5-90 | 5-90 |
Mevrouw Fauzaya Talhaoui (sp.a). - Ik besef dat de minister nog maar pas is aangetreden en dat de Senaat niet bevoegd is voor de begroting. Dat belet niet dat ik uiting wil geven aan de ongerustheid van een aantal ngo's en ontwikkelingsorganisaties.
In september-oktober 2012 werden de budgetten voor ontwikkelingssamenwerking bevroren. Concreet kon meer dan 400 miljoen euro aan geplande middelen niet meer worden uitgegeven. Dat had zeker effecten op de bilaterale landenprogramma's en de humanitaire hulp.
Voor het pas begonnen begrotingsjaar zou er volgens documenten van de Kamer 100 miljoen euro bespaard worden op ontwikkelingssamenwerking. Oorspronkelijk was gemeld dat de ngo's daarvan weinig of niets zouden merken; de regering zou vooral besparen op de niet-bestede middelen van de BTC en op de multilaterale hulp. De beslissing is genomen en wordt nu uitgevoerd. Maar wat betekent ze in de praktijk en welke keuzes maakt de regering?
Ngo's zoals Dokters van de wereld spreken al van een catastrofe door het wegvallen van eerder toegezegde middelen. Vooral de multilaterale hulporganisaties binnen de Verenigde Naties zijn enorm geschrokken van de Belgische inkrimping. Binnen de WHO signaleert men mij dat een aantal projecten abrupt moet worden afgebroken; de WHO zelf valt terug van een bijdrage van ons land van 8,7 miljoen euro in 2012 naar 5,65 miljoen euro in 2013. Het Global Fund to fight AIDS, tuberculosis and malaria kent bijna een halvering van de Belgische middelen, namelijk van 21 miljoen naar 11,55 miljoen. Ook Unicef en het UNDP moeten het met tien miljoen minder doen.
Welke concrete effecten had de bevriezing van de middelen einde 2012 op lopende initiatieven inzake ontwikkelingssamenwerking?
Op basis van welke criteria behoudt de minister de eerdere initiatieven ten behoeve van de ngo's, de bilaterale en multilaterale samenwerking?
Kunnen de waardevolle multilaterale initiatieven van bijvoorbeeld de WHO toch nog de oorspronkelijk gebudgetteerde middelen krijgen door binnen de begroting van uw departement de besparingen te verschuiven naar niet-operationele projecten?
De heer Jean-Pascal Labille, minister van Overheidsbedrijven en Ontwikkelingssamenwerking, belast met Grote Steden. - Een aantal multilaterale organisaties was ervan op de hoogte dat de Belgische bijdrage in 2012 wegens budgettaire beperkingen zou bevriezen. Ze zijn zich bewust van de huidige economische realiteit van de donoren. In 2013 verkrijgen ze ter compensatie een bijdrage gelijk aan de bijdrage die ze in 2012 zouden ontvangen, verhoogd met 30%. Die compensatie zal de bevriezing van de bijdrage in 2012 kunnen verzachten. Voor de andere multilaterale partnerorganisaties zal de Belgische bijdrage in 2013 afnemen.
De bevriezing van de subsidies heeft geen gevolgen gehad voor de structurele programma's van de ngo's. Sommige interventies van humanitaire ngo's werden echter uitgesteld tot 2013. In het slechtste geval moest de gouvernementele samenwerking door de bevriezing eind 2012 nieuwe interventies uitstellen. Die dossiers worden vanaf begin 2013, naargelang de urgentie, opnieuw ingediend.
De lopende uitgaven kwamen niet in het gedrang, aangezien de BTC die financiert op haar budget operationele kosten. Die operationele kosten worden jaarlijks in vier schijven gestort aan de BTC.
De besparing op de operationele kosten van de BTC in 2013 heeft evenmin dramatische gevolgen. De BTC wordt immers geconfronteerd met een aanzienlijke vertraging in de uitvoering van de projecten. Dat komt onder meer door de veiligheidsproblematiek in West-Afrika, de vertraging in het opstarten van de programma's in de DRC en Rwanda en de wetswijziging inzake nationale uitvoering die pas midden 2012 werd goedgekeurd.
Op het gemengd beheerscomité van 22 november 2012 zijn de BTC, de directie-generaal Ontwikkelingssamenwerking en de beleidscel Ontwikkelingssamenwerking overeengekomen het bedrag van de operationele kosten voor 2013 te beperken tot 200 miljoen euro. De begroting die de raad van bestuur van 17 december 2012 heeft goedgekeurd, is conform die beslissing en het bedrag ingeschreven in het ontwerp van uitgavenbegroting 2013.
De bijdragen aan onze partnerorganisaties voor de multilaterale samenwerking zijn de laatste jaren gestegen. Wanneer de begroting onder druk staat, verminderen vooral die bijdragen. De besparingen viseren niet een of andere organisatie in het bijzonder. Ze slaan op de grote meerderheid van de partnerorganisaties. Dat was een moeilijke oefening. Er werd rekening gehouden met de relatieve grootte van de Belgische bijdrage in het totaal van de middelen die de donorgemeenschap aan die organisaties geeft. Het spreekt vanzelf dat bijvoorbeeld de impact van een vermindering van de bijdrage van België op een totaal UNDP-budget van 5 miljard dollar minder groot is dan voor een organisatie met een veel beperkter budget.
De grote meerderheid van de bijdragen aan de multilaterale samenwerking steunt de operationele activiteiten. Daarom is het niet relevant om de voorziene besparingen op de vrijwillige bijdragen aan de VN-organisaties naar andere budgettaire allocaties van het multilaterale budget over te dragen.
De gezondheidssector blijft echter een prioriteit voor de Belgische ontwikkelingssamenwerking. Op het ogenblik is België in twaalf van de achttien partnerlanden actief in de gezondheidssector. Voor 2013 wordt op multilateraal vlak het budget voor UNAIDS verhoogd om gedeeltelijk de bezuinigingen van 2012 te compenseren, terwijl de basisallocaties van andere partnerorganisaties evenredig worden verminderd.
Mevrouw Fauzaya Talhaoui (sp.a). - Ik dank de minister voor zijn uitvoerig antwoord. Ik ben blij dat de gezondheidsprogramma's een prioriteit blijven voor de Belgische ontwikkelingssamenwerking. Ik ben ook blij dat de minister onze multilaterale verplichtingen inzake de uitvoering van programma's ook zal blijven nakomen. Hij sprak zelfs van een verhoging met 30%. We moeten besparen, daar kan de minister ook niets aan doen. Ik vind het alleen jammer dat, nu de post-2015-agenda voor de millenniumdoelstellingen dit jaar op alle internationale fora uitgebreid aan bod komt, ons ontwikkelingsbudget en dat van andere landen daalt door de internationale crisis, terwijl de armoede nog toeneemt. Ik hoop echt dat we er samen met de minister alles aan zullen doen om armoede-, alfabetiserings- en andere projecten te blijven ondersteunen.