5-133 | 5-133 |
De voorzitster. - Ik stel voor deze wetsvoorstellen samen te bespreken. (Instemming)
Mme Fatiha Saïdi (PS), rapporteuse. - Je me réfère à mon rapport écrit.
Mevrouw Dalila Douifi (sp.a). - Sta me toe de diensten te danken voor het werk dat ze hebben geleverd, alsmede mevrouw Saïdi voor het uitvoerige verslag. Lezing ervan laat ons de problematiek van asbest en van de slachtoffers met asbestkankers beter begrijpen.
Sinds het begin van deze legislatuur hebben de leden van de commissie voor de Sociale Aangelegenheden heel wat inspanningen gedaan om de situatie van slachtoffers van asbest te verbeteren, onder meer op herhaalde vraag van de raad van beheer van het Asbestfonds en het Fonds voor de beroepsziekten. Hieruit zijn zeven wetsvoorstellen voortgevloeid.
De commissie heeft voor voorstellen ruim de tijd genomen en hoorzittingen georganiseerd met experts, de Nationale Arbeidsraad, de sociale partners en zelfs advocaten.
Het voorliggende wetsvoorstel beoogt de slachtoffers concreet te helpen en baseert zich daarvoor op de conclusies die getrokken werden uit de hoorzittingen. Het voorstel kan rekenen op de steun van een ruime meerderheid in de Senaat.
De diagnose van een asbestkanker kan soms pas na 30 of 35 jaar worden gesteld. Eenmaal de kanker zich echter manifesteert, is de mortaliteitsgraad enorm hoog: 80 procent van de patiënten overlijdt binnen het jaar en maar een kleine minderheid is twee jaar na de diagnose nog in leven.
Er lagen andere wetsvoorstellen voor die voorzagen in een meer juridische aanpak, meer bepaald door aan de slachtoffers de mogelijkheid te bieden naar de rechtbank te stappen, wat bij de huidige stand van de wetgeving niet mogelijk is. Die mogelijkheid zou dan bestaan naast het beroep dat kan worden gedaan op de financiële tegemoetkomingen van het Asbestfonds of van het Fonds voor de beroepsziekten.
Een concreet voorbeeld betreft de familie Jonckheere, waar in 1999 een fatale asbestkanker werd vastgesteld. De familie stapte naar de rechtbank, maar het slachtoffer was overleden voor de rechtbank zich had uitgesproken. Een juridische uitspraak is in de meeste gevallen niet alleen zeer onzeker, maar komt er vaak pas als het slachtoffer al gestorven is.
Het voorliggende wetsvoorstel is een mooi voorbeeld van een compromis tussen de verschillende partijen. Het bevat concrete oplossingen en trekt conclusies uit alle knelpunten die aan bod kwamen tijdens de hoorzittingen.
Er wordt in het voorstel niet langer een onderscheid gemaakt tussen twee groepen van slachtoffers.
Enerzijds zijn er de beroepsslachtoffers, bij wie nog een verband kon worden aangetoond met de plaats van blootstelling aan asbest. Veel van die bedrijven bestaan echter inmiddels niet meer. Ook de arbeidswetgeving en de sociale inspectie ter zake is gelukkig sterk verbeterd in de voorbije dertig of veertig jaar. Niettemin worden we vandaag nog geconfronteerd met de doorbraak van een groot aantal kankers die toen zijn ontstaan.
Anderzijds zijn er de milieuslachtoffers. Het beleid, en ook dit wetsvoorstel, gaat ervan uit dat asbest inmiddels overal in het milieu is doorgedrongen. Het aantal milieuslachtoffers van asbest zal in de toekomst nog stijgen. Dus moet ervoor worden gezorgd dat ook zij op concrete en financiële hulp zullen kunnen rekenen op het ogenblik dat bij hen asbestkanker wordt vastgesteld.
Het wetsvoorstel heft de discriminatie op die tot nu toe bestond tussen beroeps- en milieuslachtoffers. Ook de milieuslachtoffers krijgen voortaan recht op de terugbetaling van alle ziektekosten, met inbegrip van de remgelden. Het gaat hier om een aanzienlijke kost. Daarnaast kunnen de milieuslachtoffers voortaan ook een beroep doen op hulp door een derde, terwijl dat tot nu toe beperkt was tot de beroepsslachtoffers. Die hulp door een derde maakt het mogelijk om thuis hulp te krijgen tijdens de periode van ernstige ziekte en in de laatste levensfase. Beide maatregelen komen tegemoet aan concrete noden van de slachtoffers.
Met het wegwerken van de discriminatie tussen beroepsslachtoffers en milieuslachtoffers komt het voorstel ook tegemoet aan de eerdere adviezen die het beheerscomité van het Asbestfonds aan de overheid heeft gericht.
Dat betekent uiteraard niet dat de werking van het Asbestfonds en het lot van de slachtoffers niet meer voor verbetering vatbaar zijn. Dat element zal verder nog moeten worden geëvalueerd, maar nu is al een heel concrete stap gezet. Ik wil alle collega's danken die het voorstel mee hebben ingediend. Zo komt er immers een mooie wet in het belang van de slachtoffers.
Mevrouw Nele Lijnen (Open Vld). - Ik wil onderstrepen hoe belangrijk mijn fractie het vond het voorstel mee te ondertekenen. Wij hebben ons immers van meet af aan verzet tegen het opheffen van het immuniteitsbeginsel wat toch essentieel is. Dat hebben we opnieuw benadrukt door het voorstel te ondersteunen.
Het doet ons ook genoegen dat het voorstel op een ruime meerderheid kan rekenen. Het gaat duidelijk om een stap in de goede richting en zelfs om meer dan dat.
Mijn fractie blijft het belangrijk vinden om niet het kind met het badwater weg te gooien en om te denken aan de slachtoffers. Die moeten voor de volle honderd procent worden ondersteund en mogen niet ten prooi vallen aan juridische gevechten met bedrijven.
-De algemene bespreking is gesloten.