat België over dit onderwerp in het offensief zit op het Europees niveau.