Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 5-9033

van Guido De Padt (Open Vld) d.d. 15 mei 2013

aan de staatssecretaris voor Leefmilieu, Energie en Mobiliteit, toegevoegd aan de minister van Binnenlandse Zaken en Gelijke Kansen, en staatssecretaris voor Staatshervorming, toegevoegd aan de eerste minister

Fietsers - Zichtbaarheid - Veiligheid - Fietsverlichting - Fluokledij en -accessoires

tweewielig voertuig
verkeersveiligheid
veiligheidsinrichting
voertuigverlichting
ongeval bij het vervoer
geldboete
overtreding van het verkeersreglement
officiële statistiek
kledingstuk

Chronologie

15/5/2013Verzending vraag
9/9/2013Antwoord

Vraag nr. 5-9033 d.d. 15 mei 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Automobilisten vinden het een evidentie om hun lichten te gebruiken wanneer de avond valt of bij slechte weersomstandigheden. Ook voor fietsers is dit verplicht, al lijkt de evidentie hier ver te zoeken.

Uit een enquête van het Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid blijkt dat de ondervraagden het fietsen in het donker zonder verlichting beschouwen als een van de gevaarlijkste houdingen op de baan. Op het rijden zonder verlichting, wanneer dit verplicht is, staan boetes. Nochtans wordt dit gedrag vaak enkel met een waarschuwing bestraft.

Driekwart van de ondervraagden in deze enquête waren voor het invoeren van verplichte fluovestjes, wanneer ook rijden met een licht verplicht is. Er is de laatste jaren veel campagne gevoerd naar jongeren toe om het dragen van deze vesten te stimuleren, verplicht zijn ze echter niet. Andere landen zoals Frankrijk hebben deze regel wel al ingevoerd.

1) Hoeveel ongevallen waar fietsers bij betrokken waren hebben zich voorgedaan in 2008, 2009, 2010, 2011 en 2012? Hoeveel van deze ongevallen hadden een dodelijke afloop voor de fietser?

2) In hoeveel gevallen had de fietser geen aangepaste verlichting tijdens het ongeval?

3) Welke boetes staan op het niet aanwezig zijn van aangepaste verlichting? Hoeveel boetes werden hiervoor in 2008, 2009, 2010, 2011 en 2012 uitgeschreven?

4) Erkent de staatssecretaris dat verlichting in het donker voor fietsers essentieel is voor hun veiligheid en dat hier strenger moet op toegekeken worden, door bijvoorbeeld in plaats van waarschuwingen meteen over te gaan naar boetes?

5) Ziet hij het nut in van het verplichten van fluokledij of fluoaccessoires wanneer men in slechte weersomstandigheden met de fiets rijdt? Is er intentie om dit te verplichten?

Antwoord ontvangen op 9 september 2013 :

Het geachte lid vindt hieronder het antwoord op zijn vraag. 

1. In de tabel hieronder vindt u voor de periode 2008-2011 de evolutie van het aantal fietsongevallen en van het aantal slachtoffers onder fietsers, gewogen cijfers.  

 

Doden 30 dagen

Zwaargewonden

Lichtgewonden

Letselongevallen

2008

86

905

7 131

7 908

2009

88

915

7 112

7 883

2010

70

867

6 871

7 546

2011

68

1 027

7 754

8 586

Bron: Federale Overheidsdienst (FOD) Economie ADSEI / Infografie: Belgische Instituut voor de verkeersveiligheid (BIVV) 

Tussen 2008 en 2010 kan, globaal gezien, gewag gemaakt worden van een daling van het aantal fietsongevallen. Echter, in 2011 is het aantal fietsongevallen opnieuw toegenomen ; het zeer goede weer in de lente van 2011 kan een deel van de verklaring zijn.  

Het aantal fietsdoden in 2011 was echter lager dan in de drie voorgaande jaren (in totaal 68 fietsdoden). Het aantal zwaargewonden (1 027) en lichtgewonden (6 871) lag dan weer gevoelig hoger.  

Definitieve ongevallencijfers voor het jaar 2012 zijn nog niet gekend. Voorlopige ongevallencijfers op basis van de verkeersveiligheidsbarometer wijzen in de richting van een stagnatie van het aantal fietsdoden tussen 2011 en 2012 en een afname van het aantal fietsongevallen met ongeveer 5 %. 

2. Deze informatie wordt niet geregistreerd in het verkeersongevallenformulier, met als gevolg dat dit niet uit de ongevallenstatistieken kan worden gedistilleerd.  

3. Fietsers riskeren een onmiddellijke inning van 55 euro indien geen verlichting wordt gebruikt wanneer dit reglementair verplicht is.  

De volgende tabel geeft een overzicht van de geregistreerde inbreuken op het verplicht gebruik van verlichting door fietsers : 

Jaar

Inbreuken

2008

7 353

2009

5 860

2010

5 745

2011

5 820

2012

3 143

      Bron: Centrex Wegverkeer 

4. Het staat buiten kijf dat een goed zichtbare (verlichte) fietser de verkeersveiligheid ten goed komt. Dit wil echter niet zeggen dat er daarom repressiever moet worden opgetreden.

Over het algemeen is het zo dat de politie in deze eerder opteert voor een preventieve dan wel een repressieve aanpak. Denken we bijvoorbeeld aan jongeren van minder dan 16 jaar, een niet gering aandeel onder de fietsers. Het feit dat die strafrechtelijk niet verantwoordelijk zijn, zorgt ervoor dat er door de politie eerder wordt geopteerd voor een “alternatieve maatregel”, zoals bijvoorbeeld het inrichten van verkeersklassen voor jongeren die een verkeersovertreding hebben begaan. 

5. De invoering van verplichte fluokledij voor fietsers in slechte weersomstandigheden moet kunnen gehandhaafd worden, anders heeft het geen zin om deze verplichting in te voeren. Bovendien moeten we zeker zijn dat er een voldoende groot draagvlak hiervoor bestaat bij alle fietsers. 

In Frankrijk geldt de verplichting om ’s nachts of bij slechte zichtbaarheid een fluovest te dragen alleen buiten de bebouwde kommen. 

Het dragen van reflecterende kledij ’s nachts of bij slechte weersomstandigheden kan wel als een aanbeveling worden beschouwd.