5-130COM | 5-130COM |
Mevrouw Nele Lijnen (Open Vld). - Aangezien bepaalde elementen uit mijn vraag al aan bod zijn gekomen, zal ik mij beperken tot de kleine wapens. Ik heb nog nooit een P90 in handen gehad, maar dat wapen zou kogelwerende vesten doorboren. Het is dan ook van essentieel belang dergelijke wapens zo snel mogelijk te lokaliseren en te traceren. Dat moet ook gebeuren met de kleine vuurwapens. Ik hoef er geen tekening bij te maken wat er zal gebeuren als die terechtkomen in het internationale illegale circuit.
Is de minister het ermee eens dat ook het Waals Gewest zijn steentje hieraan moet bijdragen, aangezien dat groen licht heeft gegeven voor de exportlicentie van deze wapens? Dat gebeurde bovendien in min of meer bizarre omstandigheden, meer in het bijzonder in de periode van lopende zaken na de verkiezingen van 2009. Hoe zal het Waals Gewest worden geresponsabiliseerd?
M. Richard Miller (MR). - Dans une réponse précédente, le ministre a indiqué que la Belgique envisageait de contribuer, avec nos partenaires américains, à l'extraction des armes de gros calibre. Il a ajouté que les petites armes n'étaient pas concernées.
Cela étant, je reconnais que notre collègue a mis le doigt sur des éléments importants. La licence d'exportation a été accordée à un moment où il n'y avait pas de contrôle parlementaire possible. C'est d'ailleurs la raison pour laquelle le Conseil d'État a cassé cette décision, ce qui pose quand même un problème qui, relevant de la Région wallonne, a été mis à l'ordre du jour du gouvernement wallon.
Un autre élément mérite toute notre attention, à savoir que la Région wallonne étant actionnaire de la FN, cette dernière est une entreprise publique.
De heer Didier Reynders, vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken. - Ik zal u, naar aanleiding van mijn bezoek aan Libië van enkele weken geleden, ook meer details geven over onze actie in Libië.
Eerst de vraag van mevrouw Lijnen. De ongecontroleerde verspreiding van het Libische wapenarsenaal vormt een potentieel veiligheidsprobleem. Dat is vaak het geval aan het einde van elk conflict, zowel van interne als van internationale aard. Het probleem in Libië wordt echter bijzonder scherp door de enorme omvang van het arsenaal aan wapens en het geavanceerde niveau van het materieel, bijvoorbeeld antitankraketten, explosieven en MANPADS, dat zijn individueel hanteerbare raketten die een zeer specifieke bedreiging vormen.
In die context zijn de wapens die door België geleverd zijn een marginaal deel van het probleem. De Libische overheid heeft me daar tijdens mijn bezoek trouwens ook geen vragen over gesteld.
Het gaat overigens niet om zware wapens. Om een idee te geven over de omvang, zou ik bepaalde bronnen kunnen citeren die het totaal aantal wapens van eenzelfde type, vooral de Kalasjnikovs die in Afrika illegaal circuleren, ramen op meer dan 30 miljoen. De Belgische wapens onderscheiden zich bovendien door een duidelijke markering die de tracering, op basis van het internationale VN-instrument ter zake, perfect mogelijk maakt.
De controle over de door België geleverde wapens is in eerste instantie een taak van de Libische overheid, die daarbij rekening moet houden met de contractueel bedongen garantie dat deze wapens zonder de toestemming van België niet opnieuw uit Libië kunnen worden uitgevoerd. Ik zal erop toezien dat de nieuwe Libische regering zich terdege rekenschap geeft van deze verplichting. Het grootste probleem op dit ogenblik is dat de Libische autoriteiten de wapens op het Libische grondgebied materieel onmogelijk op afdoende wijze kunnen controleren. Het is dan ook wenselijk dat we de Libische autoriteiten helpen bij het recupereren en registreren van zoveel mogelijk wapens.
Er lopen ter zake verscheidene projecten, maar deze inspanningen zullen de nodige tijd vergen, gelet op de toestand op het terrein. Het project van Duitsland is daar een voorbeeld van. Het is niet specifiek toegespitst op de wapens die door Duitsland zijn geleverd, maar heeft een algemeen toepassingsveld, waarbij het accent wordt gelegd op het veilig stellen van MANPADS, die geenszins door Duitsland zijn geleverd.
Mijn diensten hebben bestudeerd welke bijdrage België kan leveren aan een programma van ontwapening en wapenregistratie in Libië. Dat is mogelijk door aan te sluiten bij projecten die al worden gesteund door enkele partners of in het kader van een gemeenschappelijke actie van de Europese Unie. Ik heb alvast beslist om een bedrag van ongeveer 225 000 euro te verlenen aan een internationaal project dat bijdraagt aan het oplossen van de bedreiging uitgaande van MANPADS.
De vraag naar een eventuele deelname van België of van het Waals Gewest in een of ander project heeft niets te maken met een juridische of morele verplichting. België heeft een traditie van samenwerking bij het stabiliseren van landen aan het einde van een conflict, in het belang van iedereen. Het vastleggen van een bijdrage voor een project in Libië gebeurt steeds op basis van een diepgaande analyse van de behoeften en prioriteiten. Dat gebeurt dus meestal in samenwerking met de Europese Unie en met andere partners, maar uiteraard moeten we daarbij ook kunnen rekenen op de steun van Libië.
Mevrouw Nele Lijnen (Open Vld). - Ik dank de heer Miller voor zijn extra input. Iedereen geeft er zich hier rekenschap van dat het Waals Gewest voor 100% aandeelhouder is van de wapenfabriek in Herstal.
De minister verklaart dat er wordt samengewerkt en dat het de bedoeling is de wapens te traceren. Hij voegt eraan toe dat de Belgische wapens daar slechts een klein deel van uitmaken, maar dat doet er volgens mij niet toe. Ik heb immers vernomen dat Belgische wapens in handen zijn gevallen van terroristische bewegingen.
Ik heb echter geen antwoord gekregen op mijn vraag hoe het Waals Gewest zal worden geresponsabiliseerd en welke financiële bijdrage het eventueel zal leveren om de wapens in Libië te lokaliseren en te traceren.