5-104 | 5-104 |
De heer Rik Daems (Open Vld). - Vandaag komt het onderwerp van mijn vraag, het afsluiten van internetsites, toevallig ook aan bod in de media. Een professor neemt daarover woorden in de mond zoals zwarte lijsten, censuur, gebrek aan juridische basis en aan transparantie.
Persoonlijk heb ik me altijd verzet tegen internetcensuur en tegen een overheid die al dan niet willekeurig zomaar sites kan afsluiten. Ik ben blij dat dit in ons land niet het geval is. Toch zijn er volgens de media vandaag bij ons tachtig sites geblokkeerd. Op de honderden miljoenen of miljarden sites is dat natuurlijk maar heel weinig, maar ook dan gaat het mij om het principe.
Kan de minister de informatie van de media en de beweringen van de bewuste professor bevestigen of tegenspreken? Zijn er internetsites afgesloten? Kan ze daar meer informatie over geven? Welke sites zijn geblokkeerd en vooral op basis van welke criteria en in welke context is dat gebeurd?
Inzake het internet moeten we wel rekening houden met The Four Horsemen of the Infocalypse: terreur, georganiseerde misdaad, drugs en kinderporno. Iedereen is het ermee eens dat we tegen deze vier domeinen moeten optreden. In een bepaalde context moeten we dergelijke sites ook van het internet kunnen weghouden.
Toch wil ik mij in de meest scherpe bewoordingen afzetten tegen voorstellen van sommige collega's, onder andere van de N-VA-fractie, die dan maar meteen pleiten voor een Belgische firewall. Ik ken landen waar dat bestaat, Iran bijvoorbeeld. Ik ben het daar totaal niet mee eens. Ik pleit voor transparante criteria en voor een soort van Comité E zoals dat in sommige landen al bestaat, dat op een confidentiële manier toezicht houdt op het internet. Een onafhankelijke instantie - bijvoorbeeld het BIPT - kan dan, eventueel aan de hand van deze criteria, de nodige maatregelen nemen. Dat comité zou onafhankelijk werken, onder democratische controle van het Parlement, maar los van eventuele gerechtelijke onderzoeken.
Voor de collega's van de N-VA-fractie die met hun toch wel erg autoritair voorstel de boer op gaan, wil ik nog even kwijt dat de nieuwe Chinese president, Xi Jinping, onlangs heeft gepleit om de Chinese firewall af te schaffen. Dat is alvast een begin van liberalisme; bij de N-VA zie ik veeleer het omgekeerde.
Mevrouw Annemie Turtelboom, minister van Justitie. - Momenteel zijn er 83 domeinnamen geblokkeerd, waarvan 67 voor de Kansspelcommissie. De Kansspelcommissie maakt de lijst van de geblokkeerde websites op haar website bekend. Het betreft sites die online gokmogelijkheden aanbieden zonder daarvoor over de nodige vergunningen overeenkomstig de kansspelwet te beschikken.
De andere websites die geblokkeerd zijn, zijn sites die inbreuken plegen inzake privacy, copyright, de verkoop van illegale medicijnen en andere verboden producten. De publicatie van die lijst van websites wordt niet opportuun geacht, omdat dit het onbedoelde effect zou hebben dat men het publiek een catalogus van illegale websites ter beschikking stelt.
Aangezien de blokkering onder andere met toepassing van artikel 39bis, derde alinea, van het Wetboek van strafvordering gebeurt op vordering van de procureur des Konings of de arbeidsauditeur, is er overigens de facto geen sprake van een lijst die wordt beheerd. Het gaat om individuele vorderingen in het kader van dossiers waarvoor een opsporingsonderzoek of een gerechtelijk onderzoek werd ingesteld en waarover dus niet zomaar kan worden gecommuniceerd zonder het geheim van het onderzoek te schenden.
Technisch gezien gebeurt de blokkering door de domeinnaam van de website niet langer door te verwijzen naar het IP-adres van de website, maar om te leiden naar het IP-adres van de STOP-pagina van de Belgische overheid, gehost door Fedict. Hiervoor maakt de Federal Computer Crime Unit of de Kansspelcommissie de opgestelde vorderingen over aan de internettoegangsleveranciers, die het originele IP-adres wijzigen in het IP-adres van de STOP-pagina. Het legitieme gebruik van de STOP-pagina voor de websites die op illegale wijze kansspelen exploiteren, werd op basis van informatie van mijn administratie in het verleden reeds aanvaard door de rechtbanken.
Het is ook goed te werken op basis van feiten en individuele overtredingen en niet op basis van een algemene firewall die geïnstalleerd zou worden. In dat geval is de vraag wie de firewall beheert en op grond van welke criteria er wordt gecontroleerd. Dat behoort tot de bevoegdheid van de rechterlijke macht. Een evenwicht tussen de drie machten in ons land is van cruciaal belang in een dossier waarin fundamentele rechten zoals vrijheid kunnen botsen met het afsluiten of beperken van de toegang tot bepaalde websites.
De heer Rik Daems (Open Vld). - Er bestaat dus wel degelijk een juridische basis voor het afsluiten van een website in de context van een gerechtelijk onderzoek. Twee derde van de sites werd afgesloten op last van de Kansspelcommissie. We kunnen hier spreken van transparantie, aangezien de gegevens te vinden zijn op de website van de Kansspelcommissie. Belangrijk is dat de minister het ermee eens is dat een controle, al dan niet gespreid over de drie machten, te verkiezen is boven een firewall, die onvermijdelijk een risico op censuur meebrengt.
Daarom vind ik het nodig en nuttig een initiatief te nemen, zodat websites binnen de vier schadelijke domeinen die ik heb beschreven, kunnen worden afgesloten, zij het onder parlementaire controle en met dien verstande dat de uitvoering niet door het parlement kan gebeuren, maar zal ressorteren onder de uitvoerende macht.
Ik zal op korte termijn dat initiatief nemen en hoop hiervoor de medewerking van het departement van de minister te krijgen. De internetwereld is een hele echte wereld geworden, waar iedereen, ook de kleinste onder ons, toegang toe heeft. Indien we dat geheel niet kunnen plaatsen in ons vrijheidsgeloof, dan krijgen we onvermijdelijk zeer grote problemen. Een voorbeeld is het printen op een 3D-printer van een wapen en het vervolgens gebruiken. Hoera voor de technologie, maar we moeten de excessen bestrijden.