Belgische Senaat

ZITTING 2011-2012

24 APRIL 2012

Voorstel van resolutie ter versterking van de strijd tegen de handel in hormonen bij de veeteelt, de doping voor menselijk gebruik alsook de illegale medicatie

VERSLAG

NAMENS DE COMMISSIE VOOR DE SOCIALE AANGELEGENHEDEN UITGEBRACHT DOOR

MEVROUW MORREALE

I. INLEIDING

Het voorstel van resolutie ter versterking van de strijd tegen de handel in hormonen bij de veeteelt, de doping voor menselijk gebruik alsook de illegale medicatie (stuk Senaat, nr. 5-575/1) is door de heer Tommelein c.s. ingediend op 8 december 2010.

De commissie heeft dit voorstel van resolutie besproken tijdens haar vergaderingen van 17 en 24 april 2012 in aanwezigheid van mevrouw mevrouw Sabine Laruelle, minister van Middenstand, kmo's, Zelfstandigen en Landbouw.

Het voorstel om aan dit voorstel van resolutie een hoorzitting te wijden, werd tijdens de vergadering van 24 april 2012 verworpen met 9 tegen 2 stemmen bij 1 onthouding. De stemming over het voorstel van resolutie vond plaats tijdens dezelfde vergadering van 24 april 2012.

II. INLEIDENDE UITEENZETTING DOOR DE HEER TOMMELEIN

De heer Tommelein, hoofdindiener van het voorstel van resolutie, verwijst naar het laatste jaarverslag van de hormonencel dat de sleutelrol van het internet bevestigt in de verkoop van hormonale producten voor menselijk gebruik, de zogenaamde humane doping. Zo stelt het rapport : « Voor elke website die ingevolge de acties van de opsporings- en inspectiemechanismen wordt afgesloten staat er al snel een andere website klaar. »

Spreker heeft zelf begin 2010 met eigen ogen vast kunnen stellen dat een eenvoudige zoekopdracht naar humane doping op het internet onmiddellijk resultaat opleverde. Op het internet zijn virtuele supermarkten in doping actief die een brede waaier van producten aanbieden. Ook nu nog levert een eenvoudige zoekopdracht op het internet onmiddellijke treffers op. Op de desbetreffende website staat zelfs een lijst met « bestsellers » op. Tevens wordt duidelijk vermeld dat de verzending uiterst discreet gebeurt om de privacy te beschermen.

Dit voorstel van resolutie is het eindresultaat van vele vragen in het parlement. Hierbij werden alle knelpunten verzameld en de respectievelijke oplossingen opgelijst. Het voorstel gaat zowel over doping als hormonenzwendel omdat deze zeer nauw met elkaar verbonden zijn. Men vindt hierover meer terug in de toelichting. De indieners heb tevens dankbaar gebruik kunnen maken van eerdere werkzaamheden in de Senaat rond doping (zie stuk Senaat, nr. 3-366/7 - 2004/2005).

Wat betreft de internetbewaking en de aanpak van de netwerken achter de internethandel van verboden producten blijkt de Hormonencel niet bevoegd te zijn. Enkel de politiediensten zijn bevoegd.

Het voorliggend voorstel wil paal en perk wil stellen aan de handel via het internet van hormonale producten en andere zogenaamde medicatie. Ook antibiotica worden geviseerd.

De Federal Computer Crime Unit (FCCU) moet worden gemachtigd om in overleg met de Hormonencel actief op zoek te gaan naar doping voor menselijk gebruik die te koop worden aangeboden in ons land via het internet. Er moet terstond werk worden gemaakt van een internetbewaking om de netwerken en organisaties aan te pakken die achter de internethandel schuilen en zij moeten hiervoor de nodige middelen krijgen.

Daarnaast moet de overheid protocollen afsluiten met internetproviders om online apotheken uit het buitenland te weren. Wat betreft de veilingsites moeten afspraken worden gemaakt om advertenties inzake de aankoop van doping voor menselijk gebruik te weren.

Ook de koerierdiensten moeten worden gecontroleerd. Uit een antwoord van de minister van Financiën op een eerdere parlementaire vraag blijkt de douane heden niet over pre-arrival informatie te beschikken van pakketen en dit in tegenstelling tot andere landen. Bijgevolg kunnen de zendingen niet op voorhand worden geblokkeerd. De Douane moet over deze informatie kunnen beschikken en het personeel van de koerierdiensten moet bijzondere opleidingen krijgen.

Teneinde de netwerken achter de handel in doping en hormonen aan te pakken bepleit de resolutie tevens dat voldoende middelen moeten worden uitgetrokken om een globale misdrijfanalyse te kunnen uitwerken waarbij naast een verticale informatiestroom tevens werk wordt gemaakt van een horizontale informatiestroom met eigen onderzoekscapaciteit inzake witwaswetgeving. De meest efficiënte manier is de detachering vanuit Financiën.

Dit voorstel van resolutie bepleit, met andere woorden, het kaalplukken van de netwerken achter deze handel. De verdachten in hormonen- en dopingdossiers moeten systematisch worden vervolgd op basis van de hormonenwetgeving én op basis van witwasonderzoek. Aldus moet bij elke verdachte een financieel vermogensonderzoek worden gedaan en dit om fenomenen zoals loonkwekers en de delokalisatie van de illegale vetmesterij naar het buitenland efficiënt te bestrijden. Tevens moet in dit kader proactief worden samengewerkt met de fiscale controlediensten.

Dit voorstel bevat een waaier van maatregelen om het fenomeen van humane doping en hormonen in de veeteelt in te dijken. Het is verheugend vast te stellen dat zo veel fracties mee hun schouders zetten onder dit voorstel. Het spreekt voor zich dat de resolutie het startpunt vormt van verdere initiatieven. Dit voorstel is niet zonder belang. De Multidisciplinaire Hormonencel vermeldt het uitdrukkelijk in haar laatste jaarverslag waar ze er trouwens van uitging dat het reeds was goedgekeurd. Dit was toen nog niet het geval maar spreker hoopt dat we heden snel kunnen gaan.

Zoals men weet, zijn er sinds kort twee doden gevallen in ons land door gebruik van doping. Steeds meer jongeren gebruiken deze rotzooi om een bepaald schoonheidsideaal na te streven. We moeten snel optreden willen we dit fenomeen daadwerkelijk inperken. Ook wat betreft de hormonen in de veeteelt is er een « sense of urgency ». De Hormonencel voelt duidelijk aan dat op het terrein een kleine minderheid aan een comeback bezig is. Hierbij worden zeer complexe moleculen gebruikt die moeilijk traceerbaar zijn. Men moet deze enkelingen streng aanpakken en dit om het kwaliteitsimago van het Belgische vlees te vrijwaren en om de volksgezondheid van onszelf en onze kinderen te vrijwaren.

De heer Tommelein stelt vast dat dit voorstel van resolutie en andere initiatieven inzake hormonen op heel veel onbegrip stuiten bij landbouwers en vetmesters. Nochtans wil men slechts enkelingen aanpakken die het imago van de landbouw en de hele vleessector verzieken. De resolutie is vooral bedoeld om eenieder van ons te beschermen.

Ten slotte verklaart de heer Tommelein open te staan voor amendementen die het voorstel van resolutie zouden kunnen actualiseren.

III. BESPREKING

De heer Ide is van oordeel dat de resolutie een coherent geheel vormt en is blij dat ze verder bouwt op een traditie die werd opgestart door de voormalige Volksunie. De strijd tegen de hormonenmafia is oud maar moet blijven worden gevoerd. Er zijn immers nieuwe technieken ontstaan — men denke onder meer aan internet — die hem moeilijker maken. Enkelingen zullen wegen blijven zoeken om de wetgeving die werd opgesteld met het oog op de bescherming van de volksgezondheid te omzeilen. Spreker steunt dan ook ten volle dit voorstel van resolutie.

Hij is ook tevreden met het feit dat antibiotica hier uitdrukkelijk als groeipromotor worden vermeld. Wanneer het gebruik van hormonen om de ene of de andere reden niet meer mogelijk blijkt te zijn, wordt immers vaak naar antibiotica gegrepen en het is goed dat hier aandacht voor wordt gevraagd.

De heer Ide is verheugd over het feit dat het voorstel van resolutie geagendeerd werd en hoopt op een zo breed mogelijke meerderheid om ze goed te keuren.

Mevrouw Winckel is tevreden met dit voorstel van resolutie, dat haar fractie trouwens heeft mede-ondertekend. Dit voorstel bevat een aantal aanbevelingen die de Senaat reeds in 2005 over doping in de sport had geformuleerd. Er is toen veel aan gewerkt, maar ze waren tot nu toe dode letter gebleven.

Het is essentieel dat illegale hormonenhandel wordt bestreden. De volksgezondheid staat op het spel. Deze handel lijkt immers weer in opmars. De krant De Morgen heeft onlangs de volgende cijfers gepubliceerd : in 2008 werden 203 processen-verbaal betreffende injecties van groeihormonen in vee opgemaakt; in 2009 was dat aantal opgelopen tot 223, en tot 178 voor het eerste semester van 2010 alleen. Er moet een samenwerking tot stand komen tussen het gerecht en het FAVV.

IV. STEMMINGEN

Het voorstel van resolutie ter versterking van de strijd tegen de handel in hormonen bij de veeteelt, de doping voor menselijk gebruik alsook de illegale medicatie wordt in zijn geheel aangenomen met 11 stemmen bij 1 onthouding.

Vertrouwen werd geschonken aan de rapporteur voor het opstellen van dit verslag.