5-227COM

5-227COM

Commission de la Justice

Annales

MERCREDI 29 MAI 2013 - SÉANCE DU MATIN

(Suite)

Demande d'explications de Mme Martine Taelman à la ministre de la Justice sur «la fabrication d'armes avec une imprimante 3D» (no 5-3551)

Mevrouw Martine Taelman (Open Vld). - De voorbije weken verschenen in de pers verschillende artikels over de nieuwe mogelijkheden van 3D-printers. Zo las ik vorige week dat het in de toekomst zelfs mogelijk zou worden om een pizza uit te printen! Mijn vraag gaat over de mogelijke gevaren van 3D-printen.

Een 25-jarige Amerikaanse student heeft onlangs bewezen dat met de nieuwe technologie een werkend pistool kan worden geprint. Het pistool, de Liberator, bestaat uit zestien 3D-geprinte plastic onderdelen die moeten worden geassembleerd, en een nagel als slagpin. Defense Distributed, een vereniging die voorstander is van dergelijke wapens, biedt online een handleiding voor de assemblage aan, in het Engels en het Chinees. Het zakentijdschrift Forbes plaatste een video online waarin een test met zo'n wapen te zien is. Nu kan eender wie, een terrorist, een geesteszieke of iemand met slechte bedoelingen, een wapen aanmaken. Hij hoeft alleen maar een 3 D- printer aan te kopen, zoals de Replicator 2, die te koop is voor 2 199 dollar.

Zijn zelfgemaakte kunststofwapens volgens de wapenwet verboden? Is de aanmaak van dergelijke wapens strafbaar? Of moet de wapenwet worden aangescherpt?

Hoe reageert de minister op de mogelijkheid om vuurwapens aan te maken met een eenvoudige 3D-printer en software die online beschikbaar is? Hoe kan daar adequaat tegen worden opgetreden?

Deelt de minister mijn ongerustheid dat dit precedent de deur openzet naar de productie van ondetecteerbare vuurwapens die terroristen in vliegtuigen kunnen binnensmokkelen, alsook naar bijvoorbeeld de aanmaak van onderdelen van bommen of ander verboden wapentuig?

Zijn er volgens de minister implicaties voor de veiligheid van de staat? Zo ja, welke?

Welke rol is weggelegd voor de Federal Computer Crime Unit inzake het onderscheppen van software om wapens te printen? Is overleg met de producenten van 3D-apparaten aangewezen?

Is de minister het met me eens dat we in de Europese context naar een gezamenlijk antwoord moeten zoeken op die nieuwe ontwikkeling? Zo ja, kan zij de inhoud en het verloop van Europese besprekingen in verband daarmee concreet toelichten?

Mevrouw Annemie Turtelboom, minister van Justitie. - De 3D-printersoftware is ontworpen voor de aanmaak van onderdelen van apparaten van allerlei aard. Ze maakt het bijvoorbeeld mogelijk nog onderdelen te produceren waarvan de massaproductie al lang is stopgezet. De aanwending voor het produceren van wapens of andere crimineel aanwendbare voorwerpen is, zoals zo vaak, een ongewenst neveneffect. Dat betekent echter niet dat de toepassing moet worden geweerd omwille van het misbruik dat ervan kan worden gemaakt.

De technische evolutie wordt nauwgezet gevolgd en indien nodig wordt advies ingewonnen, onder meer bij de leerstoel ballistiek van de Koninklijke Militaire School en de Proefbank voor vuurwapens te Luik.

We blijven dus zeer waakzaam. Volgens de federale politie zijn er op het Belgisch grondgebied geen dergelijke wapens aangetroffen.

Dat iedereen met een 3D-printer blauwdrukken kan downloaden om een vuurwapen samen te stellen is natuurlijk zorgwekkend. Toch moeten de eenvoud om zo'n wapen te fabriceren en de dreiging die ermee gepaard gaat, sterk worden genuanceerd; er moet immers ook rekening worden gehouden met de operationaliteit, de duurzaamheid en de kostprijs.

Bovendien zijn munitie en slagpinnen doorgaans, met het oog op een betrouwbare ontsteking, uit metaal vervaardigd. Die kunnen met metaaldetectoren worden gedetecteerd.

Volgens mij is geen expliciete rol weggelegd voor de Federal Computer Crime Unit. De taak van deze dienst is het bestrijden van vormen van cybercriminaliteit zoals hacken, cyberspionage en aanvallen op ICT-systemen.

Onlangs is de problematiek nog ter sprake gekomen op Europees niveau, meer in het bijzonder in de expertgroep Politie-Douane. De Europese Commissie is zich bewust van de ernst van het fenomeen en maakt ook de lidstaten hiervan bewust. Volgens de Europese Commissie zijn de beperkingen van de Europese richtlijnen ter zake overigens toereikend.

Ingevolge de wapenwet van 8 juni 2006 moet men een erkende wapenhandelaar zijn om vuurwapens, onderdelen ervan of munitie ervoor te vervaardigen, herstellen, wijzigen, verhandelen of anderszins ter beschikking te stellen. Ingevolge een uitvoeringsbesluit bij dit wetsartikel geldt deze regel tevens voor niet-vuurwapens.

Het wettelijk statuut van wapens hangt niet af van de materie waaruit ze zijn gemaakt of van de fabricagemethode. Is het resultaat een vuurwapen, zoals in het vermelde filmpje, dan is het een vergunningsplichtig wapen. Alvorens het op de markt mag worden gebracht, moet een vuurwapen ook vooraf door de Proefbank van Luik worden getest op zijn sterkte. De wettelijk voorgeschreven normen zijn zo streng dat een wapen in kunststof de proeven nooit zou doorstaan.

Op dat vlak voldoet onze wetgeving dus ruimschoots, maar het is best mogelijk dat ze door de technische evolutie in de toekomst zal moeten worden geactualiseerd.

Mevrouw Martine Taelman (Open Vld). - Ik onthoud dat de minister van oordeel is dat de ontwikkeling op Europees vlak wordt gevolgd. Dat is heel belangrijk. Ik ben ook tevreden dat volgens onze wapenwet nu al dergelijke spielereien - maar de zaak is te ernstig om het spielereien te noemen - verboden zijn. Dat moet ook duidelijk gemaakt worden aan iedereen die zich aan het 3 D-printen van wapens zou durven te wagen.