5-50 | 5-50 |
De heer Karl Vanlouwe (N-VA). - Zondag 4 maart werd Vladimir Poetin verkozen als nieuwe president van Rusland met bijna 65% van de stemmen van de Russische bevolking. Hierdoor zal Poetin opnieuw het hoogste ambt in Rusland bekleden met een mandaat van zes jaar.
Nadat de parlementsverkiezingen van december 2011 verlopen waren in een waas van onduidelijkheid over de geldigheid ervan, had toenmalig premier Vladimir Poetin aangekondigd om in alle 190 000 stemlokalen webcams te installeren waardoor iedereen het verloop van de stembusgang op het internet live zou kunnen volgen.
Ondanks die vernieuwingen zijn alle westerse observatiemissies het eens dat de presidentiële verkiezingen oneerlijk zijn verlopen. De Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa verklaarde dat in één derde van de kieslokalen het verloop van de verkiezingen zou zijn gemanipuleerd. De voornaamste aantijgingen houden in dat overheidsmiddelen massaal gebruikt werden in de campagne van Poetin en dat zijn tegenstanders te weinig aandacht kregen in de media.
De Russische onafhankelijke waarnemersmissie GOLOS stelt dat Poetin geen 63% zou hebben behaald, maar dat zijn werkelijke score rond de 50% zou liggen, waardoor een tweede stemronde noodzakelijk zou zijn.
Andere onafhankelijke media maken ook melding van andere frauduleuze praktijken bij de verkiezingen, zoals het massale gebruik van volmachten en het rondrijden van kiezers in bussen van kieslokaal naar kieslokaal, in opdracht van hun werkgevers.
De Europese Hoge Vertegenwoordiger voor buitenlands beleid, Catherine Ashton, heeft Vladimir Poetin reeds gefeliciteerd met het resultaat en het verloop van de verkiezingen. Tegelijk roept zij ook op om de tekortkomingen te laten onderzoeken, met name het gebrek aan onpartijdigheid van de media en het gebruik van het staatsapparaat voor electorale doeleinden.
Minister Reynders heeft in een persbericht zijn felicitaties aan Vladimir Poetin overgemaakt en heeft kort de bedenkingen van de internationale observatieteams vermeld. Maar hij onthoudt zich van enige verklaring of oproep tot onderzoek van het verloop van de verkiezingen.
Hoe evalueert de minister de rapporten van internationale waarnemers over de presidentsverkiezingen in het licht van de zelfverklaarde inspanningen van Rusland om die transparanter te maken, en zal hij Rusland aanspreken over onregelmatigheden bij de verkiezingen?
De heer Didier Reynders, vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken. - Het voorlopige rapport van de internationale waarnemers maakt melding van onregelmatigheden en onvolkomenheden tijdens de voorbije presidentsverkiezingen. Niet alleen verkiezingsfraude, maar ook ongelijke behandeling inzake het voeren van de verkiezingscampagne en het probleem van registratie van een aantal politieke partijen werden als knelpunten vastgesteld. Toch zijn er sterke indicaties dat dit de uiteindelijke verkiezing van de nieuwe president niet heeft beïnvloed. Er was immers een groot verschil tussen het resultaat van de eerste en de andere kandidaten.
België heeft met vijf waarnemers actief deelgenomen aan de OVSE-ODIHR-zending onder leiding van ambassadeur Tagliavini. Haar definitief rapport over het verloop van de verkiezingen mét de nodige aanbevelingen zal over enkele weken bekend worden gemaakt en binnen de OVSE worden besproken.
Ten slotte wens ik te herhalen wat ikzelf vorige maandag reeds heb gesteld, namelijk dat `een levendige democratie een essentiële voorwaarde is voor het succes van de economische moderniserings- en hervormingsinspanningen in Rusland'. Alle initiatieven van de Russische autoriteiten om dat proces te versterken zijn dan ook toe te juichen. Diezelfde houding zal ik altijd aannemen in al mijn contacten met de Russische autoriteiten.
De heer Karl Vanlouwe (N-VA). - De minister erkent de onregelmatigheden. Rusland is een belangrijk en machtig land, maar dat betekent niet dat we ons zonder meer moeten neerleggen bij die onregelmatigheden. België is een klein land, maar maakt deel uit van de Europese Unie en van de OVSE. We mogen dan ook een signaal geven.
Het antwoord van de minister is te vergelijken met dat over Congo: de fraude en de onregelmatigheden daar hebben de uitslag niet beïnvloed. Ik weet dat niet en de minister waarschijnlijk al evenmin, aangezien er geen officiële of correcte uitslagen zijn.
Beweren dat een beetje fraude toegelaten is omdat het de resultaten niet beïnvloed is een bijzonder zwak argument. Ik hoop dan ook dat wij niet zullen wegkijken van die fraude en onregelmatigheden en dat zowel Europa als ons land een signaal geven.
Fraude is onaanvaardbaar, ongeacht of in grote of in mindere mate werd gefraudeerd. Fraude moeten we altijd veroordelen. Bij verkiezingen, zeker op basis van een stembusgang, mag men geen enkele vorm van fraude aanvaarden. Ik blijf erbij dat België, een klein land in een groter geheel, een signaal moet geven.
De heer Didier Reynders, vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken. - Fraude is inderdaad onaanvaardbaar. Ik doelde alleen op de rangschikking van de kandidaten. Ik ben me ervan bewust dat het probleem in Rusland anders is dan in Congo, maar ik probeer dezelfde redenering te volgen voor alle landen.
Internationale waarnemers hebben geen commentaar geleverd. Ik herhaal nogmaals dat fraude onaanvaardbaar is en blijft, niet alleen op electoraal vlak maar in alle domeinen.
De heer Karl Vanlouwe (N-VA). - De minister erkent dat fraude onaanvaardbaar is en moet worden veroordeeld. Het argument dat er indicaties zijn dat die de uitslag niet zou hebben beïnvloed kan in dat geval dus niet worden gehanteerd. Als de verkiezingen frauduleus en onregelmatig zijn verlopen, mogen we de verkiezingsuitslag niet aanvaarden en moeten we in dat verband een duidelijk signaal geven. Zo niet erkent men dat een bepaalde vorm van fraude wel aanvaardbaar is.
De heer Didier Reynders, vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken. - Algemeen kan worden gezegd dat fraude tijdens verkiezingen niet altijd betekent dat nieuwe verkiezingen moeten worden uitgeschreven.