5-92

5-92

Sénat de Belgique

Annales

JEUDI 21 FÉVRIER 2013 - SÉANCE DE L'APRÈS-MIDI

(Suite)

Question orale de M. Rik Daems au vice-premier ministre et ministre de l'Économie, des Consommateurs et de la Mer du Nord sur «les coûts des télécommunications» (no 5-861)

De heer Rik Daems (Open Vld). - Goed nieuws in Het Nieuwsblad: de prijzen van de telecomoperatoren zijn gedaald. Eindelijk plukken we de vruchten van de marktwerking en daarin spelen de telecomwet en het Telenetaanbod naast andere elementen zeker een rol.

Mijn vragen gaan echter over wie nog niet mee is met de evolutie en naar wie de minister verwees toen hij zei dat 1 miljoen Belgen vandaag te hoge telecomkosten betalen.

Ik wil van de minister dan ook graag vernemen waar dat cijfer vandaan komt, want het ligt toch wel erg hoog.

Wat betekent het economisch? Als 1 miljoen Belgen in de toekomst 5 euro per maand of 60 euro per jaar minder betalen, dan betalen ze nu per jaar 60 miljoen euro te veel. Dat is niet weinig. Graag een beetje duiding bij dat cijfer.

Als ik stout was, zou ik opmerken dat Belgacom 40% van de markt heeft en dat we dus 34% van de belastingen kwijt zijn. Maatregelen ten gunste van de consument hebben dus elders ook repercussies.

Hoe groot is de problematiek en wat kunnen we eraan doen? Moeten we de markt nog verder laten spelen? Welke elementen kunnen we aanreiken om het level playing field nog uit te breiden, verder dan die nummeroverdraagbaarheid nota bene, die al meer dan 10 jaar bestaat, wat aangeeft dat de markt niet zo snel beweegt. Wat kunnen we doen om ervoor te zorgen dat de markt in de positieve richting verder blijft versnellen?

De minister heeft twee andere elementen aangehaald die ik nog belangrijker vind: het mobiele internet en de infrastructuuronafhankelijkheid van het internet. Welke initiatieven kan het parlement nemen om het mobiele internet nog meer stimulansen te geven en de prijzen te verlagen? Ik zie namelijk op mijn eigen rekening dat ook de internetabonnementen spectaculair gedaald zijn, maar dat vind ik niet terug in de studie van het BIPT.

Dat verrast me, want dat verschil is nog veel groter, zo blijkt althans uit mijn eigen rekening en uit een kleine rondvraag in mijn omgeving. Welke elementen spelen daar? Gaat het enkele om de marktwerking en het bijkomende aanbod of is er meer, zoals het 4G-netwerk? Kan het federale niveau de verschillende gewesten trouwens niet het signaal geven dat ze de ontwikkeling van het 4G-netwerk beter niet tegenhouden? Natuurlijk is gezondheid belangrijk, maar 4G is een essentieel element.

Tot slot nog een opmerking over de digitale kloof. Ik behoor tot de senatoren die toegang tot het internet als een grondrecht beschouwen. In sommige landen staat dat recht ook werkelijk in de Grondwet. Moeten we inderdaad van de toegang tot het internet een grondrecht maken, via de Grondwet of via een ander wetgevend initiatief? Graag kreeg ik de mening van de regering hierover.

De heer Johan Vande Lanotte, vice-eersteminister en minister van Economie, Consumenten en Noordzee. - Vooral sinds oktober blijkt uit de cijfers over de mobilofonie inderdaad een spectaculaire tariefdaling, die voor sommige profielen zelfs kan oplopen tot 50%. De lagere afgiftetarieven en de kosteloze overstap hebben daartoe geleid. De afgelopen drie maanden zijn er trouwens dubbel zoveel mensen overgestapt als voordien. Ook de King-en-Kong-actie van Telenet heeft uiteraard meegespeeld. Een uitzondering is echter het mobiel internet en daar kom ik nog op terug.

Qua tarieven zitten we goed, maar veel mensen zitten nog vast aan de vroegere tarieven.

Hoe kunnen we de consument stimuleren om voor lagere tarieven te kiezen? Ten eerste zijn de operatoren wettelijk verplicht om hun klanten jaarlijks op de hoogte te brengen van de beste tarieven. Dat we die verplichting opnieuw onder de aandacht hebben gebracht, zal zeker helpen. Daarnaast zal het BIPT zijn tariefvergelijkingswebsite verbeteren en promoten. In september plannen we een vergelijkingsactie voor de telecomtarieven zoals we dat eerder voor de energieprijzen gedaan hebben. Op die manier willen we de slapende klanten wakker maken. Tegen het einde van oktober hopen we de impact van die actie te kunnen meten.

Een te uitgebreid aanbod aan tarieven is echter ook niet gunstig voor de concurrentie; we moeten dat aanbod misschien beperken.

We zullen de telecomoperatoren echter anders aanpakken dan de energieleveranciers. De energiemarkt zat volledig vast en dus hebben we zeer snel dwingende maatregelen genomen. De telecommarkt is echter wel in beweging, want de operatoren staan open voor meer concurrentie; dus verkies ik met hen in gesprek te treden.

Voor internet via gsm liggen verschillende opties open, waaronder het aanbieden van aantrekkelijke internetforfaits. Er bestaan wel al forfaits, maar die zijn zo beperkt dat ze al na enkele keren inloggen worden overschreden en telkens moet worden bijbetaald. Ook de OESO-studie wees op dat probleem. Voor een klassieke internetverbinding via de kabel of de telefoonlijn volstonden de forfaits wel. Intussen zijn de internetforfaits voor gsm's spectaculair opgetrokken, maar het blijft afwachten of die maatregel effectief zal zijn. Ook de introductie van het 4G-netwerk zal een grote impact hebben. We zullen een rondetafelgesprek met de sector organiseren om de penetratie en tarieven van smartphones positief te beïnvloeden.

De tarieven voor het gebruik van internet alleen liggen vrij laag. Dankzij de telecomwet kunnen we bovendien een sociaal tarief aanbieden.

Een triple play-abonnement veranderen, blijft een probleem omdat televisie kijken niet technologieneutraal is. Zolang er technologische barrières bestaan, kunnen we dat wettelijk niet aanpakken. Het BIPT heeft een besluit genomen en onderzoekt nu hoe men in de toekomst van operator kan veranderen zonder de volledige installatie te moeten vervangen. We hebben bij de operatoren aangedrongen op een snelle oplossing. Hoe hoger de barrière, hoe minder mobiel de klant immers.

Wie van bakker verandert, moet uiteindelijk ook geen nieuwe broodrooster kopen. De vergelijking is misschien wat overdreven, maar het lijkt er wel op.

De heer Rik Daems (Open Vld). - Ik heb geen cijfers gekregen, maar hoop dat die later zullen volgen.

Als de tarieven gedaald zijn, is dat ook dankzij de markt zelf, bijvoorbeeld door de King- en Kongabonnementen. Ik ben dan ook blij dat er niet aan dwingende overheidsmaatregelen wordt gedacht. Het is wel zo dat de aanbieder van die voordelige abonnementen nog steeds het voordeel van het alleengebruik van de kabel heeft. Misschien moeten we op dat gebied de markt nog harder laten spelen, vooral in verband met het aanbieden van toegang tot televisie.

Ik neem acte van het sociaal internettarief. Naar mijn mening is de toegang tot het internet een essentieel gegeven van ontwikkeling, dat bovendien een sterke emancipatorische werking heeft, omdat het de verschillen in afkomst overbrugt. Ik zal binnenkort een wetgevend initiatief nemen om het belang van de toegang tot het internet met de steun van de regering en de andere fracties verder uit te werken.