5-91

5-91

Belgische Senaat

Handelingen

DONDERDAG 7 FEBRUARI 2013 - NAMIDDAGVERGADERING

(Vervolg)

Mondelinge vragen

Mondelinge vraag van de heer Bert Anciaux aan de minister van Justitie over «de hulp van België aan de CIA bij de uitvoering van het detentieprogramma en harde ondervragingen» (nr. 5-839)

De heer Bert Anciaux (sp.a). - Dinsdag 5 februari publiceerde de organisatie Open Society Justice Initiative een rapport met daarin een lijst van alle landen die de CIA in afwikkeling van de aanslagen van 9/11 hebben geholpen bij een geheim detentieprogramma. Ook België prijkt op die lijst en kan dus hebben meegewerkt aan geheime gevangenissen, transport van gedetineerden zonder openbaar proces, openstelling van het luchtruim voor geheime vluchten, ondervragingen of folteringen.

Ons land huldigt de principes van de rechtsstaat. De minister staat daar mede borg voor. Er is dus geen detentie mogelijk zonder een juridisch correcte afhandeling. Zogenaamd "harde" ondervragingen, synoniem voor folteringen, zijn uitgesloten.

Op geen enkel moment of wijze werd er over een medewerking aan de CIA-operaties gecommuniceerd, ook niet toen ik de vorige minister van Justitie of Buitenlandse Zaken daarover ondervroeg.

Bevestigt de minister dat België naar aanleiding van de terroristische aanslagen van 11 september 2001 actief heeft meegewerkt met de CIA, een buitenlandse inlichtingendienst, bij de uitvoering van geheime missies met gedetineerden? Zo ja, op welke manier? Waarom werd er nooit een publiek debat over gevoerd? Waarom werd het parlement niet geraadpleegd? Hoe rijmt de minister dat met de principes van onze rechtsstaat, die onaantastbaar zijn, zeker als het over folteringen gaat?

Mevrouw Annemie Turtelboom, minister van Justitie. - Het rapport van Open Society Justice Initiative bevat geen nieuwe aantijgingen tegen België. Het stelt een nieuw overzicht op van al eerder gepubliceerde conclusies van Belgische overheden en een Europese instantie. Concreet stelt de tekst op pagina 69: "The committee concluded that there was little possibility that Belgium was involved in fundamental human rights violations in connection with the CIA extraordinary rendition program." Het rapport verwijst alleen naar de zogenaamde unwillingness van de Belgische inlichtingdienst om aan het rapport mee te werken.

Zes jaar na de eerste conclusies worden deze beschuldigingen zonder verdere bevraging zomaar herhaald. Uit een onderzoek van de Staatsveiligheid bleek toen al dat de voorgeworpen feiten heel moeilijk te controleren te zijn. Het aantal manuren voor de medewerking aan diverse onderzoeken liep daarentegen hoog op. Het parlement heeft hierover al uitvoerig gedebatteerd. Ik verwijs bijvoorbeeld naar het Beknopt Verslag van de plenaire vergadering van de Kamer van 25 januari 2007. Uit een grondige analyse door het Comité I en uit een bespreking in de Senaat bleek dat de Belgische overheid en de betrokken diensten op een actieve en systematische manier alle mogelijke aanwijzingen over de CIA-vluchten hebben onderzocht.

Het resultaat van deze onderzoeken was negatief.

Het staat buiten kijf dat België alle verbintenissen dienaangaande die vervat zijn in de nationale en internationale rechtsorde scrupuleus respecteert, in het bijzonder deze die betrekking hebben op de fundamentele rechten van de mens en het verbod op foltering en mensonwaardige behandeling.

Het interne recht waarborgt dat alle handelingen die agenten van de diensten van een ander land binnen de jurisdictie van ons land ondernemen, onderworpen zijn aan gepaste controle. Verder merk ik op dat de bewaking of een behandeling van een aangehouden persoon of een persoon in hechtenis of een veroordeelde in België beantwoordt aan een welbepaalde juridische situatie die geregeld wordt door wettelijke bepalingen en waardoor elke vrijheidsberoving buiten deze wettelijke bepalingen strafbaar is.

De heer Bert Anciaux (sp.a). - Als ik het goed begrijp zegt de minister dat alles onderzocht werd en dat niets verkeerd is gebeurd. Er is dus niets tegen de wet gedaan en er was geen sprake van medewerking aan praktijken die volgens onze jurisprudentie en regelgeving verboden zijn.

Mevrouw Annemie Turtelboom, minister van Justitie. - Het is een rapport van zes jaar oud. De resultaten ervan worden zonder verdere bevraging herhaald. In mijn antwoord zeg ik dat men op dat moment, zes jaar geleden, de feiten grondig heeft onderzocht en dat het resultaat negatief was.

De heer Bert Anciaux (sp.a). - Ik begrijp dat ons land inderdaad geen medewerking heeft verleend aan illegale praktijken van de CIA naar aanleiding van 9/11. Er is mogelijk samengewerkt voor zaken die binnen onze rechtsstaat passen, maar er zijn geen zaken gebeurd die buiten onze wetgeving vallen.