5-68 | 5-68 |
(De naamlijsten worden in de bijlage opgenomen.)
De heer Danny Pieters (N-VA). - Zijn we blij met de splitsing van het kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde? Ja! Zijn we blij met deze splitsing van het kiesarrondissement? Neen!
Dit akkoord draagt de kiemen in zich van conflicten. In het splitsingsvoorstel zelf, maar ook in de details van alle andere wetsvoorstellen die samen worden gestemd, hier in de Senaat en in de Kamer, staat de werkelijke prijs die de Vlamingen moeten betalen. De compensaties zijn enorm. In Vlaams-Brabant krijgen de Franstaligen meer privileges, die worden vergrendeld. In Waals-Brabant krijgt geen enkele Vlaming wat voor privilege dan ook. In Brussel worden de Vlamingen zelfs rechten ontnomen. Vlaamse toegevingen worden gebetonneerd in bijzondere wetten en in de grondwet.
Een oplossing voor BHV wordt al lang gevraagd en door het Grondwettelijk Hof geëist sinds 2003. Het is dan ook meer dan een symbool. Met een splitsing van het gerechtelijk en het kiesarrondissement zou nu eindelijk en voorgoed de taalgrens moeten erkend worden. Men past zich aan aan de plaats waar men gaat wonen en eist niet het omgekeerde. Dat is de logica van alle vorige hervormingen die door sommigen - ook in de meerderheid - blijkbaar nog altijd niet aanvaard wordt.
De splitsing van BHV is niet de zaligmakende oplossing voor de problemen van sociale verdringing, vervreemding en ontgroening van de Vlaamse rand, maar het kon wel een belangrijke stap zijn.
Het wetsvoorstel tot splitsing van het kiesarrondissement dat vandaag voorligt bevat een hele reeks compensaties: dubbele kiesbrief, nieuw kieskanton Sint-Genesius-Rode, een regeling die het onmogelijk maakt voor Vlamingen om nog rechtstreeks verkozen te worden in de Kamer en straks nog een bijzonder coöptatiesysteem voor de Senaat.
Bovenop deze compensaties, die verbonden zijn aan de Kieswet, komen nog een reeks andere wetsvoorstellen die vandaag besproken worden, met daarin de echte prijs die voor de splitsing moet worden betaald. De bijkomende compensaties zijn enorm. Het onevenwicht is beduidend.
In Brussel, in het gerechtelijk arrondissement, impliceren de organisatie van verkiezingen en de benoemingen van burgemeesters heel wat toegevingen.
De bijkomende compensaties doen het gunstige effect van een splitsing teniet en werken ze zelfs tegen. De taalgrens, de grenzen van Brussel, worden niet bevestigd, maar worden nog meer betwist dan voorheen. De Franstaligen krijgen bijkomende privileges, meer `verbrusseling', uitbreiding van de tweetaligheid in de faciliteitengemeenten en in de rest van Vlaams-Brabant.
De institutionele meerderheid meent dat de Nederlandstalige kamer van de Raad van State niet objectief kan oordelen en vervangt ze door een tweetalige algemene vergadering. De inhoudelijke problemen worden niet opgelost.
Over de gevolgen van de omzendbrief Peeters zwijgen de Vlaamse partijen zedig. Brussel krijgt naar raming 461 miljoen euro extra middelen. Daartegenover staat geen vereenvoudiging. Uit de besprekingen bleek ook dat er geen garantie is dat die middelen effectief zullen worden gebruikt voor het doel waarvoor ze bestemd zijn. We moeten vertrouwen op de politieke wil van de Brusselse partijen, die al jarenlang geen moeite doen om de taalwetgeving na te leven.
De hervormingen voor Brussel zijn voor later. Men kondigt ons aan dat ze nu begonnen zijn. Maar wat gaan ze opleveren? Een intra-Brusselse werkgroep zal later misschien iets beslissen. De Hoofdstedelijke Gemeenschap is nog onduidelijk. Dezelfde meerderheid heeft het aan Vlaamse kant over een lege doos en aan Franstalige kant over een mogelijkheid voor Brussel om uit het carcan te breken. In elk geval is een bijzondere wet nodig om dit nieuw instrument te verankeren. Dat stelt ons niet gerust.
In de Kamer komt deze week nog het gerechtelijk arrondissement BHV aan bod. We zullen het er later nog over hebben, maar ook hier geen splitsing, maar een ontdubbeling van de rechtbanken. Franstalige magistraten in Vlaanderen, want tweetalige Vlaamse magistraten zijn blijkbaar niet objectief. Een Franstalige procureur in tweetalig Brussel. Een Vlaming krijgt dus niet meer de kans dat ambt uit te oefenen in zijn eigen hoofdstad.
Deze en nog andere compensaties moeten gebetonneerd worden uit vrees voor het Grondwettelijk Hof. We vroegen de splitsing met het oog op minder problemen, minder communautaire heibel. De problemen worden echter niet opgelost, er komen andere rechters, er komen meer voorrechten voor de Franstaligen, maar geen compensaties voor de Nederlandstaligen, nieuwe blokkeringsmechanismen en een zware factuur. Op wat een blijde splitsingsdag had moeten zijn, maar het niet is geworden, wil ik eindigen met een positieve noot. Eindelijk wordt iets gedaan aan de ethiek in de politiek, al betreuren we wel de wijze waarop. Dat er meer geloofwaardigheid komt in de politiek, daarover kunnen we ons allen alleen maar verheugen en die voorstellen zullen we dan ook goedkeuren.
De heer Bart Laeremans (VB). - Wat een heuglijk moment had moeten zijn, is vandaag voor de Vlamingen van Brussel en Halle-Vilvoorde een hoogtepunt van bitterheid geworden. In de plaats van gewoon een einde te maken aan 50 jaar imperialisme, territoriumdrift en discriminatie wordt het Brussels imperialisme op tal van vlakken versterkt en gestimuleerd en worden nieuwe discriminaties ingevoerd. De zes Vlaamse faciliteitengemeenten worden onderdeel van een grote Brusselse kieskring van 25 gemeenten die in uw dromen niet bestaat, mijnheer Beke, maar echt wel realiteit wordt en die een electorale corridor realiseert tussen Brussel en Wallonië. De zes gemeenten vallen voortaan meer dan ooit tussen twee stoelen. Zowel inzake taalgebruik als inzake de benoeming van de burgemeesters worden ze gemeenten in grote mate onttrokken aan het beleid en aan het toezicht van Vlamingen. Ze worden onder een `gouvernement des juges' geplaatst waarin de Franstaligen de helft van de tijd het overwicht hebben. Een meerderheid van Franstalige magistraten die oordeelt over Vlaamse gemeenten. Stel u voor! En stel u vooral het omgekeerde voor; het kot zou te klein zijn. Dit is België anno 2012. In plaats van meer pacificatie zal dit leiden tot nog meer gestook en bemoeizicht. De zes worden meer dan ooit een twistgebied en zullen ten prooi vallen aan een nooit geziene verbrusselingsoperatie. Veel straffer nog is dat een nieuwe en volkomen absurde discriminatie wordt ingevoerd waarbij de Franstaligen uit de zes een electorale voorrangsbehandeling krijgen ten koste van de Vlamingen in Brussel. De stemmen van de zes worden immers toegevoegd aan het Franstalige overwicht in de hoofdstad zonder dat daar iets tegenover staat voor de Brusselse Vlamingen. Francofone stemmen uit de zes dragen gegarandeerd bij tot Franstalige Kamerzetels en marginaliseren tegelijkertijd de stemmen van de Vlamingen in Brussel, die niet meer zullen meetellen. De Vlamingen wordt verboden hun lijsten met elkaar te verbinden, waardoor een stem voor een Vlaamse Kamerlijst, voor het belangrijkste politieke orgaan van het land, in onze eigen hoofdstad een nutteloze stem wordt. De Vlaamse stem in Brussel wordt gesmoord. We beleven vandaag een kantelmoment. Brussel evolueert vandaag van een tweetalige hoofdstad waar de beide gemeenschappen op gelijke voet staan en nog enigszins gerespecteerd worden, naar een politiek Franstalige stad, waar de Vlamingen hoogstens een gedoogde minderheid zijn en bij de Franstaligen zullen moeten bedelen om te mogen kandideren op een Francofone lijst. Dat is waar de Franstalige politici de Brusselse Vlamingen hebben willen: in een armzalige bedelaarspositie. Wallo-Brux wordt vandaag definitief op de kaart gezet. Wij kunnen niet begrijpen, mijnheer De Wever, dat de Vlaamse regering en uzelf in het Vlaams Parlement, dat laten gebeuren en dat u aan de overkant van de straat doet alsof uw neus bloedt en al onze belangenconflicten wegstemt.
Bovenop al deze groteske cadeaus krijgt Brussel ook nog eens een massieve extra en almaar toenemende geldstroom zonder verantwoording, zonder objectieve behoefteraming, zonder ernstig debat, zonder transparantie en in ieder geval zonder noemenswaardige bestuurshervorming in Brussel, laat staan een verbeterde naleving van de taalwetgeving; dat alles met de zekerheid dat er één deelstaat armer wordt van dit verhaal. Het zijn de Vlamingen die dit allemaal zullen ophoesten, net zoals ze al 182 jaar de rekening betalen. Arm, arm Vlaanderen, dat zoiets laat gebeuren.
De heer Wouter Beke (CD&V). - Eerst wil ik de diensten van de Senaat bedanken voor hun uitmuntend werk bij de bespreking van de wetsvoorstellen in de commissie en in de plenaire vergadering en voor de verslaggeving erover.
Ik wil u bedanken, mevrouw de voorzitster, evenals de twee staatssecretarissen voor de begeleiding van dit debat.
(Applaus)
Het woord compensatie is hier daarnet gevallen. Zijn er compensaties voor de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde? Jazeker, er is geld voor Brussel, we passen de wetgeving op de Raad van State aan, er is een regeling voor de burgemeesters en ja, er komt een overleg over de op- en afritten rond Brussel.
Maar het kader waarin BHV nu wordt gesplitst, dat hier nu ter stemming voorligt, is altijd als kader gehanteerd in alle verschillende vormen van onderhandelingen sinds de verkiezingen van 2010.
Wat zijn de compensaties die in het verleden door de Franstaligen zijn gevraagd en die er niet in zitten? De voorafgaande benoeming van de burgemeesters, de corridor, de Franse Gemeenschap die bevoegdheden zou uitoefenen in de Vlaamse rand over cultuur, bibliotheken en dergelijke, om nog maar te zwijgen over de uitbreiding van Brussel.
De splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde is een compromis. Voor sommigen is dat een vies woord, maar niet voor mij. Het is een compromis dat gedragen is door een tweederdemeerderheid in deze assemblee, maar ook een meerderheid langs Vlaamse kant, in weerwil van wat hier de voorbije dagen door N-VA is beweerd.
M. Philippe Moureaux (PS). - Je suis un témoin de l'évolution de ce pays puisqu'en 1980, j'étais à cette tribune pour soutenir des lois qui constituaient déjà une étape importante dans la fédéralisation du pays. Vous me pardonnerez de ne pas considérer ce jour comme un jour historique - je l'ai trop souvent entendu - mais plutôt comme un jour important qui, je l'espère, entrouvre une porte - il faudra l'ouvrir complètement - vers un pays stabilisé.
Le débat concernant Bruxelles-Hal-Vilvorde ne date pas d'hier, mais il a pris une tournure aiguë, a constitué une fameuse pomme de discorde entre les deux communautés depuis une certaine décision de ce qui était alors la Cour d'arbitrage, aujourd'hui Cour constitutionnelle.
Bien entendu, et je suis de votre avis, monsieur Beke, il s'agit d'un compromis. Vous avez eu raison de souligner que les francophones avaient renoncé à une bonne partie de leurs revendications, comme c'est d'ailleurs le cas dans tout compromis. Il n'y a pas de honte à le reconnaître. Cela s'inscrit dans la logique de la vie politique, en tout cas quand on veut pacifier une situation et pas seulement faire passer le bulldozer.
Je voudrais rappeler aux représentants de la N-VA, dont certaines interventions, monsieur Peeters, ne manquaient d'ailleurs pas de pertinence, qu'au début des négociations ils ont aussi recherché un compromis. Je ne prétends pas qu'ils auraient arrêté la balance exactement au même endroit, mais ils avaient accepté le principe du compromis. Il ne faudrait pas, aujourd'hui, tenter de l'esquiver.
En tant que socialiste francophone, je suis satisfait. Je me réjouis également à titre personnel car j'ai été l'un des premiers - pour ne pas dire le premier - des francophones à annoncer la scission de BHV. Je n'avais d'ailleurs pas été applaudi à l'époque car, autre caractéristique de la vie politique, il ne faut jamais parler trop tôt. Aujourd'hui, je suppose que cette scission, honorable pour les uns et pour les autres, obtiendra la majorité spéciale.
Je me réjouis aussi en tant que Bruxellois et représentant d'un pays dont, tout d'abord, la capitale est un lieu très important pour l'économie du pays tout entier. Il ne faut pas oublier que la richesse générée au départ de Bruxelles profite assez peu aux Bruxellois, par rapport au reste de la Belgique. C'est une simple vérité économique et non un slogan politique.
Par ailleurs, comme la quasi-totalité des villes d'Europe, Bruxelles porte le poids de quartiers populaires difficiles, caractérisés par d'importants problèmes sociaux.
Donc, les éléments qui conduisent à un premier refinancement de Bruxelles, puisque le deuxième est lié à d'autres éléments du dossier, ne peuvent que me réjouir.
Je voudrais répondre à l'inquiétude de nos collègues néerlandophones que je ne vois pas en quoi l'aspect bilingue de Bruxelles est mis en cause par ces textes. La Région bruxelloise reste bien entendu une région bilingue : een tweetalige stad, een tweetalige regio, een tweetalig gewest. Tout le monde le souhaite, dans l'intérêt du pays, dans l'intérêt tant des néerlandophones que des francophones.
La Région bruxelloise honorera tous ses engagements. L'accord relatif à la mobilité sera donné très rapidement et nous étudions les autres aspects. Le groupe de travail - c'est, si je ne m'abuse, le cinquième que je préside dans le cadre de cette nouvelle majorité - progresse bien. Nous disposons d'un premier projet d'ordonnance qui organise le transfert des compétences communales vers les régions, ce que d'aucuns souhaitaient.
Il s'agit donc d'un moment important, d'un moment, je l'espère, de rapprochement entre les communautés, d'un moment qui permettra d'apporter un peu de stabilité à un pays qui en a bien besoin puisque nous sommes confrontés à une crise économique européenne telle que nous devrons, toutes et tous, retrousser nos manches.
Mme Christine Defraigne (MR). - La crise politique qui s'est développée au lendemain des élections fédérales de juin 2010 a été la plus longue de notre histoire. Elle a montré avec force et acuité que jamais autant que maintenant ce pays, notre pays, n'avait eu un besoin aussi important qu'impératif de pacification communautaire. C'était et c'est la condition sine qua non de notre survie, alors que nous traversons une crise économique et sociale extrêmement dure. Cette pacification communautaire passait inéluctablement - c'est une évidence - par une nouvelle réforme substantielle du paysage institutionnel belge pour mener le pays vers plus de fédéralisme et, surtout, vers un meilleur fédéralisme.
Cette réforme suppose un pari, un défi, celui de retisser les liens. Or, retisser les liens, cela porte un nom, cela s'appelle la confiance. Confiance retrouvée entre les citoyens et leurs responsables politiques, confiance entre les responsables politiques eux-mêmes, ceux du nord comme du sud du pays, et, surtout, confiance maintenue, renouvelée entre deux populations qui, à certains moments, ont pu s'interroger et douter, ont pu se poser la question de leur avenir commun. Huit formations politiques, dont la mienne, le MR, ont relevé ce défi, ce pari. Les votes qui interviendront à l'issue de notre débat qui a été riche et de qualité, concrétiseront cette volonté d'enfin assurer la stabilisation de nos institutions.
Est-ce historique ? Je suis d'accord pour dire que ce mot est trop souvent utilisé, un peu galvaudé et mis à toutes les sauces, mais je crois véritablement que les accords que nous allons sceller sont importants parce qu'ils sont placés sous le signe de l'équité et de l'équilibre.
Mardi, dans mon intervention, j'ai souligné qu'il serait vain en ce moment de se livrer au petit jeu classique, un peu stérile, de savoir qui perd et qui gagne, d'y trouver des avantages et des désavantages, de tracer deux colonnes et de savoir qui perd des positions qu'il croyait définitivement acquises.
Tant pis ! Tant pis pour ceux qui n'ont pas voulu s'inscrire dans la dynamique du dialogue, du respect mutuel et de cette confiance retrouvée. Mais surtout, tant mieux pour tous ceux, et ils sont une majorité dans ce pays, qui considèrent que le seul et unique garant de la réforme entreprise est la démocratie, une démocratie qui se trouvera renforcée parce que des procédures plus objectivées et moins suspicieuses permettront désormais de garantir les droits de tous dans la transparence, une démocratie qui se trouvera renforcée lorsque le refinancement équitable de Bruxelles permettra le développement de projets ambitieux au bénéfice direct non seulement des Bruxellois mais aussi de l'ensemble des Belges.
Permettez-moi une réflexion personnelle, que je ferai sans provocation. Ces débats ne m'ont pas apporté de révélation mais ils m'ont confortée dans l'idée, moi qui suis Wallonne et Liégeoise, que ceux-là mêmes qui veulent Bruxelles, qui convoitent tellement Bruxelles, qui en font leur obscur objet du désir, pour reprendre le titre d'un film de Buñuel, ceux-là n'aiment pas leur capitale.
À certains moments, j'ai même cru qu'ils la détestaient, qu'ils la haïssaient.
Comme Liégeoise, comme Wallonne, je me sens solidaire de Bruxelles, de son avenir et de son devenir. C'est le pari des liens qui se renouent, de la confiance.
Il nous faut aujourd'hui concrétiser cette réforme dont le fil conducteur est véritablement le respect mutuel entre les entités, entre les communautés qui constituent ce pays.
Aussi, nous prononcerons-nous par un vote positif sur les textes qui nous sont soumis.
De heer Bert Anciaux (sp.a). - Het is een langdurig en stevig debat geweest. Beide kanten hebben elkaars waarheid aangehoord. Het was ook een vreemd debat. Aangezien alle Franstaligen in de meerderheid zitten, bestond de oppositie alleen uit twee Vlaamse partijen. Daardoor is de discussie, zowel in de commissie als in de plenaire vergadering, vaak gevoerd tussen Vlamingen onderling.
Het debat ging over een thema dat decennialang de politiek heeft beheerst. BHV was de laatste tien of twintig jaar een struikelsteen die het normale samenleven in ons land in de weg stond. Aan beide kanten groeide BHV uit tot een symbooldossier. Voor de Vlamingen was BHV het symbool om duidelijk te maken dat er een einde moest komen aan de verfransing in Halle-Vilvoorde. Voor de Franstaligen werd BHV een symbool dat aantoonde dat ze de Franstaligen in de Rand en in Vlaams-Brabant niet in de steek zouden laten.
Iedereen weet dat dergelijke symbolen leiden tot opbod en tot waanzinnige situaties. De laatste tien jaar zijn er verschillende pogingen gedaan om BHV te splitsen. De meest gekke voorstellen zijn op bepaalde momenten de revue gepasseerd. De heer Beke heeft er daarnet ook naar verwezen: sommige zeer verregaande voorstellen in verband met de splitsing van BHV zouden ertoe geleid hebben dat het samenleven in ons land fundamenteel zou bemoeilijkt worden.
Is de splitsing van BHV die nu voorligt, een zuivere splitsing? Voor 29 van de 35 gemeenten in Halle-Vilvoorde gaat het ongetwijfeld over een zuivere splitsing.
Zijn er zware toegevingen gedaan in de zes faciliteitengemeenten? Op het vlak van de splitsing van het kiesarrondissement is het in feite een status quo.
Voor de Vlamingen in Brussel betekent de splitsing zeker geen vooruitgang. Het wordt hen immers moeilijk gemaakt om nog een volksvertegenwoordiger naar de Kamer te sturen.
Ik kom uit een familie waar politiek geen vies woord was. Ik heb vroeger veel met mijn vader gedebatteerd. We doen dat trouwens nog altijd, en tegenwoordig zitten we meer dan vroeger op dezelfde golflengte. De splitsing van BHV hebben we ook altijd vanuit het standpunt bekeken van de Brusselse Vlamingen, die bij zo'n splitsing voor een stuk door Vlaanderen worden losgelaten. En toch zeg ik met veel overtuiging dat er vandaag een goed akkoord voorligt. Voor een groot deel van Halle-Vilvoorde betekent dit akkoord immers dat duidelijk wordt gemaakt dat er grenzen zijn aan opdringerigheid en verfransing.
Moet Vlaanderen dit akkoord toejuichen? Het akkoord biedt in elk geval de mogelijkheid om een aantal dossiers concreet aan te pakken, terwijl die in het verleden werden tegengehouden. Het is alleszins de mooiste splitsing die ik de laatste 10 of 15 jaar heb gezien.
Er zijn effectief een aantal toegevingen gedaan. Maar met sommige daarvan ben ik eigenlijk best tevreden. Het extra geld voor Brussel kunnen we bijzonder goed gebruiken. De uitdagingen in Brussel overstijgen immers in belangrijke mate de draagkracht van de Brusselse bevolking.
De hoofdstedelijke gemeenschap heb ik eerder weliswaar een lege doos genoemd, maar als alle gewesten akkoord zijn, kan men er wel iets mee doen. Voor de overgrote meerderheid hier, gaat het er vooral om dat Brussel niet als een vijand moet worden beschouwd. Ik begrijp dat nogal wat Vlamingen angst voelen ten opzichte van Brussel. Maar ik kan het niet goedkeuren dat Brussel wordt bekeken als de vijand, als een entiteit waar men alleen maar negatief tegenover kan staan. Dit akkoord biedt kansen om de samenwerking tussen Brussel en de Rand te versterken.
Maar er is geen overwinning voor de ene of voor de andere. Als we niet meer kijken vanuit de bril van het eigen gelijk of ongelijk, kan dit akkoord alleen maar een goed akkoord zijn. Laten we de tegenstelling tussen ons en hen, tussen Vlamingen en Franstaligen, overschrijden. Daarom hebben we oké gezegd. Laten we de twee grote gemeenschappen in dit land samenleven. Het zag ernaar uit dat we regelrecht op een grote clash afstevenden. Maar volgens mij heeft gelukkig het gezond verstand gezegevierd. Dat komt tot uiting in dit onderdeel van een akkoord waarbij nog andere belangrijke bevoegdheden worden overgeheveld, onder meer een ongeziene financiële verantwoordelijkheid. Ook deze Senaat zal met een grondige splitsing te maken krijgen, wat volgens mij in de richting gaat van een confederale structuur.
Mijn besluit is dat dit akkoord een kans biedt tot wederzijds respect. Dankzij dat respect kunnen beide gemeenschappen winnen. Zonder dat respect is geen duurzame verstandhouding mogelijk. Ik heb voor het respect gekozen, omdat het een meerwaarde betekent voor elk van ons.
M. Marcel Cheron (Ecolo). - Je désire tout d'abord remercier la majorité gouvernementale d'avoir accepté de s'associer à la meilleure partie de l'opposition, à savoir les Verts, afin d'arriver à un accord équilibré.
Je tiens également à remercier les secrétaires d'État qui ont été très présents ainsi que les services du Sénat qui ont accompli un important travail de rédaction des rapports, lesquels, il faut le souligner, sont de grande qualité ! Ils permettent à ces textes non seulement d'exister, mais aussi de durer.
Le paradoxe réside dans le fait que BHV, dont on parlait déjà avant ma naissance, est un problème, voire une bombe institutionnelle quand il n'est pas résolu et devient une bagatelle quand il l'est.
En commission, M. Pieters était opposé aux textes, mais il n'était pas obstructif. Ce qui le dérange c'est qu'il y aura dorénavant ceux, surtout dans le camp flamand, qui ont voté en faveur de la scission et ceux qui ne l'ont pas approuvée. Cela subsistera. Il faudra le dire partout, en Flandre, en Wallonie et à Bruxelles.
Honnêtement, nous ne voulions pas scinder cet arrondissement ; ce n'était pas notre obsession. Pourtant, il a fallu le faire, car si on voulait s'occuper de l'essentiel, de ce qui intéresse vraiment nos concitoyens, c'est-à-dire leur devenir économique, social et environnemental, il était impératif d'agir de manière équilibrée sur le plan des droits électoraux et administratifs, ainsi que des droits judiciaires, dont nous traiterons prochainement.
Ce pays évoluera encore. Bouddha, très cher à une ville de Wallonie, aurait dit que la seule chose immuable dans l'univers c'est le changement. Il est clair que ce pays changera encore. Espérons que les futures réformes nous permettront à nouveau d'apprendre à nous connaître. Ainsi, j'ai appris à connaître M. Broers. Nous avons même pris plaisir à être en désaccord.
Il faut espérer que, demain, nous ayons la capacité de rediscuter, de tisser des liens pour faire avancer ce pays. Quand on prend de la hauteur, on se rend compte qu'il est fantastique. Pour envisager l'avenir, il ne faut pas regarder dans le rétroviseur, mais faire face dans cette société globalisée ; il faut à la fois rester attaché à ses racines et oser regarder celles des autres.
Bruxelles est un laboratoire mondial dont la tâche consiste à faire vivre ensemble des communautés différentes.
C'est la raison pour laquelle il fallait pour Bruxelles un juste financement mais aussi des réformes en profondeur. Changer, pour faire vivre Bruxelles et ce pays !
Nous voterons ces textes avec joie.
De heer Bart Tommelein (Open Vld). - Het zal de collega's die die de werkzaamheden in de commissies en in de plenaire vergadering eergisteren en vandaag hebben bijgewoond, niet verbazen dat de Open Vld-fractie de voorliggende wetsvoorstellen zal goedkeuren. Ik heb gelezen dat Open Vld de commissiewerkzaamheden niet zou hebben bijgewoond. Nochtans heb ik de senatoren die dat hebben beweerd, niet gezien in de commissies. Ze konden dus niet weten dat er wel iemand van onze mijn fractie aanwezig was.
Het eerste luik van deze historische staatshervorming steunt op de inzet van politieke partijen die niet kozen voor het pessimisme. Elkeen werd voor zijn of haar verantwoordelijkheid geplaatst.
Kiezen voor het grote eigen gelijk was één optie. Dat gelijk koppig en stug blijven herhalen staat niet alleen haaks op de economische realiteit, maar het gaat ook in tegen het democratische basisgegeven dat de eigen mening niet in het luchtledige staat.
Open Vld heeft die optie niet gevolgd. Een samenleving omvat nu eenmaal vele meningen. De kunst bestaat erin elkaars meningen te bundelen. Alleen op die manier kunnen we een resultaat bereiken dat de samenleving ten goede komt en de basis legt voor het België van de eenentwintigste eeuw. Het is juist dat dan toegevingen onontkoombaar zijn. Dat is nu eenmaal onvermijdelijk, als we elkaars ideeën respecteren en de eigen visie kan overstijgen.
Onze fractie is zeer fier op het resultaat dat vandaag voorligt. Vandaag wordt geschiedenis geschreven. Zowel Kamer als Senaat hebben de fundamenten gelegd voor een sterk Vlaanderen, een hernieuwd Brussel en een sterk Wallonië. Dat is gebeurd binnen het confederale model dat we allen voorstaan.
Het zal misschien verbazen, maar ik respecteer ook de andere partijen die niet wilden behoren tot de institutionele meerderheid. Sommige van hen hebben duidelijk geargumenteerd waarom ze tegen deze hervorming waren. Dat siert hen. It is the duty of the opposition to oppose.
Andere partijen hebben me echter teleurgesteld. Ik vind het jammer dat ze het debat over de hervorming niet wilden aangaan in de commissie en in de plenaire vergadering. Audi alteram partem. Het klinkt de latinisten onder ons wellicht bekend in de oren.
Ikzelf spreek liever Nederlands en geef u de vertaling: hoor ook de tegenpartij. Als liberaal en democraat ben ik dat principe bijzonder genegen. Hoezeer ik ook met iemand van mening kan verschillen, ik zal steeds naar zijn of haar argumenten luisteren. Gebeurt dat niet, dan stuit me dat tegen de borst.
Met de goedkeuring van de wetsvoorstellen vandaag leggen we de funderingen van een confederale staat. Er komt een einde aan de twistappels die sommigen dankbaar gebruiken voor eigen gewin. Bovenal zullen een hele reeks belangrijke bevoegdheden naar Vlaanderen gaan en die zijn, in tegenstelling tot was sommigen beweren en hoopten, wel degelijk substantieel. Het komt er nu op aan die bevoegdheden te gebruiken en een beleid op maat te voeren. Net daarin ligt immers de finaliteit van deze lang verwachte staatshervorming: de burgers en ondernemingen in ons land beleidsinstrumenten op maat geven en hen aldus efficiënter en beter ten dienste staan bij de verwezenlijking van hun dromen en doelstellingen.
Onze fractie zal loyaal en constructief meewerken aan de verdere invulling en concrete uitwerking van de staatshervorming in al haar deelaspecten, ook vanuit de oppositie in het Vlaams Parlement. Ons land, onze burgers en ondernemers hebben alles in huis om ook in de 21e eeuw verder te groeien. Ze verdienen een beleid op maat dat hen ondersteunt. De instrumenten daarvoor worden met deze staatshervorming uitgewerkt, wij moeten ze nu in de respectievelijke parlementen en regeringen in hun voordeel aanwenden.
M. Francis Delpérée (cdH). - Le cdH votera le premier paquet de réformes institutionnelles, et ce pour trois raisons : par loyauté, par conviction et pour exprimer sa confiance en l'avenir.
Nous voulons être loyaux à l'égard de nos partenaires de la majorité gouvernementale mais aussi de la majorité institutionnelle. Tout ne nous enthousiasme pas dans les réformes entreprises, mais l'ensemble, en ce compris ce qui sera discuté la semaine prochaine, représente à nos yeux un compromis acceptable.
Par ailleurs, nous sommes convaincus que si nous parvenons à mettre en oeuvre demain les réformes que nous allons adopter aujourd'hui, nous écrirons une nouvelle page de l'histoire de la Belgique fédérale et cette page-là pourra être marquée par l'apaisement des esprits et des passions.
Enfin, nous avons confiance dans l'avenir. Nous mettons aujourd'hui en place un ensemble de procédures, de techniques et d'institutions qui, avec un peu de bonne volonté et un peu de savoir-faire, peuvent nous aider à créer, notamment à Bruxelles et dans son environnement immédiat, les conditions d'une existence pacifiée. Mme Defraigne a dit qu'il s'agit d'un pari. En effet. C'est toutefois un pari que nous voulons tenir, malgré les cris des Cassandre et des séparatistes, dans le souci de consolider notre État fédéral et de le faire fonctionner dans les conditions les plus harmonieuses possible, pour toutes et pour tous sans distinction.
Mevrouw Freya Piryns (Groen!). - Uiteraard wil ook ik afsluiten met een algemene beschouwing over de zesde staatshervorming. Voor ik mijn stemverklaring geef, wil ik echter, net zoals collega Beke, de diensten van de Senaat bedanken. Ik wil ook zeer expliciet de jonge mensen van de backoffice bedanken. Ze hebben ontzettend veel werk geleverd en ervoor gezorgd dat we nu dankwoorden kunnen uitspreken en verheugd kunnen zijn over de kwaliteit van de zesde staatshervorming. (Algemeen applaus)
Ik ben zeer verheugd dat Groen is blijven praten en er samen met de andere partijen voor heeft gezorgd dat ons land en zijn regio's worden gevormd om de uitdagingen van de 21e eeuw aan te kunnen. Door te blijven onderhandelen zijn de acht partijen van de institutionele meerderheid het eens geraakt over de manier waarop de staatsstructuren moeten worden aangepast aan de reële noden van vandaag en morgen. Bovendien blijft in deze staatshervorming de interpersoonlijke solidariteit behouden en wordt ze in een modern federaal kader gegoten. Dat is voor ons ecologisten essentieel.
We mogen, we moeten op dit alles trots zijn en dat ben ik ook. Ik ben trots dat Groen samen met Ecolo is blijven bewijzen dat de dialoog het van het cynisme kan halen en dat we er op die manier voor kunnen zorgen dat op terechte politieke eisen worden ingegaan.
Is wat vandaag zal worden beslist, voor 100% het partijprogramma van Groen? Uiteraard niet. Dat geldt voor geen enkele partij, want de voorstellen zijn het resultaat van een compromis. Maar het is wel een heel goed compromis, om verschillende redenen.
De eerste reden is dat we vandaag zullen stemmen over de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde. Deze stemming mogen we zonder twijfel historisch noemen, omdat de Senaat vandaag een Vlaamse eis van vijftig jaar oud zal inwilligen. De splitsing wordt bovendien op een eenvoudige, eerlijke en evenwichtige manier worden gerealiseerd.
Daarnaast wordt er vandaag nog veel meer beslist. We krijgen een oplossing voor de situatie van de burgemeesters in de Rand. We zorgen op een structurele manier voor een correcte financiering van Brussel, waardoor de Vlaamse, Belgische en Europese hoofdstad haar taken naar behoren zal kunnen vervullen. Voorts wordt ook de constitutieve autonomie van de deelstaatparlementen uitgebreid.
In een volgende fase van deze staatshervorming zal de Senaat worden afgeslankt. De bijzondere financieringswet zal worden herzien en er zullen aanzienlijke bevoegdheidspakketten naar de gemeenschappen en gewesten worden overgeheveld. Het klopt inderdaad dat de onduidelijke bevoegdheidsverdeling die tot stand is gekomen na vorige staatshervormingen, een slagkrachtig bestuur bemoeilijkte.
Wij zijn daarnaast ook zeer blij dat het institutioneel akkoord op vraag van de groenen niet alleen over de staatsstructuren gaat. Zo werd bijvoorbeeld ook het principe van de klimaatresponsabilisering in het akkoord opgenomen. Dat moet ervoor zorgen dat dit ingewikkeld land efficiënter, ecologischer, socialer en dus beter zal worden bestuurd.
In verband met dit eerste deel van de staatshervorming wil nog één ding benadrukken. Naast alle maatregelen die ik al heb opgesomd, hebben we er ook voor gezorgd dat de politieke ethiek, die voor de ecologisten heel belangrijk is, voor ons allemaal een verplichting wordt. Dat is ontzettend belangrijk. De kloof tussen de politiek en de burgers is immers te groot geworden. Het vertrouwen in de politiek en in het bijzonder in de politieke partijen smelt zienderogen weg. Hoewel het overgrote deel van de politici oprecht voor de politiek heeft gekozen omdat ze zich voor de maatschappij willen inzetten, wordt het beeld van het politieke werk te veel bezoedeld door enkelingen. Ik heb het over de verkozenen die overdadig mandaten cumuleren of die het mandaat waarvoor ze verkozen werden, niet opnemen. Vandaag zullen we regels goedkeuren die deze vormen van kiezersbedrog verhinderen en bestraffen.
Dat we onszelf dergelijke regels moeten opleggen, is spijtig genoeg noodzakelijk geworden, want politieke ethiek zit blijkbaar niet in elke politicus ingebakken. Ik denk bijvoorbeeld aan mensen die als lijsttrekker verkozen zijn in een bepaalde assemblee, de Senaat bijvoorbeeld, maar die het dan niet nodig vinden om de debatten bij te wonen wanneer de belangrijkste besprekingen op de agenda staan. Dat soort van schijnkandidaturen kan ik helaas niet stoppen. Maar ik kan wel een eind maken aan de schijnkandidaturen waarbij mensen tegelijk op een effectieve en op een opvolgersplaats gaan staan of voor een assemblee worden verkozen, maar dat mandaat niet opnemen.
Groen zal met overtuiging alle wetsvoorstellen goedkeuren die in het kader van de staatshervorming door de institutionele meerderheid werden uitgewerkt. We doen dat omdat we vinden dat het goede voorstellen zijn, maar ook omdat we er naar uitkijken om hier vervolgens even hevige debatten te kunnen voeren over de grote uitdagingen waar de mensen voor staan.
De voorzitster. - Ik moet u hier onderbreken, mevrouw Piryns, want u hebt uw spreektijd opgebruikt.