SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2015-2016 Zitting 2015-2016
________________
9 novembre 2015 9 november 2015
________________
Question écrite n° 6-759 Schriftelijke vraag nr. 6-759

de Ann Brusseel (Open Vld)

van Ann Brusseel (Open Vld)

au ministre de la Justice

aan de minister van Justitie
________________
Loverboys - Approche intégrée - Médias sociaux - Plan d'action Loverboys - Integrale aanpak - Sociale media - Plan van aanpak 
________________
traite des êtres humains
prostitution
poursuite judiciaire
suivi rapport d'information
mensenhandel
prostitutie
gerechtelijke vervolging
opvolging informatieverslag
________ ________
9/11/2015Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 10/12/2015)
27/4/2016Antwoord
9/11/2015Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 10/12/2015)
27/4/2016Antwoord
________ ________
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-758
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-760
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-758
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 6-760
________ ________
Question n° 6-759 du 9 novembre 2015 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 6-759 d.d. 9 november 2015 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Les loverboys sont des trafiquants d'êtres humains qui, pour la plupart, rendent des mineures d'âge ou des jeunes femmes dépendantes sur le plan émotionnel afin de les exploiter ensuite, souvent en les prostituant.

Une action efficace contre la problématique des loverboys nécessite une approche intégrée et structurelle. Des acteurs des domaines de la santé et de la sécurité coopèrent en la matière.

Je me réfère aux Pays-Bas qui tentent d'aboutir à une approche intégrée.

La brochure Aanpak Loverboyproblematiek (Approche de la problématique des loverboys), élaborée par la ville d'Amsterdam et aujourd'hui appliquée au niveau national, propose aux communes des repères afin d'identifier la problématique des loverboys et de s'y attaquer. L'aide à la jeunesse, la police et les écoles peuvent également utiliser cette brochure.

Le rapport annuel 2013 du rapporteur indépendant Traite des êtres humains, renvoie à une note de la police fédérale qui a écrit une contribution externe sur la traite des êtres humains et internet, où l'attention était focalisée sur le rôle de recruteur. «Le recrutement à des fins d’exploitation sexuelle ne se fait pas forcément par le biais de sites explicites, mais plutôt via des sites qui recrutent pour de petits boulots, par petites annonces. La communication se fait ainsi, entre autres, via des forums de discussion où il est possible de poster des messages et de s’échanger quelques informations sans pour autant connaître celui qui se trouve de l’autre côté de l’écran. Les réseaux sociaux constituent aujourd’hui un lieu privilégié pour procéder au recrutement des victimes, principalement lors du premier contact entre l’auteur et sa victime. Les auteurs y trouvent suffisamment d’informations sur le profil de leurs victimes et n’ont plus qu’à choisir celles qui correspondront le mieux à leurs critères. Une fois le contact noué via les réseaux sociaux, le reste de la discussion se poursuivra, en général, en privé de manière à ce qu’elle ne soit plus exposée au reste de la communauté d’internautes.»

Dans un dossier de prostitution, on a constaté que les loverboys avaient contacté les victimes via Facebook pour les recruter ensuite.

Aux Pays-Bas, diverses mesures ont été prises envers les loverboys, allant de peines plus sévères à une meilleure prévention. Chez nous, la législation a récemment été améliorée. Le nombre de victimes est difficile à déterminer. Aux Pays-Bas, le chiffre suivant a été avancé en 2014: CoMensha, le Centre néerlandais de coordination de la lutte contre le trafic des êtres humains, a enregistré 210 fois des signes d'utilisation de la méthode des loverboys.

Cette question écrite résulte du rapport d'information sur le suivi de la mise en œuvre de la plateforme d'action de la quatrième Conférence mondiale des Nations unies sur les femmes (Pékin), que le Sénat a approuvé à l'unanimité (document Sénat n° 6-97). L'approche intégrée et multidisciplinaire de la lutte contre la traite des femmes et l'exploitation sexuelle (domaines dont relève le phénomène spécifique des loverboys) s'inscrit dans divers domaines d'action qui entrent en ligne de compte dans les constatations et recommandations du rapport d'information. Cette question s'inscrit dès lors dans le suivi que le Sénat a souhaité donner à ses constations et recommandations. La répression pénale du phénomène forme une partie importante de cette approche intégrale et ne peut être isolée des autres domaines politiques qui relèvent de la compétence des Communautés. Par conséquent, les questions relatives à l'approche policière et judiciaire touchent également une matière importante pour la politique des communautés.

Je souhaiterais dès lors poser aux ministres et au secrétaire d'État les questions urgentes que voici:

1) Disposez-vous de chiffres annuels en ce qui concerne le nombre de dossiers impliquant des loverboys, le nombre de victimes et le nombre de condamnations? Dans la négative, pouvez-vous indiquer si ce n'est pas une lacune et si vous allez faire mener une enquête interne ou non en la matière? Pouvez-vous préciser le contenu et le timing? Dans l'affirmative, pouvez-vous commenter ces chiffres?

2) Pouvez-vous indiquer combien de dossiers de traite des êtres humains étaient pendants en justice et à combien de condamnations ils ont conduit? Je souhaiterais obtenir des chiffres annuels pour les trois dernières années. Pouvez-vous commenter ces chiffres?

3) Le phénomène des loverboys s'intensifie-t-il dans notre pays et pouvez-vous fournir des explications à ce sujet? Les victimes sont-elles des citoyens belges ou des personnes qui sont arrivées dans notre pays par le biais de la traite des êtres humains? Disposez-vous de chiffres à cet égard et pouvez-vous les commenter?

4) Le contrôle est-il suffisant en matière de loverboys et pouvez-vous justifier votre réponse à l'aide de chiffres?

5) Existe-t-il un plan intégral de lutte ou une politique similaire qui appréhende résolument le phénomène des loverboys et ce, tant sur le plan de la politique de l'enseignement, de la jeunesse, de la justice que sur le plan de la politique policière? Dans l'affirmative, pouvez-vous préciser le contenu de ce plan et celui-ci a-t-il produit des résultats? Dans la négative, pourquoi, et ne serait-il pas indiqué, compte tenu de l'expérience néerlandaise, d'élaborer un plan similaire dans notre pays, en collaboration avec les Communautés?

 

Loverboys zijn mensenhandelaren die veelal minderjarige meisjes of jonge vrouwen emotioneel afhankelijk maken om ze daarna uit te buiten, vaak in de prostitutie.

Om de loverboyproblematiek goed aan te pakken, is een structurele, integrale aanpak noodzakelijk. Partners uit het veiligheids- en zorgdomein werken hierbij samen.

Ik verwijs naar Nederland, waar men een integrale aanpak nastreeft.

De handreiking Aanpak Loverboyproblematiek die de stad Amsterdam uitwerkte en heden landelijk wordt toegepast biedt gemeenten handvatten om de loverboyproblematiek te herkennen en aan te pakken. Ook jeugdzorg, politie en scholen kunnen gebruik maken van de handreiking.

In het Jaarverslag 2013 van de onafhankelijke rapporteur mensenhandel wordt verwezen naar een nota van de federale politie die een externe bijdrage over mensenhandel en internet schreef, waarbij veel aandacht ging naar de rekruteringsrol. "Rekrutering met het oog op seksuele uitbuiting gebeurt niet noodzakelijk via expliciete sites, maar eerder via sites met zoekertjes voor jobs. Communicatie verloopt onder andere via discussiefora waar berichten kunnen worden gepost en informatie wordt uitgewisseld zonder daarom te weten wie aan de andere kant van het scherm zit. Sociaalnetwerksites zijn vandaag een uitverkoren middel om slachtoffers te rekruteren, vooral in het kader van een eerste contact tussen dader en slachtoffer. Daders vinden er voldoende informatie over het profiel van hun slachtoffers en hoeven enkel die uit te kiezen die het best aan hun criteria voldoen. Eens de eerste contacten via sociaalnetwerksites gelegd zijn, verloopt de rest van de gesprekken over het algemeen privé, ver van de gemeenschap van internetgebruikers.".

In een prostitutiedossier werd vastgesteld dat de loverboys via Facebook contact hadden gelegd met de slachtoffers en hen nadien gerekruteerd hadden.

In Nederland werden diverse maatregelen getroffen tegen loverboys, gaande van strengere straffen tot een betere preventie. Bij ons werd de wetgeving onlangs aangescherpt. Het aantal slachtoffers is moeilijk te bepalen. In Nederland werd in 2014 volgende cijfer naar voor geschoven: het Coördinatiecentrum Mensenhandel (CoMensha) registreerde 210 keer signalen van de loverboymethodiek.

Deze schriftelijke vraag vloeit voort uit het unaniem goedgekeurde informatieverslag van de Senaat betreffende de opvolging van de toepassing van het Actieplatform van de Vierde VN Wereldvrouwenconferentie van Peking (Stuk 6-97). Een integrale en multidisciplinaire aanpak van de strijd tegen vrouwenhandel en seksuele uitbuiting (de domeinen waarin het specifieke fenomeen van de loverboys te situeren valt) sluit aan bij verschillende actiedomeinen die in de vaststellingen en aanbevelingen van het informatieverslag aan bod komen. Deze vraag kadert dan ook in de follow-up die de Senaat aan zijn vaststellingen en aanbevelingen wenste te geven. De strafrechtelijke beteugeling van het fenomeen is een belangrijk onderdeel van die integrale aanpak en kan daarin niet worden geïsoleerd van andere beleidsdomeinen die tot de bevoegdheid van de gemeenschappen behoren. Bijgevolg betreffen ook de vragen over de politionele en justitiële aanpak een aangelegenheid die relevant is voor het beleid van de gemeenschappen.

Ik had dan ook volgende hoogdringende vragen voor de ministers en de staatssecretaris:

1) Beschikt u over cijfermateriaal wat betreft het aantal dossiers met loverboys op jaarbasis, het aantal slachtoffers en het aantal veroordelingen? Zo neen, kunt u aangeven of dit geen hiaat is en gaat u hiernaar al of niet intern onderzoek laten uitvoeren. Kunt u de inhoud en de timing toelichten? Zo ja, kunt u deze cijfers toelichten?

2) Kunt u aangeven -en dit respectievelijk voor de laatste drie jaar op jaarbasis- hoeveel dossiers van mensenhandel hangende waren voor justitie en tot hoeveel veroordelingen dit leidde? Kunt u die cijfers duiden?

3) Komt het fenomeen van loverboys in ons land meer voor en kunt u dit toelichten. Zijn de slachtoffers ervan landgenoten of zijn het mensen die via mensenhandel in ons land belanden? Beschikt u ter zake over cijfers en kunt u die toelichten?

4) Is er voldoende handhaving wat betreft loverboys en kunt u dit cijfermatig motiveren?

5) Bestaat er een integraal plan van aanpak of een gelijkaardig beleid dat het fenomeen van loverboys kordaat aanpakt en dit zowel op het vlak van onderwijsbeleid, jeugdbeleid, justitieel en politioneel beleid? Zo ja, kunt u de inhoud van dat plan toelichten en heeft het resultaten opgeleverd? Zo neen, waarom niet en is het, gelet op de Nederlandse ervaring, niet aangewezen om ook hier in samenwerking met de Gemeenschappen een gelijkaardig plan op te stellen?

 
Réponse reçue le 27 avril 2016 : Antwoord ontvangen op 27 april 2016 :

1) Il faut rappeler que ce qu’on qualifie de phénomène de « loverboys » est en fait de la traite des êtres humains commise vis-à-vis de mineurs. L’utilisation du qualificatif de « loverboys » le fait parfois perdre de vue ou percevoir ce phénomène comme quelque chose de différent, or ce n’est pas le cas. Séduire un jeune pour ensuite l’exploiter est une technique parmi d’autres utilisées par les trafiquants. Les politiques déjà applicables en matière de traite des êtres humains sont celles qui doivent s’appliquer en l’espèce.

C'est la raison pour laquelle il est recommandé dans une étude exploratoire, réalisée par Child Focus à la demande de l'agence flamande Agentschap Jongerenwelzijn sur ce phénomène et sur la manière de l'aborder, d'employer l'expression « proxénètes d'adolescents ».

Sur le plan chiffré, cette remarque à des conséquences. Les données disponibles sur le plan judiciaire sont celles qui concernent la traite des êtres humains et les mineurs victimes. On ne peut pas spécifiquement indiquer cependant s’il s’agit systématiquement de cas de proxénètes d'adolescents mais dans la plupart des situations, il s’agit en tout cas d’exploitation sexuelle (il est plus rare que des mineurs soient exploitées économiquement).

En principe les données de condamnations ne donnent pas d’information sur la qualité de victime mais pour la traite on peut le savoir à partir de la circonstance aggravante liée à l’exploitation de mineurs.

Les derniers chiffres de condamnations (2014) indiquent donc qu’il y a eu douze condamnations pour traite des êtres humains avec la circonstance aggravante que les faits ont été commis sur un mineur. Le même nombre de condamnations aurait été prononcé en 2013. Notons que ces chiffres dépendent du moment de l’extraction et que compte tenu des délais d’encodage il pourrait encore légèrement varier à la hausse.

2) Les données de condamnations (condamnations définitives) en matière de traite des êtres humains sont les suivantes (extraction juin 2015) :

– 2011 : 81 ;

– 2012 : 82 ;

– 2013 : 90 ;

– 2014 : 84.

Le nombre de condamnations est assez stable. Pour rappel, les condamnations concernent les personnes et dans un même jugement plusieurs personnes peuvent être condamnées. Au niveau des condamnations, nous n’avons qu’un détail partiel des types d’exploitation mais on peut généralement dire qu’il y a entre 30 % et 40 % de condamnations en matière d’exploitation économique et entre 60 % et 70 % d’exploitation sexuelle.

De façon générale, la Belgique dispose d’un haut niveau de condamnations tant en matière d’exploitation sexuelle qu’économique. Dans certains états, il est très difficile d’obtenir des condamnations en particulier en matière d’exploitation économique.

En termes de poursuites, le nombre de nouvelles affaires entrées dans les parquets correctionnels a varié ces trois dernières années entre environ deux cent cinquante et quatre cents.

Il faut aussi rappeler que ces chiffres concernent des dossiers ouverts, soit des signalements de cas potentiels de traite qui nécessitent enquête. Dans un certain nombre de cas, il ne s’agira pas de traite ou les faits suivront des orientations spécifiques selon leur nature et la qualification retenue.

3) Le phénomène des proxénètes d'adolescents est déjà connu depuis longtemps en particulier dans le cadre de l’exploitation sexuelle de jeunes filles venue de pays de l’Est de l’Europe. Par contre, une dimension nouvelle ou en tout cas qui mérite plus d’attention est l’exploitation potentielle de Belges que ce soit en matière économique ou sexuelle en fait.

Davantage de cas ont été identifiés ces derniers temps. Il est difficile de dire si cela résulte d’une conscience plus fine des acteurs de terrain sur cette question ou d’un accroissement du phénomène. Ce que l’on peut en tout cas dire, c’est que la crise économique a pu rendre certains Belges plus vulnérables à la traite des êtres humains. Par ailleurs, avant les modifications de 2005 l’incrimination de traite / trafic ne concernait que les étrangers. Il n’y avait dès lors pas de focus particulier sur les victimes belges. En tout cas, il est clair que dans les documents d’informations produits pour les acteurs de terrain on insiste aujourd’hui davantage sur le fait que la traite concerne tant les étrangers que les belges.

4) Comme indiqué, il ne faut pas distinguer la problématique des proxénètes d'adolescents de la traite des êtres humains. Il s’agit d’une technique pour commettre des faits de traite, notamment vis-à-vis de mineurs mais également par rapport à des femmes adultes.

5) Le Plan d’action de lutte contre la traite des êtres humains a été adopté en Cellule interdépartementale de coordination le 15 juillet 2015. Il contient de nouvelles mesures pour lutter contre l’exploitation des mineurs, en ce compris via les proxénètes d'adolescents.

Ceci dit, il faut rappeler que les acteurs de la Cellule ou les instances judiciaires (Collège des procureurs généraux, …) et policières ont déjà pris des mesures en exécution des précédents plans d’actions par rapport aux mineurs exploités.

Tout d’abord, la circulaire multidisciplinaire du 26 septembre 2008 sur l’orientation des victimes de traite détaille l’assistance qui doit être apportée aux victimes de traite, en ce compris les mineurs. Elle détaille les procédures d’orientation vers les centres d’accueil spécialisés reconnus. La circulaire est en cours de réécriture et d’actualisation, il est notamment prévu d’y insister encore davantage sur les victimes belges.

Il faut aussi rappeler que cette circulaire a fait l’objet d’une évaluation spécifique au sein de la Cellule interdépartementale de coordination de la lutte contre la traite quant à l’orientation des mineurs potentiellement victimes de traite (2013).

L’évaluation a fait apparaître la nécessité d’améliorer certains outils. On a en effet pu constater que dans certains dossiers la situation potentielle de traite pouvait ne pas être perçue comme telle mais comme une situation de mineur en danger ou à protéger. Des changements récents ont été faits suite à cela. Ainsi, la nouvelle circulaire de recherche et poursuites du Collège des procureurs généraux et des ministres compétents prévoit une meilleure communication entre les magistrats spécialisés en matière de traite et les magistrats de la jeunesse. La Col 01/2015 est entrée en vigueur en mai 2015, ce qui est donc récent mais on peut ainsi espérer que les orientations de certains mineurs victimes de traite se feront désormais de façon plus efficace.

Des outils, ont aussi déjà été développés pour sensibiliser certains secteurs. Les assistants sociaux de FEDASIL ont reçu une formation par rapport aux mineurs victimes de traite. Les tuteurs en charge de mineurs non accompagnés également. Les policiers et magistrats sont informés dans le cadre des formations thématiques qui leur sont données.

Les initiatives devraient être étendues au secteur de l’aide à la jeunesse. Cela est spécifiquement prévu dans le nouveau plan d’action de lutte contre la traite concerté avec les entités fédérées. Depuis 2014, celles-ci font partie intégrante du mécanisme de coordination.

Des réunions impliquant une représentation des Communautés et Régions quant à l’exécution du Plan d’action sont en cours.

Le nouveau Plan d’action national de lutte contre toutes les formes de violence basée sur le genre 2015-2019 traite également de la question notamment par rapport au suivi des mineurs et à leur protection.

1) Er moet erop worden gewezen dat het zogenaamde « loverboys »-fenomeen in wezen mensenhandel ten aanzien van minderjarigen is. Door te spreken over « loverboys », wordt dit fenomeen soms uit het oog verloren of wordt de indruk gewekt dat het iets anders betreft, terwijl dat niet het geval is.

In een door Child Focus, in opdracht van het Vlaams agentschap Jongerenwelzijn, uitgevoerd exploratief onderzoek naar het fenomeen en de aanpak ervan, wordt daarom aangeraden om de term « tienerpooiers » te gebruiken.

Een jongere verleiden om hem of haar vervolgens uit te buiten is een van de verschillende technieken die mensensmokkelaars hanteren. De beleidsmaatregelen die reeds van toepassing zijn inzake mensenhandel moeten ook in dit kader worden toegepast.

Deze opmerking heeft gevolgen op het vlak van de cijfers. Op justitieel vlak zijn de gegevens over mensenhandel en de minderjarige slachtoffers ervan ter beschikking. Het is echter niet mogelijk om specifiek te zeggen of het systematisch om gevallen van « tienerpooiers » gaat, maar in de meeste situaties gaat het wel om seksuele uitbuiting (het valt minder voor dat minderjarigen economisch worden uitgebuit). In principe geven de veroordelingsgegevens geen informatie over de hoedanigheid van de slachtoffers, maar wat mensenhandel betreft kan dat worden afgeleid uit de verzwarende omstandigheid van uitbuiting van minderjarigen.

Uit de laatste veroordelingscijfers (2014) blijkt aldus dat er twaalf veroordelingen voor mensenhandel zijn geweest met de verzwarende omstandigheid dat de feiten werden gepleegd ten aanzien van een minderjarige. In 2013 zou hetzelfde aantal veroordelingen zijn uitgesproken. Er moet worden opgemerkt dat die cijfers afhankelijk zijn van het tijdstip van de extractie ervan en dat zij, rekening houdende met de invoertermijnen, nog licht kunnen stijgen.

2) De veroordelingsgegevens (definitieve veroordelingen) inzake mensenhandel zijn (extractie juni 2015) :

– 2011 : 81 ;

– 2012 : 82 ;

– 2013 : 90 ;

– 2014 : 84.

Het aantal veroordelingen is vrij stabiel. Ter herinnering: de veroordelingen betreffen de personen en in eenzelfde vonnis kunnen verschillende personen worden veroordeeld. Op het stuk van de veroordelingen zijn slechts gedeeltelijke gegevens beschikbaar over de soorten uitbuiting, maar algemeen kan worden gesteld dat 30 tot 40 % van de veroordelingen betrekking hebben op economische uitbuiting en 60 tot 70 % van de veroordelingen betrekking hebben op seksuele uitbuiting.

Over het algemeen is er in België een hoog veroordelingsniveau, zowel wat seksuele uitbuiting als wat economische uitbuiting betreft. In bepaalde landen is het zeer moeilijk om veroordelingen te verkrijgen, inzonderheid wat economische uitbuiting betreft.

Op het stuk van vervolging varieerde het aantal nieuwe zaken dat werd ingeleid bij de correctionele parketten de laatste drie jaar tussen ongeveer twee honderd vijftig en vier honderd.

Er moet ook erop worden gewezen dat die cijfers geopende dossiers betreffen, met andere woorden meldingen van potentiële gevallen van mensenhandel die moeten worden onderzocht. In bepaalde gevallen zal het niet gaan om mensenhandel of zullen de feiten specifieke gevolgen krijgen op grond van de aard en de kwalificatie ervan.

3) Het fenomeen van de tienerpooiers is reeds lang gekend, in het bijzonder in het kader van de seksuele uitbuiting van jonge meisjes afkomstig uit Oost-Europese landen. Een nieuwe dimensie of in ieder geval een dimensie die meer aandacht verdient is daarentegen de mogelijke de facto economische of seksuele uitbuiting van Belgen.

Daarvan zijn de laatste tijd meer gevallen geïdentificeerd. Het is moeilijk te zeggen of dat het gevolg is van het gegeven dat de actoren in het veld een beter inzicht hebben in dit probleem of van een uitbreiding van het fenomeen. Wat in ieder geval kan worden gezegd, is dat bepaalde Belgen kwetsbaarder zijn geworden voor mensenhandel ingevolge de economische crisis. Bovendien gold de strafbaarstelling van mensenhandel / -smokkel vóór de wijzigingen van 2005 enkel wanneer de slachtoffers vreemdelingen waren. Er werd dan ook niet specifiek gefocust op de Belgische slachtoffers. Het is in ieder geval duidelijk dat in de informatiedocumenten voor de actoren in het veld nu meer de klemtoon wordt gelegd op het gegeven dat zowel vreemdelingen als Belgen het slachtoffer kunnen zijn van mensenhandel.

4) Zoals vermeld, mag geen onderscheid worden gemaakt tussen de tienerpooier-problematiek en mensenhandel. Het betreft een techniek die mensenhandelaars hanteren, inzonderheid ten aanzien van minderjarigen, maar ook ten aanzien van volwassen vrouwen.

5) De Interdepartementale Coördinatiecel keurde op 15 juli 2015 het Actieplan ter bestrijding van mensenhandel goed. Dat actieplan bevat nieuwe maatregelen ter bestrijding van de uitbuiting van minderjarigen, ook door tienerpooiers. Dit gezegd zijnde, moet erop worden gewezen dat de actoren van de Cel en de gerechtelijke (College van procureurs-generaal, ...) en politiële instanties op het stuk van de uitbuiting van minderjarigen reeds maatregelen hebben genomen in het kader van de tenuitvoerlegging van de vorige actieplannen.

Vooreerst is in de multidisciplinaire omzendbrief van 26 september 2008 betreffende de doorverwijzing van slachtoffers van mensenhandel gedetailleerd beschreven welke bijstand de slachtoffers van mensenhandel, waaronder de minderjarige slachtoffers, moeten krijgen. De omzendbrief bevat een gedetailleerde beschrijving van de procedures voor de doorverwijzing naar de erkende gespecialiseerde opvangcentra. De omzendbrief wordt thans herschreven en bijgewerkt en het is inzonderheid de bedoeling nog meer de nadruk te leggen op de Belgische slachtoffers.

Er moet ook op worden gewezen dat deze omzendbrief het onderwerp is geweest van een specifieke evaluatie binnen de Interdepartementale Coördinatiecel ter bestrijding van de mensensmokkel en mensenhandel, op het stuk van de doorverwijzing van de potentiële minderjarige slachtoffers van mensenhandel (2013).

Uit de evaluatie is gebleken dat bepaalde instrumenten moeten worden verbeterd. Er is immers vastgesteld dat het in bepaalde dossiers kon dat de potentiële situatie van mensenhandel niet als dusdanig werd herkend, maar werd herkend als een situatie van een minderjarige in een problematische opvoedingssituatie of een te beschermen minderjarige. Als gevolg daarvan zijn recentelijk wijzigingen doorgevoerd. Zo is in de nieuwe omzendbrief van het College van procureurs-generaal en de bevoegde ministers betreffende de opsporing en vervolging voorzien in een betere communicatie tussen de magistraten gespecialiseerd in mensenhandel en de jeugdmagistraten. Col 01/2015 is in werking getreden in mei 2015, wat recent is, maar er kan dus worden gehoopt dat de doorverwijzingen van bepaalde minderjarige slachtoffers van mensenhandel voortaan vlotter zullen verlopen.

Er zijn ook reeds instrumenten ontwikkeld met het oog op de bewustmaking van bepaalde sectoren. De maatschappelijk assistenten van Fedasil hebben een opleiding gekregen rond minderjarige slachtoffers van mensenhandel. Ook de voogden van niet-begeleide minderjarige vreemdelingen hebben een opleiding gekregen. De politieambtenaren en magistraten worden geïnformeerd in het kader van de thematische opleidingen die zij krijgen.

De initiatieven zouden moeten worden uitgebreid tot de sector van de jeugdbijstand. Daarin is specifiek voorzien in het nieuwe actieplan ter bestrijding van mensenhandel dat werd opgesteld in overleg met de gefedereerde entiteiten. Die zijn sinds 2014 ten volle opgenomen in het coördinatiemechanisme.

Thans vinden met het oog op de tenuitvoerlegging van het Actieplan vergaderingen plaats waarbij de Gemeenschappen en de Gewesten vertegenwoordigd zijn. Ook in het nieuw Nationaal Actieplan ter bestrijding van alle vormen van gendergerelateerd geweld 2015-2019 wordt aandacht besteed aan het probleem, inzonderheid wat de follow-up en de bescherming van minderjarige slachtoffers betreft.