5-141 | 5-141 |
Mme la présidente. - M. Elio Di Rupo, premier ministre, répondra.
De heer Johan Verstreken (CD&V). - De gebeurtenissen in Oekraïne volgen elkaar in sneltempo op. Waar de bevolking aanvankelijk protesteerde tegen de Oekraïense regering wegens de presidentiële weigering tot ondertekening van het EU-Associatieverdrag, staan de manifestaties vandaag niet alleen in het teken van meer toenadering tot de EU, maar zijn ze vooral gericht op meer democratie en tegen corruptie. Ondertussen is het geweld geëscaleerd, met circa 28 doden en meer dan 300 gewonden tot gevolg. Ondanks een bestand van twee dagen zijn de gevechten deze morgen in alle hevigheid losgebarsten: er zouden opnieuw doden gevallen zijn omdat de politie met scherp schiet, wat totaal onaanvaardbaar is.
Vandaag komen de ministers van Buitenlandse Zaken van de EU samen om zich te buigen over sancties. In een persbericht van gisteren roept de minister van Buitenlandse Zaken niet alleen op om sancties op Europees niveau te nemen, maar ook om een oplossing via dialoog te zoeken. Uiteraard speelt Rusland, een bevoorrechte partner van Oekraïne, een cruciale rol in dit overleg. Rusland gebruikt bovendien regelmatig zijn energievoorraden om politieke druk uit te oefenen. Verschillende energielijnen transporteren gas via Oekraïne naar de Europese Unie. Het zou niet de eerste keer zijn dat Rusland dit instrument inzet.
Duitsland en Frankrijk hebben gisteren in een gezamenlijke verklaring gesteld dat er Europese sancties zullen komen. Wordt dit standpunt gedragen door alle leden van de EU en welke sancties staat ons land voor? In welke mate staat ons land achter de vervolging van de mensenrechtenschenders in Oekraïne? Welke stappen kan de EU ondernemen, zonder Rusland voor het hoofd te stoten, zodat de Russische machthebbers het dichtdraaien van de energiekraan als geopolitiek instrument inzetten?
De heer Elio Di Rupo, eerste minister. - Ik lees het antwoord van de minister van Buitenlandse Zaken.
We zijn vandaag getuige van tragisch en onaanvaardbaar geweld aan de poorten van de Europese Unie. We moeten er alles aan doen om te vermijden dat de situatie escaleert tot een algemeen conflict.
België veroordeelt zeer sterk alle uitingen van geweld. De regering veroordeelt streng het ongerechtvaardigde en excessieve gebruik van geweld door de autoriteiten. We sturen een zeer duidelijk signaal. Voor België kan er geen straffeloosheid zijn voor de misdaden die momenteel worden gepleegd. België is zeer duidelijk: enkel via politieke dialoog kan een duurzame oplossing worden gevonden voor de crisis in Oekraïne. Tijdens deze dialoog moet voorrang gegeven worden aan een absoluut respect voor de democratie, de individuele vrijheden en de rechten van de mens. Het is een nieuwe uitdaging voor de internationale gemeenschap om deze boodschap op een geloofwaardige manier te laten doordringen, en een nieuwe uitdaging voor de Europese diplomatie.
De buitengewone vergadering van de Raad Buitenlandse Zaken vandaag is daarin een belangrijke eerste stap. Op deze Raad Buitenlandse Zaken zullen verschillende denksporen aan bod komen, onder meer een wapenembargo. Maar ik denk ook aan de bevriezing van de financiële activa op het grondgebied van de Europese Unie en aan de weigering van visa die toegang tot de Europese Unie verlenen.
Daarnaast kunnen we internationale mechanismen in werking doen treden die voortvloeien uit de internationale engagementen van Oekraïne, onder meer in het kader van de Raad van Europa en de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE). Zo kunnen we internationale waarnemers naar Oekraïne sturen of een onafhankelijk onderzoek opstarten naar de beschuldigingen inzake verdwijningen, folteringen en moorden.
Het is van essentieel belang dat Europa nauw samenwerkt met de internationale organisaties. Ik ben ook voorstander van humanitaire bijstand naarmate de toestand evolueert.
Na de top van Vilnius kan ik bevestigen dat mijn collega's, ministers van Buitenlandse Zaken en ikzelf, vastberaden zijn om een samenwerkingsakkoord met Oekraïne te ondertekenen. Wij hebben dat president Janoekovitsj duidelijk en uitgebreid laten weten. Europa is een gebied van democratie en vooruitgang. Wij hebben nooit geprobeerd om een land via financiële middelen dichter bij ons te brengen. We blijven de hand reiken aan de burgers van Oekraïne die in een democratie willen leven.
De Europese diplomatie moet contact opnemen met al wie in en buiten Oekraïne invloed heeft op het verloop van dit conflict, teneinde een verdere escalatie van het geweld te vermijden.
De heer Johan Verstreken (CD&V). - De premier somt in het antwoord een reeks maatregelen op die de ministers van Buitenlandse Zaken van de Europese Unie vandaag bespreken. Het verheugt me dat we de Oekraïense burgers niet in de steek laten.
Ik heb nog een specifieke vraag met betrekking tot de schendingen van de mensenrechten. In welke mate staat ons land achter de vervolging van diegenen die in Oekraïne de mensenrechten hebben geschonden? Zal België stappen ondernemen?
M. Elio Di Rupo, premier ministre. - Les violations des droits de l'homme font partie des actions que j'ai énumérées et qui ne peuvent donc rester impunies.