5-35

5-35

Sénat de Belgique

Annales

JEUDI 17 NOVEMBRE 2011 - SÉANCE DE L'APRÈS-MIDI

(Suite)

Question orale de M. Bart Laeremans à la ministre de l'Intérieur sur «la police du métro à Bruxelles» (no 5-284)

Question orale de M. Guido De Padt à la ministre de l'Intérieur sur «le préavis de grève de la police du métro à Bruxelles» (no 5-293)

M. le président. - Je vous propose de joindre ces questions orales. (Assentiment)

De heer Bart Laeremans (VB). - De metropolitie van Brussel heeft een langdurige staking aangekondigd voor begin december, die naar verluidt veertien dagen zal duren. Blijkbaar wordt al lang niet geluisterd naar de - terechte - verzuchtingen van die mensen. Ondanks beloften in het verleden, onder meer na de moord op Joe Van Holsbeeck in het Centraal Station, werd de personeelsformatie niet uitgebreid. De bestaande personeelsformatie wordt evenmin ingevuld, men kan zelfs spreken van een leegloop.

Hierdoor kan het meest elementaire werk niet meer worden ingevuld. Processen-verbaal blijven maandenlang liggen. De politie holt van het ene zware incident naar het andere - afgelopen weekend nog een hele reeks - en voert een soort brandweerpolitiek zonder enig afschrikkingseffect bij de criminelen, die zich aan van alles te buiten gaan.

In vergelijking met de lokale politie wordt het werk bij de spoorwegpolitie duidelijk lager verloond. Een verschil van zo'n 300 euro netto per maand. Er is onder andere geen Brusselpremie en er kunnen geen betaalde overuren worden gepresteerd. Hierdoor is de spoorwegpolitie veel minder aantrekkelijk en geven vele agenten hun ontslag. Door de onveiligheid in de metro is het risico op letsels voor metroagenten aantoonbaar veel hoger dan bij de lokale politie. Men moet tegenwoordig over een flinke dosis altruïsme en moed beschikken om daar nog te willen starten.

Er is ten slotte ook een operationeel probleem door de locatie waar de metropolitie gehuisvest is, met name in de kazerne van Etterbeek. Hierdoor wordt de interventietijd aanzienlijk vertraagd. Men spreekt van een gemiddeld tijdverlies van 20 tot 25 minuten. Het zou veel logischer zijn dat ze gehuisvest zou worden nabij het Zuidstation. Men spreekt van het Blérotgebouw, maar blijkbaar bestaat daarover onenigheid binnen de regering.

Ik lees in De Standaard dat de minister op 30 november met de vakbonden zal overleggen. Tot dan is de minister blijkbaar niet bereikbaar voor commentaar. Ik meen dat zij niettemin in het parlement mag antwoorden op vragen of er minstens mag naar luisteren.

Wat onderneemt de minister om de personeelsformatie van de spoorwegpolitie en in het bijzonder van de metropolitie uit te breiden en in te vullen? Op welke wijze wil de minister het beroep van deze mensen aantrekkelijker maken, zowel qua verloning, beveiliging als qua huisvesting?

De heer Guido De Padt (Open Vld). - Zoals aangegeven door de heer Laeremans zal de Brusselse metropolitie staken tussen 1 en 14 december. Dat is een vrij lange periode. De redenen zijn het personeelstekort, de toenemende agressie op de metro, problemen met het ASTRID-netwerk en het absenteïsme. MIVB-voorzitster Adelheid Byttebier heeft daar begrip voor. Volgens haar levert ook de MIVB bijzondere inspanningen om de veiligheid te vergroten, maar is de slagkracht van de maatschappij beperkt, en ze stelt dat de federale overheid aan zet is om de criminaliteit in de Brusselse metro aan te pakken.

Uit het antwoord op een schriftelijke vraag van mij bleek al dat er iedere dag gemiddeld 25 criminele feiten plaatsvinden in de Brusselse spoorweg- en metrostations. De metro neemt daarvan een derde voor zijn rekening, wat neerkomt op acht geregistreerde feiten per dag. In haar antwoord liet de minister ook weten dat er werd gezocht naar een locatie om de politie van de spoorwegen en de metro onder te brengen in één gebouw in de buurt van het Brusselse Zuidstation. De spoorwegpolitie kan volgens haar ook rekenen op 65 extra personeelsleden om de veiligheid in onze hoofdstad te garanderen.

Het moge duidelijk zijn dat die extra manschappen geen overbodige luxe zijn. Een centraal commissariaat kan een optimale aansturing van het personeel bevorderen en moet efficiënt beheer van mensen en middelen mogelijk maken, in het voordeel van de burger en de veiligheid.

Ondanks de enorme besparingsoperatie die ons te wachten staat en de noodzaak van een slankere overheid, mag niet zomaar worden bespaard op de veiligheid van de burger in onze hoofdstad.

Tijdens de lopende regeringsonderhandelingen bereikten de onderhandelaars blijkbaar een Brusselakkoord waarin een en ander zou staan over de veiligheid. De Brusselse minister-president zou voortaan een Globaal Gewestelijk Veiligheidsplan (GGV) opmaken in samenspraak met de Brusselse regering. Op die manier krijgt ook het Brussels parlement zijn zeg in het Brussels veiligheidsbeleid. Dat is volkomen nieuw. Tot nog toe konden de gemeenten en de politiezones blijkbaar elk hun eigen weg gaan.

In welke mate heeft de minister begrip voor de grieven van de metropolitie en voor de stakingsaanzegging? Kan zij haar standpunt duiden, onder meer op basis van de meest recente cijfers over de criminaliteit in de Brusselse metro en de maatregelen die genomen zijn om de problemen aan te pakken?

Mevrouw Annemie Turtelboom, minister van Binnenlandse Zaken. - De metropolitie wordt geconfronteerd met drie uitdagingen: een tekort aan effectieven, een infrastructuurprobleem en een communicatieprobleem. Al die punten krijgen mijn aandacht en we zoeken voor alles een oplossing.

Wat het aantal effectieven betreft, blijven we continu inspanningen doen om dat aantal verder te verhogen. Zo stellen we op het ogenblik 29 afgedeelde personeelsleden ter beschikking van de Brusselse metropolitie. Daarnaast werden 24 betrekkingen vacant verklaard in het kader van de lopende mobiliteitsprocedure. In december studeren opnieuw een heel aantal agenten af, van wie een deel kan terechtkomen bij de metrobrigade.

Een tweede probleem is de huisvesting. Aangezien de kazerne in Etterbeek ligt, zijn de verplaatsingstijden tussen kantoor en arbeidsplaats te lang. Dat is niet goed voor de operationaliteit van de metrobrigade en zorgt ervoor dat nieuwe rekruten minder geneigd zijn om voor de metrobrigade te kiezen. Wanneer we het infrastructuurprobleem oplossen, zullen we het aantal effectieven en de aanwezigheid van de politie in de metro zien stijgen en zal ook het welzijn van de agenten van de metrobrigade toenemen. Daarom heb ik deze week opnieuw het initiatief genomen om het overleg over de realisatie van de huisvestiging van de Brusselse metrobrigade in de nabijheid van het Zuidstation, meer bepaald in de Blérotstraat, te intensiveren. Daar wil ik snel resultaat zien. Dat betekent dat de aanpassingen in de Blérotstraat uiterlijk eind februari 2012 van start gaan. Aangezien dat tot de bevoegdheid van de minister van Binnenlandse Zaken behoort, moet ik samenwerken met de Regie der Gebouwen en de FOD WASO, die een verdieping zou huren. Ik heb de contacten met die diensten deze week dus opnieuw geïntensiveerd.

Wat de communicatie betreft, is er het aspect van de radioverbinding. Concreet onderzoekt Astrid momenteel hoe vijf sites technisch nog beter kunnen worden bediend.

De goede werking van de metrobrigade is een prioriteit is voor mij, maar ook voor de federale politie. Ik verwacht dat de federale politie de maatregelen treft die nodig zijn om de capaciteit van de metrobrigade te versterken en organisatorische maatregelen neemt, die de inzet van het personeel en de uitvoering van de taken optimaliseren. Daartoe behoort onder meer het overleg met de verantwoordelijken voor de veiligheids- en preventiemedewerkers van de MIVB, dat maandelijks plaats heeft op initiatief van de Dirco Brussel.

Ondertussen is in juni 2011 ook een strategisch overleg gestart tussen de verantwoordelijke van de directie Spoorwegpolitie van de federale politie, waaronder de metrobrigade valt, en de verantwoordelijke van de dienst Veiligheid van de MIVB. Dat overleg is bedoeld om een protocol te sluiten waarin de concrete afspraken over de samenwerkingsmodaliteiten tussen beide organisaties worden vastgelegd.

Op operationeel vlak vinden er trouwens geregeld veiligheidsacties plaats waaraan, naast de leden van de metrobrigade, ook de veiligheidsagenten van de MIVB deelnemen.

Wat de criminaliteit in de Brusselse metrostations betreft, werden in 2007 3336 feiten geregistreerd. In 2008 en 2009 daalde het aantal feiten tot 3087 en 2796. In 2010 was er opnieuw een stijging tot 3155 feiten. Voor het jaar 2011 zijn nog geen officiële cijfers beschikbaar. Volgens de schattingen zijn de cijfers vergelijkbaar met die voor 2010.

De criminaliteitsvorm die het meest frequent wordt vastgesteld in de Brusselse metro en op het spoorwegnet is diefstal, met 69% van de feiten. Daarnaast worden vooral geweldsfeiten (5%), drugsfeiten (3%) en verboden wapendracht (1%) geregistreerd.

Ten slotte kan ik meedelen dat op 30 november een overleg is gepland met de vakbonden.

De heer Bart Laeremans (VB). - Het antwoord voldoet mij niet. De minister geeft een aantal volgens haar hoopgevende signalen, zoals het feit dat in december een aantal mensen zal afstuderen. Dat is valse hoop want we lezen dat personen die bij de metropolitie beginnen daar zo snel mogelijk weg willen. Wegens de onveiligheid en het lage verloning wordt dat korps als een soort strafkamp beschouwd. Het is financieel veel interessanter om voor de lokale politie te werken. De minister heeft niets gezegd over een loonsverhoging.

De minister heeft ook met geen woord gerept over de uitbreiding van de personeelsformatie, die nochtans na de moord op Joe Van Holsbeeck was aangekondigd. Ze gaat dus met een mager pakketje naar de onderhandelingen van 30 november. Op die manier zal ze een staking niet kunnen afwenden.

Iets meer hoop is er met betrekking de huisvesting in het Blérotgebouw. De minister geeft aan dat ze zou willen dat de werkzaamheden in februari volgend jaar worden aangevat. Het is mij echter niet duidelijk of de regering nu effectief een beslissing heeft genomen. Komt er een verhuizing of is het nog wishful thinking?

De heer Guido De Padt (Open Vld). - Ik dank de minister voor haar antwoord. Ik heb er begrip voor dat het niet makkelijk is om geschikte personen voor de metropolitie te vinden. Het is niet de meest aantrekkelijke baan. Misschien moet de verloning worden aangepast.

Het verheugt me dat het er eindelijk naar uitziet dat de metropolitie een definitieve huisvesting zal krijgen in de nabijheid van het Zuidstation. Dat is een conditio sine qua non voor een goede aansturing van het veiligheidsbeleid.

Ik hoop dat de minister op de ingeslagen weg voortgaat en dat de staking kan worden afgewend.