5-114 | 5-114 |
De voorzitster. - Mevrouw Maggie De Block, staatssecretaris voor Asiel en Migratie, Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding, antwoordt.
Mevrouw Helga Stevens (N-VA). - Op 10 juli beval een rechter in kort geding in Luik dat een geïnterneerde onmiddellijk van een gevangenis naar een gesloten inrichting moest worden overgeplaatst. De persoon in kwestie wachtte al een jaar op die overplaatsing en bovendien stond hij op de vijfenvijftigste plaats op de wachtlijst. Volgens zijn advocaat kon het dan ook nog wel enkele jaren duren alvorens hij effectief naar de instelling van Paifve kon. De man moest eigenlijk al in juli 2012 verhuisd zijn.
Een wachttijd van meer dan een jaar was voor de rechter volstrekt onaanvaardbaar. Hij gaf dan ook het volgende mee: "Ik krijg altijd dezelfde uitleg te horen: te weinig middelen, te veel zaken, het vraagt tijd ... In feite gaat het om politieke en budgettaire keuzes" en "De omstandigheden in de psychiatrische vleugels van gevangenissen zijn niet geschikt voor de opvang van geïnterneerden, ondanks de goede wil en de toewijding van het verzorgend personeel". Bovendien is volgens de rechter in de gevangenis van Lantin momenteel niet eens een psychiater actief.
De aanklacht van de betrokken rechter en het vonnis zijn niet mals en vormen een ernstig precedent.
Het aantal gevangenen met een ernstige geestesstoornis of een mentale handicap, die geen adequate ondersteuning krijgen is zeer hoog. De minister mag dan ook meer dergelijke uitspraken verwachten. We weten daarenboven ook dat de nieuwe psychiatrische forensische centra niet alle geïnterneerden zullen kunnen opvangen. Meer dan zeshonderd mensen zullen nog steeds in dezelfde situatie als vandaag verkeren; dat wil zeggen dat ze zonder adequate zorg en ondersteuning in de gevangenis verblijven.
Wat is de reactie van de minister op dit vonnis?
Zal ze de werking en de omkadering in de psychiatrische annexen van de gevangenis evalueren en bijsturen?
Zullen nu eindelijk extra middelen worden vrijgemaakt voor een betere omkadering in die annexen door een uitbreiding van de zorgequipes?
Plant de minister, voor zover nodig, hierover overleg met de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid?
Mevrouw Maggie De Block, staatssecretaris voor Asiel en Migratie, Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding. - Ik lees het antwoord van minister Turtelboom.
Ik wil om te beginnen een correctie aanbrengen met betrekking tot de vermeende afwezigheid van een psychiater in de gevangenis van Lantin. Dat is volstrekt onjuist. Er zijn meerdere psychiaters aanwezig, namelijk twee voor de zorgequipe en één voor expertise.
De wachtlijsten zijn inderdaad lang wegens onvoldoende capaciteit. Geïnterneerden verblijven te lang in de psychiatrische annexen. Hoewel er zorgteams aanwezig zijn in de psychiatrische annexen, is dit niet vergelijkbaar met de zorg die geboden wordt in een psychiatrisch ziekenhuis of in een forensisch psychiatrisch centrum. Het blijft een tijdelijke oplossing in afwachting tot plaatsing.
Investeringen in bijkomende capaciteit blijven dus een prioriteit. Eens deze nieuwe capaciteit er is, zullen er geen wachtlijsten meer zijn en zullen er minder geïnterneerden in de gevangenis verblijven, waardoor de zorgteams op een veel efficiëntere manier kunnen werken.
In Vlaanderen zal de capaciteit toenemen met bijna vijfhonderd plaatsen. De opening van het forensisch psychiatrisch centrum in Gent is voorzien in april 2014 en na de zomer zal de eerste steen gelegd worden van het forensisch psychiatrisch centrum in Antwerpen. De veel betere en snellere opvang van geïnterneerden in Vlaanderen in een aangepaste infrastructuur, zal ervoor moeten zorgen dat ze veel gemakkelijker doorstromen naar het gewone zorgcircuit.
In Wallonië wordt nagedacht over de uitbreiding van de capaciteit van Paifve. De capaciteitsuitbreiding met driehonderd plaatsen is opgenomen in het masterplan tris dat momenteel door de regering wordt besproken. Deze bijkomende plaatsen zouden de capaciteit en de situatie langs Waalse zijde aanzienlijk moeten verbeteren.
Er zitten momenteel een 1 100 geïnterneerden in de Belgische penitentiaire inrichtingen. Door de bijna vijfhonderd bijkomende plaatsen in de forensische psychiatrische centra aan Vlaamse zijde en de eventuele uitbreiding van de instelling te Paifve met driehonderd eenheden is er een langetermijnoplossing in het vooruitzicht.
Overigens verblijft niet elke geïnterneerde in afwachting in een psychiatrische annex. Er zijn onder de penitentiaire inrichtingen ook instellingen ter bescherming van de maatschappij, zoals in Merksplas bijvoorbeeld, waar geïnterneerden qua zorg reeds beter omkaderd worden en therapie kunnen volgen.
In een aantal gevallen aanvaardt het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens overigens de detentie in een psychiatrische annex, bijvoorbeeld wanneer de geïnterneerde zijn proces afwacht, indien er gewacht wordt op een plaatsingsbeslissing door de Commissie ter bescherming van de maatschappij of gedurende een redelijke termijn na de plaatsingsbeslissing door die commissie.
Mijn prioriteit is dus om te investeren in de forensische psychiatrische centra en in de instelling te Paifve. Eens die nieuwe capaciteit beschikbaar is, zullen we bekijken of er nog meer middelen moeten komen voor de zorgteams.
(Voorzitter: de heer Louis Ide, eerste ondervoorzitter.)
Mevrouw Helga Stevens (N-VA). - Ik heb niet echt een antwoord gekregen op mijn vraag over de zorgequipes. Ook na de opening van de nieuwe forensische psychiatrische centra zullen nog altijd vijf tot zeshonderd geïnterneerden in een gewone gevangenis verblijven, al dan niet in een psychiatrische annex. De planning van minister Turtelboom is goed, maar het probleem dat de huidige omkadering in de gevangenissen te wensen overlaat, blijft bestaan.
Mevrouw Maggie De Block, staatssecretaris voor Asiel en Migratie, Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding. - Ik zal de opmerking aan minister Turtelboom meedelen.