5-165COM | 5-165COM |
De heer Piet De Bruyn (N-VA). - Op donderdag 29 maart zijn in Japan drie terdoodveroordeelden geëxecuteerd. Het is de eerste keer dat dit gebeurt sinds juli 2010. Volgens de Japanse minister van Justitie, Toshio Ogawa, heeft hij daarmee `zijn plicht vervuld zoals beschreven in de wet'. Het einde van het moratorium op de doodstraf kwam nochtans eerder onverwacht. Deze week nog verscheen er een jaarlijks rapport van Amnesty International waarin de organisatie zich erover verheugt dat er in 2011 in Japan geen executies hebben plaatsgevonden.
Japan is een van de weinige geïndustrialiseerde landen, maar niet het enige, waar de doodstraf nog wordt uitgevoerd. Volgens officiële cijfers zou 80% van de Japanse bevolking de doodstraf steunen, maar mensenrechtenorganisaties betwisten deze cijfers. Vorig jaar nog heeft de Japan Federation of Bar Associations een verklaring aangenomen waarin ze zich uitspreekt tegen de doodstraf. Vanuit het middenveld in Japan groeit dus ook meer en meer kritiek tegen deze praktijk.
Ook de wijze waarop de doodstraf wordt uitgevoerd, roept vragen op. Zo wordt de datum van executie niet vooraf bepaald, maar pas op het laatste moment worden de veroordeelden ingelicht. Het idee dat de executie op elke dag kan plaatsvinden is voor de gevangenen een inhumane stressfactor. Ook dat familieleden pas na de voltrekking van het vonnis worden verwittigd, is zonder meer gruwelijk en onaanvaardbaar.
In de strijd tegen de doodstraf heeft onze FOD Buitenlandse Zaken internationaal veel krediet opgebouwd. De politieke en economische relaties tussen ons land en Japan zijn uitstekend en precies daarom kunnen we het ons veroorloven om onze grote bezorgdheid over deze recente ontwikkeling te uiten.
Welke diplomatieke stappen kan en wil de minister ondernemen om zijn bezorgdheid tegenover de Japanse overheid kenbaar te maken?
Heeft hij dit thema aangekaart tijdens zijn recente bezoek aan Japan, waar hij de gelegenheid had om Japanse ambtenaren te ontmoeten?
Ziet de minister nog mogelijkheden om in het kader van de Europese Unie bijkomende stappen te doen?
De heer Didier Reynders, vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken. - Zowel België als de EU maakt van de afschaffing van de doodstraf een prioriteit. Als sinds 1998 bestaan er EU-richtsnoeren over de doodstraf, die ook de Belgische actie vormgeven. Conform die richtsnoeren heeft de EU onmiddellijk na de bekendmaking van de executies in Japan dan ook gereageerd met een publieke verklaring van de Hoge Vertegenwoordiger Catherine Ashton, waarin zij de executies diep betreurt en Japan opnieuw oproept om een moratorium in te stellen met het oog op een afschaffing van de doodstraf. Omdat er over nakende executies in Japan nooit informatie wordt vrijgegeven, kon de EU niet vooraf haar bezorgdheid uiten.
Ikzelf bracht enkele maanden geleden de kwestie van de doodstraf ter sprake in een bilateraal onderhoud en tijdens missies van Buitenlandse Handel, zoals ik dat ook deed in gesprekken met mijn Chinese, Vietnamese, Marokkaanse en Japanse collega's. De afschaffing van de doodstraf is onze prioriteit, maar in afwachting van de afschaffing, pleiten we voor een moratorium.
De EU beperkt zich niet tot demarches en verklaringen, ze organiseert ook geregeld activiteiten. Zo heeft ze op 18 april 2012 samen met het EU-instituut aan de Waseda-universiteit een internationaal symposium georganiseerd onder de titel Naar een afschaffing van de doodstraf - Europese ervaringen en Aziatische perspectieven. De EU wilde daarmee een constructief publiek debat over de doodstraf in Japan promoten. Daarnaast financiert de EU in het kader van het Europees Financieringsinstrument voor de bevordering van democratie en mensenrechten in de wereld heel wat ngo's die rond de doodstraf werken, ook in Japan.
De heer Piet De Bruyn (N-VA). - Ik ben blij dat België en de EU van de afschaffing van de doodstraf een prioriteit maken. Omdat ik de problematiek wil blijven volgen, kreeg ik graag een verslag van het colloquium waarnaar hij verwijst.